Ό,τι ν’ ακούω με το δεξιό μου αυτί / με μάτι αριστερό το βλέπω.
Κι ό,τι καταπιάνεται ο νους να στοχαστεί, / οι χτύποι της καρδιάς το λένε πρώτοι. (Κ. Βάρναλης)

Διαχείριση του πόσιμου νερού: «Σαπίζει» (ο καπιταλισμός) θα πει ΣΑΠΙΖΕΙ

Επιμέλεια Ομάδα ¡H.lV.S! //  

Στο 1ο μέρος του σημειώματος (σχετικά με τη λατινική Αμερική)  με πυρήνα το σύνθημα «El agua no se vende, se cuida y se defiende» |> Το νερό δεν πουλιέται, το νοιαζόμαστε και το περιφρουρούμε [το υπερασπιζόμαστε]<|, αναφέραμε μεταξύ άλλων ότι «…εκτός από την Κούβα (όπου τα ευκόλως εννοούμενα παραλείπονται…), μόνο στη Βενεζουέλα, το νερό είναι δημόσιος πόρος -συνταγματικά καθιερωμένος», στην Βενεζουέλα που τις προηγούμενες μέρες και σήμερα και τις επόμενες (…και το μέχρι πότε «θα εξαρτηθεί»), παίζονται πολλά περισσότερα, που έχουν να κάνουν με το αν θα συνεχίσει μια πορεία, (με συνεχή πισωγυρίσματα στις πολιτικές επιλογές είναι αλήθεια…) ή θα μετατραπεί σε ένα ακόμη προτεκτοράτο των Αμερικάνων και του διεθνούς κεφαλαίου.

kapitalismos1Αυτό που σήμερα προέχει -σε ότι μας αφορά σαν κομμουνιστές  είναι η αλληλεγγύη στο λαό της χώρας, που βιώνει την καπιταλιστική εκμετάλλευση και κρίση, στο πλευρό του ΚΚ Βενεζουέλας, που δίνει τη μάχη για τα δικαιώματα της εργατικής τάξης, για να ζήσει ο λαός χωρίς εκμετάλλευση και ιμπεριαλιστικές επεμβάσεις καταγγέλλοντας το πραξικόπημα των ΗΠΑ και άλλων συμμαχικών τους κυβερνήσεων στην Αμερική, καθώς και τις επεμβάσεις της ΕΕ και ευρωπαϊκών κυβερνήσεων, τη σιγή ιχθύος του Σύριζα, τη στήριξη των αντιδραστικών δυνάμεων και του εκπροσώπου τους Γκουαϊδό, που αυτοαποκαλείται πρόεδρος της χώρας, τις στρατιωτικές απειλές, τις επεμβάσεις και υποδείξεις ιμπεριαλιστικών χωρών και οργανισμών.

Το ΚΚΕ απαιτεί η ελληνική κυβέρνηση να λάβει ξεκάθαρη θέση ότι αναγνωρίζει τον εκλεγμένο πρόεδρο της Βενεζουέλας Νικολάς Μαδούρο, ότι απορρίπτει τους τυχοδιωκτικούς σχεδιασμούς για την επιβολή από τα έξω ενός «μεταβατικού προέδρου»-μαριονέτα, να καταδικάσει χωρίς μισόλογα την επέμβαση των ΗΠΑ και της ΕΕ.

Το 1ο μέρος για τη διαχείριση του νερού τελείωνε με την παρατήρηση: «Κοινό Αγαθό; Δημόσιο;  …Commodity / Διευκόλυνση (;;) Οικονομικό αγαθόΕλεύθερο / Πλήρως τιμολογημένοαπό παντού απουσιάζει η «μαγική» λέξη καπιταλισμός / ιμπεριαλισμός»

Αλλά τι είναι ιμπεριαλισμός; Συνήθως κατανοείται απλουστευτικά σαν η επιθετική δράση με τη μορφή διπλωματικών και στρατιωτικοπολιτικών επεμβάσεων των ισχυρών καπιταλιστικών κρατών (ως μέρος της εξωτερικής τους πολιτικής), σε άλλα υποδεέστερα, σαν αναπόσπαστο στοιχείο των διεθνών σχέσεων που οι «μικροί» αναπτύσσουν -λιγότερο ή περισσότερο, έξω και ανεξάρτητα από την συνολική στρατηγική και τις επί μέρους επιλογές του καπιταλιστικού κόσμου.

