Dersim 1994

ΝΤΕΡΣΙΜ ΧΙΛΙΑΕΝΙΑΚΟΣΙΑΕΝΕΝΗΝΤΑΤΕΣΣΕΡΑ

Σκη­νο­θε­σία: Devrim Tekinoğlu

Γλώσ­σα: Turkisch, Zazaki

Υπό­τι­τλοι: Ελληνικά

Διάρ­κεια: 55 λεπτά

Το Dersim (Tunceli) είναι μια μικρή γεω­γρα­φι­κή περιο­χή που θεω­ρεί­ται πολι­τι­κά προ­βλη­μα­τι­κή τόσο από τις προη­γού­με­νες, αλλά και τις σημε­ρι­νές κυβερ­νή­σεις, από τον και­ρό της αυτο­κρα­το­ρί­ας Hittite. Μέσα από όλη την ιστο­ρία της, αυτή η μικρή περιο­χή δεί­χνει μια πρα­κτι­κή που δεν υπο­στη­ρί­ζει τις γενι­κές ιδέ­ες των πολι­τι­κών αρχών.

Το Dersim (Tunceli) είχε πάντα να αντι­με­τω­πί­σει τις συγκρού­σεις, την πίε­ση και τη βία των κυβερ­νή­σε­ων. Εξάλ­λου, μετα­ξύ του 1937–1938 το κρά­τος επέ­βα­λε γενο­κτο­νία στο Dersim, όπου επί­ση­μα απε­βί­ω­σαν 13.000 άνθρω­ποι και 12.000 στάλ­θη­καν στην εξο­ρία. Ο αντί­κτυ­πος αυτής της γενο­κτο­νί­ας συνεχίζεται.

Ενώ ο πλη­θυ­σμός εξα­κο­λου­θού­σε να αγω­νί­ζε­ται να θερα­πεύ­σει τον πόνο αυτής της γενο­κτο­νί­ας, τον Οκτώ­βριο του 1994 κάη­καν τα χωριά του Dersim και οι άνθρω­ποι έπρε­πε να εγκα­τα­λεί­ψουν το σπί­τι τους για άλλη μια φορά.

Το ντο­κι­μα­ντέρ 1994 αφη­γεί­ται την ιστο­ρία των 183 χωριών και των 42.000 κατοι­κων που έπρε­πε να εγκα­τα­λέι­ψουν τα σπί­τια τους στο Dersim το 1994, κατά τη διάρ­κεια της κατά­στα­σης έκτα­κτης ανά­γκης, με βάση την έκθε­ση της Επι­τρο­πής Ανθρω­πί­νων Δικαιω­μά­των της Τουρ­κι­κής Μεγά­λης Εθνο­συ­νε­λευ­σής το 1997.

Το Dersim υπέ­φε­ρε από την γενο­κτο­νία του ‘37-’38 και το 1987 το κρά­τος το κύρη­ξε σε Κατά­στα­ση Έκτα­κτης Ανά­γκης. Αυτό ήταν το σχέ­διο- σε νομι­κό πλαί­σιο- που οδή­γη­σε στην εκκέ­νω­ση των χωριών το 1994. Τα χωριά που εκκε­νώ­θη­καν εκεί­νη τη χρο­νιά είναι τα ίδια που υπέ­στη­σαν την γενο­κτο­νία το ’37-‘38

Τα περι­στα­τι­κά του 1994 είχαν τον πιο κατα­στρο­φι­κό αντί­κτυ­πο όσων αφο­ρά στη γλώσ­σα, στον πολι­τι­σμό, στη θρη­σκεία και στην πολι­τι­κή άπο­ψη των ανθρώ­πων που ζού­σαν στο Dersim.

Οι άνθρω­ποι που εγκα­τέ­λει­ψαν τα χωριά τους έπρε­πε να αγω­νι­στούν για να οικο­δο­μή­σουν μια νέα ζωή σε νέα μέρη και ο πόνος στον οποίο βασί­ζε­ται αυτός ο αγώ­νας είναι μια ανθρώ­πι­νη τρα­γω­δία που ο κόσμος πρέ­πει να γνωρίσει.

