Ό,τι ν’ ακούω με το δεξιό μου αυτί / με μάτι αριστερό το βλέπω.
Κι ό,τι καταπιάνεται ο νους να στοχαστεί, / οι χτύποι της καρδιάς το λένε πρώτοι. (Κ. Βάρναλης)

Charlie Chaplin από χαμίνι ‑Little Tramp στην κόκκινη σημαία και στο πάνθεον της 7ης τέχνης (Φωτο, Video)

Ο αξέ­χα­στος Σαρ­λό (Charles SpencerCharlieChaplin) γεν­νή­θη­κε στις 16-Απρ-1889 στα προ­ά­στια του Λονδίνου.
Έζη­σε μια άθλια και πολύ δύσκο­λη παι­δι­κή ηλι­κία, μετα­ξύ του χωρι­σμού των γονιών του και της νοση­λεί­ας της μητέ­ρας του, στην οποία, ωστό­σο, το ταλέ­ντο του εκδη­λώ­νε­ται ήδη.
Στην ηλι­κία των επτά ανε­βαί­νει στη σκη­νή για να τρα­γου­δή­σει, στα δεκα­τέσ­σε­ρα παί­ζει μικρά κομ­μά­τια στο θέα­τρο, στα δεκα­εν­νέα μπαί­νει σε μια παντο­μί­μα και στην Αμε­ρι­κή ανα­κα­λύ­πτει έναν δια­φο­ρε­τι­κό κόσμο και τελι­κά γνω­ρί­ζει την εκεί «ελευ­θε­ρία».

Στο Χόλι­γουντ ο παρα­γω­γός Mack Sennett τον κάνει να υπο­γρά­ψει συμ­βό­λαιο (η πρώ­τη του ται­νία χρο­νο­λο­γεί­ται από το 1914).
Στα­δια­κά γεν­νιού­νται οι χαρα­κτή­ρες του: πρώ­τος Chas, μετά ο Little και ο «μεγα­λύ­τε­ρος» Tramp-Charlot, με το αξέ­χα­στο καπέ­λο τι στε­νό σακά­κι, μαύ­ρο μου­στά­κι και το μπαστούνι.
Το 1918, όλοι γνω­ρί­ζουν τον Σαρ­λότ: είναι τόσο διά­ση­μος που υπο­γρά­φει συμ­βό­λαιο ενός εκα­τομ­μυ­ρί­ου δολα­ρί­ων με την First National.

Τον θυμό­μα­στε πάντα και ειδι­κά αυτές τις μέρες από την ηλι­κί­ας 80 χρό­νων διά­ση­μη ται­νία «Ο (Σαρ­λό) δικτά­τωρ» (είχε κυκλο­φο­ρή­σει στην Αμε­ρι­κή 2 μήνες νωρί­τε­ρα) που περιέ­χει τη διά­ση­μη στην ιστο­ρία του κινη­μα­το­γρά­φου ανθρω­πι­στι­κή ομι­λία του.
Ο μεγά­λος δικτά­το­ρας, μια εξαι­ρε­τι­κή σάτι­ρα του Ναζι­σμού που το 1941 έλα­βε πέντε υπο­ψη­φιό­τη­τες για Όσκαρ (φυσι­κά δεν πήρε κανένα).
Στον 1ο Παγκό­σμιο, ο εβραί­ος κου­ρέ­ας –έχει τη σημα­σία του πως είναι εβραί­ος (Τσάρ­λι Τσά­πλιν) τραυ­μα­τί­ζε­ται πολε­μώ­ντας για το φαντα­στι­κό έθνος της Τομα­νία και επι­στρέ­φει ‑υπο­φέ­ρο­ντας από αμνη­σία, χρό­νια αργό­τε­ρα έχο­ντας μεί­νει σε ένα νοσο­κο­μείο βετεράνων.
Γυρ­νώ­ντας πίσω «τίπο­τε δεν έχει αλλά­ξει, τίπο­τε δεν είναι όπως παλιά»: Ο Αντε­νόιντ Χίν­κελ –παρα­νοϊ­κός, μεγα­λο­μα­νής δικτά­το­ρας και ολόι­διος με αυτόν (τον υπο­δύ­ε­ται επί­σης ο Τσά­πλιν) εξου­σιά­ζει την Τομα­νία και την μετα­τρέ­πει σε μια μηχα­νή πολέ­μου (αντι­ση­μι­τι­κή και όχι μόνο) σχε­διά­ζο­ντας να κατα­κτή­σει τον κόσμο με την ομοιό­τη­τα του ντρο­πα­λού κου­ρέα με τον Χίν­κελ θα να γίνε­ται αιτία τρο­με­ρών παρεξηγήσεων.
Υπε­ρα­σπι­ζό­με­νος σθε­να­ρά το κου­ρείο του συνα­ντά­ει την όμορ­φη Χάνα (Πολέτ Γκο­ντάρ) και γίνε­ται ακού­σια ο ήρω­ας ενός κινή­μα­τος αντί­στα­σης που ανα­πτύσ­σε­ται στο γκέ­το. Στο μετα­ξύ, ο Χίν­κελ σχε­διά­ζει να κατα­κτή­σει το γει­το­νι­κό έθνος του Ότσερ­λιχ και να γίνει Παγκό­σμιος Αυτο­κρά­το­ρας. Λόγω της ομοιό­τη­τάς τους, οι δυνά­μεις της Τομα­νί­ας μπερ­δεύ­ουν τον κου­ρέα με τον τυραν­νι­κό Χίν­κελ, γεγο­νός που οδη­γεί τον εβραίο κου­ρέα να απο­νεί­μει δικαιο­σύ­νη απευ­θύ­νο­ντας στους πολί­τες μία από τις πιο συγκι­νη­τι­κές ομι­λί­ες που έχουν απο­τυ­πω­θεί σε φιλμ.

Δρα­μα­τι­κή ται­νία (κάποιοι την είπαν «κομε­ντί») αμε­ρι­κα­νι­κής παρα­γω­γής 1940 σε ψηφια­κή επανέκδοση.
Ένα σπου­δαίο αντι­φα­σι­στι­κόδια­χρο­νι­κό μανι­φέ­στο ανθρω­πι­σμού.

