Ό,τι ν’ ακούω με το δεξιό μου αυτί / με μάτι αριστερό το βλέπω.
Κι ό,τι καταπιάνεται ο νους να στοχαστεί, / οι χτύποι της καρδιάς το λένε πρώτοι. (Κ. Βάρναλης)

Χρήστος Δημούλας: «Γιώργος Φαρσακίδης, Ο Ζωγράφος του Λαού, εκδ. Εντύποις» (ποιητική συλλογή)

Παρου­σιά­ζει ο Ειρη­ναί­ος Μαρά­κης //

«..Μακά­ριοι οι πορευό­με­νοι σήμε­ρα κι αύριο πορεία τρα­χιά, προς μιά Ιθά­κη όπου θα μπο­ρεί ν’ ανθρω­πέ­ψει ο άνθρω­πος. Ευχα­ρι­στώ εκ βάθους καρ­δί­ας τον σύντρο­φο Χρή­στο που κατα­πιά­στη­κε μ’ εμέ­να, έναν εκπρό­σω­πο της Δρα­κο­γε­νιάς, που αγω­νί­στη­κε προσ­δο­κώ­ντας τον ερχο­μό ενός καλύ­τε­ρου κόσμου…»

(Από­σπα­σμα από γράμ­μα του Γ. Φαρ­σα­κί­δη στον Χ. Δημουλά)

Στην ποι­η­τι­κή συλ­λο­γή που παρου­σιά­ζου­με σήμε­ρα τρία πρό­σω­πα έρχο­νται να συνο­μι­λή­σουν με την ιστο­ρία και με την κοι­νω­νι­κή πραγ­μα­τι­κό­τη­τα. Ένας παλιός αγω­νι­στής αλλά παράλ­λη­λα τόσο μοντέρ­νος και σύγ­χρο­νος, ο εικα­στι­κός, χαρά­κτης και πεζο­γρά­φος Γιώρ­γος Φαρ­σα­κί­δης. Ακο­λου­θεί ένας νέος δημιουρ­γός, ένας από τους νέους αγω­νι­στές αυτού του τόπου, πτυ­χιού­χος του Παντεί­ου Πανε­πι­στη­μί­ου στο Τμή­μα Πολι­τι­κών Επι­στη­μών και Ιστο­ρί­ας, ο Χρή­στος Δημού­λας. Και στη συνέ­χεια έρχε­ται η βασα­νι­σμέ­νη μορ­φή του Λαού, οι απλοί καθη­με­ρι­νοί, ανώ­νυ­μοι κι επώ­νυ­μοι άνθρω­ποι του μόχθου, που σάρ­κα από τη σάρ­κα τους είναι τόσο ο παλιός ανταρ­το­ε­πο­νί­της όσο κι ο νέος ποιητής.

«Ο Ζωγρά­φος του Λαού» που κυκλο­φο­ρεί από τις εκδό­σεις Εντύ­ποις είναι αφιε­ρω­μέ­νη με όλη της την καρ­διά στον μεγά­λο χαρά­κτη της Εθνι­κής Αντί­στα­σης, Γιώρ­γο Φαρ­σα­κί­δη, η οποία περιέ­χει πολ­λές γκρα­βού­ρες και φωτο­γρα­φί­ες. Είναι μια έμμε­τρη ποι­η­τι­κή βιο­γρα­φία του Γιώρ­γου Φαρ­σα­κί­δη, ένα ιστο­ρι­κό της δρά­σης του αλλά και της πολι­τι­κής του συνει­δη­το­ποί­η­σης μέσα στο πέρα­σμα των χρό­νων και μέσα από τις κακου­χί­ες της εξο­ρί­ας, των διωγ­μών και των βασα­νι­στη­ρί­ων από τους διά­φο­ρους δικτά­το­ρες που πέρα­σαν από αυτό τον τόπο. Αλλά είναι και μια ποι­η­τι­κή συλ­λο­γή που δεν ξεχνά τους μεγά­λους δασκά­λους κι αγα­πη­μέ­νους συντρό­φους του γνω­στού αγω­νι­στή, τους Γιάν­νη Ρίτσο και Κώστα Βάρ­να­λη, κι όπου με σχε­τι­κό ποί­η­μα ανα­δει­κνύ­ε­ται η δυνα­μι­κή τους ως καλ­λι­τε­χνών, η επιρ­ροή τους στα ελλη­νι­κά γράμ­μα­τα και άλλα πολ­λά. Ακό­μα δεν λεί­πουν από το βιβλίο οι με αδρές γραμ­μές περι­γρα­φές του τρό­που ζωής των εξό­ρι­στων, οι τόποι της εξο­ρί­ας και οι πόθοι ότι σε αυτή τη γη χτί­ζε­ται η αυρια­νή ελευ­θε­ρία μας.

