Ό,τι ν’ ακούω με το δεξιό μου αυτί / με μάτι αριστερό το βλέπω.
Κι ό,τι καταπιάνεται ο νους να στοχαστεί, / οι χτύποι της καρδιάς το λένε πρώτοι. (Κ. Βάρναλης)

9 Φεβρουαρίου 1948: Ο κανονιοβολισμός της Θεσσαλονίκης από το ΔΣΕ

Παρά τις δια­φω­νί­ες Μάρ­κου — Ζαχα­ριά­δη, αμέ­σως μετά τη σύσκε­ψη στρα­τιω­τι­κών και πολι­τι­κών αρχη­γών του ΔΣΕ , δια­τά­χθη­κε ο νέος διοι­κη­τής των δυνά­με­ων του ΔΣΕ στην Κεντρι­κή Μακε­δο­νία, Νίκος Τρια­ντα­φύλ­λου, να διεισ­δύ­σει στην περιο­χή της Θεσ­σα­λο­νί­κης με τμή­μα­τα του ΔΣΕ και να σφυ­ρο­κο­πή­σει με πυρο­βό­λα την πόλη. Η επι­χεί­ρη­ση, που ήταν πολύ επι­κίν­δυ­νη και δύσκο­λη, πραγ­μα­το­ποι­ή­θη­κε στις 9 και 10 του Φλε­βά­ρη 1948 .

Τμή­μα­τα του ΔΣΕ , με επι­κε­φα­λής τον Νίκο Τρια­ντα­φύλ­λου, έφτα­σαν κρυ­φά σε από­στα­ση 8 χιλιο­μέ­τρων από τη Θεσ­σα­λο­νί­κη και έρι­ξαν στην πόλη δεκά­δες βλή­μα­τα πυρο­βο­λι­κού, προ­κα­λώ­ντας πανι­κό και σύγ­χυ­ση στις αρχές και στους κατοίκους.

Το έντυ­πο “Δελ­τίο Ειδή­σε­ων” του ΔΣΕ , με ημε­ρο­μη­νία 12 του Φλε­βά­ρη ‚ανα­φέ­ρει: “Τα ραδιό­φω­να της Αθή­νας και του Λον­δί­νου μετέ­δω­σαν χτες και σήμε­ρα επα­νει­λημ­μέ­να την είδη­ση για την επί­θε­ση των τμη­μά­των του ΔΣΕ στη Θεσ­σα­λο­νί­κη . Το Λον­δί­νο μετέ­δω­σε ότι δυνά­μεις ανταρ­τών έβαλ­λαν με όλμους των 81 χιλιο­στών κατά της Θεσ­σα­λο­νί­κης . Στη χτε­σι­νή εκπο­μπή του, είπε ότι ρίχτη­καν 12 βλή­μα­τα, ενώ σήμε­ρα το πρωί είπε πως ρίχτη­καν 40 βλή­μα­τα. Από τα βλή­μα­τα που ρίχτη­καν, 2 έπε­σαν στα ξενο­δο­χεία όπου μένα­νε τα μέλη της Βαλ­κα­νι­κής Επι­τρο­πής, ένα σε κτί­ριο που μένου­νε Αγγλοι και 2 άλλα σε γκα­ράζ και απο­θή­κες βεν­ζί­νης. Η είδη­ση, για το βομ­βαρ­δι­σμό της Θεσ­σα­λο­νί­κης , προ­κά­λε­σε σύγ­χυ­ση και πανι­κό στους μοναρ­χο­φα­σι­στι­κούς κύκλους της Αθή­νας. Η χτε­σι­νή συνε­δρί­α­ση της Βου­λής ασχο­λή­θη­κε απο­κλει­στι­κά με τη συζή­τη­ση του ζητή­μα­τος αυτού. Ο γενι­κός διοι­κη­τής της Μακε­δο­νί­ας, Μπα­σιά­κος, ζήτη­σε γενι­κή επι­στρά­τευ­ση όλων όσων μπο­ρούν να φέρουν όπλα και όσοι δεν μπο­ρούν να φέρουν όπλα, να βοη­θή­σουν ηθι­κά και υλι­κά. Αλλοι βου­λευ­τές ζήτη­σαν να παραι­τη­θεί η κυβέρ­νη­ση, που απο­δεί­χτη­κε ανί­κα­νη να χτυ­πή­σει τους αντάρ­τες. Αλλοι σύστη­σαν ψυχραι­μία, ώσπου να δώσει εξή­γη­ση η κυβέρ­νη­ση και ένα μέρος ζήτη­σε να γίνει μυστι­κή συνε­δρί­α­ση της Βου­λής. Ο Τσαλ­δά­ρης δια­φώ­νη­σε με την πρό­τα­ση αυτή, μα ο αριθ­μός των βου­λευ­τών που ζήτη­σε να γίνει μυστι­κή συνε­δρί­α­ση ήτα­νε μεγά­λος και γι’ αυτό ο πρό­ε­δρος της Βου­λής διέ­τα­ξε την εκκέ­νω­ση των θεω­ρεί­ων για να γίνει η συνεδρίαση”.

