Ό,τι ν’ ακούω με το δεξιό μου αυτί / με μάτι αριστερό το βλέπω.
Κι ό,τι καταπιάνεται ο νους να στοχαστεί, / οι χτύποι της καρδιάς το λένε πρώτοι. (Κ. Βάρναλης)

Nord Stream: Τα διάφορα σενάρια για σαμποτάζ και οι περίεργες συμπτώσεις

Ενώ τα βλέ­μα­τα της παγκό­σμαις κοι­νής γνώ­μης ήταν στραμ­μέ­να στα δημο­ψη­φί­σμα­τα στις ρωσό­φω­νες περιο­χές της Ουκρα­νί­ας μια περί­ερ­γη είδη­ση μας ήρθε από τη Βαλ­τι­κή Θάλασ­σα. Ταυ­τό­χρο­νη διαρ­ροή φυσι­κού αερί­ου στους αγω­γούς φυσι­κού αερί­ου Nord Stream  και 2.

Η υπό­θε­ση του «σαμπο­τάζ» προ­κρί­νε­ται πλέ­ον για να εξη­γη­θούν οι θεα­μα­τι­κές διαρ­ρο­ές από τους αγω­γούς αερί­ου Nord Stream, ενέρ­γεια που θα απο­τε­λού­σε αναμ­φί­βο­λα μια επι­χεί­ρη­ση περί­πλο­κη, αλλά διό­λου πέραν της εμβέ­λειας ενός ικα­νού στρα­τού. Και τέτοιοι στρα­τοί είναι πολ­λοί στην περιοχή.

Το σενά­ριο των τυχαί­ων ταυ­τό­χρο­νων βλα­βών φαί­νε­ται σήμε­ρα να παρα­με­ρί­ζε­ται. Όμως η μέθο­δος που χρη­σι­μο­ποι­ή­θη­κε παρα­μέ­νει άγνω­στη, όπως και ο υπο­τι­θέ­με­νος δράστης.

Οι δυτι­κοί «φωτο­γρα­φί­ζουν» τη Ρωσία χωρίς να την κατο­νο­μά­ζουν ευθέ­ως, Μόσχα που δεν απο­κλεί­ει τη δολιο­φθο­ρά χαρα­κτη­ρί­ζει βλα­κώ­δεις και παρά­λο­γους  τους ισχυ­ρι­σμούς ότι αυτή πίσω από μια επί­θε­ση στους αγω­γούς του Nord Stream. Η Ρωσία μάλι­στα δεί­χνει προς την άλλη πλευ­ρά του Ατλα­ντι­κού. Ο πρό­ε­δρος των ΗΠΑ Τζο Μπάι­ντεν θα πρέ­πει να απα­ντή­σει εάν οι Ηνω­μέ­νες Πολι­τεί­ες πραγ­μα­το­ποί­η­σαν την απει­λή τους για τον αγω­γό φυσι­κού αερί­ου Nord Stream 2, δήλω­σε  η εκπρό­σω­πος του ρωσι­κού υπουρ­γεί­ου Εξω­τε­ρι­κών Μαρία Ζαχά­ρο­βα. Επί­σης η Μόσχα θα ζητή­σει σύγκλη­ση του Συμ­βου­λί­ου Ασφα­λεί­ας του ΟΗΕ, με το Κρεμ­λί­νο να επι­ση­μαί­νει «τα τερά­στια κέρ­δη» που απο­κο­μί­ζουν αμε­ρι­κα­νι­κές εται­ρεί­ες από αυτό το συμ­βάν στις αγορές.

«Βλέ­που­με την υστε­ρι­κή αντί­δρα­ση των Πολω­νών (και) τα τερά­στια κέρ­δη των Αμε­ρι­κα­νών προ­μη­θευ­τών υγρο­ποι­η­μέ­νου φυσι­κού αερί­ου, που έχουν πολ­λα­πλα­σιά­σει τις προ­μή­θειές τους στην ευρω­παϊ­κή ήπει­ρο», κατήγ­γει­λε ο εκπρό­σω­πος του Ρώσου προ­έ­δρου Ντμί­τρι Πεσκόφ.

Η ρωσι­κή πρε­σβεία στη Δανία κατήγ­γει­λε επί­σης σήμε­ρα σε ανα­κοί­νω­σή της «μια δολιο­φθο­ρά κατά της ενερ­γεια­κής ασφά­λειας της Ρωσί­ας και της Ευρώπης».