Σύμφωνα με τον πιο σύντομο ορισμό εν είδει κεφαλίδας, του Λένιν, «ιμπεριαλισμός είναι το μονοπωλιακό στάδιο του καπιταλισμού» ή «το ανώτατο στάδιό του», που φυσικά δε μπορεί να δώσει ολόκληρη την ουσία και το περιεχόμενο αυτού που ο λαός ονομάζει «ζούγκλα της αγοράς».

Ο Λένιν ανέλυσε την ουσία και τις νομοτέλειες του ιμπεριαλισμού στο έργο του «Ο ιμπεριαλισμός, ανώτατο στάδιο του καπιταλισμού», που αποτελεί σημαντική θεωρητική βάση και μεθοδολογικό εργαλείο για τη μελέτη και ερμηνεία των φαινομένων και εξελίξεων του σύγχρονου καπιταλισμού και σήμερα -πάνω από 100 χρόνια μετά, παραμένει άκρως επίκαιρο, παρά τις «φιλότιμες» προσπάθειες (οπορτουνιστικής) «επικαιροποίησης».

Το έργο αυτό γράφτηκε με βασικό σκοπό (όπως ο ίδιος σημειώνει), να δείξει ποια ήταν στις αρχές του 20ού αιώνα η συνολική εικόνα της παγκόσμιας καπιταλιστικής οικονομίας, στις διεθνείς αμοιβαίες σχέσεις της και έδωσε ένα ολοκληρωμένο ορισμό, αναδεικνύοντας τις βασικές καθαρά οικονομικές έννοιες του ιμπεριαλισμού, που συνοψίζονται στα 5 βασικά του γνωρίσματα:

1)  Συγκέντρωση της παραγωγής και του κεφαλαίου, που έχει φτάσει σε τέτοια υψηλή βαθμίδα ανάπτυξης, ώστε να δημιουργεί μονοπώλια που παίζουν αποφασιστικό ρόλο στην οικονομική ζωή.

2)  Συγχώνευση του τραπεζικού κεφαλαίου με το βιομηχανικό και δημιουργία μιας χρηματιστικής ολιγαρχίας πάνω στη βάση αυτού του χρηματιστικού κεφαλαίου.

3)  Εξαιρετικά σπουδαία σημασία αποκτά η εξαγωγή κεφαλαίου, σε διάκριση από την εξαγωγή εμπορευμάτων.

4)  Συγκροτούνται διεθνείς μονοπωλιακές ενώσεις των καπιταλιστών, οι οποίες μοιράζουν τον κόσμο.

5)  Εχει τελειώσει το εδαφικό μοίρασμα της γης ανάμεσα στις μεγαλύτερες καπιταλιστικές δυνάμεις και ο ιμπεριαλισμός είναι καπιταλισμός στο στάδιο εκείνο της ανάπτυξης, στο οποίο έχει διαμορφωθεί η κυριαρχία των μονοπωλίων και του χρηματιστικού κεφαλαίου, έχει αποκτήσει εξαιρετική σημασία η εξαγωγή κεφαλαίου και έχει αρχίσει το μοίρασμα του κόσμου από τα διεθνή τραστ

Εφαρμόζοντας τις αρχές της μαρξιστικής κοσμοθεωρίας, ο Λένιν απέδειξε ότι ο ιμπεριαλισμός αποτελεί ένα νέο, ιδιαίτερο, στάδιο και αποκάλυψε την οικονομική του ουσία και τα πολιτικά του χαρακτηριστικά, ότι ο καπιταλισμός στο μονοπωλιακό του στάδιο σαπίζει και πεθαίνει, που βέβαια καθόλου δε σημαίνει ότι θα καταρρεύσει, ως σύστημα και έτσι –ως δια μαγείας θα αντικατασταθεί από το σοσιαλισμό. Μπορεί να έχει ήδη παρασαπίσει, αλλά χωρίς την επαναστατική πάλη της εργατικής τάξης και των συμμάχων της, με στόχο την ανατροπή της εξουσίας των μονοπωλίων και την εγκαθίδρυση της δικτατορίας του προλεταριάτου, ο καπιταλισμός δεν πρόκειται να αντικατασταθεί από το σοσιαλισμό.

