Όταν η μαγεία στερεύει

Γρά­φει ο Βασί­λης Κρί­τσας //

Τον βάφτι­σαν Μάτζικ για­τί ήταν ο οργα­νω­τής της μπα­σκε­τι­κής μαγεί­ας, του περί­φη­μου show-time των Lakers, μοι­ρά­ζο­ντας ασίστ απ’ το καπέ­λο του και φορ­τώ­νο­ντας πόντους τα αντί­πα­λα καλά­θια. Κέρ­δι­σε πέντε πρω­τα­θλή­μα­τα στο ΝΒΑ, αμέ­τρη­τες προ­σω­πι­κές δια­κρί­σεις και τον τίτλο του κορυ­φαί­ου παί­κτη όλων των επο­χών ‑μέχρι να έρθει ο επό­με­νος (Jordan). Και ξαφ­νι­κά… η μαγεία στέρεψε.

Την ιστο­ρία μας τη θύμι­σε ένα κεί­με­νο του Νίκου Παπα­δο­γιάν­νη, στο τελευ­ταίο τεύ­χος του Μ2Μ.

Ήταν 7 Νοέμ­βρη του 1991, όταν ο Earvin Magic Johnson ανα­κοί­νω­νε δημό­σια, με συνέ­ντευ­ξη τύπου στα ΜΜΕ, πως ήταν φορέ­ας του ιού AIDS, της μάστι­γας που ‘χε εξα­πλω­θεί σε όλο τον κόσμο την τελευ­ταία δεκα­ε­τία, σκορ­πί­ζο­ντας το φόβο στη διε­θνή κοι­νό­τη­τα. Το σοκ της κοι­νής γνώ­μης δύσκο­λα μπο­ρεί να περι­γρα­φεί. Ο από­λυ­τος αστέ­ρας, το είδω­λο γκρε­μι­ζό­ταν από το βάθρο του κι έμοια­ζε ξαφ­νι­κά κοι­νός θνη­τός, αν όχι ετοιμοθάνατος.

Ο Μάτζικ κατά­φε­ρε πάντως άθε­λά του να σπά­σει το στε­ρε­ό­τυ­πο της επο­χής που ήθε­λε το συγκε­κρι­μέ­νο ιό να χτυ­πά απο­κλει­στι­κά τοξι­κο­μα­νείς και ομο­φυ­λό­φι­λους. Ο Μάτζικ δεν ήταν τίπο­τα από τα δύο, αλλά συμ­με­τεί­χε σε διά­φο­ρα σεξουα­λι­κά όργια, χωρίς τις απα­ραί­τη­τες προ­φυ­λά­ξεις. Κι ο ιός δεν έκα­νε δια­κρί­σεις στο χρώ­μα, το πορ­το­φό­λι ή τη φήμη του καθε­νός. Οι ταξι­κές δια­κρί­σεις εμφα­νί­ζο­νται κυρί­ως στο στά­διο της κατα­πο­λέ­μη­σής του, και τη δαπα­νη­ρή θερα­πεία που απαι­τεί­ται, αλλά λίγοι μπο­ρούν να την πληρώσουν.

Σύσ­σω­μη σχε­δόν η κοι­νό­τη­τα του ΝΒΑ ‑και όχι μόνο- από τον επι­κε­φα­λής της λίγκας, ως τους συμπαί­κτες, τον προ­πο­νη­τή και το μεγά­λο αντί­πα­λο (στα παρ­κέ) — φίλο του Μάτζικ, το Λάρι Μπερντ, μέχρι και τον Αμε­ρι­κα­νό πρό­ε­δρο, Τζωρτζ Μπους, εξέ­φρα­σαν δημό­σια τη στή­ρι­ξή τους στον Τζόν­σον. Αλλά σύντο­μα αυτή η συγκι­νη­τι­κή εικό­να θα ράγι­ζε σαν είδω­λο στον καθρέφτη.

Τους επό­με­νους μήνες, ο Μάτζικ αγω­νί­στη­κε, χάρη στις ψήφους του κοι­νού, στο All Star Game του 92′ στο Ορλά­ντο ‑όπου πήρε το βρα­βείο του MVP- και στους Ολυ­μπια­κούς Αγώ­νες της Βαρ­κε­λώ­νης, όπου πήρε το χρυ­σό μετάλ­λιο με την περί­φη­μη και λαμπε­ρή Dream Team. Κάτι που έμοια­ζε με ένα είδος απο­χαι­ρε­τι­σμού και τον τέλειο επί­λο­γο στην καριέ­ρα του. Όταν όμως δοκί­μα­σε να τη συνε­χί­σει συνά­ντη­σε ένα τεί­χος καχυ­πο­ψί­ας κι απο­δο­κι­μα­σί­ας, το οποίο θα απαι­τού­σε υπε­ράν­θρω­πες δυνά­μεις για να πέσει, ενώ αυτός ήταν απλώς ένας μάγος των γηπέδων.

Τα φοβι­κά, αρνη­τι­κά μηνύ­μα­τα και σχό­λια, ακό­μα κι από συμπαί­κτες του, βρί­σκο­νταν στην ημε­ρή­σια διά­τα­ξη, με πιο χαρα­κτη­ρι­στι­κή περί­πτω­ση την αγω­νία στο ερώ­τη­μα του Καρλ Μαλό­ουν: και τι θα γίνει αν ματώ­σει στο παρκέ;
Στις 2 Νοεμ­βρί­ου του 92′, ένα χρό­νο σχε­δόν μετά τη δημό­σια παρα­δο­χή του ότι ήταν φορέ­ας του ιού, ο Μ. Τζόν­σον ανα­γκά­στη­κε να ανα­κοι­νώ­σει την απο­χώ­ρη­σή του από το ΝΒΑ, που ήταν πολύ δια­φο­ρε­τι­κή από όσο την περί­με­νε. Θα ακο­λου­θού­σε μια σύντο­μη θητεία στον πάγκο των Lakers από τη θέση του προ­πο­νη­τή και ένα ακό­μα σύντο­μο πέρα­σμα από τους αγω­νι­στι­κούς χρό­νους στα 36 του. Αλλά στην ουσία οι τίτλοι τέλους είχαν πέσει από τότε, φέρο­ντας πάντα ένα μελα­νό στίγ­μα ‑που χαρα­κτή­ρι­ζε περισ­σό­τε­ρο τη στά­ση των γύρω του, παρά τον ίδιο.

Ο Μάτζικ, που έγι­νε διά­ση­μος για τα κατορ­θώ­μα­τά του στον αγω­νι­στι­κό χώρο, έδω­σε και κέρ­δι­σε τον πιο δύσκο­λο αγώ­να του εκτός παρ­κέ. Αυτό που δε θα μπο­ρού­σε ίσως να φαντα­στεί είναι πως έπρε­πε να παλέ­ψει ενά­ντια στο φόβο, τα στε­ρε­ό­τυ­πα και τον καλ­λιερ­γού­με­νο ρατσι­σμό ενά­ντια στους φορείς του ιού. Και με τη στερ­νή του γνώ­ση, δήλω­σε πολ­λά χρό­νια αργό­τε­ρα: “το λάθος μου ήταν ότι στα­μά­τη­σα το μπά­σκετ. Εάν γνώ­ρι­ζα εξαρ­χής όσα έμα­θα αργό­τε­ρα, θα συνέ­χι­ζα απτό­η­τος την ενερ­γό δράση”.