Ό,τι ν’ ακούω με το δεξιό μου αυτί / με μάτι αριστερό το βλέπω.
Κι ό,τι καταπιάνεται ο νους να στοχαστεί, / οι χτύποι της καρδιάς το λένε πρώτοι. (Κ. Βάρναλης)

29 Μαρτίου 1928: Δάνεια εξάρτησης και εκμετάλλευσης

29 Μάρ­τη 1928: Κυρώ­νε­ται το λεγό­με­νο τρι­με­ρές δάνειο ή «δάνειο στα­θε­ρο­ποί­η­σης». Ενα από τα πολ­λά δάνεια που συνή­ψαν οι αστι­κές κυβερ­νή­σεις της χώρας μετά τη Μικρα­σια­τι­κή Κατα­στρο­φή. Ο υπερ­δα­νει­σμός από τις «μεγά­λες δυνά­μεις» υπήρ­ξε, αφ’ ενός, ο σημα­ντι­κό­τε­ρος παρά­γο­ντας για την ολο­κλη­ρω­τι­κή εξάρ­τη­ση της χώρας, αφ’ ετέ­ρου, η αιτία για μια άνευ προη­γου­μέ­νου σκλη­ρή πολι­τι­κή για την εργα­τι­κή τάξη και τα λαϊ­κά στρώματα.

Η Ελλά­δα μπή­κε στο στά­διο της μερι­κής προ­σω­ρι­νής στα­θε­ρο­ποί­η­σης καθυ­στε­ρη­μέ­να, εξαι­τί­ας των συνε­πειών που είχε στην οικο­νο­μία της η Μικρα­σια­τι­κή Εκστρα­τεία. Η άρχου­σα τάξη εφάρ­μο­σε πολι­τι­κή στα­θε­ρο­ποί­η­σης, δυνα­μώ­νο­ντας την εξάρ­τη­ση της χώρας από το ξένο κεφά­λαιο, εντεί­νο­ντας την εκμε­τάλ­λευ­ση των εργα­ζο­μέ­νων και το χτύ­πη­μα των αγώ­νων τους, περιο­ρί­ζο­ντας τις συν­δι­κα­λι­στι­κές και πολι­τι­κές ελευθερίες.

Η οικο­νο­μι­κή εξάρ­τη­ση δυνά­μω­σε τα χρό­νια αυτά με τη μεγά­λη τοπο­θέ­τη­ση ξένων κεφα­λαί­ων, κυρί­ως με τη μορ­φή δανεί­ων προς το δημό­σιο, που έφτα­σαν τα 907.800.000 χρυ­σά φρά­γκα, που προ­έρ­χο­νταν: από την Αγγλία τα 48%, από τις ΗΠΑ (προ­σφυ­γι­κό δάνειο) τα 31%, από το Βέλ­γιο (δάνειο ύδρευ­σης) τα 12%, από τη Σου­η­δία (δάνειο σιδη­ρο­δρό­μων) τα 6%, από τη Γαλ­λία, την Ολλαν­δία και την Ελβε­τία (παρα­γω­γι­κό δάνειο) τα 3%.

Από τα εξω­τε­ρι­κά δάνεια η επι­βά­ρυν­ση του κάθε Ελλη­να έφθα­σε στα 80 δολά­ρια, πλη­σί­α­σε δηλα­δή στο ετή­σιο εισό­δη­μα που ήταν 90 δολά­ρια. Με τα δάνεια αυτά διείσ­δυ­σε ακό­μη περισ­σό­τε­ρο στην ελλη­νι­κή οικο­νο­μία το ξένο κεφά­λαιο, κυρί­ως το αγγλο­α­με­ρι­κα­νι­κό, με τις εται­ρί­ες «Πάου­ερ», «Ούλεν», «Χάμπρο», «Φαου­ντέι­σιον» και «Σέλεκ­μαν».

Το «τρι­με­ρές δάνειο» απο­τε­λού­σε μέρος του «Πρω­το­κόλ­λου της Γενεύ­ης», το οποίο υπο­γρά­φη­κε στις 15 Σεπτέμ­βρη 1927. Ηταν ύψους 206 εκα­τομ­μυ­ρί­ων χρυ­σών γαλ­λι­κών φρά­γκων και εκδό­θη­κε με σκο­πό «τη στα­θε­ρο­ποί­η­ση του ελλη­νι­κού χρή­μα­τος, την εξό­φλη­ση ενός μέρους των κρα­τι­κών οφει­λών και τη συνέ­χι­ση του έργου της απο­κα­τά­στα­σης των προσφύγων».

Οι κυβερ­νή­σεις, εκεί­νης της επο­χής, υπό τον Αλέ­ξαν­δρο Ζαΐ­μη έρι­ξαν στις πλά­τες των εργα­ζο­μέ­νων και­νού­ριους φόρους. Την οικο­νο­μι­κή στα­θε­ρο­ποί­η­ση την εννο­ού­σαν σαν καθή­λω­ση των ημε­ρο­μι­σθί­ων και μισθών, σαν απόρ­ρι­ψη κάθε αιτή­μα­τος των εργα­τών και αγρο­τών για τη βελ­τί­ω­ση των συν­θη­κών της ζωής τους.

Πηγή: Ριζο­σπά­στης

Μοι­ρα­στεί­τε το:

Μετάβαση στο περιεχόμενο