Τέσ­σε­ρα χρό­νια πριν ο Τσά­πλιν είχε ανε­βά­σει στα ουρά­νια την 7η τέχνη με τους «Μοντέρ­νους Και­ρούς» όταν ένας ανθρω­πά­κος που δεν νοιά­ζε­ται για δικαιώ­μα­τα και λοι­πές κομ­μου­νι­στι­κές ιδέ­ες, περ­πα­τά­ει στον δρό­μο και περι­μα­ζεύ­ει μια κόκ­κι­νη σημαία που πέφτει από ένα φορ­τη­γό… την κου­νά­ει και φωνά­ζει για να την επιστρέψει.

Πίσω του μια δια­δή­λω­ση λαοθάλασσα.
Οι αστυ­νο­μι­κοί –το απάν­θρω­πο πρό­σω­πο του αστι­κού κρά­τους νομί­ζουν ότι ο Σαρ­λό είναι ο αρχη­γός τους.
«Κρα­τά­ει σημαία, είναι κομ­μου­νι­στής»!
Τον πετά­νε στη φυλακή…

H ομιλία του Τσάρλι Τσάπλιν στην ταινία 
«Ο μεγάλος δικτάτωρ»

«Λυπά­μαι, αλλά δεν θέλω να γίνω αυτο­κρά­το­ρας. Δεν είναι δική μου υπόθεση.
Δεν θέλω ούτε να βασι­λέ­ψω, ούτε να κατα­κτή­σω κανέ­ναν. Θα ήθε­λα να βοη­θή­σω όλο τον κόσμο, αν μπο­ρού­σα. Εβραί­ους, χρι­στια­νούς, μαύ­ρους, λευ­κούς.
Όλοι επι­θυ­μού­με την αλλη­λεγ­γύη, αυτή είναι η φύση των ανθρώ­πων. Να ζού­με με την ευτυ­χία των άλλων, και όχι με τη δυστυ­χία τους.
Δεν θέλου­με ούτε να μισού­με, ούτε να περι­φρο­νού­με.
Στον κόσμο αυτόν υπάρ­χει χώρος για τον καθέ­να. Η καλή Γη είναι πλού­σια και μπο­ρεί να παρέ­χει για όλους. Η ζωή μπο­ρεί να είναι ελεύ­θε­ρη κι ωραία, αλλά χάσα­με αυτό το μονοπάτι.
Η πλε­ο­νε­ξία δηλη­τη­ρί­α­σε τις ψυχές των ανθρώ­πων, ανύ­ψω­σε τους φραγ­μούς του μίσους, μας κατα­δί­κα­σε στη δυστυ­χία και στη σφα­γή. Ορί­σα­με την ταχύ­τη­τα, αλλά κλει­στή­κα­με στον εαυ­τό μας. Η εκμη­χά­νι­ση προ­σφέ­ρει αφθο­νία αλλά μας έχει αφή­σει σε ένδεια. Η επι­στή­μη μας έκα­νε κυνι­κούς, η ευφυ­ΐα μας, σκλη­ρούς και άξε­στους. Σκε­φτό­μα­στε πολύ και αισθα­νό­μα­στε ελάχιστα.
Περισ­σό­τε­ρο κι από τις μηχα­νές, χρεια­ζό­μα­στε την ανθρω­πιά. Πιο πολύ από την επι­δε­ξιό­τη­τα, χρεια­ζό­μα­στε την καλο­σύ­νη και την ευγέ­νεια. Χωρίς αυτές τις αρε­τές, η βία θα κυριαρ­χή­σει στη ζωή και όλα θα χαθούν. Το αερο­πλά­νο και το ραδιό­φω­νο μας έφε­ραν πιο κοντά. Η ίδια η φύση αυτών των εφευ­ρέ­σε­ων δια­λα­λεί την καλο­σύ­νη των ανθρώπων.
Δια­λα­λεί την παγκό­σμια αδελ­φο­σύ­νη, την ενό­τη­τα όλων μας.
Ακό­μα κι αυτή τη στιγ­μή, η φωνή μου φτά­νει στα αυτιά εκα­τομ­μυ­ρί­ων ανθρώ­πων, απελ­πι­σμέ­νων γυναι­κών, παι­διών, που είναι θύμα­τα ενός συστή­μα­τος που ξέρει μόνο να βασα­νί­ζει και να φυλα­κί­ζει αθώ­ους ανθρώ­πους. Σε αυτούς που με ακού­νε, λέω: Μην απελ­πί­ζε­στε. Η τωρι­νή μας δυστυ­χία δεν είναι παρά το πέρα­σμα της πλε­ο­νε­ξί­ας και της σκλη­ρό­τη­τας εκεί­νων που φοβού­νται την πρό­ο­δο του ανθρώπου.

Το μίσος των ανθρώ­πων θα περά­σει και οι δικτά­το­ρες πεθαίνουν!
Και η δύνα­μη που αφαί­ρε­σαν από το λαό θα επι­στρέ­ψει σε αυτόν ξανά.
Οσο οι άνθρω­ποι πεθαί­νουν, η ελευ­θε­ρία δεν θα αφα­νι­στεί ποτέ!

Στρα­τιώ­τες! Μην υπα­κού­τε στους αγροί­κους, που σας περι­φρο­νούν και σας σκλα­βώ­νουν, που σας δυνα­στεύ­ουν τις ζωές.
Ανθρώ­πους που σας λένε τι να κάνε­τε, τι να σκε­φτεί­τε και τι να νιώ­σε­τε! Που σας μετα­μορ­φώ­νουν σε κοπά­δι, σε κρέ­ας για τα κανό­νια.
Μην υπο­χω­ρεί­τε μπρο­στά σε αυτά τα εκφυ­λι­σμέ­να όντα, στους εγκέ­φα­λους και τις καρ­διές των μηχα­νών! Δεν είστε ούτε μηχα­νές, ούτε κοπά­δι, είστε άνθρωποι!
Φέρε­τε την αγά­πη της ανθρω­πό­τη­τας μέσα στις καρ­διές σας, δεν μισεί­τε! Μόνο όσοι στε­ρή­θη­καν την αγά­πη μισούν! Οι στε­ρη­μέ­νοι και οι αφύσικοι!