Το ντο­κι­μα­ντέρ «1994» δεν μιλά­ει μόνο για τον πόνο και την τρα­γω­δία των ανθρώ­πων που ζουν στο Dersim, αλλά θέλει επί­σης να υπεν­θυ­μί­σει τα βασι­κά ανθρώ­πι­να δικαιώ­μα­τα και ν’ ανα­κα­λέ­σει τις μνή­μες της δημο­κρα­τία, ώστε αυτά τα ιστο­ρι­κά περι­στα­τι­κά να μην επαναληφθούν.

ΤΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΝΤΕΡΣΙΜ

Μετα­ξύ των 14 εθνι­κών εξε­γέρ­σε­ων που έχουν κατα­γρα­φεί μετά την ίδρυ­ση του τουρ­κι­κού κρά­τους, η τελευ­ταία μεγά­λη ήταν αυτή του Ντερ­σίμ (Dersim, 1936–38). Πρό­κει­ται για την πιο αιμα­τη­ρή γενο­κτο­νία των Κούρ­δων. Και πάλι ο κουρ­δι­κός λαός δεν είχε την υπο­στή­ρι­ξη καμί­ας Μεγά­λης Δύνα­μης. Υπό τις οδη­γί­ες του Σεγίτ Ρίζα άρχι­σε μία μεγά­λη εξέ­γερ­ση και πραγ­μα­το­ποι­ή­θη­καν δύο κατα­στρο­φι­κές εκστρα­τεί­ες. Στην κατα­στο­λή συμ­με­τεί­χε όλος ο τουρ­κι­κός στρα­τός και η τουρ­κι­κή αεροπορία.

Ο Τουρ­κι­κός στρα­τός πραγ­μα­το­ποί­η­σε απάν­θρω­πες δολο­φο­νί­ες με βαριά όπλα. Τα θύμα­τα ήταν αμέ­τρη­τα…. Πάνω από 150.000 Κούρ­δοι, περισ­σό­τε­ρο παι­διά, γυναί­κες και γέροι δολο­φο­νή­θη­καν. Νεα­ρές γυναί­κες και κορί­τσια έπε­σαν στους γκρε­μούς του Ντερ­σίμ για να γλι­τώ­σουν από τη θηριωδία.

Ο ποτα­μός Μουν­ζούρ γέμι­σε από πτώ­μα­τα και το χρώ­μα του έγι­νε κόκ­κι­νο. Οι εξε­γέρ­σεις οδή­γη­σαν σε οργα­νω­μέ­νη γενο­κτο­νία κατά των Κούρ­δων. Μεγά­λοι πλη­θυ­σμοί υπο­χρε­ώ­θη­καν σε εσω­τε­ρι­κή μετα­κί­νη­ση. Η περιο­χή άδεια­σε. Χιλιά­δες άνθρω­ποι πέθα­ναν κατά την εκτόπιση.

Στους Κούρ­δους απα­γο­ρεύ­τη­κε για 10 χρό­νια να πατή­σουν αυτή τη γη. Μετά την κατά­πνι­ξή της, η ορει­νή και δύσβα­τη περιο­χή του Ντερ­σίμ – που κανέ­νας κατα­κτη­τής δεν είχε ποτέ πατή­σει, ούτε Οθω­μα­νός ούτε Πέρ­σης– τέθη­κε πλέ­ον υπό τουρ­κι­κό έλεγ­χο και ο στρα­τός παρα­μέ­νει έως σήμερα.

Την περιο­χή ο Μου­στα­φά Κεμάλ είχε απο­κα­λέ­σει «καρ­κί­νω­μα» και στις μάχες για την καθυ­πό­τα­ξή της συμ­με­τεί­χε, όπου και τραυματίστηκε.

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ DEVRIM TEKINOGLOU

-Πόσο χρο­νών ήσα­σταν το 1994 και πού ήσαστε;

Γεν­νή­θη­κα το 1974. Υπο­λο­γί­στε, ήμουν 20 χρο­νών. Ήμουν στο Ovacik. Είχα ξεκι­νή­σει το κολέ­γιο, αλλά ήμουν εκεί όταν κάη­καν τα χωριά.

-Πώς θυμά­σαι αυτές τις μέρες;

Δού­λευα στο εστια­τό­ριο του πατέ­ρα μου. Ήμα­σταν ένα τετρά­γω­νο μακριά από το αρχη­γείο της κυβέρ­νη­σης στο Οβα­τζίκ. Οι άνθρω­ποι ήταν εκεί. Είχε παντού καπνό. Είχα πάει με μερι­κά εργα­λεία. Ξαφ­νι­κά, οι άστε­γοι τοπο­θε­τή­θη­καν σε προ­σω­ρι­νά σπίτια.

