Ό,τι ν’ ακούω με το δεξιό μου αυτί / με μάτι αριστερό το βλέπω.
Κι ό,τι καταπιάνεται ο νους να στοχαστεί, / οι χτύποι της καρδιάς το λένε πρώτοι. (Κ. Βάρναλης)

27 Φεβρουαρίου 1933: Ο εμπρησμός του Ράιχσταγκ από τους ναζί

Με στό­χο τη συντρι­βή του Κομ­μου­νι­στι­κού Κόμ­μα­τος Γερ­μα­νί­ας, η ηγε­σία του ναζι­στι­κού κόμ­μα­τος οργά­νω­σε τη νύχτα 26 προς 27 του Φλε­βά­ρη 1933 μια πρω­τά­κου­στη πρό­κλη­ση. Οργά­νω­σε τον εμπρη­σμό του κτι­ρί­ου του γερ­μα­νι­κού Κοι­νο­βου­λί­ου (Ράιχ­σταγκ) και στη συνέ­χεια κατη­γό­ρη­σαν γι’ αυτό τους κομ­μου­νι­στές. Κύριος οργα­νω­τής αυτής της προ­βο­κά­τσιας ήταν ο υπαρ­χη­γός του ναζι­στι­κού κόμ­μα­τος, Χέρ­μαν Γκέ­ρινγκ. Αργό­τε­ρα το ομο­λό­γη­σε ο ίδιος μπρο­στά σε έναν στε­νό κύκλο συνερ­γα­τών του Χίτλερ: «Ο μονα­δι­κός άνθρω­πος που ξέρει πραγ­μα­τι­κά το Ράιχ­σταγκ», είπε ο Γκέ­ρινγκ, «είμαι εγώ, για­τί εγώ έβα­λα φωτιά σ’ αυτό».

Οι ναζί χρη­σι­μο­ποιώ­ντας τον εμπρη­σμό του Ράιχ­σταγκ ως πρό­σχη­μα έκα­ναν μαζι­κές συλ­λή­ψεις αντι­φα­σι­στών με βάση κατα­λό­γους που ήταν έτοι­μοι από πριν. Περισ­σό­τε­ρα από 10 χιλιά­δες άτο­μα ρίχτη­καν στις φυλα­κές. Στις 28 του Φλε­βά­ρη, ύστε­ρα από πρό­τα­ση της χιτλε­ρι­κής κυβέρ­νη­σης, ο Χίντε­μπουργκ ανέ­στει­λε με έκτα­κτο διά­ταγ­μα όλα τα άρθρα του Συντάγ­μα­τος της Βαϊ­μά­ρης, που εγγυό­νταν την ελευ­θε­ρία του ατό­μου, του λόγου, του Τύπου, των συγκε­ντρώ­σε­ων και της ίδρυ­σης συν­δι­κα­λι­στι­κών οργανώσεων.

Οι κομ­μου­νι­στές συνέ­χι­ζαν με γεν­ναιό­τη­τα τον αγώ­να κατά του φασι­σμού επι­διώ­κο­ντας την ενό­τη­τα δρά­σης όλων των εργα­ζο­μέ­νων, ανε­ξαρ­τή­τως της κομ­μα­τι­κής και συν­δι­κα­λι­στι­κής τοπο­θέ­τη­σης. Στις 27 του Φλε­βά­ρη ο Ερνστ Τέλ­μαν με ανοι­χτό γράμ­μα προς όλους τους σοσιαλ­δη­μο­κρά­τες εργά­τες και τα μέλη των συν­δι­κα­λι­στι­κών οργα­νώ­σε­ων έκα­νε έκκλη­ση για τη συγκρό­τη­ση ενιαί­ου μετώ­που. «Αν αγω­νι­στού­με ενω­μέ­νοι», έλε­γε το γράμ­μα, «θα είμα­στε ανί­κη­τοι». Την 1η του Μάρ­τη το Κομ­μου­νι­στι­κό Κόμ­μα έστει­λε στην ηγε­σία του σοσιαλ­δη­μο­κρα­τι­κού κόμ­μα­τος και στη Γενι­κή Ενω­ση Γερ­μα­νι­κών Συν­δι­κά­των ακό­μη ένα γράμ­μα, όπου πρό­τει­νε να κηρυ­χτεί γενι­κή πολι­τι­κή απερ­γία ενα­ντί­ον της φασι­στι­κής δικτα­το­ρί­ας. Οι δεξιοί ηγέ­τες της σοσιαλ­δη­μο­κρα­τί­ας και τη στιγ­μή ακό­μη αυτή απέρ­ρι­ψαν την πρό­τα­ση των κομ­μου­νι­στών και ματαί­ω­σαν έτσι την κοι­νή αντι­φα­σι­στι­κή δρά­ση της γερ­μα­νι­κής εργα­τι­κής τάξης.

Στις 3/3 θα συλ­λη­φθεί και ο ΓΓ του γερ­μα­νι­κού Κομ­μου­νι­στι­κού Κόμ­μα­τος Έρνστ Τέλ­μαν, ο οποί­ος και φυλα­κί­στη­κε με την κατη­γο­ρία για τον εμπρη­σμό του Ράιχ­σταγκ. Στη συνέ­χεια οργά­νω­σαν μια απί­στευ­τη σκευω­ρία σε βάρος του Βούλ­γα­ρου κομ­μου­νι­στή ηγέ­τη Γκε­όρ­γκι Δημη­τρώφ, τον οποίο κατη­γό­ρη­σαν ως κυρί­ως υπεύ­θυ­νο για τον εμπρησμό.

Η δίκη του Δημη­τρώφ και των συντρό­φων του άρχι­σε το Σεπτέμ­βρη του 1933 στη Λιψία. Η προ­βο­κά­τσια των πρα­κτό­ρων των Ναζί απο­κα­λύ­φθη­κε στη δίκη.  Το δικα­στή­ριο, κάτω από την πίε­ση της παγκό­σμιας εκστρα­τεί­ας, ανα­γκά­στη­κε να αθω­ώ­σει τον Δημη­τρώφ. Η χιτλε­ρι­κή δικα­στι­κή σκη­νο­θε­σία τελεί­ω­σε με επαί­σχυ­ντη αποτυχία.

Μοι­ρα­στεί­τε το:

Μετάβαση στο περιεχόμενο