Στρα­τιώ­τες! Μην αγω­νί­ζε­στε για τη σκλα­βιά, αγω­νι­στεί­τε για την ελευ­θε­ρία! Ο άγιος Λου­κάς στο 17ο κεφά­λαιο γρά­φει: «το βασί­λειο του Θεού είναι μέσα στον άνθρωπο».
Οχι σε έναν άνθρω­πο, όχι σε μια ομά­δα ανθρώ­πων, αλλά σε όλους τους ανθρώ­πους! Σε εσάς! Εσείς είστε ο λαός που έχει τη δύνα­μη, να δημιουρ­γεί τις μηχα­νές, να δημιουρ­γεί την ευτυ­χία! Εσείς ο λαός, έχε­τε τη δύνα­μη να δημιουρ­γή­σε­τε την ευτυ­χία, να εμπνεύ­σε­τε μια όμορ­φη κι ελεύ­θε­ρη ζωή, να κάνε­τε αυτή τη ζωή μια υπέ­ρο­χη περιπέτεια!
Στο όνο­μα της δημο­κρα­τί­ας, ας χρη­σι­μο­ποι­ή­σου­με αυτή τη δύνα­μη, ας ενωθούμε!
Ας αγω­νι­στού­με για ένα και­νούρ­γιο κόσμο, με ευκαι­ρί­ες και δου­λειά για όλους, μέλ­λον για τους νέους, ασφά­λεια για τους ηλι­κιω­μέ­νους.

Με αυτές τις υπο­σχέ­σεις, οι αγροί­κοι πήραν την εξου­σία.
Αλλά είπαν ψέμα­τα! Δεν κρά­τη­σαν το λόγο τους! Ποτέ δεν θα το κάνουν! 
Οι δικτά­το­ρες ελευ­θε­ρώ­νουν τον εαυ­τό τους, αλλά υπο­δου­λώ­νουν το λαό. Ο αγώ­νας μας είναι να κάνου­με πρά­ξη αυτές τις υποσχέσεις!
Να ελευ­θε­ρώ­σου­με το λαό, να σπά­σου­με τους εθνι­κούς φραγ­μούς, να καταρ­γή­σου­με την πλε­ο­νε­ξία, το μίσος και τη μισαλ­λο­δο­ξία.
Ας αγω­νι­στού­με για ένα κόσμο δικαί­ου, όπου η επι­στή­μη και η πρό­ο­δος θα φέρουν ευτυ­χία σε όλους!
Στρα­τιώ­τες! Στο όνο­μα της δημο­κρα­τί­ας, ας ενωθούμε!

Χάν­να, με ακούς; Όπου κι αν είσαι σήκω­σε τα μάτια σου, Χάν­να.
Τα σύν­νε­φα δια­λύ­ο­νται, ο ήλιος δια­περ­νά! Βγαί­νου­με από το σκο­τά­δι μέσα στο φως! Μπαί­νου­με σε έναν νέο κόσμο, έναν καλύ­τε­ρο κόσμο, όπου οι άνθρω­ποι θα ανυ­ψω­θούν πάνω από το μίσος, την πλε­ο­νε­ξία και την αγριό­τη­τά τους.
Σήκω­σε τα μάτια σου, Χάν­να! Η ψυχή του ανθρώ­που έχει φτε­ρά και μαθαί­νει επι­τέ­λους να ανυ­ψώ­νε­ται! Πετά­ει προς το ουρά­νιο τόξο, προς την ελπί­δα, προς το μέλ­λον. Το λαμπρό, το ένδο­ξο μέλ­λον, που ανή­κει σε εσέ­να, σε εμέ­να, σε όλους μας!
Σήκω­σε τα μάτια, Χάν­να! Κοί­τα ψηλά!»

Chaplin Le Dictateur

«O Μεγά­λος δικτά­τωρ»

«O Μεγά­λος δικτά­τωρ» (1940) η πρώ­τη ομι­λού­σα του Τσά­πλιν, 13 χρό­νια μετά την εισα­γω­γή της τεχνο­λο­γί­ας ήχου στις ται­νί­ες ‑ανε­λέ­η­τα πολι­τι­κή για την άνο­δο του Χίτλερ και του ναζισμού.
Η ται­νία απα­γο­ρεύ­τη­κε από Χίτλερ, Μου­σο­λί­νι Φράν­κο, με τη σκη­νή που ο Τσά­πλιν χορεύ­ει μπα­λέ­το με την υδρό­γειο να θεω­ρεί­ται μια από τις σημα­ντι­κό­τε­ρες στιγ­μές της κινη­μα­το­γρα­φι­κής ιστο­ρί­ας ενώ η ομι­λία του κεντρι­κού ήρωα στο τέλος της ται­νί­ας, όπου ο δημιουρ­γός έμμε­σα εκφρά­ζει το όρα­μα του για την ανθρω­πό­τη­τα, επί­σης μνη­μο­νεύ­ε­ται για το ανθρω­πι­στι­κό της μήνυμα.
Η παρα­γω­γή της ται­νί­ας ξεκί­νη­σε το 1937, όταν –ανά­με­σα στους αστούς οι περισ­σό­τε­ροι (εκό­ντως-ακό­ντως) δεν έβλε­παν πως ο ναζι­σμός συνι­στού­σε απει­λή, ενώ οι κομ­μου­νι­στές τον είχαν γευ­τεί στο πετσί τους πολύ πριν
(1919)
Το κανά­λι όπου τα Freikorps πετά­ξα­νε το σφυ­ρο­κο­πη­μέ­νο μέχρι θανά­του πτώ­μα της Ρόζας έχει παγώσει…
«Τάξη επι­κρα­τεί στο Βερολίνο!…
Ηλί­θιοι δήμιοι! Η “τάξη” σας είναι χτι­σμέ­νη πάνω στην άμμο. Η επα­νά­στα­ση αύριο θα υψώ­σει τη βρο­ντε­ρή φωνή της ως τους ουρα­νούς. Τρο­μαγ­μέ­νοι θ’ ακού­σε­τε το νικη­τή­ριό της σάλ­πι­σμα: Ich war, ich bin, ich werde sein! “Ήμουν, είμαι και θα είμαι!“»

Έτσι τελεί­ω­νε το τελευ­ταίο (15/1/1919) κύριο άρθρο της Rosa Luxemburg, στην εφη­με­ρί­δα “Die Rote Fahne” (Η Κόκ­κι­νη Σημαία) που απα­ντού­σε στο κυβερ­νη­τι­κό ανα­κοι­νω­θέν της σοσιαλ­δη­μο­κρα­τι­κής κυβέρ­νη­σης του προ­έ­δρου των Λαϊ­κών Αντι­προ­σώ­πων Έμπερτ.
Στις 16/1/1919  το επί­ση­μο ανα­κοι­νω­θέν της αστυ­νο­μί­ας ανέ­φε­ρε πως ο Καρλ Λίμπ­κνεχτ είχε συλ­λη­φθεί και σκο­τώ­θη­κε ενώ επι­χει­ρού­σε να απο­δρά­σει ενώ η η Ρόζα Λού­ξε­μπουργκ είχε λιν­τσα­ρι­στεί από εξα­γριω­μέ­νο πλήθος…Chaplin Le Dictateur