 -Χάος.

Δεν είναι χάος, αυτό που μπο­ρώ να περι­γρά­ψω, είναι απελ­πι­σία. Σε όλα τα πρό­σω­πα υπήρ­χε μία έκφρα­ση απο­γο­ή­τευ­σης. Φαντα­στεί­τε κάποιον να βλέ­πει τα πάντα να έχουν κατα­στρα­φεί. Αντι­με­τω­πί­ζει μία μεγά­λη αδι­κία, αλλά δεν μπο­ρεί να κάνει τίπο­τα. Έχω ακό­μα αυτήν την εικό­να στο μυα­λό μου. 

-Ήταν φόβος;

Δεν νομί­ζω ότι υπήρ­χε φόβος. Με άλλα λόγια, όσοι έχουν βιώ­σει αυτήν τη βία, έχουν ήδη βιώ­σει φόβο ενό­σω τα σπί­τια τους καίγονται.

-Είναι αυτή η πρώ­τη φορά που συνα­ντή­σα­τε τόσο μεγά­λη κρα­τι­κή βία; Θυμά­στε το στρα­τιω­τι­κό πρα­ξι­κό­πη­μα του 1980;

 Όχι, ήμουν έξι όταν έγι­νε στρα­τιω­τι­κό πρα­ξι­κό­πη­μα. Δεν το θυμά­μαι καθό­λου. Αλλά ήμουν στο Ντερ­σίμ στην δεκα­ε­τία του ’90, πριν καούν τα χωριά,. Είχα δει όλα τα είδη βίας. Η βία είναι πολύ μετα­δο­τι­κή. Δεν είναι μόνο μετα­ξύ θύμα­τος και δρά­στη, αλλά αντα­να­κλά­ται σε ολό­κλη­ρη την κοι­νω­νία. Όταν το Ντερ­σίμ κηρύ­χθη­κε σε Κατά­στα­ση Έκτα­κτης Ανά­γκης το 1987, υπήρ­χαν υψη­λό­βαθ­μα στρα­τιω­τι­κά στε­λέ­χη εκεί. 

-Το όνο­μα της ται­νί­ας. Για­τί 1994;

Την ονό­μα­σα έτσι επει­δή σκέ­φτη­κα ότι είχε μια μαχη­τι­κή χροιά. Οι ηλι­κιω­μέ­νοι όταν μάς μιλά­νε για οτι­δή­πο­τε λένε: πριν από ‘38 ή μετά το ’38 .

Ακρι­βώς έτσι είναι και το 1994, που κάη­καν τα χωρια και 42.000 άνθρω­ποι έπρε­πε να εγκα­τα­λεί­ψουν τα σπί­τια τους, η ζωή τους πήρε τα πάνω-κάτω. Αυτό ήταν το σκε­πτι­κό μου. 

Έχω ασχο­λη­θεί επί­σης με τις πρα­κτι­κές της 12ης Σεπτεμ­βρί­ου και με τον «νόμο περί δια­κα­νο­νι­σμού». Στό­χος μου ήταν να επι­στή­σω την προ­σο­χή στη ζωή των ανθρώ­πων που εκτοπίστηκαν.

 Αυτό αντι­κα­το­πτρί­ζε­ται πλή­ρως στην ται­νία. Ένα από τα πράγ­μα­τα που κέντρι­σε την προ­σο­χή μου, ήταν οι απα­ντή­σεις των στρα­τιω­τών στους αβο­ή­θη­τους ανθρώ­πους, ενώ καί­γο­νταν τα σπί­τια τους. Για παρά­δειγ­μα, μαθαί­νου­με ότι ένας στρα­τιω­τι­κός αξιω­μα­τού­χος είπε, “Σας ευχα­ρι­στώ”. Αυτό είναι στην πραγ­μα­τι­κό­τη­τα μια ανα­φο­ρά σε όσα συνέ­βη­σαν στο παρελθόν.

