Milva «la Rossa» – Η «κόκκινη» Μίλβα |Φωτο+Video|

Την είπαν «κόκ­κι­νη», από το χρώ­μα των μαλ­λιών της; από τη σχέ­ση με τον Giorgio Strehler (το σκη­νο­θέ­τη με Σ κεφα­λαίο) ; από τη σπον­δή του Enzo Jannacci; με το «La Rossa» τρα­γού­δι κομ­μέ­νο και ραμ­μέ­νο για τη μεγά­λη ιτα­λί­δα τρα­γου­δί­στρια, που έφυ­γε στα 81 της χρό­νια.
Κάποιοι στην πατρί­δα της έγρα­ψαν ‑ανό­μοιες συγκρί­σεις κατά τη γνώ­μη μας, «μένει πλέ­ον μόνο η ένα χρό­νο μικρό­τε­ρη Mina για να κλεί­σει μια μονα­δι­κή επο­χή του ιτα­λι­κού τρα­γου­διού που –προς το παρόν παρα­μέ­νει χωρίς κληρονόμους».

Τη Milva, σχε­δόν άγνω­στη στις νεό­τε­ρες γενιές τη θυμό­μα­στε, εκκο­λα­πτό­με­νη πρω­τα­γω­νί­στρια της πολι­τι­στι­κής ζωής του Μιλά­νου, όταν ο Paolo Grassi την κάλε­σε στο ιστο­ρι­κό Piccolo Teatro (=Μικρό Θέα­τρο) για να ερμη­νεύ­σει τα “Canti della libertà” –«τρα­γού­δια της ελευ­θε­ρί­ας», αρχή μιας τριά­ντα ετών εται­ρι­κής σχέ­σης (μέχρι το θάνα­το του) με τον Giorgio Strehler.

55 χρό­νια αργό­τε­ρα ‑ακρι­βώς εκεί κοντά μικρό θέα­τρο θα γίνει η κηδεία της σε κλει­στό κύκλο.

ℹ️  Ο Jannacci της αφιέρωσε το τραγούδι “La Rossa”

Ο Enzo Jannacci, (δε ζει πλέ­ον –έφυ­γε από τη ζωή το 2013) άλλος μεγά­λος μιλα­νέ­ζος, της αφιέ­ρω­σε το διά­ση­μο τρα­γού­δι “Η Κόκ­κι­νη”, το οποίο έγι­νε το δεύ­τε­ρο ψευ­δώ­νυ­μό της και «είναι» της μετά το “La Pantera di Goro” (η πάν­θη­ρας του Γκό­ρο), ένα χωριό της Ferrarese όπου γεν­νή­θη­κε η Μίλ­βα το 1939.
70 χρό­νια μετά έκλα­ψε τη μεγά­λη της φίλη ποι­ή­τρια και τρα­γου­δί­στρια Alda Merini με την οποία το 2006 είχαν πρω­τα­γω­νι­στή­σει με το ποί­η­μα του σταυ­ρού Poema della Croce μπρο­στά στο Duomo.
Η αδιαμ­φι­σβή­τη­τη κόκ­κι­νη σκιά της πέρα­σε πασα­ρέ­λες της μόδας, έκα­νε παρέα με τον Dario Fo και την Franca Rame, στις κινη­το­ποι­ή­σεις της Fai για την πολι­τι­στι­κή κλη­ρο­νο­μιά  και σε άπει­ρες πολι­τι­κές εκδηλώσεις.

Πιστή στο ψευ­δώ­νυ­μο, η “Κόκ­κι­νη Μίλ­βα” δεν έχει προ­δώ­σει ποτέ τα αρι­στε­ρά ιδα­νι­κά της (στο θολό τοπίο της Ιταλίας).
Και δεν είναι τυχαίο ότι μετα­ξύ των πρώ­των που την θυμή­θη­καν ήταν ο Roberto Cenati, πρό­ε­δρος της τοπι­κής ANPI (Παρ­τι­ζά­νοι Μιλά­νου): «Χάσα­με τη Milva, πρω­τα­γω­νί­στρια της μου­σι­κής μας, μια μεγά­λη καλ­λι­τέ­χνι­δα, καλ­λιερ­γη­μέ­νη και ευαί­σθη­τη, άρρη­κτα δεμέ­νη με τις αξί­ες του αντι­φα­σι­στι­κού αγώ­να».
Στη μακρά της καριέ­ρα πέρα­σε από τον Franco Battiato, από τον Ennio Morricone, στα τρα­γού­δια των μεγά­λων Ελλή­νων, Γάλ­λων, Γερ­μα­νι­κών συν­θε­τών. Το καλ­λι­τε­χνι­κό της μείγ­μα ανα­γνω­ρί­στη­κε επί­ση­μα διε­θνώς με πολ­λές δια­κρί­σεις και βραβεύσεις.