Chaplin Le Dictateur

Μια δια­φο­ρε­τι­κή προ­σέγ­γι­ση –σκω­πτι­κή, στον «Μεγά­λο δικτά­το­ρα» του Τσά­πλιν από τον κρι­τι­κό André Bazin, «Sur Le Dictateur, Esprit n° 12, 1945, «Pastiche et postiche ou le néant pour une moustache», Qu’est-ce que le cinéma ?, éd. du cerf, 1962)
Η επι­τυ­χία του του Αλη­τά­κου Σαρ­λό είχε πολ­λούς μιμη­τές, κυρί­ως εφή­με­ρους, αλλά κι έναν που η δημο­τι­κό­τη­τά του δεν στα­μα­τού­σε να αυξά­νει από το 1932 και μετά.
Αυτός δεν ήταν άλλος από τον Αδόλ­φο Χίτλερ, που σκό­πι­μα ή άθε­λά του έκλε­ψε τον τσα­πλι­νι­κό μύστα­κα! Τι κάνει ο Σαρ­λό; Σκο­πεύ­ει να το ξανα­κερ­δί­σει πίσω!.
Αλλά πώς, καθώς με τον και­ρό το μου­στά­κι α λα Σαρ­λό έχει κατα­ντή­σει μου­στά­κι α λα Χίτλερ. Έτσι λοι­πόν γίνε­ται Χίν­κελ. Στην ουσία ένας συμπυ­κνω­μέ­νος Χίτλερ. Μας παρου­σιά­ζει μια μαριο­νέ­τα, ένα νευ­ρό­σπα­στο αλλά από το μου­στά­κι, το χρώ­μα των μαλ­λιών, το θυμό, τη σκλη­ρό­τη­τα, την παρα­φρο­σύ­νη του ανα­γνω­ρί­ζου­με τον Χίτλερ.
Ο Τσά­πλιν κλέ­βει όλη την περ­σό­να του δικτά­το­ρα και ως κύριος της ύπαρ­ξης Χίτλερ, τον μηδενίζει.
Όλα αυτά για ένα μου­στά­κι; Κι όμως, θα ήταν αδύ­να­τον να δημιουρ­γη­θεί ο Δικτά­το­ρας αν είχα­με έναν Χίτλερ αγέ­νιο ή αν ψαλί­δι­ζε το μου­στά­κι του α λα Κλαρκ Γκέιμπλ. Στην περί­πτω­ση αυτή, όλη η τέχνη του Τσά­πλιν δεν θα είχε κατορ­θώ­σει τίπο­τα, μιας κι ένας Τσά­πλιν χωρίς μου­στά­κι θα έπαυε να είναι ο Σαρλό.

Chaplin Tramp cinemas most universal icon 1915Τσάρ­λι Τσά­πλιν: Ο Μεγά­λος Δικτάτορας
(Μπέρ­τολτ Μπρεχτ)
«Υπάρ­χουν δύο σκη­νο­θέ­τες στον κόσμο — ο άλλος είναι ο Τσάρ­λι Τσάπλιν»
Ο Σαρ­λό, υπο­δύ­ε­ται έναν διπλό ρόλο σ’ αυτήν την πικρή «κωμω­δία»: τον αρχη­γό ενός φασι­στι­κού κρά­τους (ένα πρό­σω­πο που ξεκά­θα­ρα ανα­φέ­ρε­ται στο Αδόλ­φο Χίτλερ) και έναν αθώο εβραίο κου­ρέα υπή­κοο αυτού του κρά­τους. Επί­και­ρος όσο ποτέ ο μεγα­λύ­τε­ρος κωμι­κός όλων των επο­χών σκη­νο­θε­τεί μια εύστο­χη και πικρή (παρό­λα τα χρό­νια που περά­σαν) αντι­πο­λε­μι­κή σάτιρα.
Ύστε­ρα από είκο­σι χρό­νια σε ένα νοσο­κο­μείο, υπο­φέ­ρο­ντας από αμνη­σία, ένας εβραί­ος κου­ρέ­ας επι­στρέ­φει στην πατρί­δα του.
Εκεί όμως πολ­λά έχουν αλλά­ξει, καθώς ο παρα­νοϊ­κός δικτά­το­ρας της Τομα­νί­ας, Αντε­νόιντ Χίν­κελ, ο οποί­ος είναι ολόι­διος με αυτόν, σχε­διά­ζει να κατα­κτή­σει τον κόσμο ξεκι­νώ­ντας ταυ­τό­χρο­να μια μεγά­λη εκστρα­τεία αντι­ση­μι­τι­σμού. Όμως η ομοιό­τη­τα του ντρο­πα­λού κου­ρέα με το μεγα­λο­μα­νή δικτά­το­ρα θα γίνει αιτία τρο­με­ρών παρεξηγήσεων…
Ο Τσά­πλιν άρχι­σε για πρώ­τη φορά να επε­ξερ­γά­ζε­ται την ιδέα του Μεγά­λου Δικτά­το­ρα όταν ένας φίλος του, ο άγγλος σκη­νο­θέ­της και παρα­γω­γός Αλε­ξά­ντερ Κόρ­ντα, του ανέ­φε­ρε ότι η κινη­μα­το­γρα­φι­κή του περ­σό­να θύμι­ζε πολύ τον Αδόλ­φο Χίτλερ. Αργό­τε­ρα έμα­θε μάλι­στα ότι είχαν γεν­νη­θεί με μια εβδο­μά­δα δια­φο­ρά, είχαν περί­που το ίδιο ύψος και βάρος και ότι και οι δύο μεγά­λω­σαν μέσα στη φτώ­χεια, ώσπου κατά­φε­ραν να πετύ­χουν ο καθέ­νας στο χώρο του.

