CUBA vs USA: Μπορούν οι ιδέες να νικήσουν το δολάριο;

Γρά­φει ο Βαγ­γέ­λης Γονα­τάς //

Το ερώ­τη­μα αυτό επα­νήλ­θε το τελευ­ταίο διά­στη­μα και τρο­φο­δο­τεί­ται από την καλ­λιερ­γού­με­νη από τα ιμπε­ρια­λι­στι­κά κέντρα βεβαιό­τη­τα ότι η εξο­μά­λυν­ση των σχέ­σε­ων Κού­βας – ΗΠΑ θα επι­τρέ­ψει στην υπερ­δύ­να­μη να κατα­φέ­ρει ό,τι δεν κατά­φε­ρε με τη χρή­ση των όπλων εδώ και μισό αιώ­να. Την κατα­στρο­φή της κου­βα­νι­κής επα­νά­στα­σης μέσω της κινε­ζο­ποί­η­σής της και τη σίγου­ρη διά­βρω­ση της συνεί­δη­σης του λαού μέσω του δολα­ρί­ου, του μαγι­κού αυτού υπε­ρό­πλου, που θα εισ­ρεύ­σει μαζι­κά στο νησί και οι κου­βα­νοί θα το αρπά­ζουν όπως οι ιθα­γε­νείς τις χάντρες και τα καθρεφτάκια.

Είναι άγνω­στο το δολά­ριο στην Κούβα;

Το βορειο­α­με­ρι­κά­νι­κο νόμι­σμα, ουσια­στι­κά ποτέ δεν απο­σύρ­θη­κε ολο­κλη­ρω­τι­κά από το νησί. Μόλις 90 μίλια από τις βορειο­α­με­ρι­κά­νι­κες ακτές, ήταν πάντα εκεί (σαν φετίχ ή συνάλ­λαγ­μα) και απο­τέ­λε­σε βασι­κό εργα­λείο της ιμπε­ρια­λι­στι­κής δολιο­φθο­ράς. Εξ’άλλου, το δολά­ριο ήταν πάντα το νόμι­σμα της Καραϊ­βι­κής. Ακό­μα και σήμε­ρα, πολ­λά από τα γύρω νησιά (Που­έρ­το Ρίκο, Μπα­χά­μες κ.α) το χρη­σι­μο­ποιούν ως επί­ση­μο νόμισμα.

Αντί­θε­τα στην Κού­βα, μετά την Επα­νά­στα­ση κυκλο­φο­ρού­σε μόνο στη μαύ­ρη αγο­ρά. ‘Ομως μετά την Ειδι­κή Περί­ο­δο (1990) πάρ­θη­κε η επώ­δυ­νη από­φα­ση της νόμι­μης κυκλο­φο­ρία του, αν και σε λίγα χρό­νια αντι­κα­τα­στά­θη­κε από το λεγό­με­νο του­ρι­στι­κό, το ανταλ­λά­ξι­μο πέσο (CUC) το οποίο είχε κλει­δω­μέ­νη ισο­τι­μία με το δολά­ριο, που κυκλο­φο­ρού­σε παράλ­λη­λα με το κου­βα­νι­κό πέσο (CUP).

Βέβαια, την ίδια στιγ­μή, η εισα­γω­γή βορειο­α­με­ρι­κά­νι­κου δολα­ρί­ου στο νησί επι­βα­ρύ­νο­νταν με ειδι­κό τρα­πε­ζι­κό φόρο, και ήταν ασύμ­φο­ρη. Τα δύο νομί­σμα­τα (CUC & CUP) ήταν επί­ση­μα νομί­σμα­τα της χώρας και έτσι δεν υπήρ­χε αντι­κεί­με­νο για μαύ­ρη αγορά.