Όμως ο Χρή­στος Δημού­λας δεν στα­μα­τά­ει εδώ, στη συνέ­χεια προ­χω­ρά­ει και σε μία καλο­δε­χού­με­νη από την πλευ­ρά μας κρι­τι­κή εκτί­μη­ση του έργου του γνω­στού πεζο­γρά­φου και ζωγρά­φου, ανα­γνω­ρί­ζο­ντας ότι η καλ­λι­τε­χνι­κή και πολι­τι­κή εξέ­λι­ξη του καθο­ρί­στη­κε από την οργα­νι­κή του σχέ­ση με το ΚΚΕ, τους αγώ­νες της εργα­τι­κής τάξης συνο­λι­κό­τε­ρα και την πολι­τι­κή κατά­στα­ση στη χώρα όλα τα προη­γού­με­να χρό­νια αλλά και καθό­ρι­σε τις μνή­μες μας, απο­τε­λώ­ντας ζωντα­νό παρά­δειγ­μα ανυ­πό­τα­χτου αγώ­να. Σε αυτό το σημείο μάλι­στα, αξί­ζει να θυμη­θού­με και προς επι­βε­βαί­ω­ση των παρα­πά­νω, την απά­ντη­ση που είχε δώσει ο ίδιος ο Γιώρ­γος Φαρ­σα­κί­δης σε σχε­τι­κή ερώ­τη­ση που του είχαν απευ­θύ­νει οι καλ­λι­τέ­χνι­δες Ε. Μνα­τσα­κα­νιάν – Ε. Μπα­ντά­ζου σε πρό­σφα­τη συνέ­ντευ­ξη του στο Ατέ­χνως (6/7/2016) ότι ”Κάθε μορ­φή τέχνης δια­δρα­μα­τί­ζει το ρόλο της και δια­μορ­φώ­νε­ται ανά­λο­γα με τις συν­θή­κες της δοσμέ­νης επο­χής. Και έτσι την εκφράζει. […]”

Ο ίδιος ο Χρή­στος Δημού­λας είναι επί­σης ένας ποι­η­τής που λει­τουρ­γεί με ανά­λο­γο τρό­πο κι όπου η τέχνη του έρχε­ται σε γόνι­μη επα­φή με την κοι­νω­νι­κή πραγ­μα­τι­κό­τη­τα – κι αυτό μπο­ρού­με να το επι­βε­βαιώ­σου­με όχι μόνο μέσα από τον «Ζωγρά­φο του Λαού» αλλά κι από τις δύο προη­γού­με­νες ποι­η­τι­κές του συλ­λο­γές (Με λάδι του παρό­ντος ανά­βουν του μέλ­λο­ντος καντή­λια, Εντός (2013), Οι λαι­κα­τζή­δες, Εντός (2014) όπου στο ένα βιβλίο έρχε­ται σε επα­φή με τον έρω­τα και την αλλο­τριω­μέ­νη ζωή της επο­χής μας και όπου στο επό­με­νο έχει ως πηγή έμπνευ­σης και δημιουρ­γί­ας τους ανθρώ­πους που εργά­ζο­νται για τον επιού­σιο στις λαϊ­κές αγο­ρές και στα παζά­ρια ανα­δει­κνύ­ο­ντας τα ψυχι­κά προ­τε­ρή­μα­τα των απλών ανθρώ­πων. Όσο για τον «Ζωγρά­φο του Λαού» μπο­ρού­με να πού­με ότι ο ποι­η­τής συμπυ­κνώ­νει κι ανα­δει­κνύ­ει σε όλο το μεγα­λείο της την προη­γού­με­νη κατά­στα­ση μέσα από το εμβλη­μα­τι­κό πρό­σω­πο του «αθό­ρυ­βου εν ενερ­γεία ποτα­μού» Γιώρ­γου Φαρσακίδη.

