Γράφει ο Αλέκος Χατζηκώστας //
Τέσσερα χρόνια μετά τη λήξη του εμφυλίου πολέμου και το αστικό καθεστώς κάθε άλλα παρά σίγουρα αισθάνεται μετά τη στρατιωτική του νίκη. Οι διωξεις συνεχίζονται, το ΚΚΕ είναι παράνομο και η κυβέρνηση του Συναγερμού μαζί με τις ΗΠΑ και το Παλάτι, κάνουν ότι περνά από το χέρι τους για την παραπέρα θωράκιση του. Έτσι στο πλαίσιο αυτό ιδρύουν την ΚΥΠ. που έχει για σκοπό της « την αντιμετώπισην της εν τη χώρα εχθρικής κατασκοπείας η οποία στηριζομένη επί των κομμουνιστικών οργανώσεων έχει λάβει τελευταίως λιαν επικίνδυνον έκτασιν». Διευθυντής της θα ορισθεί ο συνταγματάρχης Αλέξανδρος Νάτσινας που είχε αποταχθεί γι τη συμμετοχή του στο κίνημα υπέρ του Παπάγου στις 31/5/1951. Επανέρχεται στην υπηρεσία μαζί με άλλους «στασιαστές» του ΙΔΕΑ στην ενεργό υπηρεσία. Ο Νάτσινας έχει την εμπιστοσύνη των ΗΠΑ. Γράφει χαρακτηριστικά ο Σπ. Λιναρδάτος (Από τον εμφύλιο στη χούντα): «Με την επαναφορά των αξιωματικών του ΙΔΕΑ και την ίδρυση της ΚΥΠ οι αμερικανικές υπηρεσίες στερεώνουν τον έλεγχο τους στις ελληνικές ένοπλες δυνάμεις».
Μία χρήσιμη λεπτομέρεια. Η της ΚΥΠ γίνεται σχεδόν ταυτόχρονα με αυτή του ΝΑΤΟ και επομένως αυτή αναλαμβάνει και ευρύτερα καθήκοντα λόγω γειτνίασης με τις τότε σοσιαλιστικές χώρες…
Τι προηγήθηκε
Τον Σεπτέμβριο του 1925 ιδρύθηκε η «Υπηρεσία Ειδικής Ασφαλείας», η ΥΕΑ, με το νομοθετικό διάταγμα 19 της 23ης Σεπτεμβρίου του 1925. Ως αποστολή είχε «την παρακολούθηση πάσης υπόπτου εις την Ασφάλεια του Κράτους οργανώσεως, την καταδίωξην της κατασκοπείας και την αστυνομίαν επί των ξένων» (άρθρον -1-). Η ΥΕΑ υπαγόταν στο Υπουργείο εξωτερικών. Μετά μόλις τέσσερις μήνες, η υπό εμβρυακή κατάσταση ΥΕΑ, καταργήθηκε και την θέση της πήρε η «Υπηρεσία Γενικής Ασφάλειας του Κράτους», ΥΓΑΚ, η οποία ιδρύθηκε από το νομοθετικό διάταγμα 22 της 29ης Ιανουαρίου 1926. Η ΥΓΑΚ υπάγονταν πλέον στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας. Η ΥΓΑΚ καταργείται το 1936, και ιδρύεται η «Υπηρεσία Αμύνης του Κράτους», ΥΑΚ, με τον αναγκαστικό νόμο 25 της 25ης Ιανουαρίου 1936. Η ΥΑΚ υπάγεται πλέον στο Υπουργείο Στρατιωτικών. Τρεις μήνες αργότερα η ΥΑΚ καταργείται. Ιδρύεται με τον αναγκαστικό νόμο 320 της 5ης Νοεμβρίου 1936, η «Υπηρεσία Αλλοδαπών» ως ειδική Διεύθυνση και υπάγεται στο Υφυπουργείο Δημόσιας Ασφάλειας. Να σημειώσουμε ότι τον Φεβρουάριο του 1949 ιδρύεται ο πρόδρομος της γνωστής μας ΚΥΠ, η «Κεντρική Υπηρεσία Πληροφοριών και Ερευνών» (ΚΥΠΕ) με πρώτο αρχηγό της ΚΥΠΕ, τον ταξίαρχο Ιππικού Πέτρο Νικολόπουλο και με Υπαρχηγό τον τότε Αντισυνταγματάρχη Αλέξανδρο Νάτσινα, μετέπειτα ιδρυτή της ΚΥΠ και Αρχηγό της για 11 χρόνια. Με το νομοθετικό διάταγμα 2421 της 9ης Μαΐου 1953, ιδρύεται η «Κεντρική Υπηρεσία Πληροφοριών», η περιβόητη ΚΥΠ. Στις 28 Αυγούστου του 1986 με το νομοθετικό διάταγμα, 1645, η ΚΥΠ μετονομάζεται σε ΕΥΠ.
