Ό,τι ν’ ακούω με το δεξιό μου αυτί / με μάτι αριστερό το βλέπω.
Κι ό,τι καταπιάνεται ο νους να στοχαστεί, / οι χτύποι της καρδιάς το λένε πρώτοι. (Κ. Βάρναλης)

Αρτέμης Μάτσας, ο ευαίσθητος «κακός» του ελληνικού κινηματογράφου

Ο «κακός» του ελληνικού κινηματογράφου – και κριτικός κινηματογράφου, Αρτέμης Μάτσας, πέθανε στις 7 Σεπτεμβρίου 2003 σε ηλικία 73 χρόνων.

Ο Αρτέμης Μάτσας γεννήθηκε στην Πλάκα το 1930. Σπούδασε στη δραματική σχολή του Ωδείου Αθηνών, με δασκάλους τους Βεάκη, Ροντήρη και Μουσούρη. Αδελφός του Νέστορα Μάτσα, καταγόταν από καλλιτεχνική οικογένεια. Η Σμυρνιά μητέρα του, σολίστ πιάνου, πέθανε σε ηλικία 30 ετών, ενώ ο πατέρας του σπουδαγμένος στη Χαϊδεμβέργη, χάθηκε σε στρατόπεδο συγκέντρωσης της Γερμανίας. Ο Αρ. Μάτσας άσκησε το επάγγελμα του ηθοποιού από το 1949, ενώ παράλληλα ήταν κινηματογραφικός και καλλιτεχνικός συντάκτης σε εφημερίδες και περιοδικά.

Η πρώτη του ταινία ήταν το «Ερωτικό ταξίδι» του Γιώργου Καρύδη και η πρώτη του θεατρική εμφάνιση έγινε δίπλα στο μεγάλο κωμικό Βασίλη Αργυρόπουλο, στο «Φαταούλα» των Φωτιάδη -Βροντάκη. Επαιξε σε πολλές ελληνικές και ξένες ταινίες, μεταξύ των οποίων τα «Αρραβωνιάσματα» της Μαρίας Πλυτά, «Το νησί των γενναίων», «Ποτέ την Κυριακή», «Μπουμπουλίνα» κ.ά.

Στο θέατρο έπαιξε τα πάντα, από μπουλβάρ μέχρι Μπρεχτ, αρχαία τραγωδία και Αριστοφάνη. Συνεργάστηκε με σημαντικούς θιάσους, δίπλα στους γνωστούς πρωταγωνιστές. Εγραψε αρκετά και σημαντικά για την ιστορία του νεοελληνικού θεάτρου βιβλία, όπως «Μεγάλες θεατρικές οικογένειες», «Το άλλο πρόσωπο του θεάτρου», «Θεατρικές μνήμες» κ.ά.

Σε ελάχιστους ήταν γνωστή η ανθρωπιά και καλοσύνη, η ευαισθησία, η φροντίδα και η βοήθειά του σε παλαίμαχους, ξεχασμένους καλλιτέχνες, που ζούσαν σε άθλιες οικονομικές συνθήκες.

Διακρίθηκε και τυποποιήθηκε σε ρόλους «κακών». «Δεν μπορώ να κόψω ούτε λουλούδι κι όμως στον κινηματογράφο έχω σκοτώσει περίπου 120 ανθρώπους» έλεγε χαρακτηριστικά ο Αρτέμης Μάτσας, σχολιάζοντας την αντίθεση της προσωπικής του ζωής με την εικόνα που έδινε στη μεγάλη οθόνη μέσα από τους ρόλους του.