Ό,τι ν’ ακούω με το δεξιό μου αυτί / με μάτι αριστερό το βλέπω.
Κι ό,τι καταπιάνεται ο νους να στοχαστεί, / οι χτύποι της καρδιάς το λένε πρώτοι. (Κ. Βάρναλης)

19 Δεκεμβρίου 1984: Συμφωνία Κίνας – Βρετανίας για το Χονγκ Κονγκ

«Μια χώρα δύο συστήματα». Το σύνθημα αυτό συμπυκνώνει, κατά τους Κινέζους, το περιεχόμενο της ιστορικής συμφωνίας, την οποία υπογράφουν στις 19 Δεκέμβρη 1984 στο Πεκίνο η Βρετανή πρωθυπουργός Μάργκαρετ Θάτσερ και ο Κινέζος ομόλογός της Ζάο Ζιγιάνγκ. Η συμφωνία αυτή, που αποκαθιστά την κινεζική κυριαρχία στο Χονγκ Κονγκ, έχει τη μορφή «κοινής διακήρυξης» και περιλαμβάνει, εκτός από το κυρίως κείμενο, και τρία παραρτήματα που ρυθμίζουν διάφορες λεπτομέρειες. Η συμφωνία, που ήδη έχει εγκριθεί από το Νομοθετικό Συμβούλιο του Χονγκ Κονγκ στις 18 Οκτώβρη, την κινεζική Λαϊκή Εθνοσυνέλευση στις 14 Νοέμβρη και την αγγλική Βουλή των Κοινοτήτων στις 5 Δεκέμβρη, προβλέπει ότι η βρετανική κυριαρχία στο Χονγκ Κονγκ λήγει επίσημα την 1η Ιούλη 1997 και ότι αυτή η πρώην βρετανική αποικία θα περάσει επίσημα στη δικαιοδοσία της Κίνας και θα γίνει Ειδική Διοικητική Περιφέρειά της. Η επιλογή αυτής της ημερομηνίας δεν είναι αυθαίρετη, αφού τότε εκπνέει η 99ετούς διάρκειας μίσθωση των «Νέων Εδαφών» από τη Βρετανία.

Η συμφωνία ορίζει ρητά ότι το «ισχύον κοινωνικό και οικονομικό σύστημα στο Χονγκ Κονγκ θα παραμείνει αμετάβλητο, όπως και ο τρόπος ζωής των κατοίκων του». Ολα τα ατομικά δικαιώματα και οι ελευθερίες, η ατομική περιουσία και η ατομική ιδιοκτησία των επιχειρήσεων, το δικαίωμα της κληρονομιάς και τα συμφέροντα των ξένων επενδυτών θα προστατεύονται από το νόμο.

Οι διαπραγματεύσεις μεταξύ Κίνας και Βρετανίας για το μέλλον του Χονγκ Κονγκ διήρκεσαν δυο χρόνια. Η υπογραφή της συμφωνίας έγινε κατά τη διάρκεια πανηγυρικής τελετής στο Μέγαρο του Λαού στο Πεκίνο. Η Θάτσερ δηλώνει ότι η συμφωνία αυτή αποτελεί ορόσημο για τη ζωή της περιοχής, τις σινοβρετανικές σχέσεις και τη διεθνή διπλωματία και, ταυτόχρονα, εγγυάται τη μελλοντική ευημερία του Χονγκ Κονγκ. Ο Κινέζος πρωθυπουργός υπογραμμίζει ότι η συμφωνία αυτή, που σηματοδοτεί μια «νέα εποχή» στις σχέσεις Κίνας και Βρετανίας, θα έχει θετικό αντίκτυπο στην οικονομική και εμπορική συνεργασία των δύο χωρών.

Ο Ζου Ναν, ο επικεφαλής της κινεζικής ομάδας που συμμετείχε στις διαπραγματεύσεις, δηλώνει ότι η ρύθμιση αυτή δεν είναι παρά εφαρμογή στην πράξη της αρχής «μία χώρα, δύο συστήματα», με στόχο την εξυπηρέτηση των συμφερόντων του ενός δισεκατομμυρίου Κινέζων, «στο οποίο συμπεριλαμβάνονται και οι συμπατριώτες μας στο Χονγκ Κονγκ».