 kapitalismos2

Η περίπτωση του Μεξικού

Το 87% του υδάτινου όγκου του Μεξικού προέρχεται από 39 βασικούς ποταμούς της χώρας, οι υδατολεκάνες των οποίων καταλαμβάνουν 58% της συνολικής της επιφάνειας χώρας. Η μέση ετήσια κατά κεφαλήν παραγωγή είναι 4.547 m3 (με ανισόμετρη κατανομή ΝΑ τμήμα 13.566 m3 το υπόλοιπο μόνο 1.897 m3  ~7:1). Αλλά οι Β/ΒΔ περιο­χές και το κέντρο με 32% της υδάτινης απορροής, συγκεντρώνουν το 77% του πληθυσμού και παράγουν το 85% του ΑΕΠ με το 66% του πληθυσμού να χρησιμοποιεί τα υπόγεια ύδατα για πόσιμο νερό (στοιχεία 2007 που δε φαίνεται να έχουν αλλάξει). Όμως από τις 459 υδατολεκάνες οι 130 είναι μολυσμένες ή ανεπαρκείς λόγω υπερβολικής άντλησης και στο Βορά έχουν σχεδόν εξαντληθεί ενώ στο Νότο υπάρχει υπερεπάρκεια με ανανεώσιμα αποθέματα νερού, πλούσια βιοποικιλότητα και μαζί πετρέλαια (πχ. πολιτεία Τσιάπας). Μέσω λοιπόν «οδηγιών» της Διεθνούς Τράπεζας έγιναν τα τελευταία 30 χρόνια «έργα εκμετάλλευσης» του υδάτινου πλούτου, αποστερώντας τον από το λαό -με τους ιθαγενείς (που σε  μεγάλα ποσοστά κατοικούν κυρίως εκεί) να αναγκά­ζονται (μένοντας χωρίς νερό και γη) να μεταναστεύουν σε άθλιες συνθήκες στις μεγάλες πόλεις του Κέντρου και του Βορά της χώρας καθώς και στις ΗΠΑ

Τα αναγκαστικά δάνεια που έδωσε η Διεθνής Τράπεζα στο Μεξικό έθεταν ως περιορισμό την αυτοχρηματοδότηση των έργων ώστε να επανακτήσουν το κόστος των έργων, βάζοντας τους καταναλωτές να πληρώνουν τα σπασμένα, χωρίς συμμετοχή του δημοσίου. Η ΔΤ έχει επιβάλει τη διαχείριση του νερού από το 1972 (βλ &  Programa Nacional Hidrico de México / Εθνικό Πρόγραμμα Διαχείρισης Υδάτων) συμμετέ­χοντας σε πάνω από 30 προγράμματα «αγροτικής διαχείρισης», «υγιεινής», «αποχέτευσης» κλπ. Η έμμεση ιδιωτικοποίηση του νερού που ξεκίνησε το 1983 με μια πρώτη αναθεώρηση του Συντάγματος έγινε επίσημα δεκτή το 1992 επί κυβέρνησης Salinas de Gortari με το Νόμο «Ley de Aguas Nacionales», προχώρησε επί Zedillo που παραχώρησε στους Δήμους τη διαχείριση των δικτύων, επεκτάθηκε σε όλη τη χώρα ενισχύοντας τις κοινωνικές ανισότητες στην πρόσβαση του νερού, ακολούθησε νέος νόμος του 2004 και ολοκληρώθηκε το 2016 & 2017, με τη Δ.Τ. να αποτελεί πορθητήριο κριό στην κατεύθυνση της ιδιωτικοποίησης (ήδη το 2001 το δάνειο 250.000.000$ είχε περιοριστικό όρο που υποχρέωνε τις δημοτικές επιχειρήσεις να επεκτείνουν το δίκτυο τους κάνοντας συμφωνίες με μεγάλες πολυεθνικές για 50 χρόνια (πρόγραμμα Promagua 2002) που έχει επεκταθεί πια σε όλη την επικράτεια (ελέγχοντας το 70% του αστικού πληθυσμού της χώρας) Σε συνεργασία με το WEC |>Διεθνές Κέντρο για το Περιβάλλον (αμερικανική ΜΚΟ)  έχει δημιουργήσει βάση δεδομένων για όλη τη χώρα που βοηθά τις μεγάλες επιχειρήσεις να επιλέξουν που θέλουν να επενδύσουν και μάλιστα οι περιοχές αποθεμάτων νερού (που θεωρήθηκε πόρος στρατηγικής σημασίας) ενισχύθηκαν στρατιω­τικά και απαγορεύτηκαν οι κινητοποιήσεις κατά της ιδιωτικοποίησης του.

