Γράφει ο Ηρακλής Κακαβάνης //
Στις 29 Απρίλη έφυγε από τη ζωή ο αντιστασιακός – συγγραφέας Δημήτρης Κανελλόπουλος. Τιμώντας τη μνήμη του δημοσιεύω σήμερα τον επικήδειο με τον οποίο τον «αποχαιρετίσαμε». ενας από τους άγνωστους – αφανείς συγγραφείς και επιστήμονες.
***
Αποχαιρετούμε σήμερα τον Δημήτρη Κανελλόπουλο, έναν αγωνιστή της Αντίστασης, με πλούσιο λογοτεχνικό και επιστημονικό έργο που υπό άλλες προϋποθέσεις θα είχε αποτέλεσμα την ακαδημαϊκή του αναγνώριση.
Ο Δημήτρης Κανελλόπουλος από τα μαθητικά του χρόνια είχε μεράκι με τη γλώσσα. Τη μελετούσε και εξακολουθούσε να τη μελετά και στα φοιτητικά του χρόνια. Τότε που συνεργαζόταν με διάφορα σατιρικά περιοδικά της Αθήνας. Ούτε ο ίδιος όμως μπορούσε να φανταστεί ότι οι «τοτινοί του προσανατολισμοί και ο εφησυχασμός από ένα υπαρκτό κιόλας υπαλληλίκι θα άφηναν περιθώρια για μια τόσο επίμοχθη» και απαιτητική δουλειά που απαιτούνταν για το «Γλώσσα λόγος γραφή – Το τρίπτυχο της ανθρώπινης δόξας». Ένα έργο εκλαϊκευτικό του αιώνια ερευνόμενου θέματος της ανάπτυξης της γλώσσας. Κάνει ένα ταξίδι στην πορεία του εξανθρωπισμού του πιθήκου. Ένα ταξίδι αλλιώτικο απ’ τ’ άλλα, γυρίζοντας προς τα πίσω εκατομμύρια χρόνια, ολόισα στις ρίζες και στις πηγές μας, εκεί που σφυρηλατήθηκαν ο ενανθρωπισμός και η ανθρώπινη νόηση.
Είναι ένα έργο όπου η υλιστική διαλεκτική βρίσκει την πρακτική της εφαρμογή. Είναι έργο όπου εκτός από την επιστημονική γνώση και διαλεκτική σκέψη ενός «ερασιτέχνη γλωσσολόγου», απόφοιτου των «Πέτρινων Πανεπιστημίων», αποκαλύπτεται και η γνώση της τέχνης της γραφής. Γράφει με κέφι, χιούμορ, ειρωνεία και σπαρταριστές ατάκες. Με παραδείγματα παρμένα από την καθημερινή ζωή των ανθρώπων του μόχθου. Χαρακτηριστικά τόσο ξένα με τον εργαστηριακό, ψυχρό και απρόσωπο επιστημονικό λόγο. Μα ταυτόχρονα τόσο αναγκαία όλα τους για την εκλαΐκευση ενός τόσο σύνθετου θέματος.
Άλλωστε το λογοτεχνικό του ταλέντο και η σατιρική του φλέβα δημιούργησαν ένα πλούσιο λογοτεχνικό έργο.
Ο ίδιος αφιερώνει το έργο του «στην Εθνική Αντίσταση που του εξασφάλισε δωρεάν τροφοκατοικία και πολύ χρόνο για μελέτη και περισυλλογή». Δεκατέσσερα χρόνια το αντίτιμο που πλήρωσε για τους αγώνες του για λαοκρατία και κοινωνική δικαιοσύνη. Δεκατέσσερα χρόνια που τα αξιοποίησε για να πλουτίσει τις γνώσεις του. Με αφορμή το καθήκον που ανέλαβε να βοηθήσει τη γλωσσική επιμόρφωση «κάποιων συγχωριανών του που είχανε δεν είχανε ξεμπλέξει με το δημοτικό του χωριού τους. «Χωρίς υπερβολή, έστω και ακατέργαστες ακόμα, είναι σε αυτή τη συνεργασία που καταγράφηκαν αρχικά, όλες σχεδόν οι απόψεις που περιέχονται σ’ αυτό το βιβλίο».
Οι φυλακές και τα ξερονήσια ήταν σχολείο και πανεπιστήμιο ουσιαστικό. Πάρα πολλοί μάθαν Γράμματα, κάτι που δεν έκανε το επίσημο σχολείο. Πολλοί πλούτισαν τις γνώσεις τους σε όλα εκείνα τα ζητήματα που αφορούσαν το λαό, όχι για ατομικό όφελος, αλλά για το κοινωνικό σύνολο. Μελέτησαν ό,τι είχε σχέση με το λαό, έχοντας κατά νου πώς θα βοηθήσουν καλύτερα το λαό, μα προπαντός ότι η γνώση είναι απαραίτητη για εκείνον που θέλει να συμμετάσχει με τον αγώνα του στην αλλαγή του κόσμου της εκμετάλλευσης και της αδικίας και να οικοδομήσει έναν ανώτερο κοινωνικό σχηματισμό, το σοσιαλισμό. Ενας από αυτούς ήταν και ο δάσκαλος της φυλακής Δημήτρης Κανελλόπουλος.
Μ’ αυτήν την έννοια, το έργο του Δημήτρη Κανελλόπουλου, πέρα από την επιστημονική και λογοτεχνική της αξία, περιέχει πολλά διαπαιδαγωγητικά στοιχεία για εμάς τους νεότερους. Για την ανάγκη να μορφωθούμε για να προσφέρουμε στο λαό μας και να γνωρίζουμε τους νόμους της κοινωνικής εξέλιξης για να μπορέσουμε να αλλάξουμε την κοινωνία.
Για τον Δημήτρη Κανελλόπουλο η Αντίσταση αντιπροσωπεύει μέσα στον κοινωνικό μας βίο μιαν αδιάκοπη και διαχρονική παρουσία, όπως διαχρονικά είναι τα οράματά της Εθνικής Αντίστασης για λαοκρατία και κοινωνική δικαιοσύνη.
Η Αντίσταση και η ανυπακοή ως στάση ζωής είναι ιδιαίτερα αναγκαία σήμερα που η βαρβαρότητα της νέας τάξης του ιμπεριαλισμού επιδιώκει να ισοπεδώσει αξίες και τα συλλογικά συμφέροντα των λαών. Σήμερα που οι εκφραστές της βαρβαρότητας θέλουν να θολώσουν τη σκέψη του ανθρώπου. Να κάνουν το μαύρο άσπρο. Να σπιλώσουν το όραμα για μια άλλη κοινωνία που θα έχει στο κέντρο της προσοχής της τον άνθρωπο και τις ανάγκες του.
Ο βηματισμός ο δικό σου σύντροφε Δημήτρη έχει πολλά να μας διδάξει. Την αξιοπρέπεια και την αντίσταση στην υποταγή και τη βαρβαρότητα. Τον αγώνα για τη διεκδίκηση όλων όσων μας στερούν και μας αφαιρούν. Τον επίμονο αγώνα για την υλοποίηση του οράματος για μια άλλη κοινωνία, την κοινωνία του ανθρώπου.
Καλό ταξίδι σύντροφε Δημήτρη.
***
Βιογραφικό του Δημήτρη Κανελλόπουλου μπορείτε να διαβάσετε ΕΔΩ
