Επιμέλεια Αλέκος Χατζηκώστας //
28/4/1963: Το Δ’ Πανσπουδαστικό Συνέδριο αποφασίζει τη δημιουργία φοιτητικής ένωσης με την επωνυμία Εθνική Φοιτητική Ένωση Ελλάδας (ΕΦΕΕ). Πρώτος πρόεδρός της εξελέγη ο Γ. Τζανετάκος. Το Δ΄ Πανσπουδαστικό Συνέδριο είχε ως βασικό στόχο την «αναγέννηση της Παιδείας». Το συνέδριο έγινε στην Αθήνα, τον Απρίλιο (22-28) του 1963 στο θέατρο «Χατζηχρήστου», στην Ιπποκράτους. Εκεί δηλαδή συνεδρίαζε η Ολομέλεια. Τις διάφορες επιτροπές του τις φιλοξενούσαν ο Σύλλογος Εργαζομένων Φοιτητών, τα γραφεία της «Πανσπουδαστικής» και αλλού.
Το Δ΄ Πανσπουδαστικό Συνέδριο – γεγονός σημαντικής σημασίας για το ελληνικό κίνημα νεολαίας, αφού συνοψίζει την πείρα αγώνων των μετεμφυλιοπολεμικών χρόνων, εξοπλίζει το φοιτητικό κίνημα με σημαντικές κατευθύνσεις και λήγει με την ίδρυση της ΕΦΕΕ, ως τριτοβάθμιου οργάνου.
Του Συνεδρίου προηγήθηκε ζυμώσεις αλλά περίοδος πάλης από την πλευρά του τότε φοιτητικού κινήματος σε εξαιρετικά δύσκολες συνθήκες. Να σημειώσουμε σταθμούς της πορείας όπως η κατάκτηση της πλειοψηφίας το καλοκαίρι του 1961 όταν το μέτωπο αριστερών, κεντρώων και άλλων δημοκρατικών φοιτητών κέρδισε την πλειοψηφία, στη ΔΕΣΠΑ (τη Διοικούσα Επιτροπή των Φοιτητικών Συλλόγων των έξι, τότε, Σχολών του Πανεπιστημίου Αθηνών). Ακολούθησαν, μετά τις εκλογές της «βίας και της νοθείας» (Οκτώβριος 1961), οι μεγάλες κινητοποιήσεις της ΔΕΣΠΑ και των συλλόγων της Θεσσαλονίκης με στόχο την υπεράσπιση του Πανεπιστημιακού Ασύλου και των προβλεπομένων από το Σύνταγμα ελευθεριών των πολιτών (άρθρο 114), το κλείσιμο για ένα διάστημα των Πανεπιστημιακών Σχολών και η πανελλήνια εκστρατεία (μέχρι τους πρώτους μήνες του 1963) συλλογής υπογραφών κάτω από το αίτημα της αύξησης των κονδυλίων του κρατικού προϋπολογισμού για την Παιδεία στο 15%.
Στις σχετικές αποφάσεις του Συνεδρίου υπάρχει ανάμεσα στα άλλα και ένα ντοκουμέντο (στο ψηφιακό αρχείο των ΑΣΚΙ) με τίτλο «Ειδική συνεδριακή απόφαση για τις σχέσεις διεθνούς και ελληνικού φοιτητικού κινήματος και για την ενότητα του παγκόσμιου φοιτητικού κινήματος». Πρόκειται για ένα σημαντικό ντοκουμέντο που φωτίζει πλευρές της κατοπινής διεθνιστικής δράσης της ΕΦΕΕ αλλά και γενικότερα του προσανατολισμού της.