Το 2014 έχουμε την συμφωνία – «εφιάλτη» CETA (ΣΣ |> Comprehensive Economic And Trade Agreement) και TiSA (ΣΣ |> Trade in Services Agreement – Συμφωνία για το Εμπόριο Υπηρεσιών), 50 χωρών ανάμεσα τους και όλα τα κράτη – μέλη της ΕΕ, οι ΗΠΑ, ο Καναδάς, η Αυστραλία, η Ελβετία, η Ιαπωνία, το Ισραήλ, το Μεξικό, ο Παναμάς, η Τουρκία, το Πακιστάν κα., όπου με νόμο (που υπερτερεί της εθνικής νομοθεσίας) γράφεται ο προαναγγελθείς θάνατος του δημόσιου χαρακτήρα κοινωνικών υπηρεσιών, όπως η υγεία, η παιδεία, η πρόνοια κλπ και μεταξύ αυτών η ύδρευση. Και, μάλιστα, χαρακτηριστικό της ακραίας μυστικότητας ότι κάποια από τα κείμενα της διαπραγμάτευσης δεν θα δημοσιευτούν παρά μόνο αφού περάσουν 5 χρόνια!

kapitalismos3

«Σαπίζει» (ο καπιταλισμός) θα πει ΣΑΠΙΖΕΙ

Η εμπορευματοποίηση του νερού σήμερα θεωρείται η τρίτη καλύτερη (επικερδέστερη) επένδυση (μετά το πετρέλαιο και το ρεύμα) και πρακτικά μόνο οι «πλούσιοι», αυτοί δηλ. που κατέχουν τα μέσα παραγωγής και τα «κλειδιά» της οικονομίας σε τοπική και παγκόσμια κλίμακα να μπορούν να εξασφαλίσουν την απρόσκοπτη πρόσβασή τους στις πηγές, στη διανομή και στη διάθεση του νερού. Συμπεριλαμβάνεται και το παιχνίδι με τα εμφιαλωμένα που είναι η ταχύτερα αναπτυσσόμενη στον τομέα των τροφίμων και ποτών, και από τις ταχύτερα αναπτυσσόμενες εμπορικές δραστηριότητες: η παγκόσμια κατανάλωση εμφιαλωμένου νερού είναι πάνω από 300.000.000.000 lt (λίτρα) … 300.000.000 κυβικά μέτρα, με μέσο ετήσιο ρυθμός αύξησης 7-8% δηλ. διπλασιασμό σε 12 χρόνια. Τα ετήσια κέρδη των εταιρειών που δραστηριοποιούνται γύρω από το νερό ανέρχονται στο 40% αυτών του πετρελαϊκού τομέα, ενώ είναι υψηλότερα από αυτά του φαρμακευτικού και η αγορά τους θα ξεπεράσει μελλοντικά αυτή της ενέργειας, των μεταλλευμάτων και των βασικών ειδών διατροφής.

Τα προβλήματα που σχετίζονται με το νερό αλλάζουν σε βάθος χρόνου γιατί αλλάζει ο τρόπος ζωής, ο κόσμος δε ζει πια σε χωριά χτισμένα στις όχθες των ποταμών ή κοντά σε πηγές αλλά σε πόλεις, δηλαδή μακριά από τους αναγκαίους υδάτινους πόρους, αλλά εκεί δίπλα βρίθουν οι βιομηχανικοί κολοσσοί, που είτε καταναλώνουν αλόγιστα το νερό, είτε το ρυπαίνουν (συνήθως συμβαίνουν και τα δύο…)