Βλέ­που­με ότι όλες σχε­δόν οι αφη­γή­σεις συγκλί­νουν και ότι η μνή­μη μπαί­νει στο παι­χνί­δι και ενώ­νε­ται με το στοι­χείο του χώρου και του ανθρώ­που. Από την άλλη πλευ­ρά, οι άνθρω­ποι απο­μα­κρύ­νο­νται βίαια από τον τόπο που ζουν, αλλά προ­σπα­θούν να επι­στρέ­ψουν και να δημιουρ­γή­σουν ένα χώρο δια­βί­ω­σης στην ίδια περιοχή.

 Αυτοί οι άνθρω­ποι δεν μπο­ρού­σαν να εισέλ­θουν στο χωριό τους για δέκα χρό­νια μετά την καύ­ση των σπι­τιών τους. Αλλά δέκα χρό­νια αργό­τε­ρα έστη­σαν σκη­νές γύρω από τα χωριά. Πήγαν τα ζώα τους εκεί. Δεν είναι εύκο­λο πράγμα.

Έμε­ναν εκεί και αυτό σήμαι­νε ότι και οι οικο­γέ­νειά τους ήταν εκεί. Οι γεί­το­νες, συγ­γε­νείς, όλα, ένα ζωντα­νό χωριό. Και μέσα σε μία μέρα, κατα­στρέ­φε­ται εντε­λώς από τις ένο­πλες δυνά­μεις. Το γεγο­νός ότι οι άνθρω­ποι παρα­μέ­νουν κοντά σε αυτά τα χωριά δεί­χνει την αφο­σί­ω­σή τους στον τόπο αυτό. Αλλά ταυ­τό­χρο­να γνω­ρί­ζουν ότι θα απε­λα­θούν. Ακό­μη κι έτσι, δεν θέλουν να εγκα­τα­λεί­ψουν τον τόπο τους.

Η Ozlem Kırmızıtoprak, δημο­σιο­γρά­φος και συγγραφέας

μιλά­ει για το Ντερ­σίμ και τις γυναί­κες του Ντερσίμ

Η περι­φέ­ρεια του Ντερ­σίμ, πριν από την ίδρυ­ση του σύγ­χρο­νου τουρ­κι­κού κρά­τους κάλυ­πτε έναν μεγά­λο γεω­γρα­φι­κό χώρο. Ανα­το­λι­κά μέχρι το Βάρ­το, βόρεια μέχρι τη Ζάρα, και δυτι­κά μέχρι την Μαλά­τεια. Οι πλη­θυ­σμοί που ζού­σαν στην Ανα­το­λία όταν έλη­ξε ο Πρώ­τος Παγκό­σμιος Πόλε­μος της ιμπε­ρια­λι­στι­κής μοι­ρα­σιάς περι­λάμ­βα­ναν Αρμέ­νιους, Χαλ­δαί­ους, Πόντιους, Έλλη­νες, Ζάζους και Κούρ­δους. Μετά την περί­ο­δο των σφα­γών και των γενο­κτο­νιών, και συγκε­κρι­μέ­να μετά τη γενο­κτο­νία του Ντερ­σίμ, το όνο­μα της περιο­χής άλλα­ξε και έγι­νε «Τούν­τσε­λι». Αυτό είναι το Ντερ­σίμ του σήμε­ρα οριο­θε­τεί­ται δυτι­κά από τον ποτα­μό Φιράτ, νότια από τον ποτα­μό Μου­ράτ ενώ βόρεια από τα από­το­μα βου­νά στο Μουνζούρ.

Από την αυτο­κρα­το­ρία των Σελ­τζού­κων μέχρι την Οθω­μα­νι­κή αυτο­κρα­το­ρία, οργα­νώ­θη­καν εκστρα­τεί­ες για να υπο­τά­ξουν το Ντερ­σίμ, αλλά δεν μπό­ρε­σαν να το νική­σουν. Η ανε­ξαρ­τη­σία του Ντερ­σίμ δια­τη­ρή­θη­κε στη διάρ­κεια αυτών των αιώ­νων. Αυτή η κατά­στα­ση κρά­τη­σε μέχρι την ίδρυ­ση του σύγ­χρο­νου τουρ­κι­κού κρά­τους. Κάτω από την κυριαρ­χία της Τουρ­κί­ας και μέχρι το 1937–38, οι φυλές ανέ­πτυ­ξαν με δική τους πρω­το­βου­λία μια συνο­μο­σπον­δια­κή μορ­φή ζωής. Το Ντερ­σίμ έχει μια ιστο­ρία άρνη­σης υπο­τα­γής στις δυνά­μεις κατο­χής και δεν απο­δέ­χθη­κε ποτέ την κεντρι­κή εξουσία.

