Ενώ τα βλέματα της παγκόσμαις κοινής γνώμης ήταν στραμμένα στα δημοψηφίσματα στις ρωσόφωνες περιοχές της Ουκρανίας μια περίεργη είδηση μας ήρθε από τη Βαλτική Θάλασσα. Ταυτόχρονη διαρροή φυσικού αερίου στους αγωγούς φυσικού αερίου Nord Stream και 2.
Η υπόθεση του «σαμποτάζ» προκρίνεται πλέον για να εξηγηθούν οι θεαματικές διαρροές από τους αγωγούς αερίου Nord Stream, ενέργεια που θα αποτελούσε αναμφίβολα μια επιχείρηση περίπλοκη, αλλά διόλου πέραν της εμβέλειας ενός ικανού στρατού. Και τέτοιοι στρατοί είναι πολλοί στην περιοχή.
Το σενάριο των τυχαίων ταυτόχρονων βλαβών φαίνεται σήμερα να παραμερίζεται. Όμως η μέθοδος που χρησιμοποιήθηκε παραμένει άγνωστη, όπως και ο υποτιθέμενος δράστης.
Οι δυτικοί «φωτογραφίζουν» τη Ρωσία χωρίς να την κατονομάζουν ευθέως, Μόσχα που δεν αποκλείει τη δολιοφθορά χαρακτηρίζει βλακώδεις και παράλογους τους ισχυρισμούς ότι αυτή πίσω από μια επίθεση στους αγωγούς του Nord Stream. Η Ρωσία μάλιστα δείχνει προς την άλλη πλευρά του Ατλαντικού. Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν θα πρέπει να απαντήσει εάν οι Ηνωμένες Πολιτείες πραγματοποίησαν την απειλή τους για τον αγωγό φυσικού αερίου Nord Stream 2, δήλωσε η εκπρόσωπος του ρωσικού υπουργείου Εξωτερικών Μαρία Ζαχάροβα. Επίσης η Μόσχα θα ζητήσει σύγκληση του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, με το Κρεμλίνο να επισημαίνει «τα τεράστια κέρδη» που αποκομίζουν αμερικανικές εταιρείες από αυτό το συμβάν στις αγορές.
«Βλέπουμε την υστερική αντίδραση των Πολωνών (και) τα τεράστια κέρδη των Αμερικανών προμηθευτών υγροποιημένου φυσικού αερίου, που έχουν πολλαπλασιάσει τις προμήθειές τους στην ευρωπαϊκή ήπειρο», κατήγγειλε ο εκπρόσωπος του Ρώσου προέδρου Ντμίτρι Πεσκόφ.
Η ρωσική πρεσβεία στη Δανία κατήγγειλε επίσης σήμερα σε ανακοίνωσή της «μια δολιοφθορά κατά της ενεργειακής ασφάλειας της Ρωσίας και της Ευρώπης».
Συζητήσεις προκαλεί ένα tweet του πρώην ΥΠΕΞ της Πολωνίας και νυν ευρωβουλευτή, Ράντεκ Σικόρσκι, με το οποίο ουσιαστικά ευχαριστεί τις ΗΠΑ για τη ζημιά που προκάλεσαν στον ρωσικό αγωγό «Nord Stream 2»!
Μια ζώνη που επιτηρείται
Οι τρεις διαρροές, που έχουν εντοπισθεί από τη Δευτέρα, βρίσκονται στη Βαλτική θάλασσα, στα ανοικτά του νησιού Μπόρνχολμ της Δανίας, ανάμεσα στη νότια Σουηδία και την Πολωνία. Μια ζώνη η οποία βρίσκεται εδώ και δεκαετίες υπό επιτήρηση.
«Στο παρελθόν, η ΕΣΣΔ στάθμευε υποβρύχια κατασκόπους με ειδικές δυνατότητες στα θαλάσσια βάθη», υπενθυμίζει στο Twitter ο ανεξάρτητος στρατιωτικός αναλυτής Χ. Ι. Σάτον.