Δεν είναι εύκο­λο να παρου­σιά­σου­με τα μονο­πά­τια της πάντα ανή­συ­χης πως «δεν κάνει αρκε­τά» και ίχνη της παρου­σί­ας της στην ιστο­ρία του μαχό­με­νου τρα­γου­διού – αλλά σαν τέτοια παρα­μέ­νει στη μνή­μη μας.
Όπως και σαν θεα­τρί­να με τις πιο καρ­πο­φό­ρες ανα­ζη­τή­σεις –μορ­φή του σύγ­χρο­νου μου­σι­κού θεά­τρου πρω­τα­γω­νί­στρια ή συμ­με­τέ­χο­ντας σε κορυ­φαί­ες παρα­στά­σεις Kurt Weill, Berio, Tutino.
Το ότι απο­τρα­βή­χτη­κε, σε ένα συγκε­κρι­μέ­νο σημείο της καριέ­ρας, είναι μια χει­ρο­νο­μία ταπει­νό­τη­τας που πολύ λίγοι καλ­λι­τέ­χνες ξέρουν πώς να κάνουν.
Αυτή, η Maria Ilva Biolcati, το έκα­νε κι αυτό και το άφη­σε παρα­κα­τα­θή­κη ‑πριν από 10 χρό­νια, όταν ήταν ακό­μα σχε­τι­κά νέα.

Το 2010 στη σελί­δα της στο Facebook είχε γρά­ψει μια απλή επιστολή:
«Μετά από πενή­ντα δύο χρό­νια αδιά­λει­πτης δρα­στη­ριό­τη­τας, χιλιά­δες συναυ­λί­ες και θεα­τρι­κές παρα­στά­σεις στον μισό πλα­νή­τη, μετά από εκα­τό άλμπουμ χαραγ­μέ­να σε του­λά­χι­στον επτά δια­φο­ρε­τι­κές γλώσ­σες, απο­φά­σι­σα να βάλω μια βελο­νιά (τελεία ‑punto fermo) στην καριέ­ρα μου
(. ..) που εισπράτ­τω σαν υπέ­ρο­χη και μονα­δι­κή, όχι μόνο ως τρα­γου­δί­στρια αλλά ως ηθο­ποιός και μου­σι­κός και θεατρίνα
(…). Απο­φά­σι­σα να εγκα­τα­λεί­ψω μόνι­μα τις σκη­νές και να κάνω ένα βήμα πίσω».

Από τότε λίγο ή τίπο­τα έγι­νε γνω­στό: μόνο πως έζη­σε αυτά τα 11 χρό­νια στο κέντρο του Μιλά­νου με την οικο­νό­μο της και την κόρη Martina Corgnati,  κρι­τι­κό τέχνης.
Στιγ­μές-στιγ­μές υπέ­φε­ρε από απώ­λεια συνεί­δη­σης του χρό­νου και της μνή­μης και δεν μπο­ρού­σε πλέ­ον να περ­πα­τή­σει κανονικά.
Αλλά έμει­νε η «έξο­δος» που έκα­νε με τη μέγι­στη αξιο­πρέ­πεια, ίσως και με προ­φη­τι­κό τρόπο.
Για τον φίλο της Enzo Jannacci είχε αφιε­ρώ­σει ένα όμορ­φο τρα­γού­δι μέσα σε ένα άλμπουμ στο οποίο η Μίλ­βα είχε χαραγ­μέ­νο μόνο τα δικά του κομ­μά­τια, τα οποία της καθό­ρι­σαν το κόκ­κι­νο — των μαλ­λιών της και των πολι­τι­κών της πιστεύω.

Κατα­χω­ρή­θη­κε το 1980, ατε­νί­ζο­ντας το σήμερα…

Η άνοι­ξη έχει περά­σει πια
Η σπά­νια βρο­χή έχει φύγει …
Καη­μέ­νη κόκ­κι­νη προ­σποί­η­ση χαράς
Στο δίσκο πριν από δέκα χρόνια
Ναι, αλλά ένα βρο­χε­ρό πρωινό
Ένα πρωί που βρέ­χει, βρέχει…

(…)
Εξα­φα­νί­στη­καν όλα
Τότε εκεί­νη χλώμιασε
Κι ύστε­ρα της ήρθε να πεθάνει
Και τότε σα να βρέ­θη­κα στο βυθό της θάλασσας

Έως ότου το χει­ρο­κρό­τη­μα τέλειωσε
Και τότε ήταν σαν να πηγαί­νω κάτω από τη θάλασσα
Μέχρι το χει­ρο­κρό­τη­μα εξαφανιστεί