Μετά την ίδρυ­ση της Τουρ­κι­κής Δημο­κρα­τί­ας, βαθ­μιαία υλο­ποι­ή­θη­κε η τουρ­κι­κή θέση για εξι­σλα­μι­σμό και τα αντί­στοι­χα σχέ­δια, με τους λαούς να σφα­γιά­ζο­νται, να αφο­μοιώ­νο­νται και να εξο­ρί­ζο­νται. Το απο­τέ­λε­σμα ήταν το μωσαϊ­κό των πολι­τι­σμών της Ανα­το­λί­ας να αντι­με­τω­πί­σει τον αφα­νι­σμό του. Σήμε­ρα, εμείς που είμα­στε από το Ντερ­σίμ, κάθε Μάιο και Νοέμ­βριο οργα­νώ­νου­με δημό­σιες συγκε­ντρώ­σεις για να ζητή­σου­με λογα­ρια­σμό για το τι απέ­γι­ναν οι δικοί μας. Η πλη­γή της κοι­νω­νί­ας μας, είναι ακό­μα ανοικτή. 

Εάν η Τουρ­κι­κή Δημο­κρα­τία ήθε­λε να επου­λώ­σει αυτή την πλη­γή, θα έπρε­πε να αντι­με­τω­πί­σει την ίδια της την ιστορία.

Κατ’ αρχάς, ο Μου­στα­φά Κεμάλ Ατα­τούρκ ως θεμε­λιω­τής της Τουρ­κι­κής Δημο­κρα­τί­ας και όλοι οι κρα­τι­κοί παρά­γο­ντες αυτής της περιό­δου, έλα­βαν μέρος στα σχέ­δια και τις επι­χει­ρή­σεις της γενο­κτο­νί­ας του Ντερ­σίμ. Ο στό­χος τους ήταν σαφής. Το κύριο κέντρο της Αλε­βί­τι­κης Κιζιλ­μπά­σι­κης θρη­σκευ­τι­κής πίστης, που δεν είναι ούτε τουρ­κι­κή ούτε μου­σουλ­μα­νι­κή, έπρε­πε να εκτουρ­κι­στεί και να ισλα­μο­ποι­η­θεί τεχνη­τά.  Γι’ αυτό τον λόγο, πρώ­τα επι­τέ­θη­καν στις πολι­τι­στι­κές μας αξί­ες και στους κυριό­τε­ρους ηγέ­τες μας. Απα­γό­ρευ­σαν τη γλώσ­σα του λαού που πιστεύ­ει στη Φύση και στο Κιζιλ­μπά­σι­κο Αλεβιτισμό.

Η εκτέ­λε­ση του Σεΐ­χη Ριζά και των άλλων ηγε­τών μας την 15 Μαΐ­ου 1937, ήταν το απο­τέ­λε­σμα όσων προ­σπα­θή­σα­με να εξη­γή­σου­με παρα­πά­νω σχε­τι­κά με την πολι­τι­κή της άρνη­σης και του αφα­νι­σμού. Παρ’ ότι έχουν γρα­φτεί πολ­λά βιβλία για τη γενο­κτο­νία του Ντερ­σίμ το 1938, θέλου­με να το υπο­γραμ­μί­σου­με ακό­μα μια φορά. Τα παι­διά και οι γυναί­κες που επι­βί­ω­σαν, το κατόρ­θω­σαν με μεγά­λη δύνα­μη θυσί­ας και αντί­στα­σης. Ο αφο­σιω­μέ­νος ρόλος των γυναι­κών μας είναι τεράστιος.