Όταν κυκλο­φό­ρη­σε ο Χίτλερ απα­γό­ρευ­σε φυσι­κά την προ­βο­λή της όπου μπό­ρε­σε (στην Ισπα­νία μάλι­στα προ­βλή­θη­κε μονά­χα μετά το θάνα­το του δικτά­το­ρα Φράν­κο, το 1975!)
Λένε πως η περιέρ­γεια έσπρω­ξε το Χίτλερ να εισά­γει μια κόπια, την οποία πρό­βα­λε –σε κλει­στό κύκλο φυσι­κά όχι μία, αλλά δύο φορές!
Δυστυ­χώς η ιστο­ρία δεν κατέ­γρα­ψε τις αντι­δρά­σεις του, πάντως όταν το πλη­ρο­φο­ρή­θη­κε ο Τσά­πλιν είπε: «Θα έδι­να οτι­δή­πο­τε για να μάθω τι σκεφτόταν».
Σύμ­φω­να με ανε­πι­βε­βαί­ω­τες πλη­ρο­φο­ρί­ες, η ται­νία προ­βλή­θη­κε μια φορά σε γερ­μα­νι­κό ακρο­α­τή­ριο ‑κάπου στα κατε­χό­με­να Βαλ­κά­νια, όταν μέλη μιας αντι­στα­σια­κή οργά­νω­σης αντι­κα­τέ­στη­σαν μια κωμι­κή όπε­ρα, σε έναν στρα­τιω­τι­κό κινη­μα­το­γρά­φο, με μια κόπια του Μεγά­λου Δικτά­το­ρα που –μάλι­στα παρέ­λα­βαν από την Ελλάδα.
Μια ομά­δα γερ­μα­νών στρα­τιω­τών είχε την ευκαι­ρία να «δει» ‑τρό­πος του λέγειν την ται­νία: κάποιοι από αυτούς εγκα­τέ­λει­ψαν την αίθου­σα μόλις συνει­δη­το­ποί­η­σαν τι έβλε­παν, ενώ οι θερ­μό­τε­ροι άρχι­σαν να πυρο­βο­λούν την οθό­νη (δε ξέρου­με τι απέ­γι­νε ο μηχα­νι­κός προβολής …)

Ο Τσά­πλιν εμφα­νί­στη­κε σε 36 ται­νί­ες με βάση τα Keystone Studios, όλες σε παρα­γω­γή του Mack Sennett (κάποιες μικρού μήκους)
Σαν Tramp στα αγγλι­κά (ή Charlot σε άλλες γλώσ­σες), The Little Tramp (ο μικρός –το χαμί­νι Tramp), έχει να κάνει κυρί­ως με την επο­χή του βωβού κινη­μα­το­γρά πιθα­νά από τον τίτλο μιας ται­νί­ας με πρω­τα­γω­νι­στή τον ίδιο, που ο Chaplin έγρα­ψε και σκη­νο­θέ­τη­σε το 1915.
Είναι ένας παι­δα­ριώ­δης, ταπει­νός αλλά γενι­κά καλό­καρ­δος χαρα­κτή­ρας που εμφα­νί­ζε­ται ως αλα­ζο­νι­κός προ­σπα­θώ­ντας να συμπε­ρι­φέ­ρε­ται με τους τρό­πους και την αξιο­πρέ­πεια ενός κυρί­ου παρά την πραγ­μα­τι­κή κοι­νω­νι­κή του κατάσταση.
Ωστό­σο, ενώ είναι έτοι­μος να πάρει ό,τι προ­κύ­ψει χρη­σι­μο­ποιεί το οξύ μυα­λό του για να καρ­πω­θεί ό,τι χρειά­ζε­ται για να επι­βιώ­σει και να ξεφύ­γει από τον εχθρό, τον χαρα­κτη­ρι­στι­κό αστυ­φύ­λα­κα και τις αρχές, στην ουσία από το ανε­λέ­η­το αστι­κό κράτος.
Στις περισ­σό­τε­ρες ται­νί­ες του  ήταν και σκη­νο­θέ­της συν­θέ­της παρα­γω­γός σενα­ριο­γρά­φος κλπ –και σε όλες ‑φυσι­κά και πρω­τα­γω­νι­στής (σε παρέν­θε­ση ο ρόλος που έπαιξε)
Ο τίτλος είναι ο πρω­τό­τυ­πος –ξενό­γλωσ­σος για να διευ­κο­λύ­νε­ται η ανα­ζή­τη­ση σε όσους θέλουν να το ψάξουν σε βάθος (στο Official website — Association Chaplin ή στο IMDb)
Στις πρώ­τες παρα­θέ­του­με και την ακρι­βή ημε­ρο­μη­νία που βγή­καν στις «αίθου­σες» για να φανεί το δαι­μό­νιο αυτού του μεγά­λου καλ­λι­τέ­χνη, που είχε δυνα­τό­τη­τα να βγά­ζει σε πέρας …αρκε­τές παρα­γω­γές σε ένα μήνα, αλλά και των ιδιο­κτη­τών της δια­νο­μής, που από τότε έλυ­ναν κι έδε­ναν πλη­ρώ­νο­ντας ψίχου­λα τους συντελεστές.