Συζη­τή­σεις προ­κα­λεί ένα tweet του πρώ­ην ΥΠΕΞ της Πολω­νί­ας και νυν ευρω­βου­λευ­τή, Ράντεκ Σικόρ­σκι, με το οποίο ουσια­στι­κά ευχα­ρι­στεί τις ΗΠΑ για τη ζημιά που προ­κά­λε­σαν στον ρωσι­κό αγω­γό «Nord Stream 2»!

Μια ζώνη που επιτηρείται

Οι τρεις διαρ­ρο­ές, που έχουν εντο­πι­σθεί από τη Δευ­τέ­ρα, βρί­σκο­νται στη Βαλ­τι­κή θάλασ­σα, στα ανοι­κτά του νησιού Μπόρν­χολμ της Δανί­ας, ανά­με­σα στη νότια Σου­η­δία και την Πολω­νία. Μια ζώνη η οποία βρί­σκε­ται εδώ και δεκα­ε­τί­ες υπό επιτήρηση.

«Στο παρελ­θόν, η ΕΣΣΔ στάθ­μευε υπο­βρύ­χια κατα­σκό­πους με ειδι­κές δυνα­τό­τη­τες στα θαλάσ­σια βάθη», υπεν­θυ­μί­ζει στο Twitter ο ανε­ξάρ­τη­τος στρα­τιω­τι­κός ανα­λυ­τής Χ. Ι. Σάτον.

Έκτο­τε οι χώρες της Βαλ­τι­κής πέρα­σαν στην πλευ­ρά του ΝΑΤΟ. Όμως οι διαρ­ρο­ές σημειώ­θη­καν στα διε­θνή ύδα­τα, όπου όλοι μπο­ρούν να κυκλοφορούν.

«Σήμε­ρα το ρωσι­κό πολε­μι­κό ναυ­τι­κό δια­θέ­τει το μεγα­λύ­τε­ρο στό­λο υπο­βρυ­χί­ων κατα­σκό­πων στον κόσμο. Έχουν τη βάση τους στην Αρκτι­κή. Θα ήταν ικα­νά να προ­κα­λέ­σουν ζημιά σε έναν αγω­γό στη Βαλ­τι­κή», δια­βε­βαιώ­νει ο Χ. Ι. Σάτον. Ο ίδιος όμως θεω­ρεί το σενά­ριο αυτό «απί­θα­νο».

Ένα περίπλοκο σαμποτάζ

Η επι­χεί­ρη­ση απαι­τεί επέμ­βα­ση σε βάθος 70 μέτρων. «Είναι κάτι μεγά­λο. Η πρό­κλη­ση ζημιών σε δύο αγω­γούς αερί­ου στο βυθό της θάλασ­σας είναι ένα σημα­ντι­κό γεγο­νός, συνε­πώς είναι πιθα­νό ο δρά­στης να είναι ένα κρά­τος», σημειώ­νει ο Λάιον Χιρθ, καθη­γη­τής στο Hertie School του Βερο­λί­νου, βάζο­ντας έμμε­σα στην άκρη το ενδε­χό­με­νο μιας τρο­μο­κρα­τι­κής ή εγκλη­μα­τι­κής ενέργειας.

Όμως ένας ικα­νός στρα­τός ξέρει να το κάνει. Η ζώνη είναι «τέλεια προ­σαρ­μο­σμέ­νη για υπο­βρύ­χια τσέ­πης», εξη­γεί στο Γαλ­λι­κό Πρα­κτο­ρείο ένας υψη­λό­βαθ­μος γάλ­λος στρα­τιω­τι­κός αξιω­μα­τού­χος προ­σθέ­το­ντας πως υπάρ­χει είτε η επι­λο­γή της απο­στο­λής στρα­τιω­τι­κών δυτών για να τοπο­θε­τή­σουν εκρη­κτι­κά είτε αυτή της κινη­τής νάρ­κης ή του υπο­βρύ­χιου drone.

«Το drone φεύ­γει από ένα υπο­βρύ­χιο, το οποίο μπο­ρεί να παρα­μεί­νει σε από­στα­ση ναυ­τι­κών μιλί­ων από το σημείο που είναι στό­χος. Αφή­νει το drone-νάρ­κη που μετα­φέ­ρει, το οποίο πλέ­ει με ταχύ­τη­τα περί­που δέκα κόμ­βων, κοντά στο βυθό», εξη­γεί. «Ο στό­χος είναι στα­θε­ρός, οπό­τε το πράγ­μα δεν είναι πολύ περίπλοκο».

