Ό,τι ν’ ακούω με το δεξιό μου αυτί / με μάτι αριστερό το βλέπω.
Κι ό,τι καταπιάνεται ο νους να στοχαστεί, / οι χτύποι της καρδιάς το λένε πρώτοι. (Κ. Βάρναλης)

4‑ΟΚΤ-1957: ΕΚΤΟΞΕΥΣΗ «ΣΠΟΥΤΝΙΚ» 🚩Οταν η πρώτη σοσιαλιστική χώρα άνοιξε το δρόμο του ανθρώπου προς το Διάστημα

Στις 4 Οκτώ­βρη 1957 η Σοβιε­τι­κή Ένω­ση έσπα­γε πρώ­τη τα δεσμά της βαρύ­τη­τας του πλα­νή­τη μας, στέλ­νο­ντας σε τρο­χιά πάνω από την υδρό­γειο τον πρώ­το τεχνη­τό δορυ­φό­ρο, τον «Σπούτνικ‑1».

Ηταν η απαρ­χή της δια­στη­μι­κής εποχής.

Επί 10ετίες, η πρώ­τη χώρα του σοσια­λι­σμού συνέ­χι­σε να ανα­δει­κνύ­ει και μέσα από την εξε­ρεύ­νη­ση του Δια­στή­μα­τος το δυνα­μι­σμό, τον πρω­το­πο­ρια­κό και φιλει­ρη­νι­κό χαρα­κτή­ρα του νέου συστή­μα­τος, με δεκά­δες πρω­τιές στις επαν­δρω­μέ­νες και αυτό­μα­τες απο­στο­λές που ακο­λού­θη­σαν.Η εκτό­ξευ­ση του «Σπούτ­νικ» συγκλό­νι­σε όλο τον κόσμο, ως ένα εκπλη­κτι­κό επι­στη­μο­νι­κο­τε­χνο­λο­γι­κό επί­τευγ­μα που άνοι­γε νέους ορί­ζο­ντες στην ανθρω­πό­τη­τα και ταυ­τό­χρο­να μια από­δει­ξη ότι το κρά­τος των εργα­τών και των συμ­μά­χων τους μπο­ρεί να νική­σει τον ιμπε­ρια­λι­σμό, ακό­μα και εκεί που φαί­νε­ται αυτός να έχει το από­λυ­το πλε­ο­νέ­κτη­μα, λόγω της συσ­σώ­ρευ­σης πλού­του και εγκε­φά­λων από την κατα­λή­στευ­ση των λαών. Η ΕΣΣΔ έδω­σε ένα απτό δείγ­μα της επι­στη­μο­νι­κής και τεχνο­λο­γι­κής ανω­τε­ρό­τη­τας απέ­να­ντι στις ΗΠΑ, αλλά και της ανό­δου της οικο­νο­μι­κής της δύνα­μης στις πρώ­τες δεκα­ε­τί­ες της σοσια­λι­στι­κής οικο­δό­μη­σης. Στην Ιστο­ρία θα είναι γραμ­μέ­νο για πάντα ότι ο σοσια­λι­σμός άνοι­ξε το δρό­μο προς το Διάστημα.

Υπε­ρο­χή

Πολ­λές τεχνο­λο­γί­ες που βρή­καν εφαρ­μο­γή στην καθη­με­ρι­νή ζωή και πολύ περισ­σό­τε­ρες πρό­ο­δοι σε επι­στη­μο­νι­κούς τομείς ξεπή­δη­σαν από την είσο­δο στη δια­στη­μι­κή επο­χή, με την εκτό­ξευ­ση του «Σπούτ­νικ». Εκα­τομ­μύ­ρια άνθρω­ποι σε όλο τον κόσμο, ακό­μα και με μόρ­φω­ση πρω­το­βάθ­μιας εκπαί­δευ­σης, μπο­λιά­στη­καν με το ενδια­φέ­ρον και το θαυ­μα­σμό για την επι­στη­μο­νι­κή και τεχνο­λο­γι­κή πρό­ο­δο και την ικα­νό­τη­τα του ανθρώ­που να αλλά­ζει τον κόσμο κάνο­ντας δυνα­τό εκεί­νο που μέχρι χτες φαι­νό­ταν αδύ­να­το. Γρά­φτη­καν εκα­το­ντά­δες συγ­γράμ­μα­τα εκλα­ΐ­κευ­σης της αστρο­νο­μί­ας, της αστρο­φυ­σι­κής και της αστρο­ναυ­τι­κής και ο αντί­κτυ­πος εκεί­νης της επο­χής πέρα­σε από γενιά σε γενιά και έως ένα βαθ­μό διαρ­κεί ακόμα.

