Ό,τι ν’ ακούω με το δεξιό μου αυτί / με μάτι αριστερό το βλέπω.
Κι ό,τι καταπιάνεται ο νους να στοχαστεί, / οι χτύποι της καρδιάς το λένε πρώτοι. (Κ. Βάρναλης)

Zelmys Maria Domínguez Cortina: «Ο Τσε συνεχίζει να αποτελεί παράδειγμα διεθνισμού για τους επαναστάτες σε όλο τον κόσμο»

Το παρα­κά­τω κεί­με­νο απο­τε­λεί την ομι­λία-παρέμ­βα­ση της Πρέ­σβη της Δημο­κρα­τί­ας της Κού­βας στην Ελλά­δα Zelmys Maria Dominguez Cortina κατά την παρου­σί­α­ση του βιβλί­ου του Νίκου Μότ­τα «Τσε Γκε­βά­ρα, πρε­σβευ­τής της Επα­νά­στα­σης» (Εκδό­σεις Ατέ­χνως) στις 23 Ιου­νί­ου 2021 στην Αθήνα:

Ευχα­ρι­στού­με τον φίλο μας, Νίκο Μότ­τα, που μας προ­σκά­λε­σε στην παρου­σί­α­ση του βιβλί­ου του, για την προ­σπά­θεια και την αφο­σί­ω­σή του στο να το γρά­ψει, για τον θαυ­μα­σμό του για τον Τσε και την διαρ­κή του αλλη­λεγ­γύη με την Κου­βα­νι­κή Επα­νά­στα­ση. Ευχα­ρι­στί­ες στον Βελισ­σά­ριο Κοσ­συ­βά­κη για την στή­ρι­ξη που παρεί­χε σε αυτήν την εκδή­λω­ση. Σας ευχα­ρι­στώ όλους που βρί­σκε­στε σήμε­ρα εδώ.

Ο Ερνέ­στο Γκε­βά­ρα ντε λα Σέρ­να, ο Τσε των Κου­βα­νών, είναι ένας άνθρω­πος οικου­με­νι­κής εμβέ­λειας. Σύμ­φω­να με τον Κομα­ντά­ντε Φιντέλ Κάστρο, ο Τσε ήταν ένας από εκεί­νους τους ανθρώ­πους που τους γοή­τευε όλους αμέ­σως, εξαι­τί­ας της φυσι­κό­τη­τάς του, της απλό­τη­τας, της συντρο­φι­κό­τη­τας και των αρε­τών του. Και σημεί­ω­νε: «Η συμπε­ρι­φο­ρά του μπο­ρεί να είχε επη­ρε­α­στεί βαθύ­τα­τα από την ιδέα ότι οι άνθρω­ποι έχουν σχε­τι­κή αξία στην ιστο­ρία, την ιδέα ότι οι αγώ­νες δεν ηττού­νται όταν πεθαί­νουν οι άνθρωποι».