Έκτοτε οι χώρες της Βαλτικής πέρασαν στην πλευρά του ΝΑΤΟ. Όμως οι διαρροές σημειώθηκαν στα διεθνή ύδατα, όπου όλοι μπορούν να κυκλοφορούν.
«Σήμερα το ρωσικό πολεμικό ναυτικό διαθέτει το μεγαλύτερο στόλο υποβρυχίων κατασκόπων στον κόσμο. Έχουν τη βάση τους στην Αρκτική. Θα ήταν ικανά να προκαλέσουν ζημιά σε έναν αγωγό στη Βαλτική», διαβεβαιώνει ο Χ. Ι. Σάτον. Ο ίδιος όμως θεωρεί το σενάριο αυτό «απίθανο».
Ένα περίπλοκο σαμποτάζ
Η επιχείρηση απαιτεί επέμβαση σε βάθος 70 μέτρων. «Είναι κάτι μεγάλο. Η πρόκληση ζημιών σε δύο αγωγούς αερίου στο βυθό της θάλασσας είναι ένα σημαντικό γεγονός, συνεπώς είναι πιθανό ο δράστης να είναι ένα κράτος», σημειώνει ο Λάιον Χιρθ, καθηγητής στο Hertie School του Βερολίνου, βάζοντας έμμεσα στην άκρη το ενδεχόμενο μιας τρομοκρατικής ή εγκληματικής ενέργειας.
Όμως ένας ικανός στρατός ξέρει να το κάνει. Η ζώνη είναι «τέλεια προσαρμοσμένη για υποβρύχια τσέπης», εξηγεί στο Γαλλικό Πρακτορείο ένας υψηλόβαθμος γάλλος στρατιωτικός αξιωματούχος προσθέτοντας πως υπάρχει είτε η επιλογή της αποστολής στρατιωτικών δυτών για να τοποθετήσουν εκρηκτικά είτε αυτή της κινητής νάρκης ή του υποβρύχιου drone.
«Το drone φεύγει από ένα υποβρύχιο, το οποίο μπορεί να παραμείνει σε απόσταση ναυτικών μιλίων από το σημείο που είναι στόχος. Αφήνει το drone-νάρκη που μεταφέρει, το οποίο πλέει με ταχύτητα περίπου δέκα κόμβων, κοντά στο βυθό», εξηγεί. «Ο στόχος είναι σταθερός, οπότε το πράγμα δεν είναι πολύ περίπλοκο».
Αντιθέτως η επιλογή της τορπίλης, η οποία είναι περισσότερο χρήσιμη μάλλον σε κινητό στόχο, είναι σύμφωνα με τον ίδιο λιγότερο πιθανή.
Η έκρηξη «αντιστοιχούσε σε εκατοντάδες κιλά TNT», διευκρινίζει. Το νορβηγικό ινστιτούτο σεισμολογίας NORSAR, ειδικευμένο στον εντοποισμό σεισμών και πυρηνικών εκρήξεων, υπολογίζει τη δεύτερη έκρηξη στα 700 κιλά.
Επιχείρηση χωρίς ανάληψη ευθύνης
Οι κυβερνήσεις δείχνουν τη Μόσχα, η οποία από την πλευρά της δεν αποκλείει «καμιά υπόθεση» και θυμίζει πως το αέριο που διαρρέει από τους αγωγούς της ανήκει.
«Η θάλασσα της Βαλτικής είναι περιορισμένη και όχι πολύ βαθιά και σχεδόν κάθε κίνηση παρακολουθείται από τα παράκτια κράτη και τα πολεμικά πλοία τους», λέει ο Γιούλιαν Πάβλακ του πανεπιστημίου Χέλμουτ Σμιτ του Αμβούργου. «Πολεμικά πλοία και υποβρύχια είναι ικανά να αναπτύξουν εκεί στα κρυφά δύτες» καθώς και τηλεκατευθυνόμενα υποθαλάσσια οχήματα.
Όμως τίποτε δεν είναι αδύνατο για ένα στρατό εκπαιδευμένο στην τέχνη των μυστικών επιχειρήσεων.