Η Λάικα, η σκυλίτσα που άνοιξε το δρόμο της διαστημικής πτήσης για τον άνθρωπο, πετώντας με τον «Σπούτνικ-2»
Η Λάι­κα, η σκυ­λί­τσα που άνοι­ξε το δρό­μο της δια­στη­μι­κής πτή­σης για τον άνθρω­πο, πετώ­ντας με τον «Σπούτνικ‑2»

Η εκτό­ξευ­ση του πρώ­του τεχνη­τού δορυ­φό­ρου της Γης και μετέ­πει­τα του πρώ­του ανθρώ­που στο Διά­στη­μα ήταν η καλύ­τε­ρη από­δει­ξη και η καλύ­τε­ρη δια­κή­ρυ­ξη της υπε­ρο­χής του νέου συστή­μα­τος. Ταυ­τό­χρο­να, με αυτές τις επι­τυ­χί­ες η ΕΣΣΔ κατά­φε­ρε να σπά­σει εν μέρει τον πολι­τι­κό και επι­στη­μο­νι­κό απο­κλει­σμό που της είχε επι­βά­λει ο ιμπε­ρια­λι­σμός, καθώς οι άνθρω­ποι σε όλο τον κόσμο γύρι­σαν το κεφά­λι στον ουρα­νό για να δουν τα επι­τεύγ­μα­τα του πρώ­του κρά­τους των εργα­τών και των συμ­μά­χων τους και επι­στή­μο­νες από πολ­λές καπι­τα­λι­στι­κές χώρες ανέ­πτυ­ξαν κάποια συνερ­γα­σία με τους Σοβιε­τι­κούς, στο πλαί­σιο, βέβαια, των περιο­ρι­σμών που τους έθε­ταν οι χώρες τους.Ο «Σπούτνικ‑1» ήταν μια ασή­μα­ντη — με τα σημε­ρι­νά δεδο­μέ­να — γυα­λι­στε­ρή μεταλ­λι­κή σφαί­ρα δια­μέ­τρου 58 εκα­το­στών, που διέ­θε­τε τέσ­σε­ρις κεραί­ες και δύο ραδιοπομπούς.

Οταν τέθη­κε σε τρο­χιά ύψους 946 χιλιο­μέ­τρων με ταχύ­τη­τα 7,99 χιλιο­μέ­τρων το δευ­τε­ρό­λε­πτο, άρχι­σε να μετα­δί­δει ένα απλό «μπιπ-μπιπ», αλλά αυτός ο ήχος έγι­νε ο πιο διά­ση­μος στον κόσμο τις 21 μέρες που εκπέμ­φθη­κε. Στους 3 μήνες που ο «Σπούτνικ‑1» παρέ­μει­νε σε τρο­χιά, εκα­τομ­μύ­ρια άνθρω­ποι τον παρα­κο­λου­θού­σαν να περ­νά­ει από πάνω τους κάθε μιά­μι­ση ώρα, σαν ένα αστε­ρά­κι έκτου μεγέ­θους, ορια­κά ορα­τό διά γυμνού οφθαλ­μού. Για πρώ­τη φορά, μια ανθρώ­πι­νη κατα­σκευή είχε υπερ­νι­κή­σει τη βαρύ­τη­τα.

Για πρώ­τη φορά, η ΕΣΣΔ ξεκά­θα­ρα είχε νική­σει τις ΗΠΑ στον τεχνο­λο­γι­κό τομέα, στον οποίο την παρου­σί­α­ζαν καθυ­στε­ρη­μέ­νη.