Αντι­θέ­τως η επι­λο­γή της τορ­πί­λης, η οποία είναι περισ­σό­τε­ρο χρή­σι­μη μάλ­λον σε κινη­τό στό­χο, είναι σύμ­φω­να με τον ίδιο λιγό­τε­ρο πιθανή.

Η έκρη­ξη «αντι­στοι­χού­σε σε εκα­το­ντά­δες κιλά TNT», διευ­κρι­νί­ζει. Το νορ­βη­γι­κό ινστι­τού­το σει­σμο­λο­γί­ας NORSAR, ειδι­κευ­μέ­νο στον εντο­ποι­σμό σει­σμών και πυρη­νι­κών εκρή­ξε­ων, υπο­λο­γί­ζει τη δεύ­τε­ρη έκρη­ξη στα 700 κιλά.

Επιχείρηση χωρίς ανάληψη ευθύνης

Οι κυβερ­νή­σεις δεί­χνουν τη Μόσχα, η οποία από την πλευ­ρά της δεν απο­κλεί­ει «καμιά υπό­θε­ση» και θυμί­ζει πως το αέριο που διαρ­ρέ­ει από τους αγω­γούς της ανήκει.

«Η θάλασ­σα της Βαλ­τι­κής είναι περιο­ρι­σμέ­νη και όχι πολύ βαθιά και σχε­δόν κάθε κίνη­ση παρα­κο­λου­θεί­ται από τα παρά­κτια κρά­τη και τα πολε­μι­κά πλοία τους», λέει ο Γιού­λιαν Πάβλακ του πανε­πι­στη­μί­ου Χέλ­μουτ Σμιτ του Αμβούρ­γου. «Πολε­μι­κά πλοία και υπο­βρύ­χια είναι ικα­νά να ανα­πτύ­ξουν εκεί στα κρυ­φά δύτες» καθώς και τηλε­κα­τευ­θυ­νό­με­να υπο­θα­λάσ­σια οχήματα.

Όμως τίπο­τε δεν είναι αδύ­να­το για ένα στρα­τό εκπαι­δευ­μέ­νο στην τέχνη των μυστι­κών επιχειρήσεων.

«Αυτό απο­κα­λεί­ται ειδι­κή ναυ­τι­κή επι­χεί­ρη­ση. Δεν είναι κάτι εύκο­λο, αλλά γίνε­ται», συνο­ψί­ζει η γαλ­λι­κή στρα­τιω­τι­κή πηγή. «Αυτό που έγι­νε μοιά­ζει με κάτι καλά συντο­νι­σμέ­νο και καλά προετοιμασμένο».

Θα χρεια­στεί ίσως χρό­νος για να προ­βά­λει με αξιό­πι­στο τρό­πο η αλή­θεια. Ορι­σμέ­νοι ανα­λυ­τές παρα­τη­ρούν σχε­τι­κά μ’ αυτό ότι η σύγ­χυ­ση ωφε­λεί πολ­λούς από τους παρά­γο­ντες στην περιοχή.

Μα ποιος λοιπόν;

«Μένει να μάθου­με ποιος έχει την πατρό­τη­τα της επι­χεί­ρη­σης», προ­σθέ­τει αυτή η στρα­τιω­τι­κή πηγή. «Άλλες χώρες έχουν συμ­φέ­ρον ο ‘σωλή­νας’ να μην μπο­ρέ­σει να λει­τουρ­γή­σει ποτέ».

Εκ των πραγ­μά­των, οι αντί­πα­λοι του Nord Stream 2 είναι πολυά­ριθ­μοι εδώ και χρό­νια, με πρώ­τες τις Ηνω­μέ­νες Πολι­τεί­ες. Στις 7 Φεβρουα­ρί­ου, λίγο πριν από τη ρωσι­κή εισβο­λή στην Ουκρα­νία, ο αμε­ρι­κα­νός πρέ­ο­δρος Τζο Μπάι­ντεν είχε ανα­φερ­θεί στο ενδε­χό­με­νο «να του βάλει τέλος». Ερω­τη­θείς για τη μέθο­δο που θα χρη­σι­μο­ποιού­σε για μια υπο­δο­μή που βρί­σκε­ται υπό τον έλεγ­χο των γερ­μα­νών συμ­μά­χων του, είχε απα­ντή­σει: «σας το υπό­σχο­μαι, θα είμα­στε ικα­νοί να το κάνου­με». Εδώ και 24 ώρες, το σχε­τι­κό βίντεο κυκλο­φο­ρεί ευρύ­τα­τα στα μέσα κοι­νω­νι­κής δικτύωσης.