«Αυτό αποκαλείται ειδική ναυτική επιχείρηση. Δεν είναι κάτι εύκολο, αλλά γίνεται», συνοψίζει η γαλλική στρατιωτική πηγή. «Αυτό που έγινε μοιάζει με κάτι καλά συντονισμένο και καλά προετοιμασμένο».
Θα χρειαστεί ίσως χρόνος για να προβάλει με αξιόπιστο τρόπο η αλήθεια. Ορισμένοι αναλυτές παρατηρούν σχετικά μ’ αυτό ότι η σύγχυση ωφελεί πολλούς από τους παράγοντες στην περιοχή.
Μα ποιος λοιπόν;
«Μένει να μάθουμε ποιος έχει την πατρότητα της επιχείρησης», προσθέτει αυτή η στρατιωτική πηγή. «Άλλες χώρες έχουν συμφέρον ο ‘σωλήνας’ να μην μπορέσει να λειτουργήσει ποτέ».
Εκ των πραγμάτων, οι αντίπαλοι του Nord Stream 2 είναι πολυάριθμοι εδώ και χρόνια, με πρώτες τις Ηνωμένες Πολιτείες. Στις 7 Φεβρουαρίου, λίγο πριν από τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, ο αμερικανός πρέοδρος Τζο Μπάιντεν είχε αναφερθεί στο ενδεχόμενο «να του βάλει τέλος». Ερωτηθείς για τη μέθοδο που θα χρησιμοποιούσε για μια υποδομή που βρίσκεται υπό τον έλεγχο των γερμανών συμμάχων του, είχε απαντήσει: «σας το υπόσχομαι, θα είμαστε ικανοί να το κάνουμε». Εδώ και 24 ώρες, το σχετικό βίντεο κυκλοφορεί ευρύτατα στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
Pres. Biden: “If Russia invades…then there will be no longer a Nord Stream 2. We will bring an end to it.”
Reporter: “But how will you do that, exactly, since…the project is in Germany’s control?”
Biden: “I promise you, we will be able to do that.” https://t.co/uruQ4F4zM9 pic.twitter.com/4ksDaaU0YC
— ABC News (@ABC) February 7, 2022
Χθες, Τρίτη, εξάλλου, η Πολωνία, η Νορβηγία και η Δανία εγκαινίασαν ένα στρατηγικής σημασίας αγωγό αερίου ο οποίος θα επιτρέψει στους Πολωνούς και τους Ευρωπαίους να εξαρτώνται λιγότερο από τις παραδόσεις της Μόσχας. «Η εποχή της ρωσικής κυριαρχίας στον τομέα του αερίου τελειώνει», δήλωσε κατά τα εγκαίνια του αγωγού ο πολωνός πρωθυπουργός Ματέους Μοραβιέτσκι.
Σ’ αυτό το στάδιο, δύο πράγματα είναι βέβαια: κατ’ αρχάς, το γεγονός συνδέεται με τον πόλεμο στην Ουκρανία. «Η ναυτική διοίκηση του ΝΑΤΟ και τα συμμαχικά πολεμικά πλοία προετοιμάζονται για υβριδικές δράσεις, που περιλαμβάνουν σαμποτάζ κρίσιμης σημασίας υποδομών, στο περιθώριο του κύριου στόχου της συλλογικής άμυνας», διαβεβαιώνει ο Γιούλιαν Πάβλακ.
Στη συνέχεια, αυτό δημιουργεί επιπλέον αστάθεια στην ευρωπαϊκή οικονομία. «Είναι μια βίαιη υπενθύμιση του ευάλωτου χαρακτήρα της ενεργειακής υποδομής μας», εκτιμά ο Λάιον Χιρθ.
Ο ίδιος προκρίνει το ενδεχόμενο δράστης να είναι η Ρωσία. «Αν είναι αλήθεια, είναι αρκετά ανησυχητικό. Αυτό σημαίνει πως η Ρωσία (…) στέλνει το πιο ξεκάθαρο σήμα που μπορεί, πως δεν θα παραδίδει πλέον αέριο στο εγγύς μέλλον».