Και οι αντιδράσεις της εποχής…
Η ίδρυσή της προκαλεί αντιδράσεις και στα αστικά κόμματα της εποχής. Αντιδράσεις που έχουν να κάνουν πρώτιστα με διαδικαστικά νομοθετικά θέματα. Σε σχετικό πρωτοσέλιδο δημοσίευμα της ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ (7/5/1953) διαβάζουμε: «Η αντιπολίτευσις καταγγέλει την κυβέρνησιν ως ασεβούσαν προς το κοινοβουλευτικόν πολίτευμα και ως παραβιάζουσαν το Σύνταγμα. Η καταγγελία θα επαναληφθή και κατά την σημερινήν έκτακτον συνεδρίασιν της Επιτροπής Εξουσιοδοτήσεως κατά την οποίαν η κυβέρνησις τρεις ημέρας προ της συγκροτήσεως της Βουλής επιμένει να συζητήσει το νομοσχέδιον «περί συστάσεως Κεντρικής Υπηρεσίας Πληροφοριών»…Το επιχείρημα είναι ότι «νομοσχέδια τοιαύτης σημασίας των οποίων μάλιστα αμφισβητείται η συμφωνία προς το Σύνταγμα δεν είναι επιτετραμμμένον να εισαχθούν προς συζήτησιν εις την Επιτροπήν Εξουσιοδοτήσεως όπου δεν είναι δυνατόν εκ των πραγμάτων να τύχουν της επιβαλλόμενης εξονυχιστικής επεξεργασίας και να διεξαχθή επ’ αυτών απολύτως διαφωτιστική συζήτησις..» Μάλιστα έγινε και παρέμβαση στον πρόεδρο της Βουλής από τους Μητσοτάκη, Αλαμανή, Κοθρή και εκπρόσωπο των Φιλελευθέρων (του κ. Παπανδρέου). Μάλιστα το κόμμα αυτό αποφάσισε την αποχή από τη συζήτηση στη Βουλή και την παρουσία σε αυτή μόνο για να καταγγείλει το γεγονός. Ο βουλευτής Καρτάλης επισημαίνει: «…η ύποπτος σπουδή της Κυβερνήσεως δικαιολογεί τους φόβους ότι κάτωθεν νομοσχεδίου αυτού κρύπτονται βουλήσεις εν ψυχρώ επεκτάσεως τους αστυνομικού κράτους. Ο προοδευτικός ελληνικός λαός έδωσεν σκληράν μάχην από του 1950 και εντεύθεν δια να καταργηθή το αστυνομικόν κράτος. Δεν θα δεχθή σήμερα την κατάργησιν των ελευθεριών του δια της δήθεν συγκεντρώσεως αστυνομικών πληροφοριών».
Τελικά ερήμην της αντιπολίτευσης ψηφίζεται το σχετικό νομοσχέδιο. Υπερασπιζόμενος την κυβερνητική πολιτική ο Π. Κανελοπουλος (υπουργός Άμυνας τονίζει: «..δεν δικαιολογείται ο περί αυτού γενόμενος θόρυβος και ότι αποτελεί εν από τα αθωότερα νομοσχέδια της κυβερνήσεως το οποίον όμως αφορά ενόχους». Επίσης, σύμφωνα με το ρεπορτάζ υποστήριξε ότι «επιδιώκεται απλώς ο συντονισμός των ενεργειών των διαφόρων κρατικών υπηρεσιών πληροφοριών προς αποτελεσματικωτέραν δράσιν αυτών, αποφυγήν συγχίσεως εκ των παραλλήλων ενεργειών και περιττής δαπάνης. Η υπηρεσία αύτη πληροφοριών, έχει υψίστην εθνκήν σημασίαν και συνδέεται με την κατασκοπείαν και την αντικατασκοπείαν και την παρακολούθησιν των ενόχων ή των υποτιθεμένων ενόχων,βαρυτάτων ενδεχομένως κατά του Εθνους και του κράτους ενεργειών». Απαντώντας ο Κ. Μητσοτάκης σημείωσε: « Δια το νομοσχέδιον μάλιστα περί υπηρεσίας πληροφοριών απροκαλύπτως διετυοώθει η κατηγορία ότι υποκρύπτει δικατορικάς τάσεις και επιδώξεις. Στοιχειώδης ευαισθησίαν αν είχε η κυβέρνησις ώφειλε ενώπιον της Βουλής συζήτησιν δια να αποκρούση τας κατηγορίας…»
_________________________________________________________________________________________________
Αλέκος Α. Χατζηκώστας Δημοσιογράφος και εκδότης της εφημερίδας «Η Άλλη Άποψη της Ημαθίας» και του alli-apopsi.gr. Άρθρα του έχουν δημοσιευτεί σε εφημερίδες, περιοδικά και site εδώ και δεκαετίες, ενώ έχει συμμετάσχει με εισηγήσεις σε μια σειρά ιστορικά συνέδρια και ημερίδες. Έχει εκδώσει 7 βιβλία και συμμετέχει σε συλλογικούς τόμους.
