Εζεκίας Παπαϊωάννου: 30 χρόνια από το θάνατο του ιστορικού ηγέτη του ΑΚΕΛ

Τριά­ντα χρό­νια συμπλη­ρώ­νο­νται σήμε­ρα, 10 Απρί­λη, από το θάνα­το του κύπριου κομ­μου­νι­στή, γενι­κού γραμ­μα­τέα του ΑΚΕΛ από το 1949 έως το 1988, Εζε­κία Παπαϊ­ω­άν­νου. Ο Παπαϊ­ω­άν­νου  γεν­νή­θη­κε στις 8 Οκτω­βρί­ου του 1908 στο Κελ­λά­κι της επαρ­χί­ας Λεμε­σού μέσα σε αντί­ξο­ες κοι­νω­νι­κές συνθήκες. 

Παρά το γεγο­νός ότι απο­φοί­τη­σε από την Αμε­ρι­κα­νι­κή Ακα­δη­μία Λάρ­να­κας με άρι­στα, το όνει­ρό του να συνε­χί­σει τις σπου­δές του δου­λεύ­ο­ντας και σπου­δά­ζο­ντας συν­θλί­βε­ται ως απο­τέ­λε­σμα των κοι­νω­νι­κών ανι­σο­τή­των. Δου­λεύ­ει ως εργά­της πρώ­τα στο μεταλ­λείο της Φου­κά­σας, αργό­τε­ρα στο λιμά­νι του Πει­ραιά και κατα­λή­γει στο Λον­δί­νο. Στη Βρε­τα­νία έκα­νε πολ­λές δου­λειές για να επι­βιώ­σει και η κοι­νω­νι­κή αδι­κία που περίσ­σευε τον οδη­γεί στον αγώ­να ενά­ντια στη ρίζα του κακού, κατά του συστή­μα­τος της στυ­γνής εκμε­τάλ­λευ­σης ανθρώ­που από άνθρωπο. 

Το 1932 γίνε­ται μέλος του Κομ­μου­νι­στι­κού Κόμ­μα­τος Μεγά­λης Βρε­τα­νί­ας και συν­δέ­ε­ται ιδιαί­τε­ρα με τον τότε Γενι­κό Γραμ­μα­τέα Χάρ­ρυ Πόλιτ με τον οποίο συνερ­γά­ζε­ται στε­νά. Όμως η μεγα­λύ­τε­ρη εμπει­ρία που πέρα­σε ήταν η σχο­λή της ζωής, της δου­λειάς σαν εργά­της από την οποία διδά­χθη­κε τα πάντα. Από τότε μέχρι την τελευ­ταία πνοή του θ’ αφιε­ρώ­σει τη ζωή του στον αγώ­να της εργα­τι­κής τάξης. 

Γνή­σιος διε­θνι­στής και φλο­γε­ρός αντι­φα­σί­στας, συγκλο­νί­ζε­ται από τον αγώ­να υπε­ρά­σπι­σης της δημο­κρα­τί­ας κατά των φασι­στι­κών ορδών του Φράν­κο. Με την πρώ­τη είδη­ση ότι γίνο­νται δεκτοί εθε­λο­ντές κατα­τάσ­σε­ται μαζί με άλλους κομ­μου­νι­στές στη διε­θνή ταξιαρ­χία και βρί­σκε­ται στο μέτω­πο της Ισπα­νί­ας το 1936. Στη μάχη της Κόρ­δο­βα τραυ­μα­τί­ζε­ται και επι­στρέ­φει ανα­γκα­στι­κά στο Λον­δί­νο. Με το ξέσπα­σμα του Β’ Παγκο­σμί­ου Πολέ­μου σπεύ­δει να κατα­τα­γεί εθε­λο­ντής ενά­ντια στο χιτλε­ρο­φα­σι­σμό αλλά απορ­ρί­πτε­ται λόγω της μόνι­μης βλά­βης που υπέ­στη στον ισπα­νι­κό εμφύ­λιο. Παρ’ όλα αυτά, κατα­φέρ­νει να εντα­χθεί στην αερο­πο­ρι­κή άμυ­να. Ζει από κοντά τις εφιαλ­τι­κές μέρες των αερο­πο­ρι­κών βομ­βαρ­δι­σμών του Λονδίνου.

Μετά τον πόλε­μο επι­στρέ­φει στην Κύπρο και εντάσ­σε­ται στις γραμ­μές του ΑΚΕΛ. Το 1946, ανα­λαμ­βά­νει τη διεύ­θυν­ση του «Νέου Δημο­κρά­τη», εκφρα­στι­κού οργά­νου του ΑΚΕΛ, ενώ το 1947 ανα­λαμ­βά­νει Κεντρι­κός Οργα­νω­τι­κός Γραμ­μα­τέ­ας του Κόμ­μα­τος. Στο ιστο­ρι­κό 6ο Συνέ­δριο του Κόμ­μα­τος εκλέ­γε­ται στο πόστο του Γ.Γ της Κ.Ε. του ΑΚΕΛ, θέση στην οποία θα παρα­μεί­νει για τα επό­με­να 39 χρόνια. 