Ο «Σπούτνικ-1», μια μικρή μεταλλική μπάλα με τέσσερις κεραίες, που εξέπεμπε ένα μονότονο «μπιπ - μπιπ». Αν και σήμερα φαίνεται ασήμαντος, ήταν η απαρχή της διαστημικής εποχής
Ο «Σπούτνικ‑1», μια μικρή μεταλ­λι­κή μπά­λα με τέσ­σε­ρις κεραί­ες, που εξέ­πε­μπε ένα μονό­το­νο «μπιπ — μπιπ». Αν και σήμε­ρα φαί­νε­ται ασή­μα­ντος, ήταν η απαρ­χή της δια­στη­μι­κής εποχής

Με την εκτό­ξευ­ση του «Σπούτ­νικ» έγι­νε αδιαμ­φι­σβή­τη­τα σαφής η ικα­νό­τη­τα της Σοβιε­τι­κής Ένω­σης να υπε­ρα­σπι­στεί στρα­τιω­τι­κά το έδα­φός της και τις άλλες σοσια­λι­στι­κές χώρες, παρό­τι εκεί­νη την επο­χή είχε λιγό­τε­ρα πυρη­νι­κά από τις ΗΠΑ και τις άλλες ιμπε­ρια­λι­στι­κές χώρες και δεν διέ­θε­τε στρα­τιω­τι­κές βάσεις κοντά στον αντί­πα­λο, ούτε αερο­πλα­νο­φό­ρα. Η ιμπε­ρια­λι­στι­κή μητρό­πο­λη έχα­σε σε γόη­τρο, αλλά ταυ­τό­χρο­να βάλ­θη­κε να αξιο­ποι­ή­σει τους τερά­στιους πόρους της, για να φτά­σει και να ξεπε­ρά­σει την ΕΣΣΔ στον τομέα της εξε­ρεύ­νη­σης του Δια­στή­μα­τος, ενώ ταυ­τό­χρο­να έσφιγ­γε τη θηλιά γύρω της στο πλαί­σιο του Ψυχρού Πολέ­μου.Σύγκρυο έπια­σε τους ιμπε­ρια­λι­στές όταν άκου­σαν τα «μπιπ — μπιπ» του «Σπούτνικ‑1». Ενα σοβιε­τι­κό κατα­σκεύ­α­σμα περ­νού­σε πάνω από τις χώρες τους. Δεν ήταν, αλλά σκέ­φτο­νταν ότι θα μπο­ρού­σε να είναι μια βόμ­βα. Ο μεγα­λύ­τε­ρος «Σπούτνικ‑2» (450 κιλά) και ο ακό­μα μεγα­λύ­τε­ρος «Σπούτνικ‑3» (1.300 κιλά) που ακο­λού­θη­σαν σύντο­μα, τους προ­κά­λε­σαν σχε­δόν πανι­κό. Η προ­ο­πτι­κή να είναι η ΕΣΣΔ που θα πατή­σει πρώ­τη πόδι στη Σελή­νη δεν μπο­ρού­σε να γίνει δεκτή. «Δε θα ήθε­λα να πάω για ύπνο κάτω από ένα κομ­μου­νι­στι­κό φεγ­γά­ρι», είχε δηλώ­σει χαρα­κτη­ρι­στι­κά ο αντι­πρό­ε­δρος (και μετέ­πει­τα Πρό­ε­δρος) των ΗΠΑ, Λίντον Τζόν­σον. Ηταν θέμα γοή­τρου γι’ αυτούς να έχουν μια σημα­ντι­κή επι­τυ­χία, η οποία ήρθε 12 χρό­νια αργό­τε­ρα και αφού είχαν μεσο­λα­βή­σει πάμπολ­λες πρω­τιές στο Διά­στη­μα για τους Σοβιετικούς.

