27 Ιανουαρίου 1975: Η Ελλάδα προτείνει την παραπομπή της υφαλοκρηπίδας στη Χάγη

Το 1975 βρί­σκει τις σχέ­σεις Ελλά­δας και Τουρ­κί­ας στο χει­ρό­τε­ρο δυνα­τό σημείο τους. Δεν είναι μόνο η εισβο­λή και κατο­χή στην Κύπρο. Η Τουρ­κία προ­σθέ­τει στον κατά­λο­γο των δια­φο­ρών δύο ακό­μη, την αμφι­σβή­τη­ση του ελλη­νι­κού ενα­έ­ριου χώρου και το θέμα της υφα­λο­κρη­πί­δας στο Αιγαίο.

Η πολι­τι­κή των ΗΠΑ γίνε­ται από­λυ­τος ρυθ­μι­στι­κός παρά­γο­ντας. Τόσο ο Αμε­ρι­κα­νός Πρό­ε­δρος Τζ. Φορντ, όσο και ο υπουρ­γός Εξω­τε­ρι­κών Χ. Κίσιν­γκερ καθι­στούν σαφές στον πρω­θυ­πουρ­γό Κ. Καρα­μαν­λή ότι πρω­τί­στως επι­θυ­μούν να τερ­μα­τι­στεί το εμπάρ­γκο όπλων κατά της Τουρ­κί­ας, το οποίο απο­φά­σι­σε το Κογκρέ­σο για την εισβο­λή στην Κύπρο. Είναι προ­φα­νές ότι η πλά­στιγ­γα γέρ­νει προς την τουρ­κι­κή πλευρά.

Στις 27 Γενά­ρη του 1975 η ελλη­νι­κή κυβέρ­νη­ση υπο­βάλ­λει για πρώ­τη φορά επι­σή­μως την πρό­τα­ση προς την κυβέρ­νη­ση της Τουρ­κί­ας για την παρα­πο­μπή του θέμα­τος της υφα­λο­κρη­πί­δας στο Διε­θνές Δικα­στή­ριο της Χάγης. Η Αγκυ­ρα απα­ντά κατ’ αρχήν με μπα­ράζ παρα­βιά­σε­ων του ενα­έ­ριου χώρου μετα­ξύ 6 και 10 μιλί­ων και παρα­βά­σεις του FIR Αθη­νών. Στις 31 Μάη 1975 ο Κ. Καρα­μαν­λής συνα­ντά­ται με τον πρω­θυ­πουρ­γό της Τουρ­κί­ας Σ. Ντε­μι­ρέλ, συζη­τούν για το Κυπρια­κό, το καθε­στώς των νησιών του Αιγαί­ου, την υφα­λο­κρη­πί­δα και τον ενα­έ­ριο χώρο. Στο κοι­νό ανα­κοι­νω­θέν για τη συνά­ντη­ση ανα­φέ­ρε­ται: «Οι δύο πρω­θυ­πουρ­γοί απε­φά­σι­σαν ότι τα προ­βλή­μα­τα αυτά πρέ­πει να επι­λυ­θούν ειρη­νι­κώς μέσω δια­πραγ­μα­τεύ­σε­ων και όσον αφο­ρά το θέμα της υφα­λο­κρη­πί­δας του Αιγαί­ου, μέσω του Διε­θνούς Δικα­στη­ρί­ου της Χάγης… Συνα­φώς απε­φά­σι­σαν την επί­σπευ­σιν της συνα­ντή­σε­ως των εμπει­ρο­γνω­μό­νων διά το θέμα της υφα­λο­κρη­πί­δας του Αιγαί­ου, ως επί­σης και της συνα­ντή­σε­ως των εμπει­ρο­γνω­μό­νων διά το θέμα του ενα­ε­ρί­ου χώρου».

Η υπο­χώ­ρη­ση της ελλη­νι­κής κυβέρ­νη­σης είναι εμφα­νής. Ενα­ντι της τουρ­κι­κής συναί­νε­σης για προ­σφυ­γή στη Χάγη ανα­φο­ρι­κά με το υπαρ­κτό θέμα της υφα­λο­κρη­πί­δας, δέχτη­κε να αρχί­σει συνο­μι­λί­ες για το θέμα του ενα­έ­ριου χώρου. Οπως ήταν φυσι­κό, η κυβερ­νη­τι­κή προ­πα­γάν­δα σπεύ­δει να διο­γκώ­σει το θέμα της Χάγης για να συγκα­λυ­φτεί η απα­ρά­δε­κτη υπο­χώ­ρη­ση. Σε λίγο θα απο­κα­λυ­φθεί το μέγε­θος των κυβερ­νη­τι­κών ευθυνών.

Στις 17 Ιού­νη συνα­ντώ­νται οι εμπει­ρο­γνώ­μο­νες των δυο χωρών και με από­λυ­τη μυστι­κό­τη­τα αρχί­ζουν τη συζή­τη­ση για τον εθνι­κό ενα­έ­ριο χώρο. Η κυβέρ­νη­ση της Τουρ­κί­ας πετυ­χαί­νει έτσι να «νομι­μο­ποι­ή­σει» τις απαι­τή­σεις της. Ομως, λίγες μέρες πριν την υπο­γρα­φή του συνυ­πο­σχε­τι­κού για την παρα­πο­μπή του θέμα­τος της υφα­λο­κρη­πί­δας στη Χάγη, η τουρ­κι­κή κυβέρ­νη­ση υπα­να­χω­ρεί, αφή­νο­ντας την κυβέρ­νη­ση της ΝΔ στα «κρύα του λουτρού».

Πηγή: Ριζο­σπά­στης