Μετά τη γενο­κτο­νία, η μέρι­μνα για τη στέ­γη, την τρο­φή, τη φρο­ντί­δα των ηλι­κιω­μέ­νων και των παι­διών, εκεί­νους τους και­ρούς του ακα­τόρ­θω­του, εξα­σφα­λί­στη­κε με μεγά­λη υπευ­θυ­νό­τη­τα. Εκεί­νη την επο­χή είχα­με τη στή­ρι­ξη των γυναι­κών μας που ήταν και ένο­πλες. Η μορ­φή της γυναί­κας-σύμ­βο­λο είναι η Ζαρί­φε, η Μητέ­ρα μας που έγρα­ψε το όνο­μά της στην Ιστο­ρία σαν η ηγέ­τι­δα των γυναι­κών μας. Οι γυναί­κες στη διάρ­κεια της γενο­κτο­νί­ας, προ­κει­μέ­νου να μην αιχ­μα­λω­τι­στούν από τους στρα­τιώ­τες της Τουρ­κι­κής Δημο­κρα­τί­ας, αυτο­κτό­νη­σαν πέφτο­ντας από τους γκρε­μούς. Αυτοί που το είδαν με τα μάτια τους, το έγρα­ψαν για να μεί­νει στην Ιστορία.

Το να είσαι γυναί­κα σε αυτά τα μέρη είναι προ­νό­μιο, και αυτή η αντί­λη­ψη έρχε­ται από το πνεύ­μα αντί­στα­σης του λαού μας. Σε συν­θή­κες που άλλα­ξαν μέσα στα χρό­νια, οι αξί­ες, η πίστη και ο πολι­τι­σμός που έμει­ναν αναλ­λοί­ω­τα, βρή­καν την έκφρα­σή τους στον σοσια­λι­σμό. Στην περιο­χή του Ντερ­σίμ, η Κιζιλ­μπά­σι­κη θρη­σκευ­τι­κή πίστη μέσα στο πνεύ­μα του πολι­τι­σμού «Τζαρ» δηλώ­νει ότι «πρώ­τα οι γυναί­κες ξυπνά­νε και μετά ο ήλιος για­τί η Γυναί­κα γεν­νά­ει τον ήλιο», όπως λέει μια παροι­μία του Εζε­ντί. Αυτή η παροι­μία εκφρά­ζει τον τρό­πο ζωής σε αυτά τα μέρη.

Οι γυναί­κες στο Ντερ­σίμ έχουν βαθύ δεσμό με τον ήλιο, τη σελή­νη και τη γη τους. Με τα χέρια τους που μπο­ρούν να φτά­σουν τον ήλιο, αρχί­ζουν τον καθη­με­ρι­νό τους μόχθο παίρ­νο­ντας δύνα­μη από την πίστη τους στον πολι­τι­σμό μας και από την ξεχω­ρι­στή τους στά­ση απέ­να­ντι στη ζωή. Τις προ­σευ­χές τους, δεν θα τις βρεις στα τέσ­σε­ρα βιβλία της πίστης. Το Ντερ­σίμ είναι μια αγρο­τι­κή περιο­χή. Οι άνθρω­ποι βγά­ζουν τα προς το ζην από την γεωρ­γία. Από αυτό το σημείο, μπο­ρού­με να δού­με καθα­ρά πόσο σημα­ντι­κός είναι ο ρόλος των γυναι­κών στην παρα­γω­γή. Τις γυναί­κες του Ντερ­σίμ, τις βρί­σκεις παντού: Στους αγρούς, στα μπο­στά­νια, στα κοπά­δια, μέσα στην πόλη, παντού. Εάν ρίξου­με μια ματιά στον αγώ­να των γυναι­κών του Ντερ­σίμ, θα δού­με καθα­ρά μια μεγά­λη πάλη.

Ο αγώ­νας των γυναι­κών στο Ντερ­σίμ, έρχε­ται από πολύ παλιά. Η ελβε­τί­δα διε­θνί­στρια επα­να­στά­τρια Μπάρ­μπα­ρα Άννα Κίστερ που ξόδε­ψε τα χρό­νια της στα σκο­τει­νά κελιά του τουρ­κι­κού κρά­τους, είχε έρθει στο Ντερ­σίμ και στά­θη­κε στο πλευ­ρό των γυναι­κών του. Δεν ήταν τυχαίο ότι διά­λε­ξε το Ντερ­σίμ για να δώσει τον αγώ­να της. Ο αγώ­νας των επα­να­στα­τη­μέ­νων γυναι­κών στο Ντερ­σίμ συνε­χι­ζό­ταν αδιάκοπα. 

Ακό­μα συνε­χί­ζε­ται με νέα μορ­φή γεμά­τη ενθου­σια­σμό. Σε κάποιες ιστο­ρι­κές στιγ­μές, η πολι­τι­κή δου­λειά δια­φο­ρε­τι­κών γυναι­κεί­ων οργα­νώ­σε­ων συγκλί­νει και βγαί­νει στους δρό­μους πολύ­χρω­μα, κάτι που και σήμε­ρα είναι σημα­ντι­κό γεγονός.

