Συνέντευξη με το Νέο Κομμουνιστικό Κόμμα Γιουγκοσλαβίας: Οι Νατοϊκοί βομβαρδισμοί, οι ιμπεριαλιστές και τα Βαλκάνια

Επι­μέ­λεια: Νίκος Μότ­τας //

Συνέ­ντευ­ξη με τον Marijan Kubik, υπεύ­θυ­νο διε­θνών σχέ­σε­ων του Νέου Κομ­μου­νι­στι­κού Κόμ­μα­τος της Γιου­γκο­σλα­βί­ας (Nova Komunistička Partija Jugoslavije-NKPJ)*.

Με αφορ­μή τα 19 χρό­νια από την έναρ­ξη των Νατοϊ­κών βομ­βαρ­δι­σμών στη Γιου­γκο­σλα­βία, το Νέο Κομ­μου­νι­στι­κό Κόμ­μα Γιου­γκο­σλα­βί­ας κάνει την εξής εισα­γω­γι­κή τοποθέτηση: 

«Μετα­ξύ 24 Μάρ­τη και 11 Ιού­νη 1999, η Ομο­σπον­δια­κή Δημο­κρα­τία της Γιου­γκο­σλα­βί­ας και τα 12 εκα­τομ­μύ­ρια κατοί­κων της ήρθαν αντι­μέ­τω­ποι με την αδί­στα­κτη επί­θε­ση της ισχυ­ρό­τε­ρης στρα­τιω­τι­κής δύνα­μης στον κόσμο. Στη Νατοϊ­κή επί­θε­ση ενά­ντια στην Ο.Δ. της Γιου­γκο­σλα­βί­ας έλα­βαν χώρα περί­που 27.000 επι­χει­ρη­σια­κές πτή­σεις. Περισ­σό­τε­ρες από 8.200 περιε­λάμ­βα­ναν χρή­ση οπλι­κού υλι­κού. Έγι­ναν περί­που 2.300 βομ­βαρ­δι­σμοί σε 995 τοπο­θε­σί­ες («στό­χοι») σε όλη τη χώρα.

Η συνο­λι­κή ζημιά στην οικο­νο­μία και τις υπο­δο­μές υπο­λο­γί­ζο­νται σε 100 δισε­κα­τομ­μύ­ρια δολά­ρια. Κατά την επί­θε­ση ενά­ντια στην Ο.Δ. της Γιου­γκο­σλα­βί­ας το ΝΑΤΟ παρα­βί­α­σε δεκά­δες διε­θνείς συν­θή­κες, μετα­ξύ αυτών για κατα­στρο­φές εξαι­τί­ας πετρε­λαϊ­κής ρύπαν­σης, δηλη­τη­ρί­α­σης από χρή­ση βεν­ζό­λης και καρ­κι­νο­γό­νων ουσιών, δια­συ­νο­ρια­κής ατμο­σφαι­ρι­κής ρύπαν­σης, κατα­στρο­φή προ­στα­τευό­με­νων ειδών χλω­ρί­δας και πανί­δας κλπ. Το 30% των 1.200 αμά­χων που σκο­τώ­θη­καν ήταν παι­διά και, εκ των 5.000 τραυ­μα­τιών το 40% ήταν άτο­μα νεα­ρής ηλικίας. 

Κατά τη διάρ­κεια των Νατοϊ­κών βομ­βαρ­δι­σμών, αμε­ρι­κα­νι­κά μαχη­τι­κά έρι­ξαν στην περιο­χή του Κοσό­βου περί τα δέκα δισε­κα­τομ­μύ­ρια βλή­μα­τα απε­μπλου­τι­σμέ­νου ουρα­νί­ου. Σύμ­φω­να με την εφη­με­ρί­δα “Ekspres” της Πρί­στι­να, το Κόσο­βο κατέ­χει τα πρω­τεία στην περιο­χή ανα­φο­ρι­κά με τον αριθ­μό των θανά­των εξαι­τί­ας καρ­κι­νι­κών παθή­σε­ων, καθώς περί­που 5.000 άνθρω­ποι πεθαί­νουν κάθε χρό­νο από καρ­κί­νο εξαι­τί­ας των αυξη­μέ­νων επι­πέ­δων ραδιε­νέρ­γειας, που είναι τρι­πλά­σια σε σχέ­ση με τα αντί­στοι­χα πριν τον πόλε­μο. Ένα στοι­χείο που κατα­δει­κνύ­ει την σοβα­ρό­τη­τα του προ­βλή­μα­τος με το απε­μπλου­τι­σμέ­νο ουρά­νιο είναι το γεγο­νός ότι από τους 225 ιτα­λούς στρα­τιώ­τες που πήραν μέρος στην απο­στο­λή της KFOR (Νατοϊ­κή δύνα­μη Κοσό­βου), οι 45 εξ’ αυτών πέθα­ναν από ασθέ­νειες και οι 25 έφε­ραν στον κόσμο παι­διά με γενε­τι­κές ανωμαλίες».

