Οι Βρετανοί καταλαμβάνουν την Ακρόπολη, «ξέρουν πως δεν θα τους χτυπήσουμε αυτού από σεβασμό προς τα μνημεία του Πολιτισμού μας….»

Οι Βρε­τα­νοί κατα­λαμ­βά­νουν την Ακρό­πο­λη (παρά τη συμ­φω­νία με τον ΕΛΑΣ να μεί­νει έξω από τη σύγκρου­ση) και εγκα­θι­στούν σε αυτή βαριά όπλα με τα οποία βάλ­λουν κατά θέσε­ων του ΕΛΑΣ.

Ο ΕΛΑΣ δια­μαρ­τυ­ρή­θη­κε για την χρη­σι­μο­ποί­η­ση της Ακρό­πο­λης. Σε προ­κή­ρυ­ξη της Κεντρι­κής του Επι­τρο­πής προς το λαό της Αθή­νας στα μέσα Δεκεμ­βρί­ου ανα­φέ­ρο­νται τα εξής: «…Οι Άγγλοι άφη­σαν ελεύ­θε­ρους τους Γερ­μα­νούς στην Κρή­τη και τα Δωδε­κά­νη­σα για να σκο­τώ­σουν τον Ελλη­νι­κό Λαό. Στή­νουν κανό­νια στην Ακρό­πο­λη κι απ’ εκεί σφά­ζουν τον Ελλη­νι­κό Λαό για­τί ξέρουν πως δεν θα τους χτυ­πή­σου­με αυτού από σεβα­σμό προς τα μνη­μεία του Πολι­τι­σμού μας….».

Στην «Έκθε­σή για τα Δεκεμ­βρια­νά» του  τότε γραμ­μα­τέα του ΚΚΕ Γιώρ­γη Σιά­ντου αναφέρονται:

«Σχε­τι­κά με την Ακρό­πο­λη πρέ­πει να τονι­στεί πως ο ΕΛΑΣ έλα­βε κάθε μέρι­μνα να μην συμ­βεί εκεί καμ­μιά ζημιά. Γι’ αυτό έδω­σε προ­φο­ρι­κές οδη­γί­ες στα τμή­μα­τά του να μην επι­χει­ρή­σουν εκεί . Σε καμιά Δια­τα­γή του δεν ανα­φέ­ρε­ται επι­χεί­ρη­ση για την Ακρό­πο­λη , για να μη δώσει αφορ­μή στην αντί­δρα­ση με συκο­φα­ντί­ες να κατη­γο­ρή­σει πως έγι­νε αιτία κατα­στρο­φής της. Εντού­τοις οι Άγγλοι εκμε­ταλ­λεύ­ο­νται την αδυ­να­μία του ΕΛΑΣ και αμέ­σως έγι­ναν κύριοι της σκο­πιάς αυτής όχι μόνο της Αθή­νας αλλά και του μεγα­λύ­τε­ρου τμή­μα­τος του λεκα­νο­πε­δί­ου , αδια­φο­ρού­ντες αν ο παγκο­σμί­ου φήμης και ενδια­φέ­ρο­ντος αρχαιο­λο­γι­κός αυτός τόπος κατα­στρα­φεί από τα σύγ­χρο­να όπλα. Μα ο ΕΛΑΣ και πάλι σεβά­στη­κε το αρχαιο­λο­γι­κό μνη­μείο και υπε­ρή­φα­να καυ­χιέ­ται πως μέχρι τέλους του αγώ­να δεν έρι­ξε απά­νω του ούτε του­φε­κιά ενώ έβλε­πε από τα παρα­τη­ρη­τή­ριά του κατα­κά­θα­ρα τους παρα­τη­ρη­τές με τα όργα­νά τους και τα πολυ­βό­λα και όλμους στη δρά­ση τους».

«Το συγκρό­τη­μα Μακρυ­γιάν­νη υπε­στη­ρί­χθη λυσ­σω­δώς από τα πυρά των Αγγλι­κών τανκς. Αυτά είχαν μπη μέσα στον περί­βο­λο και με τα πυκνά πυρά των απη­γό­ρευαν στους πολιορ­κη­τές του ΕΛΑΣ να εισχω­ρή­σουν από τα ρήγ­μα­τα του μαν­δρό­τοι­χου. Επί του βρά­χου της Ακρο­πό­λε­ως πολυ­βό­λα βαρέα και πυρο­βό­λα προ­στα­τευό­με­να από τα απα­ρα­βί­α­στα διά τους Έλλη­νας μαχη­τάς μνη­μεία του Παρ­θε­νώ­νος επέ­θε­τον τα πυρά των κατά των νώτων των πολιορ­κη­τών του Μακρυ­γιάν­νη και τους έφερ­ναν σε δύσκο­λη θέση».

Στα άλλα μέτω­πα, η ΙΙ Μεραρ­χία του ΕΛΑΣ, που μόλις είχε κατα­φθά­σει στην Αθή­να, κυρί­ευ­σε τη Σχο­λή Χωρο­φυ­λα­κής, ενώ κατά­φε­ρε να κυκλώ­σει και να εξου­δε­τε­ρώ­σει τμή­μα­τα της Ορει­νής Ταξιαρ­χί­ας που απει­λού­σαν την Και­σα­ρια­νή. Οι Και­σα­ρια­νιώ­τες ΕΛΑ­Σί­τες κατέ­λα­βαν το λόφο του Αρά­πη. Οι επι­θε­τι­κές ενέρ­γειες των Βρε­τα­νών σε Μονα­στη­ρά­κι και Χατζη­κώ­στα απο­κρού­στη­καν με επι­τυ­χία, ανα­γκά­ζο­ντάς τους σε άτα­κτη υπο­χώ­ρη­ση. Τμή­μα­τα του ΕΛΑΣ προ­ω­θή­θη­καν έως την πλα­τεία Βάθη και την οδό Μενάν­δρου. Μπρο­στά σε αυτή την κατά­στα­ση, εντά­θη­καν οι επι­θέ­σεις της βρε­τα­νι­κής αερο­πο­ρί­ας κατά του άμα­χου πλη­θυ­σμού. Μόνο στην Και­σα­ρια­νή υπήρ­ξαν 220 θύματα.

Στον Πει­ραιά, η από­πει­ρα από­βα­σης δυνά­με­ων στον Άη Γιώρ­γη ανα­τρά­πη­κε, ενώ τα ινδι­κά αποι­κια­κά στρα­τεύ­μα­τα που απο­βι­βά­στη­καν στη Ζέα, παρέ­μει­ναν καθη­λω­μέ­να υπό την πίε­ση του 6ουΣυντάγματος Πει­ραιά του ΕΛΑΣ. Στο Κερα­τσί­νι ένα τμή­μα περί­που 100 Ινδών αιχ­μα­λω­τί­στη­κε και αφο­πλί­στη­κε. Νέα οδο­φράγ­μα­τα σχη­μα­τί­ζο­νταν παντού. Οι ΕΠΟ­Νί­τες καλού­σαν το λαό με το χωνί και εκεί­νος έσπευ­δε να συν­δρά­μει: νέοι, γέροι, γυναί­κες, παι­διά. «Ηθι­κόν λαού και μαχη­τών Πει­ραιώς άριστον!».

(Οι φωτο­γρα­φί­ες είναι του Dimitri Kessel, ουκρα­νι­κής κατα­γω­γής, που ζού­σε και εργα­ζό­ταν στις ΗΠΑ, συνερ­γά­της του LIFE, βρέ­θη­κε στην Αθή­να και κατέ­γρα­ψε τα γεγο­νό­τα μέσα από τον φακό του)