Γράφει ο Αλέκος Χατζηκώστας //
Το ζήτημα της ονοματοδοσίας πλατειών και οδών στις διάφορες πόλεις και κοινότητες της χώρας ήταν πάντα στενά δεμένο με την πολιτική συγκυρία. Για παράδειγμα η ονοματοδοσία με αγωνιστές της Αντίστασης αρχίζει να εφαρμόζεται μετά την επίσημη αναγνώρισης της Εθνικής Αντίστασης. Τα προηγούμενα χρόνια την τιμητική τους είχαν, π.χ προσωπικότητες της αρχαίας Ελλάδας, αγωνιστές του ’21, τοποθεσίες που είχαν σχέση π.χ με την «συντριβή των κομμουνιστοσυμμοριτών» κ.α ενώ κάθε προσπάθεια για να εφαρμοστούν αποφάσεις δημοτικών και κοινοτικών συμβουλίων για κάτι διαφορετικό συναντούσαν νομοθετικές και άλλες απαγορεύσεις.
Το ντοκουμέντο που παρουσιάζουμε (ΓΑΚ Ν. Ημαθίας) χαρακτηρίζεται ως «απόρρητο-προσωπικό» έχει ημερομηνία 23/10/1964. Να θυμίσουμε ότι τότε υπάρχει κυβέρνηση της Ένωσης Κέντρου με τον Γιώργο Παπανδρέου να δηλώνει ότι θα πάρει μέτρα για να απαλλάξει τη χώρα από τα κατάλοιπα του εμφυλίου πολέμου. Όπως και ότι θα καταργήσει τα έκτακτα μέτρα, τις δικαστικές εκτοπίσεις και ότι θα απολύσει “υπό όρους” και άλλους πολιτικούς κρατούμενους…
Είναι έγγραφο του Υπουργείου Εσωτερικών και απευθύνεται προς τους «κ.κ Νομάρχας και επάρχους του Κράτους». Φυσικά δείχνει με τον τρόπο του και τα «όρια» της Ένωσης κέντρου ακόμη και για παρόμοια ζητήματα που θα χαρακτηριζόταν «αστοκοδημοκρατικά». Το βασικό επιχείρημα που χρησιμοποιούν είναι για να μην προκληθεί «εξέγερσις και ερεθισμός των αντιφρονούντων πολιτών» και ας υπήρχαν πλατείες και οδοί με ονόματα όπως Ν. Ζέρβας, Βίτσι, Τρούμαν κλπ.
Το Ντοκουμέντο
«Θέμα: περί εγκρίσεως αποφάσεων Κοιν. Συμβουλίων, αφορωσών εις ονομασίαν οδών, πλατειών κλπ. Δι’ ονομάτων προσώπων άτινα έδρασαν κατά την κατοχήν.
Περιήλθεν ημίν η πληροφορία ότι επ’ ευκαιρία του εορτασμού της απελευθερώσεως της Χώρας εκ των στρατευμάτων κατοχής, ένια κοινοτικά συμβούλια έλαβον ή πρόκειται να λάβουν αποφάσεις αυτών, περί ονομασίας και μετονομασίας οδών, πλατειών κλπ. Δι’ ονομάτων προσώπων, τα οποία έδρασαν κατά την διάρκειαν της κατοχής εμπνεόμενα υπό του ΕΑΜ και του ΚΚΕ.
Η τοιαύτη όμως ονομασία και μετονομασία οδών, πλατειών κλπ. δι’ ονομάτων προσώπων, των οποίων η δράσις συνδέεται με το πρόσφατον παρελθόν της κατο΄χης εγκυμονεί κίνδυνον προκλήσεως εξεγέρσεως και ερεθισμού μεταξύ των αντιφρονούντων πολιτών και ως εκ τούτου δέον ν’ αποφευχθή.
Οθεν, έχομεν την τιμήν να παρακαλέσωμεν, όπως, εν όψει των διατάξεων του άρθρου 25 του Ν.Δ/τος 3913/1958, αποποιήσας την έγκρισιν τυχόν υποβαλλομένων υμίν, επί του ως άνω θέματος, πράξεων των Κοινοτικών Συμβουλίων,
Ο Υπουργός
Ι.Ν. ΤΟΥΜΠΑΣ»
_________________________________________________________________________________________________
Αλέκος Α. Χατζηκώστας Δημοσιογράφος και εκδότης της εφημερίδας «Η Άλλη Άποψη της Ημαθίας» και του alli-apopsi.gr. Άρθρα του έχουν δημοσιευτεί σε εφημερίδες, περιοδικά και site εδώ και δεκαετίες, ενώ έχει συμμετάσχει με εισηγήσεις σε μια σειρά ιστορικά συνέδρια και ημερίδες. Έχει εκδώσει 7 βιβλία και συμμετέχει σε συλλογικούς τόμους.
