Ό,τι ν’ ακούω με το δεξιό μου αυτί / με μάτι αριστερό το βλέπω.
Κι ό,τι καταπιάνεται ο νους να στοχαστεί, / οι χτύποι της καρδιάς το λένε πρώτοι. (Κ. Βάρναλης)

92χρονη ελληνίδα συναντά μετά από 75 χρόνια τους εβραίους που έσωσε από τους Ναζί στη Βέροια

Συγκι­νη­τι­κές στιγ­μές εκτυ­λί­χθη­καν πριν λίγες μέρες στο Μου­σείο του Ολο­καυ­τώ­μα­τος στην Ιερου­σα­λήμ, όταν η 92χρονη Μελ­πο­μέ­νη Ντί­να από τη Βέροια συνα­ντή­θη­κε,  έπει­τα από 75 χρό­νια, με τους ανθρώ­πους που έσω­σε από τους Ναζί κατά την περί­ο­δο της Κατοχής.

Η Μελ­πο­μέ­νη ήταν έφη­βη όταν έκρυ­ψε σπί­τι της στη Βέροια, μαζί με τις αδελ­φές της, έξι μέλη της εβραϊ­κής οικο­γέ­νειας Μορ­ντε­χάι από τους Γερμανούς.

Επτά δεκα­ε­τί­ες μετά, η ηλι­κιω­μέ­νη γυναί­κα, καθη­λω­μέ­νη πλέ­ον σε καρο­τσά­κι, συνά­ντη­σε τα αδέλ­φια Σάρα Για­νάι και Γιό­σι Μορ και τα 20 παι­διά και εγγό­νια τους, στην Αίθου­σα των Ονο­μά­των του Γιαντ Βασέμ, στο μου­σείο του Ολο­καυ­τώ­μα­τος στην Ιερουσαλήμ.

«Δεν υπάρ­χουν λόγια να περι­γρά­ψουν αυτό το συναί­σθη­μα», δήλω­σε συγκι­νη­μέ­νη η Σάρα Για­νάι στους δημο­σιο­γρά­φους. «Είμα­στε πολύ συγκι­νη­μέ­νοι που την ξανα­συ­να­ντού­με». «Είχα­με κρυ­φτεί στο σπί­τι της. Εσω­σε όλη μου την οικο­γέ­νεια. Εξι άτο­μα. Δεν μπο­ρεί­τε να φαντα­στεί­τε πόσο επι­κίν­δυ­νο ήταν για αυτήν, για την οικο­γέ­νειά της, να μας κρα­τή­σουν όλους. Εσω­σαν τις ζωές μας».

Η κυρία Ντί­να και οι δύο αδελ­φές της έκρυ­ψαν πρώ­τα την εβραϊ­κή οικο­γέ­νεια, σε ένα εγκα­τα­λε­λειμ­μέ­νο τέμε­νος. Όταν τα πράγ­μα­τα δυσκό­λε­ψαν, τη μετέ­φε­ραν στο σπί­τι τους. Επί δύο χρό­νια, οι τρεις αδελ­φές της οικο­γέ­νειας Γιαν­νο­πού­λου και μια άλλη οικο­γέ­νεια, των Αξιό­που­λων, είχαν πάρει υπό την προ­στα­σία τους την οικο­γέ­νεια Μορ­ντε­χάι. Οταν το εξά­χρο­νο αγό­ρι της οικο­γέ­νειας, ο Σαμου­ήλ, αρρώ­στη­σε, τον πήγαν με κίν­δυ­νο της ζωής τους, στο νοσο­κο­μείο, όπου πέθα­νε λίγες ημέ­ρες αργό­τε­ρα. Καθώς μαθεύ­τη­κε πού κρυ­βό­ταν η οικο­γέ­νεια, οι αδελ­φές Γιαν­νο­πού­λου βοή­θη­σαν τους υπό­λοι­πους να δια­φύ­γουν σε δια­φο­ρε­τι­κές τοπο­θε­σί­ες. Επι­βί­ω­σαν όλα τα υπό­λοι­πα μέλη της οικο­γέ­νειας και μετά τον πόλε­μο επα­νε­νώ­θη­καν και μετα­κό­μι­σαν στο Ισραήλ.

dina 2

Η 92χρονη Μελ­πο­μέ­νη Ντί­να σε φωτο­γρα­φία με τους απο­γό­νους της οικο­γέ­νειας Μορντεχάϊ.

«Θα ήθε­λα να έχω σώσει περισ­σό­τε­ρους», είπε η 92χρονη εμφα­νώς συγκι­νη­μέ­νη. Το 1994, η Μελ­πό­μέ­νη Ντί­να τιμή­θη­κε με τον τιμη­τι­κό τίτλο «Δίκαιη των Εθνών», που απο­νέ­με­ται σε όσους βοή­θη­σαν Εβραί­ους στον Δεύ­τε­ρο Παγκό­σμιο Πόλε­μο. Περισ­σό­τε­ροι από 27.000 άνθρω­ποι κατέ­χουν τον τίτλο, ανά­με­σά τους και 355 από την Ελλάδα.

Σημειώ­νε­ται ότι περισ­σό­τε­ροι από 80.000 Εβραί­οι της Ελλά­δας δολο­φο­νή­θη­καν από τους Ναζί. Ανά­με­σά τους και 50.000 Εβραί­οι από τη Θεσ­σα­λο­νί­κη. Πολ­λοί εξ’ αυτών βίω­σαν την κόλα­ση των ναζι­στι­κών στρα­το­πέ­δων συγκέντρωσης.

Μοι­ρα­στεί­τε το:

Μετάβαση στο περιεχόμενο