Εκτακτη έκδοση των «Τάιμς της Νέας Υόρκης» για την πτήση του «Σπούτνικ-1». «Η συσκευή είναι 8 φορές βαρύτερη απ' αυτήν που σχεδιάζουν οι ΗΠΑ», αναφέρει ο τίτλος του δεύτερου θέματος του πρωτοσέλιδου, εκφράζοντας έμμεσα την ανατριχίλα που ένιωσε ο ιμπεριαλισμός από το επίτευγμα του σοβιετικού λαού, έχοντας κατά νου και τις στρατιωτικές του προεκτάσεις
Εκτα­κτη έκδο­ση των «Τάιμς της Νέας Υόρ­κης» για την πτή­ση του «Σπούτνικ‑1». «Η συσκευή είναι 8 φορές βαρύ­τε­ρη απ’ αυτήν που σχε­διά­ζουν οι ΗΠΑ», ανα­φέ­ρει  εκφρά­ζο­ντας την ανα­τρι­χί­λα που ένιω­σε ο ιμπε­ρια­λι­σμός από το επί­τευγ­μα του σοβιε­τι­κού λαού,

Η ανά­πτυ­ξη της πυραυ­λι­κής τεχνο­λο­γί­ας από τη Σοβιε­τι­κή Ενω­ση δεν έγι­νε μόνο για στρα­τιω­τι­κούς λόγους. Αυτό απο­δει­κνύ­ε­ται από το γεγο­νός ότι ακό­μα και στα πρώ­τα δύσκο­λα χρό­νια της σοβιε­τι­κής εξου­σί­ας, το 1924, η ΕΣΣΔ ήταν το πρώ­το κρά­τος που αγκά­λια­σε το δια­τυ­πω­μέ­νο από το 1903 όρα­μα του Κον­στα­ντίν Τσιολ­κόφ­σκι και αφιέ­ρω­σε πόρους για έρευ­να στην αστρο­ναυ­τι­κή. Η πρώ­τη χώρα του σοσια­λι­σμού άνοι­γε παντού νέους δρό­μους για την ανθρω­πό­τη­τα και ήθε­λε και στον τομέα της δια­στη­μι­κής να είναι η πρώ­τη που θα σπά­σει τα δεσμά της βαρύ­τη­τας για τον άνθρω­πο, να είναι η πρώ­τη που θα ανοί­ξει τους νέους ορί­ζο­ντες του Δια­στή­μα­τος. Ο σοσια­λι­σμός είχε μετα­τρέ­ψει την καθυ­στε­ρη­μέ­νη τσα­ρι­κή Ρωσία σε μια ισχυ­ρή οικο­νο­μι­κά, αλλά και τεχνο­λο­γι­κά χώρα.Ακόμα και στην περί­πτω­ση της επαν­δρω­μέ­νης πτή­σης στη Σελή­νη (ΗΠΑ 1969), τα πράγ­μα­τα ίσως να είχαν εξε­λι­χθεί δια­φο­ρε­τι­κά, αν δεν είχαν υπάρ­ξει δύο εξε­λί­ξεις: Ο θάνα­τος το 1966 του επι­κε­φα­λής του σοβιε­τι­κού δια­στη­μι­κού προ­γράμ­μα­τος, Σερ­γκέι Κορο­λιόφ, σε ηλι­κία μόλις 59 ετών, και οι απο­κλί­σεις από τη σοσια­λι­στι­κή θεω­ρία, που από τις αρχές της δεκα­ε­τί­ας του 1960 είχαν αρχί­σει να αδυ­να­τί­ζουν την ΕΣΣΔ, επι­βρα­δύ­νο­ντας και απο­συ­ντο­νί­ζο­ντας εν μέρει και την προ­σπά­θεια εξε­ρεύ­νη­σης του Διαστήματος.

Το χρονικό της εξερεύνησης του Διαστήματος

4/10/1957 Εκτό­ξευ­ση του πρώ­του τεχνη­τού δορυ­φό­ρου της Γης («Σπούτ­νικ 1») (ΕΣΣΔ).

3/11/1957 Πρώ­τος ζωντα­νός οργα­νι­σμός (η Λάι­κα) στο Διά­στη­μα (ΕΣΣΔ).