Χθες, Τρί­τη, εξάλ­λου, η Πολω­νία, η Νορ­βη­γία και η Δανία εγκαι­νί­α­σαν ένα στρα­τη­γι­κής σημα­σί­ας αγω­γό αερί­ου ο οποί­ος θα επι­τρέ­ψει στους Πολω­νούς και τους Ευρω­παί­ους να εξαρ­τώ­νται λιγό­τε­ρο από τις παρα­δό­σεις της Μόσχας. «Η επο­χή της ρωσι­κής κυριαρ­χί­ας στον τομέα του αερί­ου τελειώ­νει», δήλω­σε κατά τα εγκαί­νια του αγω­γού ο πολω­νός πρω­θυ­πουρ­γός Ματέ­ους Μοραβιέτσκι.

Σ’ αυτό το στά­διο, δύο πράγ­μα­τα είναι βέβαια: κατ’ αρχάς, το γεγο­νός συν­δέ­ε­ται με τον πόλε­μο στην Ουκρα­νία. «Η ναυ­τι­κή διοί­κη­ση του ΝΑΤΟ και τα συμ­μα­χι­κά πολε­μι­κά πλοία προ­ε­τοι­μά­ζο­νται για υβρι­δι­κές δρά­σεις, που περι­λαμ­βά­νουν σαμπο­τάζ κρί­σι­μης σημα­σί­ας υπο­δο­μών, στο περι­θώ­ριο του κύριου στό­χου της συλ­λο­γι­κής άμυ­νας», δια­βε­βαιώ­νει ο Γιού­λιαν Πάβλακ.

Στη συνέ­χεια, αυτό δημιουρ­γεί επι­πλέ­ον αστά­θεια στην ευρω­παϊ­κή οικο­νο­μία. «Είναι μια βίαιη υπεν­θύ­μι­ση του ευά­λω­του χαρα­κτή­ρα της ενερ­γεια­κής υπο­δο­μής μας», εκτι­μά ο Λάιον Χιρθ.

Ο ίδιος προ­κρί­νει το ενδε­χό­με­νο δρά­στης να είναι η Ρωσία. «Αν είναι αλή­θεια, είναι αρκε­τά ανη­συ­χη­τι­κό. Αυτό σημαί­νει πως η Ρωσία (…) στέλ­νει το πιο ξεκά­θα­ρο σήμα που μπο­ρεί, πως δεν θα παρα­δί­δει πλέ­ον αέριο στο εγγύς μέλλον».

Όποιοι κι αν είναι, αυτοί που επι­τέ­θη­καν στον Nord Stream κάνουν επί­σης κατα­νοη­τό ότι θα μπο­ρού­σαν να πλή­ξουν και άλλες ενερ­γεια­κές υπο­δο­μές οι οποί­ες εξυ­πη­ρε­τούν μια Ευρώ­πη που διψά για αέριο και πετρέλαιο.

Περίεργες συμπτώσεις

Τον Απρί­λιο του 2021, πραγ­μα­το­ποι­ή­θη­καν ναυ­τι­κές ασκή­σεις χωρών του ΝΑΤΟ στη Βαλ­τι­κή, στις οποί­ες πολε­μι­κά πλοία του πολω­νι­κού ναυ­τι­κού έπαι­ζαν κεντρι­κό ρόλο. Για άγνω­στους λόγους, ο χώρος άσκη­σης βρι­σκό­ταν σε κοντι­νή από­στα­ση από το σημείο όπου το πλοίο Fortuna έβα­ζε τον σωλή­να Nord Stream 2 εκεί­νη τη στιγ­μή. Τα πολω­νι­κά πλοία και αερο­πλά­να φαι­νό­ταν ότι δεν είχαν άλλο σκο­πό και έκα­ναν κύκλους γύρω από το πλοίο Fortuna. Ταυ­τό­χρο­να η Βαρ­σο­βία οργά­νω­σε μια ομοιό­μορ­φη υστε­ρία στο δυτι­κό Τύπο, τρο­μά­ζο­ντας ολό­κλη­ρο τον κόσμο με το γεγο­νός ότι θα εγκα­τα­στα­θεί στον αγω­γό κάποιος ρωσι­κός κατα­σκο­πευ­τι­κός εξο­πλι­σμό. Ως συνή­θως, οι κατη­γο­ρί­ες δεν επι­βε­βαιώ­θη­καν από ένα μόνο γεγο­νός, αλλά η επί­γευ­ση, όπως λένε, παρέμεινε.