Στα 1955 με την κήρυ­ξη του κόμ­μα­τος εκτός νόμου συλ­λαμ­βά­νε­ται από τις αποι­κια­κές αρχές μαζί με άλλες δεκά­δες στε­λέ­χη του κόμ­μα­τος και ρίχνε­ται στις φυλα­κές. Με τη βοή­θεια του παρά­νο­μου μηχα­νι­σμού του κόμ­μα­τος δρα­πε­τεύ­ει και συνε­χί­ζει μαζί με άλλους συντρό­φους, τον αγώ­να για τη λευ­τε­ριά της Κύπρου. Με την ανα­κή­ρυ­ξη της ανε­ξαρ­τη­σί­ας εκλέ­γε­ται βου­λευ­τής μέχρι τέλους της ζωής του. Δια­δρα­μα­τί­ζει σημα­ντι­κό ρόλο στη Βου­λή και στο εξω­τε­ρι­κό προ­βάλ­λο­ντας με σθέ­νος και δέσμευ­ση τις θέσεις του κόμ­μα­τος, συμ­βάλ­λο­ντας απο­φα­σι­στι­κά στη διε­θνο­ποί­η­ση του Κυπρια­κού με τη συμπα­ρά­στα­ση της ΕΣΣΔ και ολό­κλη­ρης της σοσια­λι­στι­κής κοι­νό­τη­τας. Συνερ­γά­στη­κε και στή­ρι­ξε τον Πρό­ε­δρο Μακά­ριο στα δύσκο­λα χρό­νια πριν και μετά το δίδυ­μο έγκλη­μα του 1974 και συνέ­βα­λε απο­φα­σι­στι­κά στη χάρα­ξη της γραμ­μής του αγώ­να της Κύπρου για δικαί­ω­ση, ανε­ξαρ­τη­σία και κυριαρχία.

Με πάθος κατα­δι­κά­ζει και ξεσκε­πά­ζει το ρόλο των ιμπε­ρια­λι­στών στα σχέ­δια ενά­ντια στην Κύπρο. Τρεις μήνες πριν από το πρα­ξι­κό­πη­μα της Χού­ντας, ο Παπαϊ­ω­άν­νου προει­δο­ποιεί: «Κύριος στό­χος των εγκλη­μα­τι­κών αυτών σχε­δί­ων, παρα­μέ­νει η δολο­φο­νία του Προ­έ­δρου Μακα­ρί­ου και η ταυ­τό­χρο­νη πρα­ξι­κο­πη­μα­τι­κή κατά­λη­ξη της εξου­σί­ας. Ο ιμπε­ρια­λι­στι­κός εγκέ­φα­λος που κινεί και χρη­μα­το­δο­τεί τα νήμα­τα της συνω­μο­σί­ας, τόσο κατά του Κυπρια­κού όσο και του ελλη­νι­κού λαού, έχει σαν έδρα του την Αθή­να και δεν είναι άλλος από την αμε­ρι­κα­νι­κή ΣΙΑ». Στην ίδια ομι­λία του καταγ­γέλ­λει ότι «οι δικτα­το­ρι­κοί, στρα­τιω­τι­κοί κύκλοι των Αθη­νών και οι αντι­δρα­στι­κοί σοβι­νι­στι­κοί κύκλοι της Άγκυ­ρας, έχουν ουσια­στι­κά συνα­σπι­σθεί σε μια ανί­ε­ρη συμ­μα­χία κατά του κυπρια­κού λαού και της Κύπρου, με στό­χο τον δια­με­λι­σμό, ή τη συγκυ­ριαρ­χία και την έντα­ξη της στο επι­θε­τι­κό στρα­τιω­τι­κό σύστη­μα του ΝΑΤΟ στην Ανα­το­λι­κή Μεσό­γειο».

Με το Χαρί­λαο Φλωράκη.

Ο Εζε­κί­ας Παπαϊ­ω­άν­νου πρω­τα­γω­νί­στη­σε στον αγώ­να για αδελ­φο­σύ­νη Ελλη­νο­κυ­πρί­ων και Τουρ­κο­κυ­πρί­ων ενά­ντια στον ιμπε­ρια­λι­σμό και στον εθνι­κι­σμό, όντας στην πρά­ξη υπέρ­μα­χος της ενό­τη­τας της κυπρια­κής εργα­τι­κής τάξης. Κέρ­δι­σε εκτί­μη­ση για το έργο του όχι μόνο στο κόμ­μα του και τον κυπρια­κό λαό αλλά στο διε­θνές κομ­μου­νι­στι­κό κίνη­μα που τον τίμη­σε με υψη­λές τιμη­τι­κές δια­κρί­σεις. Σφυ­ρη­λά­τη­σε σχέ­σεις αδελ­φο­σύ­νης και εκτί­μη­σης με τα αδελ­φά κόμ­μα­τα και ειλι­κρι­νούς φιλί­ας με τους κομ­μου­νι­στές ηγέ­τες ιδιαί­τε­ρα της Ελλά­δας και της Τουρκίας.

Έφυ­γε από τη ζωή στις 10 Απρι­λί­ου 1988 έχο­ντας αφή­σει ανε­ξί­τη­λη την προ­σω­πι­κή του σφρα­γί­δα του στη ιδε­ο­λο­γι­κή και πολι­τι­κή φυσιο­γνω­μία του ΑΚΕΛ, αλλά και ευρύ­τε­ρα στην πολυ­τά­ρα­χη πολι­τι­κή ζωή της Κύπρου.

Πηγή: proodeftiki-athinas.gr