Ο λόγος που ο κομ­μου­νι­στής ηγέ­της Ιμπρα­ήμ Καϊ­πά­κα­για άρχι­σε τον αγώ­να στο Ντερ­σίμ και μετέ­δω­σε από εδώ το κομ­μου­νι­στι­κό πνεύ­μα, ήταν επει­δή ήξε­ρε πολύ καλά τις ιστο­ρι­κές ρίζες του Ντερσίμ.

Με αυτή την ιστο­ρι­κή δια­δρο­μή, σήμε­ρα το Ντερ­σίμ στον χώρο της Ανα­το­λί­ας γίνε­ται αντι­λη­πτό ως σύμ­βο­λο του αγώ­να για το μέλ­λον των λαών. Αυτή είναι η κλη­ρο­νο­μιά του στην Ιστο­ρία. «Λόγος, εξου­σία και από­φα­ση στον λαό». Με αυτή την έκκλη­ση, οι σοσια­λι­στές και οι κομ­μου­νι­στές άρχι­σαν μια πορεία. Με αυτή την αντί­λη­ψη κερ­δί­σα­με τον Δήμο του Οβά­τσικ στις εκλο­γές του 2014. «Θα είμα­στε αυτοί που παρά­γουν και διευ­θύ­νουν». Με την ίδια αυτή αντί­λη­ψη και κουλ­τού­ρα που άρχι­σε εδώ, ο Δήμος του Ντέρ­σιμ πέρα­σε στους σοσια­λι­στές το 2019. Η εμπει­ρία που ζήσα­με, θα μπο­ρού­σε να συνο­ψι­στεί: Οι γυναί­κες του Ντερ­σίμ, με άλλο όνο­μα βρί­σκο­νται στη λαϊ­κή συνέ­λευ­ση της νεο­λαί­ας που οικο­δο­μεί το μέλλον.

Στις εκλο­γές στην Τουρ­κία στις 31 Μαρ­τί­ου 2019, οι κομ­μου­νι­στές κέρ­δι­σαν τον Δήμο του Ντερ­σίμ και άνοι­ξαν μια νέα περί­ο­δο. Από την 1η του Απρί­λη, ο λαός του Ντερ­σίμ πήρε στα χέρια του έναν μηχα­νι­σμό λήψης απο­φά­σε­ων. Αυτό σημαί­νει, ιδω­μέ­νο από σοσια­λι­στι­κή προ­ο­πτι­κή, ότι στο­χεύ­ει να προ­στα­τεύ­σει τον πολι­τι­σμό του, τη γλώσ­σα και την πίστη του και το φυσι­κό του περι­βάλ­λον. Ο σπό­ρος που ρίχτη­κε στο Οβά­τσικ, πρέ­πει να απλω­θεί σε όλη την Ανα­το­λία. Ο σπό­ρος αυτός είναι φώς ελπί­δας για όλους τους κατα­πιε­σμέ­νους σε όλο τον Κόσμο.

Το μήνυ­μα που ακού­γε­ται από εδώ, είναι ότι αυτή η ελπί­δα, αυτό το φώς, θα μπο­ρού­σε να γίνει η φωνή των κατα­πιε­σμέ­νων. Αυτό το φώς έδω­σε η τερά­στια συσ­σω­ρευ­μέ­νη ιστο­ρι­κή εμπει­ρία των λαών όλου του Κόσμου. Αυτό είναι και το κέρ­δος που βγαί­νει από το κομ­μου­νι­στι­κό εγχεί­ρη­μα του Ντερ­σίμ, αυτής της γης των φιλο­σό­φων και των κομ­μου­νι­στών, που για άλλη μια φορά θα οργα­νώ­σει το μέλ­λον μέσα από τα συμ­βού­λια της νεο­λαί­ας, των γυναι­κών, των περι­φε­ρειών και των γει­το­νιών. Ένα νέο παρά­θυ­ρο θα ανοί­ξει για έναν νέο κόσμο. Μαζί με όλους τους κατα­πιε­σμέ­νους και τους κομ­μου­νι­στές, θα πουν πως ένας νέος ελεύ­θε­ρος κόσμος είναι δυνατός.