Την παρουσιάζουμε ολόκληρη:
«Η ανάγκη της επιστημονικής γνώσης, τα προβλήματα σπουδής και ζωής, τα ευρύτερα μορφωτικά, πολιτιστικά ,εκπολιτιστικά ενδιαφέροντα , τα μεγάλα πανανθρώπινα ιδανικά της Ειρήνης, της Δημοκρατίας ,της Εθνικής Ανεξαρτησίας, της Κοινωνικής Προόδου, όλα όσα συνθέτουν το τρίπτυχο: Συμφέροντα – Ενδιαφέροντα – Ιδανικά του σπουδαστή, δεν είναι ιδιομορφία μιας χώρας και του σπουδαστικού κινήματος, αλλά κοινές επιδιώξεις των σπουδαστών σε κάθε τόπο. Αυτή ακριβώς η κοινότητα συμφερόντων ,ενδιαφερόντων και ιδανικών, από κοινού με τους αναγκαίους όρους για την ανάπτυξη του κινήματος των φοιτητών, καθορίζουν την παγκοσμιότητά του, επιβάλλουν την ενοποίησή του, δημιουργούν την ανάγκη ανταλλαγής γνωμών, πληροφοριών ,πείρας , αξιώνουν την ανάπτυξη κοινής δραστηριότητας.
Το σπουδαστικό κίνημα σε κάθε χώρα αποτελεί τμήμα της διεθνούς φοιτητικής οικογένειας. Το ελληνικό φοιτητικό κίνημα μέχρι σήμερα, δεν κατόρθωσε να συνδέσει τον Έλληνα φοιτητή με τη διεθνή φοιτητική οικογένεια. Τα αίτια είναι γνωστά, οι αντιφοιτητικές δυνάμεις που επέτυχαν για ένα χρονικό διάστημα να δράσουν με επιτυχία στους κόλπους του κινήματός μας, κατασκεύασαν και παρουσίασαν μια πλαστή Εθνική Φοιτητική Ένωση η οποία μας εξέθεσε σε παγκόσμια κλίμακα.
Το Δ’ Πανσπουδαστικό Συνέδριο, έχοντας συνειδητοποιήσει ότι η ίδρυση της ΕΦΕΕ είναι ένα βαρυσήμαντο γεγονός, με σοβαρώτατες προεκτάσεις στον ελληνικό και διεθνή χώρο, θεωρεί μέλημά του πρώτιστο να χαράξει τα πλαίσια και τις κατευθύνσεις των σχέσεων του ελληνικού προς το διεθνές φοιτητικό κίνημα.
Ξεκινώντας από την αρχή, ότι οι σπουδαστές σ’ ολόκληρο τον κόσμο αποτελούν μια οικογένεια, με συνεκτικούς της δεσμούς την κοινότητα συμφερόντων, ενδιαφερόντων και ιδανικών, διακηρύσσουμε και εφαρμόζουμε την αρχή των ισότιμων σχέσεων προς τα δύο Διεθνή Φοιτητικά Σώματα, τη Διεθνή Φοιτητική Συνδιάσκεψη (I.B.G) και την Διεθνή Ένωση Φοιτητών (I.U.S) πιστεύοντας ότι η στάση μας αυτή είναι η εποικοδομητικώτερη για πραγματοποίηση ενός ενωμένου παγκόσμιου φοιτητικού κινήματος. Υποστηρίζουμε την πρόταση να συγκληθεί η «Διεθνής Συνδιάσκεψη Στρογγυλής Τραπέζης»,πρόταση που βρίσκει σύμφωνες την I.S.G και I.U.S , όπου, εκτός από τα δύο Διεθνή Φοιτητικά Σώματα, θα παρακαθήσουν όλες οι εθνικές οργανώσεις μέλη τους για να αντιμετωπίσουν το μεγάλο θέμα της ενότητας του παγκόσμιου φοιτητικού κινήματος και ζητούμε από την I.B.G και την I.U.S,πριν ακόμα συνέλθει η «Συνδιάσκεψη Στρογγυλής Τραπέζης» να πάρουν από κοινού μέτρα για κοινή δράση, όπως η κοινή διοργάνωση σεμιναρίων και άλλων εκδηλώσεων, ώστε να καλλιεργηθεί μία ατμόσφαιρα συνεργασίας και συναδελφικότητας. Η ΕΦΕΕ εφ’ όσον έχει τν εμπιστοσύνη και των δύο μερών, είναι πρόθυμη να συμβάλει θετικά και αποφασιστικά, ώστε να αρθούν οι δυσκολίες, που ενδεχομένως θα ανακύψουν.