Στις 12 του Φλε­βά­ρη , το υπουρ­γείο Εθνι­κής Αμύ­νης, ύστε­ρα από έκθε­ση του Α Σώμα­τος Στρα­τού Θεσ­σα­λο­νί­κης , ανα­κοί­νω­σε, μετα­ξύ άλλων, ότι:

“Το πυρο­βό­λον ήτα­νε γερ­μα­νι­κόν ορει­βα­τι­κό τύπου Σκό­νερ των 7,5 χλσ. Τοπο­θε­τή­θη­κε στην περιο­χή Λεμπέτ κοντά στον αμα­ξω­τό δρό­μο Λαγκα­δά — Θεσ­σα­λο­νί­κης και έβαλ­λε κατά της Θεσ­σα­λο­νί­κης από από­στα­ση 3 χλμ., από τις 2.30 έως 3.30 στις 10 Φεβρουα­ρί­ου. 40 βλή­μα­τα έπε­σαν μέσα στην πόλη. Εις τη θέση του πυρο­βό­λου βρέ­θη­καν 20 κάλυ­κες και μια οβί­δα. Βρέ­θη­καν ακό­μα ο κιλ­λί­βας και οι 2 τρο­χοί του πυρο­βό­λου. Ο σωλή­νας δε βρέθηκε”.

Απο­κα­λυ­πτι­κό­τε­ρο για το εντυ­πω­σια­κό γεγο­νός, του κανο­νιο­βο­λι­σμού της Θεσ­σα­λο­νί­κης , ήταν το αμε­ρι­κα­νι­κό πρα­κτο­ρείο “Γιου­νάι­τεντ Πρες”, το οποίο, σύμ­φω­να με δημο­σί­ευ­μα του “Δελ­τί­ου Ειδή­σε­ων” του ΔΣΕ της 13ης Φεβρουα­ρί­ου 1948 , ανα­κοί­νω­σε τα εξής:

“Σχο­λιά­ζο­ντας την επί­θε­ση της Θεσ­σα­λο­νί­κης , το αμε­ρι­κά­νι­κο πρα­χτο­ρείο ειδή­σε­ων “Γιου­νάι­τεντ Πρες” αγγέλ­λει ότι η επί­θε­ση αυτή ήταν η τολ­μη­ρό­τε­ρη απ’ όσες είχαν κάμει οι αντάρ­τες. Οι αντάρ­τες που επε­τέ­θη­καν ήταν 150 και είχαν 18 μετα­γω­γι­κά ζώα. Σύμ­φω­να με πλη­ρο­φο­ρί­ες του ίδιου πρα­χτο­ρεί­ου, οι αντάρ­τες έβαλ­λαν από τα νοτιο­δυ­τι­κά της Θεσ­σα­λο­νί­κης , ενώ άλλα τμή­μα­τα ανα­τί­να­ξαν μια γέφυ­ρα βορειο­δυ­τι­κά της Θεσ­σα­λο­νί­κης για να εμπο­δί­σουν την κίνη­ση του μοναρ­χο­φα­σι­στι­κού στρα­τού και να ξεγε­λά­σουν τους μοναρ­χο­φα­σί­στες σχε­τι­κά με την κατεύ­θυν­ση της δια­φυ­γής τους. Εξι χιλιό­με­τρα νοτιο­α­να­το­λι­κά της Θεσ­σα­λο­νί­κης καταρ­ρί­φθη­κε ένα αερο­πλά­νο Σπιτ­φάιερ, που πήγε για κατα­δί­ω­ξη των ανταρ­τών και ένα άλλο βλή­θη­κε στα φτερά”.

Πηγή: Ριζο­σπά­στης

Μοι­ρα­στεί­τε το:

Μετάβαση στο περιεχόμενο