Όποιοι κι αν είναι, αυτοί που επιτέθηκαν στον Nord Stream κάνουν επίσης κατανοητό ότι θα μπορούσαν να πλήξουν και άλλες ενεργειακές υποδομές οι οποίες εξυπηρετούν μια Ευρώπη που διψά για αέριο και πετρέλαιο.
Περίεργες συμπτώσεις
Τον Απρίλιο του 2021, πραγματοποιήθηκαν ναυτικές ασκήσεις χωρών του ΝΑΤΟ στη Βαλτική, στις οποίες πολεμικά πλοία του πολωνικού ναυτικού έπαιζαν κεντρικό ρόλο. Για άγνωστους λόγους, ο χώρος άσκησης βρισκόταν σε κοντινή απόσταση από το σημείο όπου το πλοίο Fortuna έβαζε τον σωλήνα Nord Stream 2 εκείνη τη στιγμή. Τα πολωνικά πλοία και αεροπλάνα φαινόταν ότι δεν είχαν άλλο σκοπό και έκαναν κύκλους γύρω από το πλοίο Fortuna. Ταυτόχρονα η Βαρσοβία οργάνωσε μια ομοιόμορφη υστερία στο δυτικό Τύπο, τρομάζοντας ολόκληρο τον κόσμο με το γεγονός ότι θα εγκατασταθεί στον αγωγό κάποιος ρωσικός κατασκοπευτικός εξοπλισμό. Ως συνήθως, οι κατηγορίες δεν επιβεβαιώθηκαν από ένα μόνο γεγονός, αλλά η επίγευση, όπως λένε, παρέμεινε.
Κατά μια άλλη απίστευτη σύμπτωση, κυριολεκτικά αμέσως μετά την ολοκλήρωση των ασκήσεων, ξεκίνησε η ενεργός φάση της κατασκευής του αγωγού φυσικού αερίου Baltic Pipe, ο οποίος υποτίθεται ότι θα συνέδεε την αέριοφορο Νορβηγία με την πάντα ενεργειακά φτωχή Πολωνία. Αξιοσημείωτο είναι ότι η κατασκευή ξεκίνησε όχι μόνο στις αρχές Μαΐου, αλλά μετά από μια μακρά και εξαιρετικά σκανδαλώδη συμφωνία για την τοποθέτηση του αγωγού Νορβηγίας-Πολωνίας.
Οι ρωσικοί αγωγοί φυσικού αερίου βγήκαν εκτός λειτουργίας τη Δευτέρα και ήδη την Τρίτη η Πολωνία ανακοίνωσε επίσημα την έναρξη του αγωγού αερίου Baltic Pipe.
Σε ακραίες παραξενιές μπορεί επίσης να αποδοθεί η πρόσφατη παρουσία στην περιοχή μιας ομάδας πολεμικών πλοίων του Πολεμικού Ναυτικού των ΗΠΑ υπό το σημαιοφόρο ελικοπτεροφόρο USS Kearsarge, το οποίο προορίζεται για αποβατικές επιχειρήσεις σε εχθρικές ακτές. Σύμφωνα με δημόσια δεδομένα από ιχνηλάτες αέρα, επιθετικά ελικόπτερα περιπλανιούνται όσο το δυνατόν πιο κοντά στο σημείο της διαρροής εδώ και ένα μήνα. Η δημοσίευση του Ιουλίου στο εξειδικευμένο περιοδικό Sea Power μπορεί επίσης να προστεθεί στις συμπτώσεις. Συγκεκριμένα, αναφέρει τις επιτυχείς δοκιμές υποβρύχιων οχημάτων πρόσκρουσης, που ‑κάτι που δεν είναι μυστικό- χρησιμοποιήθηκαν και στην τελευταία άσκηση BALTOPS 22. Πραγματοποιήθηκε σε κοντινή απόσταση από το σημείο της διαρροής και ολοκληρώθηκε χθες. Αμέσως μετά τις εκρήξεις σε ρωσικούς αγωγούς φυσικού αερίου. Οι αμερικανοί καυχιόταν για αυτά τα υποβρύχια οχήματα τα οποία ήταν επίσης ελεγχόμενα από αέρα.
Πηγές: ΑΠΕ / Tass / Ria Novosti