Μόλις φέτος κατέ­στη δυνα­τό να ξεκι­νή­σουν οι δια­δι­κα­σί­ες κατάρ­γη­σης του CUC, και της νομι­σμα­τι­κής ενο­ποί­η­σης της οικο­νο­μί­ας του νησιού. Ας σημειώ­σου­με εδώ ότι στην καθο­μι­λου­μέ­νη οι κου­βα­νοί απο­κα­λούν το CUC “δολά­ριο” ή “τσα­βί­το” (δεν ξέρω αν βγαί­νει από τον Τσάβες).

Το δολά­ριο λοι­πόν, έστω με τη μορ­φή του CUC, δεν είναι άγνω­στο στην Κού­βα, είναι το εσω­τε­ρι­κό συνάλ­λαγ­μα που κατέ­χουν βασι­κά τα εύπο­ρα στρώ­μα­τα (σχε­τι­ζό­με­να με τον του­ρι­σμό κ.α.) και συμ­βο­λί­ζει κάτι που οι κου­βα­νοί πάντα ήθε­λαν να βγά­λουν από πάνω τους για ευνό­η­τους λόγους.

Σε κάθε περί­πτω­ση λοι­πόν, το δολά­ριο δεν είναι χάντρες και καθρε­φτά­κια για τους κου­βα­νούς. Βλε­πε­τε, οι ιθα­γε­νείς του νησιού εξο­ντώ­θη­καν μέχρι ενός από τους ισπα­νούς αποι­κιο­κρά­τες πριν ο βόρειος γεί­το­νας ανα­λά­βει την Κού­βα. Γι’ αυτό το δολά­ριο, συμ­βο­λί­ζει πολύ περισ­σό­τε­ρα πράγ­μα­τα από τη νομι­σμα­τι­κή του αξία. Συμ­βο­λί­ζει τις σφαί­ρες του μεγά­λου γεί­το­να προς την κου­βα­νι­κή επα­νά­στα­ση, είναι η μονά­δα μέτρη­σης του σκορ στον μετα­ξύ τους διαρ­κή αγώνα.

Τελι­κά, πόσο είναι μέχρι στιγ­μής το σκόρ αυτού του αγώνα;

Τα δισε­κα­το­μύ­ρια των πρου­πο­λο­γι­σμών USAID, CIA κλπ, είναι λογι­στι­κά μεγέ­θη απο­λύ­τως μετρή­σι­μα (του­λά­χι­στον όσα έγι­ναν γνω­στά). Από την άλλη, οι αμέ­τρη­τες μεγά­λες και μικρές μάχες αξιο­πρέ­πειας και επι­βί­ω­σης των εκα­τομ­μυ­ρί­ων κου­βα­νών μετριού­νται με άλλη μέθο­δο, αντι­στρό­φως ανά­λο­γη από τη νομι­σμα­τι­κή – λογι­στι­κή και συγκρο­τούν το μεγα­λείο της κου­βα­νι­κής Επανάστασης.

Το γεγο­νός της επι­βί­ω­σής της μέχρι σήμε­ρα, από μόνο του, είναι μία νίκη κατά κρά­τος των ιδε­ών απέ­να­ντι στο δολά­ριο. Ομως και σε όποιο άλλο μέτω­πο να θέσου­με αυτό το ισο­ζύ­γιο η Κού­βα βγαί­νει καθα­ρά νικητής.

Ας περιο­ρι­στού­με ενδει­κτι­κά στο στρα­τιω­τι­κό μέτω­πο, εκεί που ο βορειο­α­με­ρι­κά­νι­κος ιμπε­ρια­λι­σμός βγή­κε νικη­τής ακό­μα και στον ψυχρό πόλε­μο. Και εδώ ακό­μα, θα δια­πι­στώ­σου­με ότι η κου­βα­νι­κή Επα­νά­στα­ση είναι η μόνη δύνα­μη που έχει κερ­δί­σει στρα­τιω­τι­κά την πανί­σχυ­ρη ιμπε­ρια­λι­στι­κή μηχα­νή 3 φορές.