Η άνοι­ξη πέρασε
Η βρο­χή κατά περί­ερ­γο τρό­πο σταμάτησε
Όμορ­φη κόκ­κι­νη δωσ΄ μου τη χαρά
Του δίσκου εκεί­νου πριν από δέκα χρόνια

Από τις balere (σσ. μαγα­ζά­κια που χόρευαν –συνή­θως ανοι­χτά, καλο­και­ρι­νά τυπι­κά της περι­φέ­ρειας των μεγα­λου­πό­λων) στις πίστες όλου του κόσμου, η Milva χάρα­ξε βαθιά μια μονα­δι­κή επο­χή του ιτα­λι­κού τρα­γου­διού, παράλ­λη­λα με τα ιερά τέρα­τα όπως η Mina και η Ornella Vanoni, που ξεχω­ρί­ζει για τη σεμνό­τη­τα και τη συστο­λή της.
Η «pantera di Goro», δεν κέρ­δι­σε ποτέ φεστι­βάλ Sanremo, αν και με Totò-Cotugno και Peppino di Capri, είχε τις περισ­σό­τε­ρες συμ­με­το­χές ‑14, αλλά αυτός δεν ήταν ο κόσμος της.
Σπί­τι της ήταν το teatro Piccolo di Streheler, όπου τρα­γού­δη­σε τα τρα­γού­δια της αντί­στα­σης και Bertolt Brecht (ο σχε­τι­κός δίσκος της στα ιτα­λι­κά έκα­νε μεγά­λο σου­ξέ στη ίδια τη Γερμανία).

Μεγα­λώ­νο­ντας στην ακραία φτώ­χεια, που την ανά­γκα­σε να εγκα­τα­λεί­ψει ακό­μη και το σχο­λείο, θα είναι μια ζωή πει­να­σμέ­νη για την τέχνη, τον πολι­τι­σμό και την πολι­τι­κή: «100% από αυτά που ξέρω τα έμα­θα από τον Strehler … κατά­φε­ρε να πάρει το καλύ­τε­ρο από μένα, χωρίς ποτέ να μου ζητή­σει ή να μου επι­βά­λει κάτι. Το μεγα­λείο του ήταν η ταπει­νο­φρο­σύ­νη του», θα πει.

Πέρα­σε τη δεκα­ε­τία του ’60 μια συναρ­πα­στι­κή επο­χή της μετα­πο­λε­μι­κής περιό­δου στο βιο­μη­χα­νι­κό Μιλά­νο στις τέχνες και στην πολι­τι­κή, που την έκα­ναν παγκό­σμια γνωστή.
Στη δεκα­ε­τία του ’80 οι θαρ­ρα­λέ­ες συνερ­γα­σί­ες με τον Franco Battiato, η αηδία για τους πολι­τι­κούς «η έλευ­ση Craxi οδή­γη­σε στην κατα­στρο­φή του Σοσια­λι­στι­κού Κόμ­μα­τος και όλους πίστευαν σ’ αυτό, για παρά­δειγ­μα ο Strehler …όσο για εμάς οδη­γη­θή­κα­με στο ανα­γκαίο κακό, απο­φα­σί­ζο­ντας να ψηφί­σου­με PCI».

Οι ταλαι­πω­ρί­ες που την είχαν πλα­κώ­σει την κάνουν να αντι­δρά­σει σα λυσ­σα­σμέ­νο σκυ­λί: λάθος γάμοι, αιμορ­ρα­γι­κές σχέ­σεις, όπως εκεί­νη με τον τρί­το σύντρο­φό της τον ηθο­ποιό Flavio Pistilli ο οποί­ος αυτο­κτό­νη­σε εν μέσω κατά­θλι­ψης το 1996, αφή­νο­ντας την θήρα­μα ψυχα­σθέ­νειας που πάλε­ψε παλληκαρήσια.
Μονα­δι­κοί χρό­νοι, για μια μονα­δι­κή γυναί­κα του και­ρού της.

