Ό,τι ν’ ακούω με το δεξιό μου αυτί / με μάτι αριστερό το βλέπω.
Κι ό,τι καταπιάνεται ο νους να στοχαστεί, / οι χτύποι της καρδιάς το λένε πρώτοι. (Κ. Βάρναλης)

Η λογοτεχνία στην Επανάσταση

Γράφει ο Βασίλης Λιόγκαρης //

Στην πολιτική, πνευματική κι ηθική ανύψωση του σοβιετικού λαού – την εποχή της Οκτωβριανής Επανάστασης – εξαιρετικό ρόλο έπαιξαν η λογοτεχνία, η τέχνη και γενικότερα ο πολιτισμός.
Όλοι είχαμε διαβάσει και γαλουχηθεί από τη φλόγα της ρωσικής επαναστατικής λογοτεχνίας. Όλα εκείνα τ’ αριστουργήματα που είχαν συνεπάρει την ψυχή μας. Τα γιομάτα πάθος, ανταρσία, ανθρώπινο πόνο και μαυλιστική τεχνική ρομάντζα της ρούσικης στέπας και ζωής.

Ο Τολστόι, ο Ντοστογιέφσκι, ο Πούσκιν, ο Γκόγκολ, ο Τουργκένεφ. Ο Τσέχοφ, ο Περμαντόφ, είναι μόνο μερικοί από τους μεγάλους λογοτέχνες που ανέδειξε η ρωσική λογοτεχνία.

Όμως η νέα λογοτεχνία, η νέα κόκκινη λογοτεχνία είναι διαφορετική, ο σοσιαλιστικός ρεαλισμός είναι συμβολική έκφραση της μεγάλης αλήθειας, της μεγάλης πανανθρώπινης πραγματικότητας.
Οι νέοι λογοτέχνες πριν πιάσουν την πένα, κράτησαν χρόνια το ντουφέκιμ υπέφεραν πολύ από πείνα κι από κρύο κι έζησαν από πρώτο χέρι το μεθύσι της μεγάλης Οκτωβριανής Επανάστασης και της καινούριας σοσιαλιστικής αναγέννησης.

Τα ποιήματα ήταν πρόχειρα γραμμένα και τ’ απάγγελναν στους στρατιώτες, στις φάμπρικες και τα συλλαλητήρια. Τα ποιήματα αυτά φυσικά είχαν αποκλειστικά και μόνο επαναστατικό περιεχόμενο. Τα εκφραστικά τους μέσα ήταν απλά και χτυπητά για να γίνονται κατανοητά από τη μεγάλη μάζα. Το ύφος τους είναι γοργό, βίαιο κι ανυπόμονο. Οι περισσότεροι λογοτέχνες που δε βγήκαν μήτε από τα μεγάλα σπίτια μήτε από τα πανεπιστήμια, μόλις είχαν γυρίσει από διάφορα πολεμικά μέτωπα. Τα μάτια τους είχαν ξεχειλίσει από αιματηρές και σκοτεινές εικόνες και η ψυχή τους ήταν πλημμυρισμένη από τη φλόγα της δημιουργίας.

Οι θαρραλέοι αγωνιστές της επανάστασης και του σοσιαλισμού γίνονται τα σύμβολα και οι ήρωες των συγγραφέων, των εικαστικών, των κινηματογραφιστών. Η ρωσική πραγματικότητα πήρε πλέον βαθύτερο και πλουσιότερο περιεχόμενο. Τα νέα θέματα ήταν τραγικά, λιγόλογα, γιομάτα δράση και πάθος, παρμένα μέσα από τα ιδανικά του καινούριου κομμουνιστικού οράματος.
Η σύγχρονη ζωή στη Ρωσία είναι απείρως πιο ενδιαφέρουσα για το λογοτέχνη από οποιαδήποτε άλλη ζωή στην Ευρώπη.

Τα έργα καταδίκαζαν κάθε μορφή καταπίεσης, τους κατακτητικούς πολέμους και την εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο. Ήρωας ήταν ο ίδιος ο λαός, ο εργαζόμενος λαός, οι οικοδόμοι της νέας κοινωνίας.

Εκατομμύρια Σοβιετικοί (κι όχι μόνο) πολίτες αγάπησαν με πάθος τα βιβλία που γράφτηκαν μέσα στη δεκαετία του ΄20 και του ΄30. Όπως ο Ήρεμος Ντόν τουΜ. Σολόχοφ, το Πώς δενότανε τ’ ατσάλι του Ν. Οστρόφσκι, Ο σιδερένιος χείμαρρος του Α. Σεραφίμοβιτς, ο Τσαπάγιεφ του Ντ. Φουρμάνοφ, η Υποχώρηση του Φαντέγιεφ και πολλά άλλα.

Ανάμεσα στους πιο δημοφιλείς συγγραφείς ήταν ο Μαξίμ Γκόρκι, ο Αλεξ. Τολστόι, ο Κ. Φέντιν, ο Ισαάκ Μπάμπελ, ο Άλεξ Μπλοκ, ο Ν. Τιχόνοφ, ο Πιλνιάκ, ο Ηλ. Έρενμπουργκ, ο Ιβάνοφμ ο Γιεφτουσένκο και ο μεγάλος Βλ. Μαγιακόφσκι.

Χωρίς να ξεχνάμε τους μεγάλους όλου του κόσμου που επηρεάστηκαν από τη μεγάλη Οκτωβριανή Επανάσταση, τον Τζον Ριντ, τον Τζακ Λόντον, τον Τζον Στάιμπεκ, τον Έρνεστ Χέμινγουέι, τον Παναΐτ Ιστράτι και τον δικό μας Ν. Καζαντζάκη.

_________________________________________________________________________________________________________

Ο Βασίλης Λιόγκαρης γεννήθηκε στην Αθήνα από γονείς πρόσφυγες, εργάτες, πολυφαμελίτες. Έζησε στα πρώτα παιδικά του χρόνια τη λαίλαπα της κατοχής και μεταφέρει τις τραυματικές αυτές εμπειρίες στα γραφτά του. Σπούδασε θέατρο και για ένα διάστημα δούλεψε σ’ αυτό. Αργότερα απορροφήθηκε από την παραγωγική διαδικασία όπου εργάστηκε σε διάφορες βιομηχανίες. Ο Βασίλης Λιόγκαρης είναι συγγραφέας της γενιάς και της τάξης του. Είναι μέλος της Εταιρίας Ελλήνων Λογοτεχνών.