Ο Φιντέλ είπε γι’ αυτόν ότι «ήταν από αυτούς τους ανθρώ­πους που είναι δύσκο­λο κανείς να βρει όμοιό του και είναι σχε­δόν αδύ­να­το να ξεπε­ρα­στεί» και πρό­σθε­τε: «Ο θάνα­τος του Τσε είναι ένα τερά­στιο πλήγ­μα για το επα­να­στα­τι­κό κίνη­μα διό­τι του στε­ρεί, χωρίς αμφι­βο­λία, τον πιο έμπει­ρο και ικα­νό ηγέ­τη του». Πρό­σθε­τε επί­σης: «Επει­δή ο Τσε συν­δί­α­ζε, στην εξαι­ρε­τι­κή του προ­σω­πι­κό­τη­τα, αρε­τές που σπά­νια βρί­σκει κανείς μαζε­μέ­νες… συν­δί­α­ζε τον άνθρω­πο των ιδε­ών και των άνθρω­πο της δρά­σης. Ο Τσε, ως επα­να­στά­της, συν­δί­α­ζε αρε­τές που μπο­ρούν να ορι­στούν ως η πλη­ρέ­στε­ρη έκφρα­ση των αρε­τών που έχει ένας επα­να­στά­της: ένα άτο­μο από­λυ­της ακε­ραιό­τη­τας, ένας άνθρω­πος ανώ­τα­της ειλι­κρί­νειας, ανώ­τα­της αίσθη­ση τιμής, ένα άτο­μο με στω­ι­κές και σπαρ­τιά­τι­κες συνή­θειες δια­βί­σω­σης, ένα άτο­μο στου οποί­ου την συμπε­ρι­φο­ρά δεν μπο­ρείς να βρεις ούτε έναν λεκέ. Μέσω των αρε­τών του, υπήρ­ξε αυτό που μπο­ρεί να ονο­μα­στεί υπό­δειγ­μα επα­να­στά­τη.… ένα πραγ­μα­τι­κό υπό­δειγ­μα επα­να­στα­τι­κών αρετών!»

Ο Τσε ήταν ένας ακού­ρα­στος εργά­της, κατά την περί­ο­δο που υπη­ρέ­τη­σε την χώρα μας δεν γνώ­ρι­σε μια ημέ­ρα ξεκού­ρα­σης. Του είχαν ανα­τε­θεί πολ­λές ευθύ­νες: Πρό­ε­δρος της Εθνι­κής Τρά­πε­ζας, Διευ­θυ­ντής του Συμ­βου­λί­ου Σχε­δια­σμού, Υπουρ­γός Βιο­μη­χα­νί­ας, Στρα­τιω­τι­κός Διοι­κη­τής, Επι­κε­φα­λής πολι­τι­κών αντι­προ­σω­πειών. Αυτή η πτυ­χή του Τσε, ως πολι­τι­κού και Πρε­σβευ­τή της Κου­βα­νι­κής Επα­νά­στα­σης, είναι που εξε­τά­ζει στο βιβλίο του ο Νίκος.

Θα θυμό­μα­στε πάντα την ομι­λία του Τσε Γκε­βά­ρα εκ μέρους της Κού­βας στα Ηνω­μέ­να Έθνη, στις 11 Δεκεμ­βρί­ου 1964, όταν έλε­γε: «Θέλου­με να χτί­σου­με τον σοσια­λι­σμό. Έχου­με δηλώ­σει ότι είμα­στε αλλη­λέγ­γυοι με εκεί­νους που αγω­νί­ζο­νται για την ειρή­νη, πήρα­με θέση στο πλευ­ρό των Αδέ­σμευ­των χωρών – μολο­νό­τι είμα­στε μαρ­ξι­στές-λενι­νι­στές – για­τί οι Αδέ­σμευ­τοι αγω­νί­ζο­νται κι’ αυτοί, όπως εμείς, ενά­ντια στον ιμπε­ρια­λι­σμό. Επι­θυ­μού­με την ειρή­νη. Θέλου­με να δημιουρ­γή­σου­με μια καλύ­τε­ρη ζωή για τον λαό μας. Γι’ αυτόν τον λόγο απο­φεύ­γου­με, όσο μπο­ρού­με, να απα­ντή­σου­με στις προ­κλή­σεις των Γιάν­κη­δων. Ξέρου­με, όμως, την νοο­τρο­ποία των ηγε­τών τους. Θέλουν να μας κάνουν να πλη­ρώ­σου­με πολύ υψη­λό τίμη­μα γι’ αυτήν την ειρή­νη. Τους απα­ντά­με ότι το τίμη­μα αυτό δεν μπο­ρεί να υπερ­βαί­νει τα όρια της αξιο­πρέ­πειας. Δεν υπάρ­χει μικρός εχθρός ή ασή­μα­ντη δύνα­μη, επει­δή δεν υπάρ­χουν πλέ­ον απο­μο­νω­μέ­νοι λαοί».