- Δεκα­εν­νιά χρό­νια έχουν περά­σει από τότε που οι Νατοϊ­κές δυνά­μεις ξεκι­νού­σαν το βομ­βαρ­δι­σμό της Γιου­γκο­σλα­βί­ας το 1999. Τότε, οι ιμπε­ρια­λι­στές ΗΠΑ-ΕΕ και τα κυρί­αρ­χα μέσα ενη­μέ­ρω­σης τους παρου­σί­α­ζαν το Βελι­γρά­δι ως το βασι­κό ένο­χο πίσω από τον πόλε­μο, κατη­γο­ρώ­ντας την κυβέρ­νη­ση Μιλό­σε­βιτς για εγκλή­μα­τα πολέ­μου ενά­ντια στους αλβα­νό­φω­νους του Κοσυ­φο­πε­δί­ου. Σε γενι­κές γραμ­μές, ποιοί ήταν οι πραγ­μα­τι­κοί λόγοι πίσω από τον πόλε­μο ΗΠΑ-ΝΑΤΟ ενά­ντια στη Γιουγκοσλαβία;

NKPJ: Η επί­θε­ση του ΝΑΤΟ απέ­να­ντι στην Ο.Δ. της Γιου­γκο­σλα­βί­ας ήταν μια ιμπε­ρια­λι­στι­κή επί­θε­ση. Η από­φα­ση για την επί­θε­ση στη Γιου­γκο­σλα­βία ήταν η πρώ­τη στην ιστο­ρία που λήφθη­κε χωρίς την έγκρι­ση του Συμ­βου­λί­ου Ασφα­λεί­ας του ΟΗΕ. Η Νατοϊ­κή επί­θε­ση στη Γιου­γκο­σλα­βία παρα­βί­α­σε ακό­μη και τον ίδιο τον κανο­νι­σμό της συμ­μα­χί­ας, ο οποί­ος ανα­φέ­ρει ότι το ΝΑΤΟ μπο­ρεί να ανα­λά­βει στρα­τιω­τι­κή δρά­ση μόνο ως απά­ντη­ση σε προη­γη­θεί­σα επί­θε­ση ενά­ντια σε κάποιο από τα μέλη του. Η Γιου­γκο­σλα­βία δεν είχε επι­τε­θεί σε κανέ­να μέλος του ΝΑΤΟ. 

Το πρό­σχη­μα για την επί­θε­ση στη Γιου­γκο­σλα­βία υπήρ­ξε η απο­τυ­χία των συνο­μι­λιών που είχαν λάβει χώρα στο Ραμπου­γιέ και το Παρί­σι, το Γενά­ρη και τον Μάρ­τη 1999 αντί­στοι­χα, για το μελ­λο­ντι­κό καθε­στώς στη νότια σερ­βι­κή επαρ­χία του Κοσό­βου και της Μετό­χια. Στην πραγ­μα­τι­κό­τη­τα, οι σχε­δια­σμοί για την εξα­πό­λυ­ση στρα­τιω­τι­κής επί­θε­σης ενά­ντια στην Ο.Δ. Γιου­γκο­σλα­βί­ας είχαν ολο­κλη­ρω­θεί ήδη από τον Αύγου­στο του 1998, την στιγ­μή που οι – λεγό­με­νες- δια­πραγ­μα­τεύ­σεις του Ραμπου­γιέ και του Παρι­σιού χρη­σι­μο­ποιού­νταν ως άλλο­θι για να ενο­χο­ποι­η­θεί το επι­λεγ­μέ­νο θύμα. 

Ο σκο­πός των δυτι­κών ιμπε­ρια­λι­στών ήταν ξεκά­θα­ρος: ήθε­λαν να φέρουν στρα­τεύ­μα­τα κατο­χής στις περιο­χές του Κοσό­βου και της Μετό­χια. Πρό­κει­ται για περιο­χή με γεω­στρα­τη­γι­κή σημασία-«κλειδί» για τον έλεγ­χο και την κυριαρ­χία στα Βαλκάνια. 