  • 7 Φεβ 1914 〽️ Making a Living (Slicker)
  • 7 Φεβ 1914 〽️ Kid Auto Races at Venice (χαρα­κτή­ρας Tramp – ΣΣ |> στο εξής με &#)
  • 9 Φεβ 1914 〽️ Mabel’s Strange Predicament (&#)
  • 19 Φεβ 1914 〽️  A Thief Catcher (αστυ­νο­μι­κός)
  • 28 Φεβ 1914 〽️ Between Showers (Masher-&#)
  • 2 Μαρτ 1914 〽️ A Film Johnnie (&#)
  • 9 March 1914 〽️ Tango Tangles (Tipsy Dancer)
  • 16 Μαρτ 1914 〽️ His Favourite Pastime (Drinker &#)
  • 26 Μαρτ 1914 〽️  Cruel, Cruel Love (Lord Helpus)
  • 4 Aπρ 1914 〽️  The Star Boarder (&#)
  • 18 Απρ 1914 〽️  Mabel at the Wheel (Villain)
  • 20 Απρ 1914 〽️  Twenty Minutes of Love (Pickpocket &#)
  • 27 Απρ 1914 〽️  Caught in a Cabaret (Waiter &#)
  • 4 Μάη 1914 〽️  Caught in the Rain (Tipsy Hotel Guest -&#)
  • 7 Μάη 1914 〽️  A Busy Day
  • 1η Ιουν 1914 〽️  The Fatal Mallet (Suitor, &#)
  • 4 Ιουν 1914 〽️  Her Friend the Bandit (Bandit –έχει χαθεί η κόπια)
  • 11 Ιουν 1914 〽️  The Knockout (Referee – ο διαιτητής | &#)
  • 13 Ιουν 1914 〽️  Mabel’s Busy Day (Tipsy Nuisance)
  • 20 Ιουν 1914 〽️  Mabel’s Married Life (σύζυ­γος της Mabel — &#)
  • 9 Ιουλ 1914 〽️  Laughing Gas (βοη­θός οδοντίατρου — &#)
  • 1η Αυγ1914 〽️  The Property Man (σαν ιδιοκτήτης — &#)
  • 10 Αυγ 1914 〽️  The Face on the Bar Room Floor (ο καλ­λι­τέ­χνης &#, βασι­σμέ­νο σε ποί­η­μα του­Hugh Antoine d’Arcy)
  • 13 Αυγ 1914 〽️  Recreation (&#Yosemite)
  • 27 Αυγ 1914 〽️  The Masquerader
  • 31 Αυγ 1914 〽️  His New Profession (Charlie-&#)
  • 7 Σεπ 1914 〽️  The Rounders (Reveller συμπρω­τα­γω­νι­στεί ο Roscoe Arbuckle)
  • 24 Σεπ 1914 〽️  The New Janitor (Janitor &#)
  • 10 Οκτ 1914 〽️  Those Love Pangs (Masher &#)
  • 26 Οκτ 1914 〽️  Dough and Dynamite (&#) +σενα­ριο­γρά­φος ο Mack Sennett
  • 29 Οκτ 1914 〽️  Gentlemen of Nerve (Impecunious Track Enthusiast &#)
  • 7 Νοε 1914 〽️  His Musical Career (μετα­φο­ρέ­ας του πιάνου &#)
  • 9 Νοε 1914 〽️  His Trysting Place (ο σύζυγος &#)
  • 14 Νοε 1914 〽️  Tillie’s Punctured Romance (Charlie, σαν City Slicker της επο­χής –κάτι σαν τους σημε­ρι­νούς στο τιμό­νι ενός γερ­μα­νι­κού Fancy, φορώ­ντας loafers Gucci και αθλη­τι­κά Park avenue) σε έξη μέρη από το Tillie’s Nightmare, των Baldwin Sloane και Edgar Smith
  • 5 Δεκ 1914 〽️  Getting Acquainted (Spouse &#)
  • 7 Δεκ 1914 〽️  His Prehistoric Past (Weakchin &#)
  • Στην περί­ο­δο των επό­με­νων μηνών ο Chaplin έγρα­ψε, σκη­νο­θέ­τη­σε και έπαι­ξε σε 15 ται­νί­ες (!!) της Essanay Film Manufacturing Company, παρα­γω­γής T. Robbins –οι περισ­σό­τε­ρε σε δύο μέρη
  • 1 Φεβ 1915 〽️  His New Job (&#)
  • 15 Φεβ 1915 〽️  A Night Out (Reveller &# — ντε­μπού­το της Edna Purviance)
  • 11 Μαρτ 1915 〽️  The Champion (ο φιλό­δο­ξος πυγμάχος &#)
  • 18 Μαρτ 1915 〽️  In the Park (Charlie &#)
  • 1η Απρ 1915 〽️  A Jitney Elopement (Suitor, ο απατεώνας &#)
  • 11 Απρ 1915 〽️  The Tramp (τον εαυ­τό του ‑Tramp )
  • 29 Απρ 1915 〽️  By the Sea (Stroller – ο Περιπατητής &#)
  • 21 Ιουν1915 〽️  Work (Μαθη­τευό­με­νος Διακοσμητής &#)
  • 12 July 1915 〽️  A Woman (Charlie &#)
  • 9 Αυγ1915 〽️  The Bank (ο Επιστάτης &#)
  • 4 Οκτ 1915 〽️  Shanghaied (Charlie &#)
  • 20 Νοε 1915 〽️  A Night in the Show (κος Pest & Rowdy)
  • 18 Δεκ 1915 〽️  A Burlesque on Carmen (Darn Hosiery –σε επα­νέκ­δο­ση του Απρ-1916, σε τέσ­σε­ρα μέρη από τον Leo White)
  • 27 Μάη1916 〽️  Police (Πρώ­ην κατάδικος &#)
  • 11 Αυγ 1918 〽️  Triple Trouble (Janitor &# Διά­σπαρ­τα κομ­μά­τα που μάζε­ψε ο Leo White με σκη­νές από την Αστυ­νο­μία και ένα ημι­τε­λές μικρού μήκους, Life, μαζί με άλλο υλι­κό που τρα­βή­χτη­κε από τον White ‑ο Τσά­πλιν περι­λαμ­βά­νει αυτήν την παρα­γω­γή στη φιλ­μο­γρα­φία της αυτο­βιο­γρα­φί­ας του)

Ο Τσά­πλιν έγρα­ψε, παρή­γα­γε, σκη­νο­θέ­τη­σε και πρω­τα­γω­νί­στη­σε σε 12 ται­νί­ες για λογα­ρια­σμό της Mutual Film Corporation, η οποία δημιούρ­γη­σε το Lone Star Studios απο­κλει­στι­κά για τις ται­νί­ες του –όλες κανο­νι­κού, για την επο­χή μήκους.
Το 1932, ο Amadee J. Van Beuren Van Beuren Studios τις αγό­ρα­σε για 10.000 $ την καθε­μία, πρό­σθε­σε μου­σι­κή των Gene Rodemich και Winston Sharples καθώς με ηχη­τι­κά εφέ κλπ και τις κυκλο­φό­ρη­σε ξανά μέσω της RKO Radio Pictures

  • 15 Μάη 1916 〽️  The Floorwalker (Ανό­η­τος πελά­της &#) – συν|σεναριογράφος ο Vincent Bryan
  • 12 Ιουν 1916 〽️ The Fireman (ο πυρο­σβέ­στης &#) συν|σεναριογράφος ο Vincent Bryan
  • 10 Ιουλ 1916 〽️ The Vagabond (πλα­νό­διος μου­σι­κός του δρό­μου &#) συν|σεναριογράφος ο Vincent Bryan
  • 7 Αυγ 1916 〽️ One A.M. (ο πότης)
  • 4 Σεπ 1916 〽️ The Count (μαθη­τευό­με­νος ράφτης &#)
  • 2 Οκτ 1916 〽️ The Pawnshop (Βοη­θός ενεχυροδανειστή &#)
  • 13 Νοε 1916 〽️ Behind the Screen (Βοη­θός ιδιοκτήτη &#)
  • 4 Δεκ 1916 〽️ The Rink (Θια­σώ­της σερ­βι­τό­ρος και του πατινάζ &#)
  • 22 Ιαν 1917 〽️ Ανώ­νυ­μη (ο αλη­τά­κος του δρό­μου γίνε­ται αστυνομικός &#)
  • 16 Απρ 1917 〽️ The Cure (αλκο­ο­λι­κός σε Spa)
  • 17 Ιουν 1917 〽️ The Immigrant (μετα­νά­στης &#) προ­στέ­θη­κε το 1998 από το National Film Registry
  • 22 Οκτ 1917 〽️ The Adventurer (ο δρα­πέ­της κατάδικος &#)