1/1958 Οι ΗΠΑ εκτο­ξεύ­ουν τον «Εξπλό­ρερ 1».

12/9/1959 Πρώ­το σκά­φος («Λού­να 2») που φτά­νει (και συντρί­βε­ται σκο­πί­μως) στη Σελή­νη (ΕΣΣΔ).

4/10/1959 Πρώ­τες φωτο­γρα­φί­ες της αθέ­α­της πίσω πλευ­ράς της Σελή­νης («Λού­να 3») (ΕΣΣΔ).

19/8/1960 Πρώ­τοι ζωντα­νοί οργα­νι­σμοί (τα σκυ­λά­κια Μπέλ­κα και Στρέλ­κα) που επι­στρέ­φουν στη Γη («Σπούτ­νικ 5») (ΕΣΣΔ).

12/4/1961 Πρώ­τος άνθρω­πος (Γιού­ρι Γκα­γκά­ριν) στο Διά­στη­μα (ΕΣΣΔ).

5/5/1961 Οι ΗΠΑ στέλ­νουν άνθρω­πο στο Διά­στη­μα (Αλαν Σέπαρντ).

1961 Πρώ­τη απο­στο­λή («Βενέ­ρα 1») προς την Αφρο­δί­τη (ΕΣΣΔ).

27/8/1962 Πρώ­το ερευ­νη­τι­κό σκά­φος («Μάρι­νερ 2») που περ­νά κοντά από άλλον πλα­νή­τη (Αφρο­δί­τη) (ΗΠΑ).

6/1962 Πρώ­τος τηλε­πι­κοι­νω­νια­κός δορυ­φό­ρος (ΗΠΑ).

16/6/1963 Πρώ­τη γυναί­κα (Βαλε­ντί­να Τερε­σκό­βα) στο Διά­στη­μα (ΕΣΣΔ).

18/3/1965 Ο πρώ­τος περί­πα­τος ανθρώ­που (Αλε­ξέι Λεό­νοφ) στο Διά­στη­μα (ΕΣΣΔ).

3/6/1965 Πρώ­τος Αμε­ρι­κα­νός (Εντ Γουάιτ) που περ­πα­τά στο Διάστημα.

7/1965 Ο «Μάρι­νερ 4» φωτο­γρα­φί­ζει τον Αρη (ΗΠΑ).

31/1/1966 Πρώ­τη επι­τυ­χής προσ­σε­λή­νω­ση και λήψη φωτο­γρα­φιών της επι­φά­νειας της Σελή­νης («Λού­να 9») (ΕΣΣΔ).

Η Βαλεντίνα Τερεσκόβα, η πρώτη γυναίκα στο Διάστημα
Η Βαλε­ντί­να Τερε­σκό­βα, η πρώ­τη γυναί­κα στο Διάστημα

16/3/1966 Πρώ­τη δια­σύν­δε­ση δια­στη­μο­πλοί­ων («Τζέ­μι­νι 8» — «Εϊτζί­να») στο Διά­στη­μα (ΗΠΑ).

31/3/1966 Πρώ­το δια­στη­μι­κό σκά­φος («Λού­να 10») που μπή­κε σε τρο­χιά γύρω από τη Σελή­νη (ΕΣΣΔ).

15/9/1968 Πρώ­τη πτή­ση σε τρο­χιά γύρω από τη Σελή­νη και επι­στρο­φή στη Γη («Ζοντ 5») (ΕΣΣΔ).

21/12/1968 Πρώ­το επαν­δρω­μέ­νο σκά­φος («Απόλ­λων 8») που εγκα­τα­λεί­πει τη Γη και μπαί­νει σε τρο­χιά γύρω από τη Σελή­νη (ΗΠΑ).

20/7/1969 Πρώ­τος άνθρω­πος (Νιλ Αρμ­στρονγκ) στη Σελή­νη («Απόλ­λων 11») (ΗΠΑ).

17/8/1970 Πρώ­το δια­στη­μι­κό σκά­φος («Βενέ­ρα 7») που μετα­δί­δει δεδο­μέ­να από την επι­φά­νεια άλλου πλα­νή­τη (ΕΣΣΔ).