Η πρώ­τη ήταν ο θρί­αμ­βος της Επα­νά­στα­σης το 1959, η δεύ­τε­ρη ήταν η συντρι­βή της από­βα­σης στον Κόλ­πο των Χοί­ρων, και η τρί­τη ήταν η νίκη στο δεκα­ε­τή πόλε­μο της Αγκό­λας. Αυτή η τρί­τη πόνε­σε πολύ, για­τί εκτός του ότι ήταν ένας τακτι­κός πόλε­μος που διε­θνο­ποι­ή­θη­κε λόγω της διάρ­κειάς του, διε­ξά­χθη­κε και εκτός έδρας, στην Αφρι­κα­νι­κή Ήπειρο.

Η τύχη βοη­θά τους τολμηρούς; 

Αυτή θα μπο­ρού­σε να είναι μια εύκο­λη απά­ντη­ση, όμως η τύχη δεν κρα­τά για πάντα, σπα­νί­ως δε κρα­τά πάνω από 50 χρόνια.

Η μαζι­κή στή­ρι­ξη και συμ­με­το­χή του λαού στην Επα­νά­στα­ση είναι μια λογι­κή απά­ντη­ση και προ­φα­νώς είναι το κεφα­λαιώ­δες. Υπάρ­χει κάτι όμως, ένα σημείο καμπής που φαί­νε­ται – κατά τη γνώ­μη μου — να έκα­νε τη διαφορά.

Aυτό ήταν η λεγό­με­νη Κρί­ση των Πυραύ­λων τον Οκτώ­βρη του 1962, όταν η Κού­βα έπαι­ξε κορό­να-γράμ­μα­τα την πιθα­νό­τη­τα να εξα­φα­νι­στεί από το χάρ­τη, θεω­ρώ­ντας ότι οι επι­πτώ­σεις από κάτι τέτοιο θα ήταν ανε­ξέ­λεγ­κτες για τον ιμπε­ρια­λι­σμό και η θυσία της θα οδη­γού­σε στην απε­λευ­θέ­ρω­ση πιθα­νά ολό­κλη­ρης της Ηπείρου.

Η Κρί­ση τελι­κά εκτο­νώ­θη­κε με συμ­βι­βα­σμό ανά­με­σα σε ΗΠΑ και ΕΣΣΔ, όμως αυτό που έμει­νε σε αυτούς που ήξε­ραν, ήταν ότι η Κού­βα τελι­κά δεν κώλω­σε, και τίπο­τα μετά από αυτό δε θα ήταν ίδιο.

***

Αυτή είναι η Κού­βα και η Επα­νά­στα­σή της, που οι ιδέ­ες της έχουν νική­σει κατά κρά­τος το δολά­ριο και ό,τι αυτό συμ­βο­λί­ζει. Βέβαια, “όποιος καεί στο χυλό φυσά­ει και το για­ούρ­τι” όμως σε κάθε περί­πτω­ση, αυτή η Επα­νά­στα­ση, αυτός ο λαός και αυτή η ηγε­σία δικαιού­νται την εμπι­στο­σύ­νη μας, την οποία κατέ­κτη­σαν επά­ξια, όταν σε κρί­σι­μες ιστο­ρι­κές καμπές του κομ­μου­νι­στι­κού κινή­μα­τος πήραν επά­νω τους την τιμή και την ανε­πάρ­κεια όλων μας.

Ας παρα­κο­λου­θή­σου­με και ας γνω­ρί­σου­με λοι­πόν τους προ­βλη­μα­τι­σμούς και τις μεγά­λες μάχες που δίνει ο κου­βα­νι­κός λαός και το κόμ­μα του στις νέες συν­θή­κες, που καμιά σχέ­ση δεν έχουν με τα ιμπε­ρια­λι­στι­κά ψέμα­τα και τη δήθεν ανη­συ­χία για την τύχη της κου­βα­νι­κής Επα­νά­στα­σης, που μας σερβίρουν.