Το συγκε­κρι­μέ­νο εγχεί­ρη­μα βέβαια δεν χρειά­ζε­ται πολ­λά λόγια για να το περι­γρά­ψου­με. Απο­τε­λεί το ίδιο ένα έργο ζωντα­νό που ψάχνει ανα­γνώ­στη και διεκ­δι­κεί να είναι ένα έργο ανα­φο­ράς για το κομ­μου­νι­στι­κό κίνη­μα – έστω και ασυ­ναί­σθη­τα, έστω και χωρίς φανε­ρή επι­θυ­μία από την πλευ­ρά του δημιουρ­γού. Επί­σης, είναι ένα έργο που θέλει με πάθος να κρι­θεί από τους ανθρώ­πους στο οποίο απευ­θύ­νε­ται εννο­ώ­ντας πως θέλει μια κρί­ση τολ­μη­ρή και αλη­θι­νή στις εκτι­μή­σεις της. Πρέ­πει να γνω­ρί­ζου­με, κι αυτή την εντύ­πω­ση απο­κό­μι­σα δια­βά­ζο­ντας ξανά και ξανά τον «Ζωγρά­φο», πως είναι ένα δύσκο­λο εγχεί­ρη­μα κι όχι ένα βιβλια­ρά­κι που απλώς γρά­φτη­κε μόνο και μόνο για να κάνει εντύ­πω­ση. Η έμμε­τρη αυτή βιο­γρα­φία, μπο­ρεί να μοιά­ζει μονό­το­νη και ξεπε­ρα­σμέ­νη στι­χουρ­γι­κά ή ποι­η­τι­κά, του­λά­χι­στον με την πρώ­τη ματιά και γι’ αυτόν που δεν έχει ανοι­χτό το μυα­λό του στην ποι­κι­λία των δια­φο­ρε­τι­κών μορ­φών έκφρα­σης, όμως κατα­φέρ­νει να μετα­φέ­ρει το επι­κό στοι­χείο που ντύ­νει μετά από τόσα χρό­νια τόσο τη δρά­ση του Γιώρ­γου Φαρ­σα­κί­δη όσο και τους αγώ­νες του λαού μας. Και με αυτό ακρι­βώς το ανοι­χτό μυα­λό, με βλέμ­μα που δεν περιο­ρί­ζε­ται που­θε­νά θα πρέ­πει να αντι­με­τω­πί­σου­με αυτό το βιβλίο.

ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ

Ο Χρή­στος Δημού­λας γεν­νή­θη­κε το 1977 και είναι κάτοι­κος Αθη­νών, ελεύ­θε­ρος επαγ­γελ­μα­τί­ας, πτυ­χιού­χος του Παντεί­ου Πανε­πι­στη­μί­ου στο Τμή­μα Πολι­τι­κών Επι­στη­μών και Ιστο­ρί­ας ενώ κατέ­χει επί­σης τίτλο σπου­δών στο Εργα­στή­ρι Επαγ­γελ­μα­τι­κής Δημο­σιο­γρα­φί­ας. Η πρώ­τη του εμφά­νι­ση στα γράμ­μα­τα πραγ­μα­το­ποι­ή­θη­κε το 2001 με το «Ψάχνο­ντας ένα αστέ­ρι που χάθη­κε» στο εφη­με­ρι­δά­κι «Παλ­μός της Λαι­κής Αγο­ράς» που εξέ­δι­δαν για πολ­λά χρό­νια ο πατέ­ρας και ο θεί­ος του. Του απο­νε­μή­θη­κε έπαι­νος στον ΚΗ’ Πανελ­λα­δι­κό Λογο­τε­χνι­κό Δια­γω­νι­σμό του 2010 απ’ τον Φιλο­λο­γι­κό Σύλ­λο­γο «Παρ­νασ­σός» για την ως τώρα ανέκ­δο­τη ποι­η­τι­κή του συλ­λο­γή «Ποθη­τός ρεα­λι­σμός». Έχει επι­με­λη­θεί το χρο­νο­λό­γιο του φιλει­ρη­νι­κού περιο­δι­κού «Δρό­μοι της Ειρή­νης» (2013) ενώ μέχρι σήμε­ρα συνερ­γά­ζε­ται με διά­φο­ρα λογο­τε­χνι­κά περιο­δι­κά ενώ έχει παρου­σιά­σει τη δου­λειά του στο λογο­τε­χνι­κό περιο­δι­κό «ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ». Κυκλο­φο­ρούν επί­σης οι ποι­η­τι­κές του συλ­λο­γές (Με λάδι του παρό­ντος ανά­βουν του μέλ­λο­ντος καντή­λια, Εντός (2013), Οι λαι­κα­τζή­δες, Εντός (2014).