17/11/1970 Πρώ­το όχη­μα («Λού­νοκ­χοντ») στη Σελή­νη (ΕΣΣΔ).

19/4/1971 Εκτό­ξευ­ση του πρώ­του στον κόσμο δια­στη­μι­κού σταθ­μού («Σαλιούτ 1») (ΕΣΣΔ).

3/12/1971 Πρώ­τη προ­σε­δά­φι­ση στον Αρη («Μαρς 3») (ΕΣΣΔ).

14/5/1973 Εκτό­ξευ­ση του δια­στη­μι­κού σταθ­μού «Σκάι­λαμπ» (ΗΠΑ).

8/6/1975 Πρώ­τες φωτο­γρα­φί­ες από την επι­φά­νεια της Αφρο­δί­της («Βενέ­ρα 9») (ΕΣΣΔ).

17/7/1975 Κοι­νή σοβιε­το­α­με­ρι­κα­νι­κή απο­στο­λή σύν­δε­σης δια­στη­μο­πλοί­ων σε τροχιά.

19/6/1976 Πρώ­τη προ­σε­δά­φι­ση («Βίκινγκ 1») στον Αρη (ΗΠΑ).

29/9/1977 Εκτό­ξευ­ση του πρώ­του δια­στη­μι­κού σταθ­μού που δια­θέ­τει δύο δυνα­τό­τη­τες δια­σύν­δε­σης («Σαλιούτ 6») (ΕΣΣΔ).

3/1979 Το «Βόγια­τζερ» περ­νά κοντά από το Δία (ΗΠΑ).

12/1979 Εκτό­ξευ­ση του πρώ­του πυραύ­λου «Αριάν» (ΕΕ).

12/4/1981 Εκτό­ξευ­ση του πρώ­του δια­στη­μι­κού λεω­φο­ρεί­ου («Κολού­μπια») (ΗΠΑ).

7/1983 Το «Πάιο­νιρ 10» περ­νά κοντά από τον Πλού­τω­να (ΗΠΑ).

1/1986 Το «Βόγια­τζερ 2» περ­νά κοντά από τον Ουρα­νό (ΗΠΑ).

20/2/1986 Εκτό­ξευ­ση του δια­στη­μι­κού σταθ­μού «Μιρ» (ΕΣΣΔ).

20/11/1988 Εκτό­ξευ­ση της πρώ­της υπο­μο­νά­δας του Διε­θνούς Δια­στη­μι­κού Σταθμού.

Ο Γιούρι Γκαγκάριν, ο πρώτος άνθρωπος που πέταξε στο Διάστημα
Ο Γιού­ρι Γκα­γκά­ριν, ο πρώ­τος άνθρω­πος που πέτα­ξε στο Διάστημα

12/1988 Δια­στη­μι­κή πτή­ση ρεκόρ 366 ημε­ρών, 18 ωρών και 7 λεπτών (Τιτόφ και Μανά­ροφ) (ΕΣΣΔ).

15/10/2003 Πρώ­τη κινε­ζι­κή επαν­δρω­μέ­νη πτήση.

 

Η εκτό­ξευ­ση του Σπούτ­νικ συγκλό­νι­σε όλον τον κόσμο, ως ένα εκπλη­κτι­κό επι­στη­μο­νι­κο­τε­χνο­λο­γι­κό επί­τευγ­μα που άνοι­γε νέους ορί­ζο­ντες στην ανθρω­πό­τη­τα και ταυ­τό­χρο­να μια από­δει­ξη ότι το κρά­τος των εργα­τών και των συμ­μά­χων τους μπο­ρεί να νική­σει τον ιμπε­ρια­λι­σμό ακό­μα και εκεί που φαί­νε­ται αυτός να έχει το από­λυ­το πλε­ο­νέ­κτη­μα, λόγω της συσ­σώ­ρευ­σης πλού­του και εγκε­φά­λων από την κατα­λή­στευ­ση των λαών.

 

Μοι­ρα­στεί­τε το:

Μετάβαση στο περιεχόμενο