Ό,τι ν’ ακούω με το δεξιό μου αυτί / με μάτι αριστερό το βλέπω.
Κι ό,τι καταπιάνεται ο νους να στοχαστεί, / οι χτύποι της καρδιάς το λένε πρώτοι. (Κ. Βάρναλης)

Walter Benjamin, Για τον Μπρεχτ

Walter Benjamin, Για τον Μπρεχτ. (Σκέψεις, δοκίμια, σχόλια), μετάφραση Γεράσιμος Λυκιαρδόπουλος, εισαγωγή-επιμέλεια Βασίλης Αλεξίου, Αθήνα 2018, εκδ. Έρμα

Μαθαί­νω ότι στον εαυ­τό σου ενά­ντια σήκω­σες το χέρι
Το φονιά προλαβαίνοντας.
Οχτώ χρό­νια εξό­ρι­στος, παρα­κο­λου­θώ­ντας την άνο­δο του εχτρού
Τελι­κά μπρο­στά σ’ ένα σύνο­ρο αδιά­βα­το σπρωγμένος
Διά­βη­κες, όπως λένε, ένα διαβατό.
Αυτο­κρα­το­ρί­ες καταρ­ρέ­ουν. Οι αρχισυμμορίτες
Κόβου­νε βόλ­τες σαν πολι­τι­κοί. Τους λαούς
Δεν μπο­ρεί πια κανείς να ξεδια­κρί­νει κάτω απ’ όλους τού­τους τους
εξοπλισμούς.
Έτσι μες στο σκο­τά­δι βρί­σκε­ται το μέλ­λον, κι οι δυνά­μεις του καλού
Είναι αδύ­να­τες. Όλα τού­τα τα είδες καθαρά
Την ώρα που το κορ­μί κατά­στρε­φες που θα μπο­ρού­σα­νε να βασανίσουν.

Μπέρ­τολτ Μπρεχτ, «Για την αυτο­κτο­νία του πρό­σφυ­γα Β. Μπ.» (1941), μτφρ. Νάντια Βαλαβάνη

BrechtΗ Χάνα Άρεντ έγρα­φε στον πρό­λο­γο της έκδο­σης κάποιων κει­μέ­νων του Βάλ­τερ Μπέν­για­μιν στα αγγλι­κά το 1969: «Είναι αδιαμ­φι­σβή­τη­το πως η φιλία του Βάλ­τερ Μπέν­για­μιν με τον Μπρεχτ –μονα­δι­κή επει­δή εδώ ο μεγα­λύ­τε­ρος εν ζωή Γερ­μα­νός ποι­η­τής συνά­ντη­σε τον πιο σημα­ντι­κό κρι­τι­κό της επο­χής του, πράγ­μα για το οποίο είχαν πλή­ρη συνεί­δη­ση και οι δύο– υπήρ­ξε το [..] πιο σημα­ντι­κό άγγιγ­μα της καλής τύχης στη ζωή του Μπέν­για­μιν». Πολύ πιο σημα­ντι­κό, βέβαια, είναι ότι εβδο­μή­ντα οκτώ χρό­νια από τη «φυγή» του πρώ­του (κυνη­γη­μέ­νου σαν αγρί­μι και δολο­φο­νη­μέ­νου, στην πραγ­μα­τι­κό­τη­τα, από τον φασι­σμό – η πρώ­τη πραγ­μα­τι­κή απώ­λεια που ο Χίτλερ προ­κά­λε­σε στη γερ­μα­νι­κή λογο­τε­χνία, σύμ­φω­να με τον Μπρεχτ) και εξή­ντα δύο από τον θάνα­το του δεύ­τε­ρου συνε­χί­ζουν να είναι ο μεν Μπρεχτ ο σημα­ντι­κό­τε­ρος Γερ­μα­νός ποι­η­τής και θεα­τρι­κός συγ­γρα­φέ­ας, ο δε Μπέν­για­μιν ο σημα­ντι­κό­τε­ρος Γερ­μα­νός κρι­τι­κός του 20ου αιώ­να. Το αξιο­ση­μεί­ω­το είναι ότι το έργο τους συνε­χί­ζει να είναι ζωντα­νό και σήμε­ρα, σήμε­ρα όπου, και πάλι, όπως έγρα­φε ο Μπρεχτ σε ένα ποί­η­μά του αφιε­ρω­μέ­νο στη μνή­μη του νεκρού συντρό­φου του: μες στο σκο­τά­δι βρί­σκε­ται το μέλ­λον, κι οι δυνά­μεις του καλού είναι αδύ­να­τες. Ζωντα­νό­τα­τη από­δει­ξη τού παρα­πά­νω: τα δοκί­μια του παρό­ντος τόμου.

Μοι­ρα­στεί­τε το:

Μετάβαση στο περιεχόμενο