Μετά την επί­θε­ση, οι ΗΠΑ εγκα­τέ­στη­σαν στρα­τιω­τι­κή βάση στην περιο­χή του Κοσό­βου και της Μετό­χια, την Bondsteel, η οποία είναι μια απ’ τις πλέ­ον δαπα­νη­ρές και μεγά­λες στρα­τιω­τι­κές βάσεις των ΗΠΑ που δημιουρ­γή­θη­καν μετά τον πόλε­μο του Βιετ­νάμ. Τώρα υπάρ­χουν σχέ­δια επέ­κτα­σης της Bondsteel και μετα­τρο­πή της σε μόνι­μη βάση παρα­μο­νής αμε­ρι­κα­νών στρα­τιω­τών, λει­τουρ­γώ­ντας ως κόμ­βος για την στρα­τιω­τι­κή παρου­σία των ΗΠΑ στη Νοτιο­να­το­λι­κή Ευρώ­πη που εξυ­πη­ρε­τεί γεω­στρα­τη­γι­κούς στόχους.

- Βρι­σκό­μα­στε σε μια περί­ο­δο που η βαλ­κα­νι­κή χερ­σό­νη­σος βρί­σκε­ται και πάλι στο επί­κε­ντρο ιμπε­ρια­λι­στι­κών σχε­δια­σμών και αντα­γω­νι­σμών. Το ΝΑΤΟ και η ΕΕ επι­κε­ντρώ­νουν το ενδια­φέ­ρον τους στα δυτι­κά Βαλ­κά­νια, ενώ η Ρωσία προ­σπα­θεί να απο­τρέ­ψει πιθα­νή έντα­ξη άλλων βαλ­κα­νι­κών χωρών στις ευρω­α­τλα­ντι­κές συμ­μα­χί­ες. Η Σερ­βία, παρ’ ότι δια­τη­ρεί ισχυ­ρούς δεσμούς με τη Μόσχα, είναι και υπο­ψή­φια χώρα-μέλος της Ε.Ε. Πως εξη­γεί­τε αυτήν την στά­ση και ποιές είναι, κατά την άπο­ψη σας, οι βασι­κές επι­διώ­ξεις της αστι­κής τάξης της Σερβίας;

NKPJ: Οι κύριες επι­διώ­ξεις της σερ­βι­κής αστι­κής τάξης είναι προς την κατεύ­θυν­ση για περισ­σό­τε­ρα κέρ­δη, περισ­σό­τε­ρη ισχύ και περισ­σό­τε­ρη εκμε­τάλ­λευ­ση πάνω στην εργα­τι­κή τάξη. Όπως άλλω­στε συμ­βαί­νει πάντα με την αστι­κή τάξη.

Πρέ­πει να επι­ση­μά­νου­με ότι κατά την περί­ο­δο των αιμα­τη­ρών αδελ­φο­κτό­νων πολέ­μων στη Γιου­γκο­σλα­βία η αστι­κή τάξη υπη­ρέ­τη­σε τα συμ­φέ­ρο­ντα των μεγά­λων ιμπε­ρια­λι­στι­κών δυνά­με­ων, δρώ­ντας προς όφε­λος τους προ­ά­γω­ντας τον εθνι­κι­σμό και τον σωβι­νι­σμό, ενώ προ­ώ­θη­σε τα δικά της συμ­φέ­ρο­ντα κυρί­ως μέσω της δια­δι­κα­σί­ας των ιδιω­τι­κο­ποι­ή­σε­ων. Η αστι­κή τάξη στη χώρα μας υπη­ρε­τεί τα ιμπε­ρια­λι­στι­κά συμ­φέ­ρο­ντα, είτε υπάρ­χει κλι­μά­κω­ση εχθρο­πρα­ξιών είτε όχι, αλλά και σε περί­ο­δο νέων εντά­σε­ων όπως σήμε­ρα, κοι­τώ­ντας πάντο­τε να ικα­νο­ποι­ή­σει τα κέρ­δη και τα προ­νό­μια της. 

Αυτή είναι ξεκά­θα­ρα η επι­δί­ω­ξη και ο προ­σα­να­το­λι­σμός της, ανε­ξάρ­τη­τα του ποιός είναι η κυρί­αρ­χη δύνα­μη στην περιο­χή. Πιστεύ­ου­με ότι οι λαοί των Βαλ­κα­νί­ων πρέ­πει οι ίδιοι να δια­μορ­φώ­σουν το πεπρω­μέ­νο τους, με βάση τα δικά τους συμ­φέ­ρο­ντα και όχι για τα- αλλη­λέν­δε­τα μετα­ξύ τους- συμ­φέ­ρο­ντα των ιμπε­ρια­λι­στι­κών δυνά­με­ων και των ντό­πιων αστι­κών τάξεων.