Ο Τσά­πλιν έγρα­ψε, παρή­γα­γε, σκη­νο­θέ­τη­σε και πρω­τα­γω­νί­στη­σε σε 9 ται­νί­ες για τη δική του εται­ρεία παρα­γω­γής μετα­ξύ 1918 και 1923 — δια­νε­μή­θη­καν όλες από την First National.Release

  • 14 Απρί­λη 1918 〽️ A Dog’s Life (σκυ­λί­σια ζωή — Tramp)
  • 29 Σεπ 1918 〽️ The Bond (Tramp) συμπρω­τα­γω­νι­στής Sydney Chaplin (Σίδνεϊ Τζον Τσά­πλιν) ο μεγα­λύ­τε­ρος αδελ­φός του, αργό­τε­ρα διευ­θυ­ντής της επι­χεί­ρη­σης παραγωγής.
  • 20 Οκτ 1918 〽️ Shoulder Arms (ο νεοσύλλεκτος &#)
  • 1919 〽️ Sunnyside (Πολυ­τε­χνί­της &#)
  • 1919 〽️ A Day’s Pleasure (οικο­γέ­νεια –παί­ζει τον πατέ­ρα &#) πρώ­τη εμφά­νι­ση με τη μικρή Jackie Coogan, star την επό­με­νη ται­νία (The Kid)
  • 1921 〽️ The Kid (6 μπομπίνες)
  • 1921 〽️ The Idle Class (ο Little Tramp σε ένα θέρε­τρο με γήπε­δο του γκολφ, με απρό­βλε­πτες σκηνές)
  • 1922 〽️ Pay Day (ένας εργαζόμενος &#)
  • 1923 〽️ The Pilgrim (ο δρα­πέ­της κατά­δι­κος &#) τέσ­σε­ρις μπομπίνες

1923: ο Τσά­πλιν άρχι­σε να δια­νέ­μει τις ται­νί­ες του μέσω της United Artists ‑από αυτό το σημείο και μετά όλες οι ται­νί­ες του είχαν κανο­νι­κή (μεγά­λη) διάρ­κεια –τέλος οι μικρού μήκους.
Παρά­γει, σκη­νο­θε­τεί και γρά­φει οκτώ ται­νί­ες και πρω­τα­γω­νι­στεί σε όλες εκτός από την πρώ­τη –αρχής γενο­μέ­νης με το City Lights (τα φώτα της πόλης), έγρα­ψε και τη μουσική

  • 1923 〽️ A Woman of Paris (μετα­φο­ρέ­ας – ο Chaplin έχει μικρό «cameo» ρόλο)
  • 1925 〽️ The Gold Rush (Μονα­χι­κός ερευνητής &#)
  • 1928 〽️  The Circus (επα­νέκ­δο­ση το 1970 –η Ακα­δη­μία Αρχεί­ου Κινη­μα­το­γρά­φου ‑the Academy Film Archive το 2002 συντή­ρη­σε την κόπια του Τσίρκου)
  • 1931 〽️  City Lights
  • 1936 〽️  Modern Times (ο εργά­της της φάμπρικας &#)
  • 1940 〽️  The Great Dictator (ο κου­ρέ­ας Adenoid Hynkel –που για κάποιους παρα­πέ­μπει στον Tramp)
  • 1947 〽️ Monsieur Verdoux (ο κύριος Henri Verdoux –βασι­σμέ­νο σε μια ιδέα του Orson Welles)
  • 1952 〽️  Limelight (Τα Φώτα της Ράμπας 2ώ. 27 λ. στον αξέ­χα­στο ρόλο του Calvero . Απο­σύρ­θη­κε από τις αμε­ρι­κα­νι­κές οθό­νες λίγο μετά την κυκλο­φο­ρία της, όταν ο Τσά­πλιν εξα­να­γκά­στη­κε σε πολι­τι­κή εξο­ρία από τις ΗΠΑ. Βρα­βείο Ακα­δη­μί­ας Καλύ­τε­ρης Μου­σι­κής και πολύ αργό­τε­ρα το 1973 όταν η ται­νία έγι­νε πρώ­τη επι­λέ­ξι­μη για Όσκαρ μέσω προ­βο­λών στο Λος Άντζελες)

|          Αγγλι­κές παραγωγές
Το 1952, ενώ ταξί­δευε στην Αγγλία για να παρα­κο­λου­θή­σει την πρε­μιέ­ρα της ται­νί­ας του, Limelight, ο Τσά­πλιν έμα­θε ότι η άδεια εισό­δου στις ΗΠΑ ακυρώθηκε.
Έτσι, οι δύο επό­με­νες ται­νί­ες του έγι­ναν στην Αγγλία.

  • 1957 〽️ A King in New York (Ένας βασι­λιάς στη Νέα Υόρ­κη –στο ρόλο του βασι­λιά Shahdov) είναι ο τελευ­ταί­ος πρα­κτι­κά ρόλος του σαν ηθο­ποιός (παρα­γω­γή Attica-Archway production, απα­γο­ρευ­μέ­νο στις ΗΠΑ μέχρι το 1972). Χωρίς να είναι κάτι εξαι­ρε­τι­κό, παρα­πέ­μπει στους παλιούς καλούς καιρούς…
  • 1967 〽️  A Countess from Hong Kong (η κόμισ­σα του Χονκ Κονγκ, παρα­γω­γή Jerome Epstein) σε σενά­ριο και σκη­νο­θε­σία του Τσάρ­λι Τσά­πλιν με τον ίδιο σε έναν πολύ μικρό «cameo» ρόλο ενός γέρου καμα­ρό­του (πρω­τα­γω­νι­στές Μάρ­λον Μπρά­ντο και η Σοφία Λόρεν με θέμα ρωσί­δα κόμισ­σα που προ­σπα­θεί να μετα­να­στεύ­σει στις ΗΠΑ… οι «ανα­τρο­πές αργού­σαν ακό­μη). Μια ται­νία, χωρίς ιδιαί­τε­ρες απαι­τή­σεις, 10 χρό­νια μετά το «βασι­λιά» ‑έβα­λε στο καστ και τις κόρες του Geraldine, Josephine & Victoria σε μικρούς ρόλους