Σύμφωνα με τα διεθνή standards αν η διαθεσιμότητα νερού σε μια χώρα ή σε μια περιοχή είναι κάτω από 1.700 m3/άτομο/έτος υπάρχει πρόβλημα (ΣΣ |> «έλλειψη νερού εμφανής και συχνή»). Κάτω από 1.000 m3/άτομο/έτος θεωρείται σοβαρός ανασταλτικός παράγοντας για την οικονομική ανάπτυξη και τη δημόσια υγεία και τέλος με κάτω από 500m3/άτομο/έτος  βρισκόμαστε σε οριακά επίπεδα (επιβίωσης). Βέβαια αυτά τα νούμερα έχουν να κάνουν με μέσους όρους: σε παγκόσμια κλίμακα αρδεύεται το 16% περίπου της καλλιεργούμενης γης, ενώ στον τομέα αυτό διατίθενται τα δύο τρίτα των υδάτινων αποθεμάτων, στην Ελλάδα, λόγω κακής ποιότητας και ελλιπούς συντήρησης των αρδευτικών δικτύων, το ποσοστό του νερού που καταναλώνεται στις γεωργικές εφαρμογές είναι ακόμα μεγαλύτερο (87% περίπου), ενώ οι απώλειες σε ορισμένες περιπτώσεις φτάνουν μέχρι και το 80%, ενώ η οικιακή κατανάλωση νερού αντιστοιχεί στο 10% περίπου της συνολικής ποσότητας που καταναλώνεται ετησίως.

Οι τέσσερις εταιρείες κολοσσοί που μας παρέχουν τις «υπηρεσίες» του, σε περισσότερες από 150 χώρες είναι οι «Suez RWE» (σε 130), η «Vivendi Environment» (μετέπειτα «Veolia», που δραστηριοποιείται σε 90 χώρες), η «Thames Water» και η «Wessex Water». Η «Veolia» και η «Suez», μαζί ελέγχουν πάνω από το 70% της αγοράς, γεγονός που τις καθιστά το ισχυρότερο μονοπώλιο που λυμαίνεται όχι μόνο παροχή & διάθεση πόσιμου νερού μέσω δικτύων, αλλά και την εμφιάλωση με κέρδη πάνω από 50 δις$. Από το Perrier το 1976, τη «μούφα» της Evian και τη σταδιακή είσοδο Coca-Cola, Nestlé, Pepsi, Φίτζι Water κλπ φτάσαμε σε 2.000.000tn πλαστικού (που αντιστοιχούν σε ~2.000.000tn πετρελαίου για την παραγωγή τους), στα «Pure Life» του Πακιστάν (και αντίστοιχα στη Νιγηρία και αλλού) και σε δηλώσεις (Brabeck-Letmathe, ο πρώην διευθύνων σύμβουλος της Nestlé) του είδους «η ιδέα ότι η πρόσβαση στο νερό θα πρέπει να θεωρείται ως ένα παγκόσμιο ανθρώπινο δικαίωμα είναι «ακραία», υποστηρίζοντας την ιδιωτικοποίηση σε [%] 98,5% (!!) του νερού, και ότι «πολλοί (μπορεί να) το βλέπουν ως δικαίωμα, αλλά αυτό δε σημαίνει ότι πρέπει εμείς να χάνουμε τεράστια ποσά» .

Η κατανάλωση εμφιαλωμένου που στην Κίνα 3πλασιάστηκε (!) και στην Ινδία 5πλασιάστηκε (!!) τα τελευταία χρόνια  προβάλλεται παντοειδώς από τα media σαν κάτι «μαγικό / trendy» και «“in”-life style» και πλέον όχι τόσο το «απλό» αλλά τα διάφορα με «φρουτώδη αρώματα», το «εμπλουτισμένο με ασβέστιο για εγκύους», το «αφροδισιακό πλούσιο σε λίθιο» και ακόμη, οι πολύ μικρές συσκευασίες (<50 ml), για αθλητές και μωρά, παρέα με τα «συμπληρώματα διατροφής» για αδυνάτισμα, απώλεια λίπους, με ειδική σύνθεση βιταμινών C-D σε συνδυασμό με χάπι, gel, συμπυκνωμένο διάλυμα, σκόνη, κάψουλα, κάλυμμα ζελατίνης, … και τέλος (ναι υπάρχει κι αυτό !!) «για οικιακά ζώα εμπλουτισμένο με βιταμίνες, οξυγονωμένο»… 

Και αυτά όταν πάνω από 2,5 δισ απόκληρων, που ζουν σε περιοχές που πραγματικά δεν υπάρχει ασφαλές τρεχούμενο νερό, δεν έχουν τη δυνατότητα να αγοράσουν το εμφιαλωμένο

Πηγή: World Health Organization (WHO) and UNICEF, Meeting the MDG drinking water and sanitation target.