- Όπως ανα­φέ­ρα­με προη­γου­μέ­νως, η Σερ­βία δια­πραγ­μα­τεύ­ε­ται την έντα­ξη της στην Ε.Ε. Τι είδους πολι­τι­κές και εσω­τε­ρι­κές μεταρ­ρυθ­μί­σεις εφαρ­μό­ζει η κυβέρ­νη­ση προς αυτήν την κατεύ­θυν­ση και τι αντί­κτυ­πο έχουν στην εργα­τι­κή τάξη και τα λαϊ­κά στρώ­μα­τα της χώρας;

NKPJ: Καταρ­χάς, θα πρέ­πει να σημειω­θεί ότι η Σερ­βία δεν θα είναι σε θέση να γίνει μέλος της Ευρω­παϊ­κής Ένω­σης, το ιμπε­ρια­λι­στι­κό αυτό «μπου­ντρού­μι» των λαών, μέχρι να ανα­γνω­ρί­σει την κατο­χή (Σ.τ.Μ: Εννο­εί την ανε­ξαρ­τη­σία του κρα­τι­δί­ου του Κοσό­βου) της νοτιο­τέ­ρης της επαρ­χί­ας, του Κοσό­βου και της Μετό­χιας. Το ΝΚΚΓ έχει την στα­θε­ρή άπο­ψη ότι το Κόσο­βο και η Μετό­χια βρί­σκο­νται υπό την κατο­χή του δυτι­κού ιμπε­ρια­λι­σμού έπει­τα από τη Νατοϊ­κή επί­θε­ση στη Γιου­γκο­σλα­βία το 1999. Το Κόμ­μα μας είναι αντί­θε­το σε αυτήν την κατο­χή και ζητά την άμε­ση από­συρ­ση των Νατοϊ­κών στρα­τευ­μά­των από το Κόσο­βο και τη Μετό­χια, όπως επί­σης αντι­τί­θε­ται στην έντα­ξη της χώρας στο ιμπε­ρια­λι­στι­κό «μπου­ντρού­μι» της Ε.Ε.

Τα τελευ­ταία 18 χρό­νια, οι αστι­κές κυβερ­νή­σεις της Σερ­βί­ας έχουν περά­σει μια σει­ρά, επι­ζή­μιων για την εθνι­κή οικο­νο­μία και το λαό, νόμους με εντο­λή της Ε.Ε., που ενι­σχύ­ουν τις πολυ­ε­θνι­κές εται­ρεί­ες, συμπε­ρι­λαμ­βα­νο­μέ­νων αυτών από χώρες-μέλη της Ε.Ε. Ανά­με­σα σε άλλα, το 2014 ψηφί­στη­κε ένας αντερ­γα­τι­κός νόμος με τον οποίο δόθη­κε κρα­τι­κό χρή­μα σε ξένες εται­ρεί­ες ώστε να ανοί­ξουν εργο­στά­σια στην Σερ­βία και να κερ­δο­φο­ρούν εκμε­ταλ­λευό­με­νες άγρια τους εργα­ζό­με­νους. Στις κρα­τι­κές επι­χει­ρή­σεις εφαρ­μό­ζο­νται «μεταρ­ρυθ­μί­σεις» που περι­λαμ­βά­νουν απο­λύ­σεις «πλε­ο­νά­ζο­ντος εργα­τι­κού προ­σω­πι­κού» προ­κει­μέ­νου αργό­τε­ρα να που­λη­θούν στο μεγά­λο κεφά­λαιο (προ­ερ­χό­με­νο, μετα­ξύ άλλων, από την Ε.Ε.) ένα­ντι μικρού ανταλλάγματος.

- Όπως γνω­ρί­ζε­τε, οι κομ­μου­νι­στές στην Ελλά­δα, τα μέλη και οι φίλοι του ΚΚΕ, βρέ­θη­καν στην πρώ­τη γραμ­μή του αντι­ι­μπε­ρια­λι­στι­κού μετώ­που το 1999, διορ­γα­νώ­νο­ντας μεγά­λες κινη­το­ποι­ή­σεις και δρά­σεις ενά­ντια στον εγκλη­μα­τι­κό Νατοϊ­κό βομ­βαρ­δι­σμό της Γιου­γκο­σλα­βί­ας. Τι μήνυ­μα θα θέλα­τε να στεί­λε­τε στους συντρό­φους σας στην Ελλά­δα και γενι­κό­τε­ρα στον ελλη­νι­κό λαό;