Αποχαιρετούμε
μια κορυφαία προσωπικότητα
του θεάτρου και του τραγουδιού

 «H ζωή μου είναι να τρα­γου­δάω, να μελε­τάω, να ενη­με­ρώ­νο­μαι, να προ­σπα­θώ να κατα­νο­ή­σω τον κόσμο»… Η «κόκ­κι­νη» Μίλ­βα στη μακρά δημιουρ­γι­κή της πορεία ευτύ­χη­σε να δια­κρι­θεί σε πολ­λά μου­σι­κά είδη, που απέ­χουν το ένα από το άλλο, χάρη στο μονα­δι­κό ταλέ­ντο της. Ηχο­γρά­φη­σε 173 δίσκους σε εφτά γλώσ­σες και έδω­σε χιλιά­δες συναυ­λί­ες και θεα­τρι­κές παρα­στά­σεις σε πολ­λές χώρες του κόσμου. Συνερ­γά­στη­κε με μεγά­λους δημιουρ­γούς, ανά­με­σά τους οι Αστορ Πια­τσό­λα, Ενιο Μορι­κό­νε, Φράν­κο Μπα­τιά­το, Τζόρ­τζιο Στρέ­λερ, Μίκης Θεο­δω­ρά­κης, Θάνος Μικρού­τσι­κος και Βαγ­γέ­λης Παπα­θα­να­σί­ου. Κατά­φε­ρε να ανα­δει­χθεί σε μια από τις ιδα­νι­κές ερμη­νεύ­τριες σε έργα των Μπ. Μπρεχτ, Κουρτ Βάιλ και Χανς Αϊσλερ.
Γεν­νή­θη­κε στις 17 Ιού­λη 1939 στο χωριό Γκό­ρο της επαρ­χί­ας Εμί­λια Ρομά­νια στη Βόρεια Ιτα­λία. Το ταξί­δι της στη μου­σι­κή ξεκί­νη­σε, όταν στα 20 της χρό­νια ανα­δεί­χθη­κε πρώ­τη ανά­με­σα σε 7.600 δια­γω­νι­ζό­με­νους σε έναν δια­γω­νι­σμό νέων φωνών της RAI και ηχο­γρά­φη­σε τον πρώ­το της δίσκο. Το 1961 εμφα­νί­ζε­ται στη σκη­νή του Φεστι­βάλ Σαν Ρέμο και το 1962 εμφα­νί­ζε­ται στο Παρί­σι ερμη­νεύ­ο­ντας τρα­γού­δια της Εντίθ Πιάφ.

Κομ­βι­κό σημείο στην καριέ­ρα της στά­θη­κε η γνω­ρι­μία της, στα 26 της χρό­νια, με τον μεγά­λο σκη­νο­θέ­τη Τζ. Στρέ­λερ και η από­φα­σή της να θητεύ­σει στο πλευ­ρό του στο Piccolo Teatro.
Οπως έχει ανα­φέ­ρει ο Θ. Μικρού­τσι­κος σε πολ­λές παρα­στά­σεις, «έκα­νε το “κοντά­ρι”, δηλα­δή έπαι­ζε δευ­τε­ρεύ­ο­ντες ρόλους με εμφα­νί­σεις που διαρ­κού­σαν ελά­χι­στα λεπτά. Ομως έτσι διδά­χτη­κε πλή­ρως τη χει­ρο­νο­μία του Piccolo Teatro». Το 1972 επέ­στρε­ψε στο τρα­γού­δι και εμφα­νί­στη­κε στην Οπε­ρα του Παρι­σιού στην παρά­στα­ση «Milva canta Brecht». Μνη­μειώ­δης είναι και η συμ­με­το­χή της στην «Οπε­ρα της πεντά­ρας». Εκπλη­κτι­κή είναι και η ερμη­νεία της σε τρα­γού­δια της ιτα­λι­κής Αντίστασης.

Το 1978 η Μίλ­βα ξεκί­νη­σε τη συνερ­γα­σία της με τον Μίκη Θεο­δω­ρά­κη, με απο­τέ­λε­σμα την κυκλο­φο­ρία του δίσκου «Von Tag zu Tag» στη Γερ­μα­νία και την Αυστρία, το οποίο έγι­νε ένα άλμπουμ με τις καλύ­τε­ρες πωλή­σεις στη Γερ­μα­νία, ενώ το 1980 κυκλο­φό­ρη­σε ένα άλμπουμ στα Γαλ­λι­κά με τρα­γού­δια του Μίκη. Ξεχω­ρι­στή είναι και η συνερ­γα­σία της με τον Θάνο Μικρού­τσι­κο με τον δίσκο «Volpe d’ amore» (1994), που περιέ­χει και την πολυ­τρα­γου­δι­σμέ­νη «Θάλασ­σα».

🔳  Δεί­τε και “Το ΚΚΕ απο­χαι­ρε­τά την “La Rossa” Μίλ­βα” (ανα­κοί­νω­ση του ΓΤ της ΚΕ)

Το δικό του «αντίο» είπε με μια ανάρ­τη­σή του στο twitter και την ερμη­νεία της στο πολυα­γα­πη­μέ­νο τρα­γού­δι «Lungo la strada» (Κατά Μήκος του Δρό­μου) το ΠΑΜΕ, γράφοντας:«“La Rossa”. Η φωνή της Μίλ­βα θα μας συντρο­φεύ­ει στους σει­σμούς του μέλ­λο­ντος. Lungo la strada».

Πηγή