Και πρό­σθε­σε σε αυτόν τον μνη­μειώ­δη λόγο του σημα­ντι­κά στοι­χεία για την Λατι­νι­κή Αμε­ρι­κή: «Η ιστο­ρία θα υπο­χρε­ω­θεί τώρα να λάβει υπ’ όψη της τους φτω­χούς της Αμε­ρι­κής, τους κατα­λη­στευ­μέ­νους και κατα­φρο­νε­μέ­νους που απο­φά­σι­σαν να αρχί­σουν να γρά­φουν στο εξής μόνοι τους την ιστο­ρία τους. Μπο­ρεί κανείς ήδη να τους δει στους δρό­μους, μέρα με τη μέρα, να κάνουν ατέ­λειω­τες πορεί­ες εκα­το­ντά­δων χιλιο­μέ­τρων βαδί­ζο­ντας προς τα ‘κει που εδρεύ­ουν οι κυβερ­νή­σεις για να διεκ­δι­κή­σουν τα δικαιώ­μα­τά τους. Μπο­ρεί κανείς να τους δει οπλι­σμέ­νους με πέτρες, με ραβδιά, με ματσέ­τες, από κάθε μεριά, κάθε μέρα, να κυριεύ­ουν τα χωρά­φια, να γαν­τζώ­νο­νται στην γη που τους ανή­κει και να την υπε­ρα­σπί­ζο­νται με τη ζωή τους. Τους βλέ­πει κανείς να τους δει να κρα­τά­νε ψηλά τα πλα­κάτ, τις σημαί­ες και τα λάβα­ρά τους και να τ’ ανε­μί­ζουν στον αέρα, σε βου­νά και σε πεδιά­δες. Κι’ αυτό το κύμα της οργής, το κύμα της δικαιο­σύ­νης που απαι­τεί­ται, του δικαιώ­μα­τος που κατα­πα­τεί­ται, αυτό το κύμα που αρχί­ζει και φου­σκώ­νει πάνω από τη γη της Λατι­νι­κής Αμε­ρι­κής δεν πρό­κει­ται να στα­μα­τή­σει. Θα μεγα­λώ­νει μέρα με τη μέρα. Για­τί αυτό το κύμα το απαρ­τί­ζουν οι πολ­λοί, οι πλειο­ψη­φού­ντες απ’ όλες τις από­ψεις, αυτοί των οποί­ων η εργα­σία δημιουρ­γεί τον πλού­το και κινεί τους τρο­χούς της ιστο­ρί­ας και που τώρα ξυπνούν απ’ τον μακρύ, απο­κτη­νω­τι­κό λήθαρ­γο στον οποίο τους είχαν ρίξει. Αυτή η μεγά­λη ανθρω­πο­θά­λασ­σα είπε: Αρκε­τά! Και ξεκί­νη­σε να πορεύ­ε­ται. Η γιγα­ντιαία της πορεία δεν θα στα­μα­τή­σει παρά μόνο όταν οι λαοί θα έχουν κατα­κτή­σει την αλη­θι­νή ανε­ξαρ­τη­σία για την οποία τόσοι πολ­λοί έδω­σαν τις ζωές τους. Τώρα, πλέ­ον, όσοι πεθαί­νουν θα πεθαί­νουν όπως οι δικοί μας Κου­βα­νοί στην Πλά­για Χιρόν, θα πεθαί­νουν για την δική τους αλη­θι­νή ανε­ξαρ­τη­σία την οποία δεν πρό­κει­ται να παραδώσουν».

Οι λέξεις αυτές αντη­χούν πολύ επί­και­ρες σήμε­ρα. Ο Τσε συνε­χί­ζει να απο­τε­λεί παρά­δειγ­μα διε­θνι­σμού, ένα παρά­δειγ­μα για τους επα­να­στά­τες σε όλο τον κόσμο.