NKPJ: Η συμ­μα­χία του ΝΑΤΟ είναι η βασι­κή δύνα­μη του δυτι­κού ιμπε­ρια­λι­σμού. Σκο­πός της είναι να δρα ως παγκό­σμιος αστυ­νό­μος που ελέγ­χει τις ανυ­πά­κου­ες κυβερ­νή­σεις και λαούς. Είναι ενδια­φέ­ρον να παρα­τη­ρή­σει κανείς ότι χώρες οι οποί­ες δεν έχουν συνά­ψει συμ­φω­νί­ες με την Παγκό­σμια Τρά­πε­ζα και το ΔΝΤ, είναι πιθα­νό να απο­τε­λέ­σουν στό­χο των Νατοϊ­κών βομ­βών. Αυτό συνέ­βη και στη Γιου­γκο­σλα­βία. Η Νατοϊ­κή συμ­μα­χία είναι μια δύνα­μη που δημιουρ­γή­θη­κε προ­κει­μέ­νου να προ­στα­τεύ­ει το μεγά­λο κεφά­λαιο. Κατέ­χουν το σύνο­λο των Βαλ­κα­νί­ων και είναι η βασι­κή αιτία αστά­θειας στην περιο­χή μας. Όσο τα Βαλ­κά­νια βρί­σκο­νται υπό την κατο­χή του ΝΑΤΟ- και όσο βρί­σκο­νται Νατοϊ­κά στρα­τεύ­μα­τα εδώ- είναι αδύ­να­το να επι­τευ­χθεί οικο­νο­μι­κή ανε­ξαρ­τη­σία και να υπάρ­ξει κοι­νω­νι­κή δικαιοσύνη. 

Βασι­κό καθή­κον του ελλη­νι­κού, αλλά και όλων των λαών στα Βαλ­κά­νια, είναι να συγκε­ντρώ­σουν τις δυνά­μεις τους προ­κει­μέ­νου να απε­λευ­θε­ρώ­σουν τα Βαλ­κά­νια από την κατο­χή του ΝΑΤΟ. Το βασι­κό καθή­κον των κομ­μου­νι­στών σ’ αυτήν τη δια­δι­κα­σία είναι να ηγη­θούν των προ­ο­δευ­τι­κών δυνά­με­ων. Δε μπο­ρού­με να επι­τύ­χου­με την ευτυ­χία, την ειρή­νη και την κοι­νω­νι­κή δικαιο­σύ­νη στην Ελλά­δα, την Σερ­βία, στα Βαλ­κά­νια, όσο οι Νατοϊ­κές βάσεις συνε­χί­ζουν να υπάρ­χουν εδώ. Επο­μέ­νως, το φωνά­ζου­με δυνα­τά: ΤΑ ΒΑΛΚΑΝΙΑ ΑΝΗΚΟΥΝ ΣΤΟΥΣ ΛΑΟΥΣ ΤΩΝ ΒΑΛΚΑΝΙΩΝ – ΈΞΩ ΟΙ ΝΑΤΟΪΚΟΙ ΦΟΝΙΑΔΕΣ ΑΠΟ ΤΑ ΒΑΛΚΑΝΙΑ!

* Το Νέο Κομ­μου­νι­στι­κό Κόμ­μα της Γιου­γκο­σλα­βί­ας, που ιδρύ­θη­κε το 1990, μετέ­χει στη Διε­θνή Συνά­ντη­ση Κομ­μου­νι­στι­κών και Εργα­τι­κών Κομ­μά­των (ΔΣΚΕΚ) καθώς και στην Ευρω­παϊ­κή Κομ­μου­νι­στι­κή Πρω­το­βου­λία (Initiative of Communist and Workers Parties).

__________________________________________________________________________________________________

Νίκος Μόττας Γεννήθηκε το 1984 στη Θεσσαλονίκη. Είναι υποψήφιος διδάκτορας (Phd) Πολιτικής Επιστήμης, Διεθνών Σχέσεων και Ιστορίας. Σπούδασε Πολιτικές Επιστήμες από το Πανεπιστήμιο Westminster του Λονδίνου και είναι κάτοχος δύο μεταπτυχιακών τίτλων (Master of Arts) στις διπλωματικές σπουδές (Παρίσι) και στις διεθνείς διπλωματικές σχέσεις (Πανεπιστήμιο Τελ Αβίβ). Άρθρα του έχουν δημοσιευθεί σε ελληνόφωνα και ξενόγλωσσα μέσα.