Για όλους αυτούς τους λόγους το Δ’ Πανσπουδαστικό Συνέδριο αποφασίζει:
Α) Η ΕΦΕΕ με κοινή συμπαράσταση της I.S.G/COSEC και της I.U.S να διοργανώσει στην Αθήνα «Διεθνές Φεστιβάλ εθνικών – λαϊκών χορών» μεταξύ των κρατών της Βαλκανοαδριατικής περιοχής και της περιοχής της Ανατολικής Μεσογείου.
Β) Η ΕΦΕΕ με κοινή συμπαράσταση και συμμέτοχη της I.S.G/COSEC και της I.U.S να διοργανώσει στην Ελλάδα «Διεθνές Σεμινάριο Φοιτητικού Τύπου».
Γ) Η ΕΦΕΕ να συμμετέχει στις εκδηλώσεις και δραστηριότητες που διοργανώνουν οι διάφορες εθνικές και διεθνείς φοιτητικές ενώσεις.
Δ) Η ΕΦΕΕ να συμμετάσχει στην ερχόμενη Ευρωπαϊκή Φοιτητική Συνδιάσκεψη, που συγκαλείται με πρωτοβουλία των Εθνικών Φοιτητικών Ενώσεων της Γαλλίας και της Πολωνίας και να συμβάλει ενεργά για την δημιουργία ενός κλίματος φιλίας και στενής συνεργασίας μεταξύ όλων των φοιτητικών οργανώσεων.
Ε) Η ΕΦΕΕ να παρακολουθήσει την ΙΙ Διεθνή Φοιτητική Συνδιάσκεψη (I.S.G) και το 8ο Συνέδριο της Διεθνούς Ένωσης των Σπουδαστών (I.U.S) ως παρατηρητής. Χρησιμοποιώντας τον όρο «παρατηρητής», εννοούμε τον ακροατή που παρακολουθεί τις εργασίες των δύο σωμάτων (I.S.G– I.U.S) με δικαίωμα να ζητήσει και να πάρει τον λόγο, καθώς και με δικαίωμα να κάνει προτάσεις, όχι όμως και με δικαίωμα να ψηφίζει ,να εκλέγει και να εκλέγεται –η ψήφος του, για την ΕΦΕΕ, είναι υλικά ανυπόστατη και η πράξη του τον θέτει αυτομάτως εκτός της ΕΦΕΕ- ανεξάρτητα από το περιεχόμενο που δίνουν στη λέξη «παρατηρητής» τα καταστατικά κείμενα των δύο σωμάτων και ανεξάρτητα από το αν ο όρος αυτός είναι συνώνυμος με τον αντίστοιχο της ορολογίας που αποδέχονται. Αυτό ισχύει σε ότι αφορά κάθε γραπτή ή προφορική ανακοίνωση της I.S.G/COSEC και της I.U.S στην οποία περιέχεται ή πρόκειται να περιληφθεί και η ΕΦΕΕ , πριν , κατά τη διάρκεια και μετά το τέλος των δύο αυτών διοργανώσεων.
Στ) Να εκφράσει την ευχή ,το επόμενο Συνέδριο της ΕΦΕΕ να αποφασίσει την ισότιμη ένταξή μας, ως πλήρων μελών, στην I.S.G και την I.U.S.
Το Δ’ Πανσπουδαστικό Συνέδριο θέλει να πιστεύει ότι οι Διεθνείς και Εθνικές Φοιτητικές Ενώσεις του εξωτερικού θα περιβάλλουν την Εθνική Φοιτητική Ένωσης Ελλάδος (ΕΦΕΕ) με τα καλύτερα αισθήματα, εκτιμώντας ακριβώς αυτήν την τοποθέτηση.»