Το παρά­δειγ­μα της ενα­σχό­λη­σης του ως διε­θνι­στή για­τρού και αντάρ­τη ακο­λού­θη­σαν πολ­λοί νέοι Κου­βα­νοί στο διά­βα της ιστο­ρί­ας. Οι πρά­ξεις του, ως επα­να­στά­τη διπλω­μά­τη, συνε­χί­ζουν να χαρά­ζουν τον δρό­μο για τους διπλω­μά­τες του σήμερα.

Η εκδή­λω­ση που λαμ­βά­νει χώρα σήμε­ρα, κατά τον μήνα της γέν­νη­σης του Τσε, που γιορ­τά­ζε­ται στις 14 του Ιού­νη, συμπί­πτει επί­σης με μια ιδιαί­τε­ρη ημε­ρο­μη­νία, κατά την οποία η Κού­βα δίνει ακό­μη μια μάχη στον ΟΗΕ. Εξαι­τί­ας της σύν­θε­της υγειο­νο­μι­κής κατά­στα­σης που προ­έ­κυ­ψε από την παν­δη­μία του COVID-19 σε διε­θνές επί­πε­δο και ιδιαί­τε­ρα στις Ηνω­μέ­νες Πολι­τεί­ες, συμπε­ρι­λαμ­βα­νο­μέ­νης της Νέας Υόρ­κης, απο­φα­σί­στη­κε να μετα­φερ­θεί η παρου­σί­α­ση και συζή­τη­ση του ψηφί­σμα­τος για «την ανα­γκαιό­τη­τα τερ­μα­τι­σμού του οικο­νο­μι­κού, εμπο­ρι­κού και χρη­μα­το­πι­στω­τι­κού απο­κλει­σμού των ΗΠΑ κατά της Κού­βας» για σήμε­ρα, 23 Ιου­νί­ου, στην 75η Γενι­κή Συνέ­λευ­ση του Οργα­νι­σμού Ηνω­μέ­νων Εθνών. Σήμε­ρα, η φωνή της Κού­βας ενά­ντια στον απο­κλει­σμό θα ηχή­σει για άλλη μια φορά, υπε­ρα­πι­ζό­με­νη τα κυριαρ­χι­κά της δικαιώ­μα­τα, όπως έκα­νε ο Τσε χρό­νια πριν.

Φίλοι, έπει­τα από σχε­δόν έξι δεκα­ε­τί­ες απο­κλει­σμού, ο Κου­βα­νι­κός λαός βιώ­νει σήμε­ρα μια ιδιαί­τε­ρα δύσκο­λη κατά­στα­ση που επη­ρε­ά­ζει την ευδαι­μο­νία του, την ακε­ραιό­τη­τα και τον βιο­πο­ρι­σμό του, επη­ρε­ά­ζει την πρό­σβα­ση σε βασι­κά προ­ϊ­ό­ντα, υπη­ρε­σί­ες και φάρ­μα­κα. Ως απο­τέ­λε­σμα των σύν­θε­των επι­πτώ­σε­ων των 243 μέτρων που πάρ­θη­καν από την κυβέρ­νη­ση του Προ­έ­δρου Ντό­ναλντ Τραμπ ενά­ντια στην Κού­βα σε μόλις τέσ­σε­ρα χρό­νια, με στό­χο την ενί­σχυ­ση της οικο­νο­μι­κής πολιορ­κί­ας και την δια­κο­πή όλων των πηγών εισο­δή­μα­τος για την οικο­νο­μία της χώρας, η πρό­σβα­ση της Κού­βας σε εισο­δη­μα­τι­κές πηγές και οικο­νο­μι­κές δρα­στη­ριό­τη­τες για το εμπό­ριο, τις επεν­δύ­σεις και την δια­δι­κα­σία παρα­γω­γής έχει κατα­στεί εξαι­ρε­τι­κά δυσχε­ρής. Αυτά τα μέτρα δεν είναι απλές πρά­ξεις ενί­σχυ­σης του απο­κλει­σμού, αλλά νέες, ακραί­ες πρά­ξεις άσκη­σης πίε­σης, παρε­νό­χλη­σης και οικο­νο­μι­κής πει­ρα­τεί­ας, που υπο­νο­μεύ­ουν το Διε­θνές Δίκαιο και την ελευ­θε­ρία του εμπο­ρί­ου και της ναυσιπλοϊας.

