3 Νοεμβρίου 1970: Ο Σαλβαδόρ Αλιέντε ορκίζεται Πρόεδρος της Χιλής

Στις 3 Νοέμ­βρη 1970 ορκί­ζε­ται Πρό­ε­δρος της Χιλής ο Σαλ­βα­δόρ Αλιέ­ντε. Μετά τη λαμπρή τελε­τή, ο Αλιέ­ντε περιο­δεύ­ει με ανοι­χτό αυτο­κί­νη­το στο κέντρο του Σαντιά­γκο απο­θε­ω­νό­με­νος από δεκά­δες χιλιά­δες κόσμου. Ετσι άρχι­ζε το χιλιά­νι­κο «πεί­ρα­μα» της «ειρη­νι­κής σοσια­λι­στι­κής αλλα­γής». Ομως, είχε προη­γη­θεί ένα πολύ ενδια­φέ­ρον 30ήμερο.
Στις 4 Σεπτέμ­βρη 1970 πραγ­μα­το­ποιού­νται στη Χιλή οι πιο κρί­σι­μες προ­ε­δρι­κές εκλο­γές της ιστο­ρί­ας της, καθώς για πρώ­τη φορά δια­γρά­φε­ται το ενδε­χό­με­νο να εκλε­γεί Πρό­ε­δρος της χώρας ένας μαρ­ξι­στής υπο­ψή­φιος, ο 62χρονος Σαλ­βα­δόρ Αλιέ­ντε, επι­κε­φα­λής της «Λαϊ­κής Ενό­τη­τας», όπου συστε­γά­ζο­νται σοσια­λι­στές, κομ­μου­νι­στές και ριζο­σπά­στες καθο­λι­κοί. Αν και η Χιλή δια­κρί­νε­ται για τη σχε­τι­κά ομα­λή κοι­νο­βου­λευ­τι­κή της ζωή, οι διε­θνείς παρα­τη­ρη­τές αμφι­βάλ­λουν ζωη­ρά αν είναι δυνα­τόν να έρθει ειρη­νι­κά και ανε­μπό­δι­στα στην εξου­σία αρι­στε­ρή κυβέρ­νη­ση, σε μια περιο­χή που οι Ηνω­μέ­νες Πολι­τεί­ες θεω­ρούν ως την «πίσω αυλή» τους.

Αναμ­φί­βο­λα το πρό­γραμ­μα της «Λαϊ­κής Ενό­τη­τας» είναι πολύ προ­ω­θη­μέ­νο. Λίγες βδο­μά­δες πριν τις εκλο­γές, ο Αλιέ­ντε υπό­σχε­ται μια «αντι­ι­μπε­ρια­λι­στι­κή, αντιο­λι­γαρ­χι­κή κυβέρ­νη­ση», η οποία θα αντι­κα­τα­στή­σει τη Βου­λή και τη Γερου­σία με μια «Λαϊ­κή Εθνο­συ­νέ­λευ­ση». Δεσμεύ­ε­ται να προ­χω­ρή­σει σε μεγά­λης κλί­μα­κας αγρο­τι­κή μεταρ­ρύθ­μι­ση εις βάρος της μεγά­λης ιδιο­κτη­σί­ας και εξαγ­γέλ­λει την εθνι­κο­ποί­η­ση όλων των ξένων επι­χει­ρή­σε­ων και τρα­πε­ζών, συμπε­ρι­λαμ­βα­νο­μέ­νων και των τερά­στιων αμε­ρι­κα­νι­κών επεν­δύ­σε­ων στα σημα­ντι­κό­τα­τα, για την οικο­νο­μία της Χιλής, ορυ­χεία χαλκού.

Στον πρώ­το γύρο των προ­ε­δρι­κών εκλο­γών, ο Αλιέ­ντε προη­γεί­ται με 36,3% του δεξιού υπο­ψη­φί­ου Αλε­σά­ντρι που συγκέ­ντρω­σε 34,9%. Το Σύνταγ­μα της Χιλής ορί­ζει ότι ο πρό­ε­δρος θα εκλε­γεί μετα­ξύ των δύο, από το Κογκρέ­σο. Στις 5 Οκτώ­βρη 1970 στο Κογκρέ­σο, με ψήφους και των χρι­στια­νο­δη­μο­κρα­τών, ο Αλιέ­ντε συγκε­ντρώ­νει 271 ψήφους σε σύνο­λο 462, όχι όμως αρκε­τές για να εκλε­γεί. Στις 22 Οκτώ­βρη, μέλη ακρο­δε­ξιάς συμ­μο­ρί­ας τραυ­μα­τί­ζουν θανά­σι­μα σε ενέ­δρα τον αρχη­γό του Γενι­κού Επι­τε­λεί­ου Ρενέ Σνάι­ντερ, ο οποί­ος στε­κό­ταν εμπό­διο σε οποιο­δή­πο­τε σχέ­διο πρα­ξι­κο­πή­μα­τος. Στις 24 Οκτώ­βρη, στη δεύ­τε­ρη ψηφο­φο­ρία, ο Αλιέ­ντε συγκε­ντρώ­νει 135 ψήφους, ένα­ντι 35 του Αλε­σά­ντρι και εκλέ­γε­ται πανη­γυ­ρι­κά. Αμέ­σως μετά την εκλο­γή του δηλώ­νει ότι ενδε­χό­με­νη από­πει­ρα ανα­τρο­πής του με τη βία των όπλων, θα «τσα­κι­στεί» από την επα­να­στα­τι­κή βία των λαϊ­κών μαζών. Στις 30 Οκτώ­βρη ανα­κοι­νώ­νε­ται η σύν­θε­ση της δεκα­πε­ντα­με­λούς κυβέρ­νη­σης της «Λαϊ­κής Ενό­τη­τας», στην οποία συμ­με­τέ­χουν και τρεις κομ­μου­νι­στές. Τρεις υπουρ­γοί είναι εργά­τες. Λίγο μετά την ορκω­μο­σία του, ο Αλιέ­ντε ανα­κοι­νώ­νει σε μεγά­λη συγκέ­ντρω­ση την εθνι­κο­ποί­η­ση των ορυ­χεί­ων χαλ­κού και των ξένων τραπεζών.

Πηγή: Ριζο­σπά­στης