Πηγή: World Health Organization (WHO) and UNICEF, Meeting the MDG drinking water and sanitation target.

Το 2010 η ΓΣ του ΟΗΕ υιοθέτησε το Ψήφισμα 64/292 με το οποίο αναγνωρίζεται η πρόσβαση σε καθαρό νερό και συνθήκες υγιεινής ως δικαίωμα του ανθρώπου. Η απόφαση έγινε δεκτή με 122 υπέρ, 0 κατά και 41 αποχές (μεταξύ αυτών ΗΠΑ, Μεγάλη Βρετανία, Καναδάς, Κύπρος κ.α.)

kapitalismos5

Τραγική είναι η κατάσταση – όπως αποτυπώνεται και στον παγκόσμιο χάρτη της «λειψυδρίας» με έντονο κόκκινο χρώμα – κυρίως στις λεγόμενες αναπτυσσόμενες χώρες, που τα υδατικά τους αποθέματα είναι μεν σε οριακή κατάσταση -αλλά όχι πάντα λόγω έλλειψης νερού στις περισσότερες περιπτώσεις γιατί δεν έχουν τη δυνατότητα διαχείρισης και έτσι δεν είναι σε θέση να καλύψουν βασικές καθημερινές ανάγκες σε νερό, με τις γυναίκες και τα μικρά παιδιά να αναγκάζονται να διανύουν καθημερινά μεγάλες αποστάσεις –χιλιόμετρα, προκειμένου να προμηθευτούν «μια στάμνα» νερό

Αποτελεί θλιβερό γεγονός ότι λόγω της περιορισμένης πρόσβασης σε υδάτινους πόρους 12.000.000 πεθαίνουν κάθε χρόνο22 κάθε λεπτό περισσότεροι από τις ανά τον κόσμο ένοπλες συρράξεις.

Αποκαλυπτικά και τα στοιχεία του πίνακα που ακολουθεί σχετικά με τις προβλέψεις: Αφρική σχεδόν 3πλασιασμός του πληθυσμού με μείωση της διαθεσιμότητας νερού, αντίστοιχα η Ασία και η Νότια Αμερική.

kapitalismos6

Δείτε και |>εδώ<|

«Σαπίζει» (ο καπιταλισμός) θα πει ΣΑΠΙΖΕΙ … Κατά Jose Saramago [ΣΣ |> «Aς ιδιωτικοποιηθούν τα πάντα»] …

Και μια και μπήκατε στον κόπο, ιδιωτικοποιήστε στο φινάλε και την πουτάνα την μάνα που σας γέννησε!

Aς ιδιωτικοποιηθούν τα πάντα, ας ιδιωτικοποιηθεί η θάλασσα και ο ουρανός, ας ιδιωτικοποιηθεί το νερό και ο αέρας,

ας ιδιωτικοποιηθεί η Δικαιοσύνη και ο Νόμος, ας ιδιωτικοποιηθεί και το περαστικό σύννεφο,

ας ιδιωτικοποιηθεί το όνειρο, ειδικά στην περίπτωση που γίνεται την ημέρα και με τα μάτια ανοιχτά.

Και σαν κορωνίδα όλων των ιδιωτικοποιήσεων,

ιδιωτικοποιήστε τα Κράτη, παραδώστε επιτέλους την εκμετάλλευση υμών των ιδίων

σε εταιρίες του ιδιωτικού τομέα με διεθνή διαγωνισμό. Διότι εκεί ακριβώς βρίσκεται η σωτηρία του κόσμου…

«Privatize-se tudo,privatize-se o mar e o céu, privatize-se a água e o ar, privatize-se a justiça e a lei, privatize-se a nuvem que passa, privatize-se o sonho,sobretudo se for diurno e de olhos abertos. E finalmente, para florão e remate de tanto privatizar, privatizem-se os Estados, entregue-se por uma vez a exploração deles a empresas privadas, mediante concurso internacional. Aí se encontra a salvação do mundo… e, já agora, privatize-se também a puta que os pariu a todos.»

Omada

Επικοινωνία – [ FaceBook |>1<|-|>2<| ] – Blog