▪️  Εκτός από τις «επί­ση­μες» παρα­πά­νω 82 ται­νί­ες του, ο Τσά­πλιν έχει αρκε­τές ημι­τε­λείς παρα­γω­γές και εμφα­νί­σεις «τιμής ένε­κεν — cameo».
▪️  Υπάρ­χουν κάποιες μη ολο­κλη­ρω­μέ­νες, που δεν κυκλο­φό­ρη­σαν ποτέ όπως η Life (1915–1916), How to Make Movies   (1918) που δεν μοντα­ρί­στη­κε ποτέ (έπαι­ζε τον εαυ­τό του) αλλά βγή­κε στον αέρα σε ελεύ­θε­ρη επα­νέκ­δο­ση από τους Kevin Brownlow και David Gill.
Επίσης
▪️ Η άτι­τλη ακα­θό­ρι­στης χρο­νο­λο­γί­ας φιλαν­θρω­πι­κή ται­νία, όπου παί­ζει ο ίδιος τον εαυ­τό του με συμπρω­τα­γω­νι­στή τον Harry Lauder
▪️ The Professor (1919) παί­ζει τον καθη­γη­τή Bosco (2 μπομπίνες)
▪️ Nice and Friendly (1922) σκετς αυτο­σχε­δια­σμού (Tramp)
▪️ A Woman of the Sea (1926) — ολο­κλη­ρώ­θη­κε αλλά δεν κυκλο­φό­ρη­σε ποτέ, ανα­φέ­ρε­ται ότι «κάη­κε το αρνη­τι­κό το 1933» άγνω­στο αν αυτό το έκα­νε ο ίδιος (το «burned» μπο­ρεί να σημαί­νει πως απλά κατα­στρά­φη­κε για κάποιο λόγο, πάντως χάθηκε
▪️ All at Sea (1933) μια 11λεπτη παρα­γω­γή στο σκά­φους του (Panacea). Μαζί του ο Cooke και η Paulette Goddard.
▪️ The Freak (1966–1975) μια παρα­γω­γή σχε­δια­σμέ­νη για την κόρη του Victoria

Πολ­λές συλ­λο­γές των ται­νιών Keystone, Essanay και Mutual του Chaplin κυκλο­φό­ρη­σαν τα χρό­νια μετά την απο­χώ­ρη­σή του από αυτές τις εται­ρεί­ες και έχουν να κάνουν κυρί­ως με marketing και εμπο­ρι­κή εκμε­τάλ­λευ­ση του ονό­μα­τός του.

  • 1915 〽️ Introducing Charlie Chaplin — Promo film ως πρό­λο­γος των ται­νιών Chaplinintended — Chaplin films.
  • 1916 〽️ The Essanay-Chaplin Revue, για τον κατά­δι­κο ‑από και σε σκη­νο­θε­σία Leo White εμπλου­τι­σμέ­νο με νέο υλικό
  • 1916 〽️ Zepped (7λεπτη μπο­μπί­να WWI μικρού μήκους δια­φη­μι­στι­κό spot, ανα­κα­λύ­φθη­κε το 2009 και μια ακό­μη κόπια το 2011. Το πρώ­το αντί­γρα­φο αγο­ρά­στη­κε στο eBay και αργό­τε­ρα τέθη­κε σε δημο­πρα­σία, αλλά η μόνη προ­σφο­ρά δεν έφτα­σε ούτε την βάση εκκίνησης
  • 1918 〽️ Chase Me Charlie (7 μπο­μπί­νες μοντα­ρι­σμέ­νες από Essanay films, ‑Langford Reed, Αγγλία)
  • 1920 (περί­που) 〽️ Charlie Butts In (έκδο­ση μονής μπο­μπί­νας του 2ου Essanay short, A Night Out, που περι­λαμ­βά­νει εναλ­λα­κτι­κές λήψεις και πλά­να του Chaplin που διευ­θύ­νει και μια μπά­ντα στο Mer Island.
  • 1938 〽️ The Charlie Chaplin Carnival | Property Man’s Assistant | Tailor’s Apprentice | Fireman | Street Musician, Behind the Screen, The Count, The Fireman και The Vagabond, με μου­σι­κή και πρό­σθε­τα sound effects.
  • 1938 〽️ The Charlie Chaplin Calvacade | Drunk | Waiter & Skating Enthusiast | Pawnbroker’s Assistant | Impecunious Customer | Compiled from One A.M., The Rink, The Pawnshop, The Floorwalker κά, όπως παρα­πά­νω με μου­σι­κή και πρό­σθε­τα sound effects.
  • Επί­σης όπως παρα­πά­νω (1938) οι ται­νί­ες 〽️ The Charlie Chaplin Festival | Immigrant / The Derelict / The Inebriate / The Convict | Compiled from The Adventurer, The Cure, Easy Street and The Immigrant.
  • 1959 〽️ The Chaplin Revue …Tramp | Recruit | Escaped Convict | Himself | κομ­μά­τια από τις A Dog’s Life, Shoulder Arms, The Pilgrim, & How to Make Movies.
  • 1975 〽️ The Gentleman Tramp ντο­κι­μα­ντέρ με σκη­νές του Τσά­πλιν στο σπί­τι του στην Ελβετία.

|〽️        Cameo «guest star»
Εκτός από τις δικές του παρα­γω­γές A Woman of Paris (1923) και A Countess from Hong Kong (1967), ο Chaplin εμφα­νί­στη­κε «τιμής ένε­κεν» (με ό,τι αυτό σημαί­νει ως εμπο­ρι­κή promotion) στις ταινίες

  • 1915 〽️ His Regeneration
  • 1923 〽️ Souls for Sale Shown και σε μια έκδο­ση του A Woman of Paris.
  • Hollywood (χαμέ­νο)
  • 1928 〽️  Show People (προ­στέ­θη­κε κατα­χώ­ρη­ση το 2003 στο National Film Registry)

info Ατέχνως

 

Μοι­ρα­στεί­τε το:

Μετάβαση στο περιεχόμενο