24 Ιουνίου 1812: Ο Ναπολέων Βοναπάρτης εισβάλλει στη Ρωσία

Στα 1811 η ναπο­λε­ό­ντεια Γαλ­λία επι­διώ­κει, παρά τα εσω­τε­ρι­κά της προ­βλή­μα­τα, να απο­κτή­σει την παγκό­σμια κυριαρ­χία. Κύριος αντα­γω­νι­στής της ήταν η Αγγλία. Το σοβα­ρό­τε­ρο όμως εμπό­διο για το Ναπο­λέ­ο­ντα είναι η Ρωσία, που απέ­να­ντί του κρα­τού­σε ανε­ξάρ­τη­τη στά­ση. Ο Ναπο­λέ­ων κατέ­λη­ξε στο συμπέ­ρα­σμα ότι αν πετύ­χαι­νε τη συντρι­βή της Ρωσί­ας, τότε μοι­ραία η Αγγλία θα ανα­γκα­ζό­ταν να συν­θη­κο­λο­γή­σει. Αρχι­σε λοι­πόν τις στρα­τιω­τι­κές και διπλω­μα­τι­κές προ­ε­τοι­μα­σί­ες για την επί­θε­ση, οι οποί­ες ολο­κλη­ρώ­θη­καν την άνοι­ξη του 1812. Στα ρωσι­κά σύνο­ρα από το Γκντανσκ ως το Ράντομ συγκε­ντρώ­θη­κε ένας στρα­τός από 600 χιλιά­δες άνδρες (μαζί με τι εφεδρείες).
Στις 24 Ιού­νη 1812, χωρίς να προη­γη­θεί κήρυ­ξη πολέ­μου, ο Ναπο­λέ­ων εισβάλ­λει στη Ρωσία και περ­νά­ει τον ποτα­μό Νιέ­μεν. Ο Βονα­πάρ­της χρη­σι­μο­ποί­η­σε σ’ αυτή την εκστρα­τεία τις καλύ­τε­ρες δυνά­μεις του. Στην πρώ­τη γραμ­μή ήταν οι μπα­ρου­το­κα­πνι­σμέ­νοι στρα­τη­γοί Νέι, Μιρά και Ντα­βού. Ενα αδύ­να­το σημείο της γαλ­λι­κής στρα­τιάς ήταν ο μεγά­λος αριθ­μός στρα­τιω­τών που επι­στρα­τεύ­τη­καν με τη βία από τις υπο­τε­λείς χώρες.

Ο Ναπο­λέ­ων λογά­ρια­ζε ότι θα νική­σει τις ρωσι­κές δυνά­μεις σε μια γενι­κή μάχη κοντά στα σύνο­ρα και ύστε­ρα λογά­ρια­ζε να προ­χω­ρή­σει κατά της Μόσχας, όπου θα υπα­γό­ρευε τους όρους του για την ειρή­νη. Οι πρώ­τες νίκες και η σκό­πι­μη υπο­χώ­ρη­ση των ρωσι­κών δυνά­με­ων προς το εσω­τε­ρι­κό της χώρας «μέθυ­σαν» τον Ναπο­λέ­ο­ντα, που ακο­λου­θού­σε τις ρωσι­κές στρα­τιές, υπο­λο­γί­ζο­ντας ότι πριν φτά­σουν στη Μόσχα θα τις έχει συντρίψει.

Η γαλ­λι­κή εισβο­λή προ­κά­λε­σε στη Ρωσία πρω­το­φα­νή πατριω­τι­κή έξαρ­ση, ο πόλε­μος κατά των εισβο­λέ­ων ήταν αγώ­νας για την ίδια την εθνι­κή υπό­στα­ση. Ετσι ο πόλε­μος πέρα­σε στην ιστο­ρία των λαών της Ρωσί­ας με το όνο­μα «πατριω­τι­κός πόλε­μος του 1812».

Ακο­λού­θη­σαν σκλη­ρές μάχες ως το Δεκέμ­βρη του 1812, όταν τα τσα­κι­σμέ­να λεί­ψα­να των γαλ­λι­κών στρα­τευ­μά­των υπο­χρε­ώ­θη­καν να εγκα­τα­λεί­ψουν άτα­κτα τα ρωσι­κά δυτι­κά σύνο­ρα. Ο μεγά­λος Ρώσος στρα­τη­γός Κου­τού­ζοφ, βασι­κός συντε­λε­στής της νίκης, έγρα­φε χαρα­κτη­ρι­στι­κά: «Ο εχθρός διώ­χτη­κε έξω από τα σύνο­ρά μας. Πρέ­πει να σημειω­θεί πως ο Κάρο­λος ΙΒ‘ μπή­κε στη Ρωσία με 40.000 στρα­τό και βγή­κε με 8.000. Ο Ναπο­λέ­ων μπή­κε με 480.000 και βγή­κε με 20.000, αφή­νο­ντας μας 150.000 αιχ­μα­λώ­τους και 850 κανόνια».