Οι δια­κη­ρύ­ξεις των ΗΠΑ ότι γι’ αυτές απο­τε­λούν προ­τε­ραιό­τη­τα τα ανθρώ­πι­να δικαιώ­μα­τα, η αντι­με­τώ­πι­ση του COVID-19 και η διόρ­θω­ση των φρι­κτών πολι­τι­κών της προη­γού­με­νης κυβέρ­νη­σης, έρχο­νται σε αντί­θε­ση με την προ­φα­νή αδια­φο­ρία και απά­θεια με την οποία η κυβέρ­νη­ση του Προ­έ­δρου Τζο Μπάι­ντεν συνε­χί­ζει να εφαρ­μό­ζει τις πολι­τι­κές που εφάρ­μο­σε ενά­ντια στην Κού­βα η διοί­κη­ση του Ντό­ναλντ Τραμπ.

Η πολι­τι­κή του απο­κλει­σμού απο­τε­λεί το πιο σκλη­ρό και διαρ­κές σύστη­μα μονο­με­ρών κατα­να­γκα­στι­κών μέτρων που έχει ποτέ εφαρ­μο­στεί απέ­να­ντι σε οποια­δή­πο­τε χώρα και συνε­χί­ζει να απο­τε­λεί το βασι­κό εμπό­διο για την ανά­πτυ­ξη της Κου­βα­νι­κής οικο­νο­μί­ας. Επι­πλέ­ον, προ­σπα­θεί να προ­κα­λέ­σει προ­βλή­μα­τα στις βασι­κές ανά­γκες του Κου­βα­νι­κού λαού των καθη­με­ρι­νών του δρα­στη­ριο­τή­των και να κατη­γο­ρή­σει την (κου­βα­νι­κή) κυβέρ­νη­ση γι’ αυτό, προ­κει­μέ­νου να το παρου­σιά­σει ως απο­τυ­χία του σοσια­λι­σμού και να εμπο­δί­σει το λαό απ’ το να συνε­χί­σει να στη­ρί­ζει την Επανάσταση.

