5ο Επιστημονικό Συνέδριό ΚΚΕ για την επίδραση της κομμουνιστικής ιδεολογίας στη λογοτεχνία

Το Σαβ­βα­το­κύ­ρια­κο 15 και 16 Δεκέμ­βρη του 2018 το 5ο Επι­στη­μο­νι­κό Συνέ­δριό της, που είναι αφιε­ρω­μέ­νο στα 100 χρό­νια του ΚΚΕ, με περιε­χό­με­νο την επί­δρα­ση του εργα­τι­κού και κομ­μου­νι­στι­κού κινή­μα­τος στη λογοτεχνία.

Μετά τα Συνέ­δρια για τους Ρίτσο, Βάρ­να­λη, Μπρεχτ, Χικ­μέτ και όπως είχε προ­α­ναγ­γελ­θεί στη λήξη του προη­γού­με­νου Συνε­δρί­ου, το 5ο Συνέ­δριο θα έχει θέμα «Η συνά­ντη­ση της νεο­ελ­λη­νι­κής λογο­τε­χνί­ας με το εργα­τι­κό κίνη­μα και την κομ­μου­νι­στι­κή ιδε­ο­λο­γία από τα τέλη του 19ου αιώ­να έως και τον Μεσοπόλεμο».

Στο Συνέ­δριο θα συμ­με­τά­σχει πλή­θος ειση­γη­τών, που έχουν επι­λε­γεί με βάση το αντι­κεί­με­νο της επι­στη­μο­νι­κής τους εργα­σί­ας, τις μελέ­τες και τα ενδια­φέ­ρο­ντά τους.

Το Συνέ­δριο διαρ­θρώ­νε­ται στις παρα­κά­τω τρεις ενότητες:

Οι πρόδρομοι σοσιαλιστές λογοτέχνες και η εποχή τους (1880 — 1917)

Θα υπάρ­ξουν ειδι­κές ειση­γή­σεις για τους πρό­δρο­μους σοσια­λι­στές λογο­τέ­χνες, Κων­στα­ντί­νο Χατζό­που­λο, Κων­στα­ντί­νο Θεο­τό­κη και Κώστα Παρο­ρί­τη — ο οποί­ος εντάσ­σε­ται και στο κομ­μου­νι­στι­κό κίνη­μα — ως τους σημα­ντι­κό­τε­ρους και άμε­σα ανα­μειγ­μέ­νους στη σοσια­λι­στι­κή κίνη­ση του και­ρού τους και στο ανερ­χό­με­νο εργα­τι­κό κίνη­μα. Ακό­μα, θα υπάρ­ξουν θεμα­τι­κές ειση­γή­σεις και παρεμ­βά­σεις και για άλλους λογο­τέ­χνες που δια­πνέ­ο­νταν από τα σοσια­λι­στι­κά ιδα­νι­κά, καθώς και σε αστούς λογο­τέ­χνες που έπαι­ξαν σημα­ντι­κό ρόλο στην προ­σπά­θεια της ανερ­χό­με­νης ακό­μα αστι­κής τάξης να εκσυγ­χρο­νί­σει το αστι­κό κράτος.

Η πρωτοπορία στη λογοτεχνία του Μεσοπολέμου (1918 — 1940)

Σε αυτήν την ενό­τη­τα θα υπάρ­ξουν ειδι­κές ειση­γή­σεις και παρεμ­βά­σεις για τους λογο­τέ­χνες που επη­ρε­ά­ζο­νται άμε­σα από το ΚΚΕ και την ανά­πτυ­ξη του κινή­μα­τος. Την περί­ο­δο αυτή, κάτω από την επί­δρα­ση της μεγά­λης Οκτω­βρια­νής Σοσια­λι­στι­κής Επα­νά­στα­σης αλλά και της πολι­τι­κής και ιδε­ο­λο­γι­κής παρέμ­βα­σης του ΚΚΕ, δια­μορ­φώ­νο­νται οι περισ­σό­τε­ροι από τους κομ­μου­νι­στές λογο­τέ­χνες, ανά­με­σά τους και οι κορυ­φαί­οι Κώστας Βάρ­να­λης και Γιάν­νης Ρίτσος. Θεμε­λιώ­νο­νται επί­σης οι βάσεις για τη μετέ­πει­τα ανά­πτυ­ξη της εμπνευ­σμέ­νης από τα κομ­μου­νι­στι­κά ιδα­νι­κά λογο­τε­χνί­ας. Είναι χαρα­κτη­ρι­στι­κό ότι μια σει­ρά από λογο­τέ­χνες που τα επό­με­να χρό­νια — ειδι­κά την περί­ο­δο της Κατο­χής και της Αντί­στα­σης — προ­σέγ­γι­σαν το Κόμ­μα, αντι­με­τώ­πι­ζαν με συμπά­θεια την ιδε­ο­λο­γία μας ή είχαν επα­φή με δυνά­μεις μας, ιδιαί­τε­ρα μέσα από τα λογο­τε­χνι­κά περιο­δι­κά, ήδη από την επο­χή του Μεσοπολέμου.

Έμμεσες επιδράσεις της κομμουνιστικής ιδεολογίας στη μεσοπολεμική λογοτεχνία

Στην τρί­τη ενό­τη­τα του Συνε­δρί­ου θα υπάρ­ξουν ειση­γή­σεις και παρεμ­βά­σεις που αφο­ρούν έναν αριθ­μό σημα­ντι­κών λογο­τε­χνών οι οποί­οι επη­ρε­ά­στη­καν έμμε­σα ή προ­σω­ρι­νά από τις σοσια­λι­στι­κές ιδέ­ες, αλλά και λογο­τέ­χνες που κατα­πο­λέ­μη­σαν την κομ­μου­νι­στι­κή ιδε­ο­λο­γία, η οποία ασκού­σε εκεί­νη την περί­ο­δο σημα­ντι­κή επιρ­ροή στους κύκλους της δια­νό­η­σης και των φοι­τη­τών. Τέλος, ειδι­κή ανα­φο­ρά θα γίνει και στα λογο­τε­χνι­κά περιο­δι­κά, τόσο σε αυτά που εκδί­δο­νταν από κομ­μου­νι­στές δια­νο­ού­με­νους, όσο και σε εκεί­να μέσα από τα οποία προ­σπά­θη­σε η αστι­κή δια­νό­η­ση να απα­ντή­σει οργα­νω­μέ­να στην επί­δρα­ση των κομ­μου­νι­στι­κών ιδεών.