Κατά μια άλλη απί­στευ­τη σύμ­πτω­ση, κυριο­λε­κτι­κά αμέ­σως μετά την ολο­κλή­ρω­ση των ασκή­σε­ων, ξεκί­νη­σε η ενερ­γός φάση της κατα­σκευ­ής του αγω­γού φυσι­κού αερί­ου Baltic Pipe, ο οποί­ος υπο­τί­θε­ται ότι θα συνέ­δεε την αέριο­φο­ρο Νορ­βη­γία με την πάντα ενερ­γεια­κά φτω­χή Πολω­νία. Αξιο­ση­μεί­ω­το είναι ότι η κατα­σκευή ξεκί­νη­σε όχι μόνο στις αρχές Μαΐ­ου, αλλά μετά από μια μακρά και εξαι­ρε­τι­κά σκαν­δα­λώ­δη συμ­φω­νία για την τοπο­θέ­τη­ση του αγω­γού Νορβηγίας-Πολωνίας.

Οι ρωσι­κοί αγω­γοί φυσι­κού αερί­ου βγή­καν εκτός λει­τουρ­γί­ας τη Δευ­τέ­ρα και ήδη την Τρί­τη η Πολω­νία ανα­κοί­νω­σε επί­ση­μα την έναρ­ξη του αγω­γού αερί­ου Baltic Pipe.

Σε ακραί­ες παρα­ξε­νιές μπο­ρεί επί­σης να απο­δο­θεί η πρό­σφα­τη παρου­σία στην περιο­χή μιας ομά­δας πολε­μι­κών πλοί­ων του Πολε­μι­κού Ναυ­τι­κού των ΗΠΑ υπό το σημαιο­φό­ρο ελι­κο­πτε­ρο­φό­ρο USS Kearsarge, το οποίο προ­ο­ρί­ζε­ται για απο­βα­τι­κές επι­χει­ρή­σεις σε εχθρι­κές ακτές. Σύμ­φω­να με δημό­σια δεδο­μέ­να από ιχνη­λά­τες αέρα, επι­θε­τι­κά ελι­κό­πτε­ρα περι­πλα­νιού­νται όσο το δυνα­τόν πιο κοντά στο σημείο της διαρ­ρο­ής εδώ και ένα μήνα. Η δημο­σί­ευ­ση του Ιου­λί­ου στο εξει­δι­κευ­μέ­νο περιο­δι­κό Sea Power μπο­ρεί επί­σης να προ­στε­θεί στις συμ­πτώ­σεις. Συγκε­κρι­μέ­να, ανα­φέ­ρει τις επι­τυ­χείς δοκι­μές υπο­βρύ­χιων οχη­μά­των πρό­σκρου­σης, που ‑κάτι που δεν είναι μυστι­κό- χρη­σι­μο­ποι­ή­θη­καν και στην τελευ­ταία άσκη­ση BALTOPS 22. Πραγ­μα­το­ποι­ή­θη­κε σε κοντι­νή από­στα­ση από το σημείο της διαρ­ρο­ής και ολο­κλη­ρώ­θη­κε χθες. Αμέ­σως μετά τις εκρή­ξεις σε ρωσι­κούς αγω­γούς φυσι­κού αερί­ου. Οι αμε­ρι­κα­νοί καυ­χιό­ταν για αυτά τα υπο­βρύ­χια οχή­μα­τα τα οποία ήταν επί­σης ελεγ­χό­με­να από αέρα.

Πηγές: ΑΠΕ / Tass / Ria Novosti

Ναζίμ Χικ­μέτ Ποι­ή­μα­τα εκλο­γή από το έργο του

Μοι­ρα­στεί­τε το:

Μετάβαση στο περιεχόμενο