Οι ΗΠΑ έχουν επί­σης χρη­σι­μο­ποι­ή­σει και χρη­σι­μο­ποιούν πολύ εντα­τι­κά μεθό­δους ιδε­ο­λο­γι­κής υπο­νό­μευ­σης, ανα­κα­λύ­πτο­ντας ψεύ­τι­κα προ­σχή­μα­τα προ­κει­μέ­νου να μας εντά­ξουν σε λίστες, δημιουρ­γώ­ντας καμπά­νιες ενά­ντια στους για­τρούς και τους ηγέ­τες μας, ενά­ντια στις κατα­κτή­σεις και τις δρά­σεις της Κου­βα­νι­κής επα­νά­στα­σης, όπως επί­σης δημιουρ­γούν κάλ­πι­κα θύμα­τα και υπο­τι­θέ­με­νες παρα­βιά­σεις ανθρω­πί­νων δικαιω­μά­των προ­κει­μέ­νου να συκο­φα­ντή­σουν την εικό­να της Επα­νά­στα­σης. Επι­πλέ­ον, γνω­ρί­ζου­με ότι η κυβέρ­νη­ση των Ηνω­μέ­νων Πολι­τειών χρη­μα­το­δο­τεί και καθο­δη­γεί ομά­δες και άτο­μα στην Κού­βα ώστε να αμφι­σβη­τούν, τόσο με ειρη­νι­κά όσο και με βίαιες μεθό­δους, την εξου­σία της κυβέρ­νη­σης. Η Κού­βα γνω­ρί­ζει καλά την επί­μο­νη αλλά ανε­πι­τυ­χή προ­σπά­θειά τους να ενσω­μα­τώ­σουν προς αυτήν την κατεύ­θυν­ση ανθρώ­πους από τους τομείς της τέχνης, του πολι­τι­σμού και της δια­νό­η­σης. Η Κού­βα γνω­ρί­ζει επί­σης τις μεθο­δεύ­σεις που μετέρ­χο­νται οι ΗΠΑ στα μέσα κοι­νω­νι­κής δικτύ­ω­σης, με στό­χο να χει­ρα­γω­γή­σουν και να παρε­νο­χλή­σουν, χρη­σι­μο­ποιώ­ντας τεχνο­λο­γι­κή και οικο­νο­μι­κή ισχύ προ­κει­μέ­νου να σπεί­ρουν ψευ­δείς πλη­ρο­φο­ρί­ες, να υπο­κι­νή­σουν το μίσος και τον διχα­σμό στον πλη­θυ­σμό, να καλ­λιερ­γή­σουν δυσα­ρέ­σκεια και να καλέ­σουν σε διά­πρα­ξη παρά­νο­μων πράξεων.

Ωστό­σο, παρ’ όλες τις ιμπε­ρια­λι­στι­κές δρά­σεις κάθε είδους ενά­ντια στην Κού­βα, ο λαός έχει κατα­φέ­ρει να αντι­με­τω­πί­σει όλες τις δυσκο­λί­ες, να προ­ο­δεύ­σει και να ανα­πτυ­χθεί. Παρά την μόνι­μη εχθρό­τη­τα από δια­φο­ρε­τι­κές κυβερ­νή­σεις των Ηνω­μέ­νων Πολι­τειών και τις προ­σπά­θειες τους να κατα­στρέ­ψουν το Κου­βα­νι­κό παρά­δειγ­μα, η αντί­στα­ση και οι κατα­κτή­σεις της Κού­βας εδώ και έξι δεκα­ε­τί­ες δίνουν ελπί­δα και απο­τε­λούν έμπνευ­ση για πολ­λούς απ’ όσους αγω­νί­ζο­νται να αλλά­ξουν την υπάρ­χου­σα τάξη πραγμάτων.

Στο πλαί­σιο αυτό των αγώ­νων και θριάμ­βων του Κου­βα­νι­κού λαού στο διά­βα της ιστο­ρί­ας, ο Τσε θα συνε­χί­σει να απο­τε­λεί βασι­κό σημείο ανα­φο­ράς, πρό­τυ­πο για τον Κου­βα­νι­κό λαό. Το παρά­δειγ­μά του είναι σήμε­ρα περισ­σό­τε­ρο ζωντα­νό από ποτέ.

Στην επα­να­στα­τι­κή μας δια­δρο­μή, η αλλη­λεγ­γύη φίλων όπως εσείς δίνει κου­ρά­γιο και δύνα­μη στην αντί­στα­ση του λαού μας, ώστε να προ­χω­ρή­σει μπρο­στά, πατώ­ντας γερά στα ηθι­κά, διε­θνι­στι­κά και ανθρώ­πι­να ιδα­νι­κά της πάλης για έναν καλύ­τε­ρο κόσμο, ο οποί­ος ξέρου­με πως είναι εφι­κτός όπως τον ονει­ρεύ­τη­κε ο Τσε και για τον οποίο έδω­σε την ζωή του.

Σας ευχα­ρι­στώ.

«Τσε Γκε­βά­ρα, πρε­σβευ­τής της Επα­νά­στα­σης», του Νίκου Μόττα

Μοι­ρα­στεί­τε το:

Μετάβαση στο περιεχόμενο