ΠΟΙΗΜΑΤΑ

 

ΓΥΑΡΟΣ

Οχετός και μπόχα πνιγηρή
φυλακή ανήλιαγη,τα κελλιά υγρά
νύχτα αφέγγαρη,σκληρή και πονηρή
παντού εκβιασμού λουλούδια με μπουμπούκια ανθηρά.

Φώς ούτε σ’ενα λαμπογυάλι
μια ανάμνηση που πασχίζει να σωθεί
κι ο πόθος για κοινωνία άλλη
ενας έρωτας που έχει λαβωθεί.

Κορμιά που εξόντωναν κάθε σκυμένο και ραγιά
ψυχάνεμοι τα ζώνουν με καλές προθέσεις
παίρνουν την μορφή δήμιου που προσμένει στα σκαλιά
στο γόνα να τους σφάξει τις γόνιμες διαθέσεις.

Κόκκινα τα δειλινά
μια ελπίδα έρμη τριγυρνάει
ξοπίσω της ενα φίδι που γερνά
δεν λέει να ψοφήσει κι όλο την πονάει.

ΒΑΡΝΑΛΗΣ ΚΑΙ ΡΙΤΣΟΣ

Αηδόνια γλυκόλαλητα
των πόνων του λαού μας
γεράκια στις ψηλές κορφές
του συνεχούς καημού μας.

Βλαστάρια των μεγάλων αλλαγών
φωνές τ’απέραντου δικαίου
κόσμε παλιέ που καίγεσαι
μες στις φωτιές του νέου.

Γραφίδα ηλεκτρισμένη
σε χέρια ματωμένα
στο χαρτί σας φτερουγίζουνε πουλιά
μ’αφοβιά φτιαγμένα.

Σπίτι και ναός ακλόνητος
η ζωή σας ίσια
κοντά σας συστρατεύονται αετοί
και μεγάλα κυπαρίσσια. 

Ατέλειωτο ποτάμι
στην εργατιά το κάλεσμά σας
νους και χέρι,ειρήνη κι ανθρωπιά
στέκουνε σιμά σας.

Καρδιά δίνετε στ’άψυχα
νερό στα μαραμένα
κουράγιο στ’άνεργα
και στης ζωής τα μαραμένα.

Βιβλία εκατότομα
γεμίζουνε οι προτροπές σας
το φιλικό σας χτύπημα στην πλάτη
κι οι εγκάρδιες ματιές σας.

Ιστορίας χρονογράφοι
μελετητές της κοινωνίας
υπέρμαχοι ανθρωπίνων αξιών
εχθροί της αστικής μανίας.

Τιμητές του δημοτικισμού
κάστρα της λαϊκής παιδείας
φάροι φεγγοδότες
της έντιμης φιλίας.

Σε κομμάτια χίλια σπάτε
του άδικου τα χέρια
το πλατύ χαμόγελό σας
όλων των ουράνων τ’αστέρια.

Σε μάχες άνισες βγήκατε νικητές
στις έδρες των εξόριστων σχολειών
τρανοί καθηγητές.

Γραφιάδες του ξεσηκωμού
με τ’ανυπότακτο το βλέμμα
στο βήμα σας έντρομο τσακίστηκε
των αστόδουλων το ψέμα.

Για την Ρωμιοσύνη τα γραπτά σας
για της Παναγιάς τους πόνους
για το Φως που καίει τους κακούς
στις Γειτονιές του κόσμου.

Λαξευτές της πέτρας σε ξερά νησιά
πόσες πετριές δεχτήκατε
απ΄τη σιχασιά.

Αίμα πηχτό ξεστόμισε
το γλυκό σας στόμα
μα δεν μπόρεσαν να σας το βουλώσουνε
κι ούτε μπορούν ακόμη.

‘Άνθη πα στην κεφαλή
σας φόρεσε ο λαός
πρωτοξάδελφα του ήλιου
τιμάτε αιώνια το φως!

Μοι­ρα­στεί­τε το:

Μετάβαση στο περιεχόμενο