Ήταν πρωινό της, 2 Σεπτέμβρη του 1945. Στο αμερικανικό θωρηκτό «Μισούρι» που ήταν αγκυροβολημένο στον κόλπο του Τόκιο υπογράφεται το το τυπικό τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου.
Από τη μια η συμμαχική αντιπροσωπεία, επικεφαλής της οποίας ήταν ο Αμερικανός αρχιστράτηγος Ντάγκλας Μακ Αρθουρ. Τις ΗΠΑ εκπροσωπούσε ο ναύαρχος Νίμιτς, την Κίνα ο στρατηγός Σου Γιουντσάγκ, τη Μ. Βρετανία ο Ναύαρχος Φρέζερ, τη Σοβιετική Ενωση ο αντιστράτηγος Κ. Ν. Ντερεβιάνκο, τη Γαλλία ο στρατηγός Λεκλέρκ, την Αυστραλία ο στρατηγός Μπλέμι, τη Νέα Ζηλανδία ο υποστράτηγος αεροπορίας Αϊσιτ, τον Καναδά ο συνταγματάρχης Μουρ – Γκροσγκόβ και την Ολλανδία ο ναύαρχος Χέλφριχ.
Από την άλλη η Ιαπωνική .Επικεφαλής τους ήταν ο νέος υπουργός Εξωτερικών της χώρας Μαμόρου Σιγκεμίτσου , ο αρχηγός του Γενικού Επιτελείου στρατηγός Γιοσιτζίρο Ουμάτζου, ο οποίος διατάχθηκε να συνοδεύσει το υπουργό ως εκπρόσωπος των ενόπλων δυνάμεων της χώρας. Τους δύο Ιάπωνες πληρεξούσιους συνόδεψε ομάδα από εννέα διπλωμάτες και αξιωματικούς. «Ως ανώτατος διοικητής των συμμαχικών δυνάμεων – τόνισε ο Μακ Αρθουρ – αναγγέλλω τη σταθερή μου πρόθεση να προχωρήσω στην άσκηση των ευθυνών μου, μέσα στα πλαίσια των παραδόσεων των χωρών που εκπροσωπώ, με δικαιοσύνη και ανεκτικότητα».
Στη συνέχεια με βάση τα δημοσιεύματα του ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗ της εποχής παρουσιάζουμε, το σημαντικό αυτό γεγονός.
Ο ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ (2/9/1945) με τίτλο «ΣΗΜΕΡΑ Θ’ ΑΝΑΓΓΕΛΘΕΙ ΤΟ ΟΡΙΣΤΙΚΟ ΤΕΛΟΣ ΤΟΥ ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΟΥ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΥ ΠΟΛΕΜΟΥ» δίνει τη σχετική είδηση: «Λονδίνο 1. Το πρωί αύριο (σήμερα) όταν ρολόγια στην Ιαπωνία θα σημαίνουν τη 10.00 ώρα 13.30 το πρωϊ ώρα Ελλάδας, θα αναγγελθεί το τέλος του μεγαλύτερου πολέμου στην Ιστορία και θα σημειώνει το θάνατο της ιαπωνικής αυτοκρατορίας. Ο στρατηγός Μακ Αρθρουρ τηλεγράφησε ότι όλα είνε έτοιμα για την τελετή υπογραφής της παράδοσης της Ιαπωνίας που θα γίνει πάνω στην αμερικανική ναυαρχίδα. Κατά την τελετή θα εκφωνήσουν πανηγυρικούς ο στρατηγός Μακ Αρθουρ και ο ναύαρχος Νίμιτς.»
Στη συνέχεια αναφέρει το λόγο του προέδρου Τρούμαν προς τον αμερικανικό λαό, στο Λευκό Οίκο: « Η σημερινή Κυριακή 2α Σεπτεμβρίου είνε η επίσημη ημέρα της νίκης. Από σήμερα κινούμαστε προς τα εμπρός. Κινούμαστε προς μια νέα εποχή ασφαλείας της χώρας μας. Με τα άλλα Ενωμένα Έθνη κινούμαστε προς μία νέα εποχή ασφαλείας της χώρας μας. Με τα άλλα Ενωμένα Έθνη προς ένα νέο καλύτερο κόσμο διεθνής ειρήνης, καλής θέλησης και συνεργασίας. Η βοήθεια του Θεού μας έφερε σ’ αυτή την ημέρα της νίκης. Με τη βοήθειά του θα πετύχουμε ειρήνη και ευημερία για τους εαυτούς μας και για όλον τον κόσμο τα επόμενα χρόνια…Η νίκη αυτή δεν είνε μόνο νίκη των όπλων. Είνε νίκη της ελευθερίας επί της τυρρανίας. Το πνεύμα της ελευθερίας είνε εκείνο που μας έδωσε την ένοπλη μας δύναμη και έκανε τους άνδρες μας αήττητους στη μάχη. Γνωρίζουμε τώρα ότι το πνεύμα αυτό της ελευθερίας και της ατομικής αξιοπρέπειας του ανθρώπου είνε η πιο ισχυρή δύναμη σ’ όλο τον κόσμο».
Επίσης γίνεται αναφορά στη προκήρυξη του αυτοκράτορα Χιροχίτο: «Ο λαός μου καλείται να καταπαύσει τις εχθροπραξίες καινα καταθέσει τα όπλα και πιστά να εκπληρώσει όλους τους όρους του εγγράφου της υποταγής και τις γενικές διαταγές που εκδίδονται από τον ιαπωνικό αυτοκρατορικό στρατηγείο»
Να τονίσουμε ότι το επίσημο κείμενο υποταγής της Ιαπωνίας είχε οκτώ άρθρα και στα οποία αναφερόταν ότι γίνονται δεκτοί οι όροι που αναφέρονται στη δήλωση Του Ποτσνταμ της 26ης Ιουλίου 1945 και στα οποία διακηρύσσονταν η άνευ όρων υποταγή της Ιαπωνίας. Στο τελευταίο της άρθρο αναφέρει χαρακτηριστικά: «Η εξουσία του Αυτοκράτορα για τη διακυβέρνηση του κράτους και της Ιαπωνικής κυβέρνησης θα βρίσκεται υπό τις διαταγές του Ανωτάτου Αρχηγού των συμμαχικών δυνάμεων, που θα λαβαίνει όσα ήθελε κρίνει κατάλληλα μέτρα για την πραγματοποίηση των όρων ης παράδοσης»
Ο ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ (4/9/1945) αναφέρει για τον γιορτασμό στην ΕΣΣΔ: «Κάθε πολιτεία και χωριό της Σοβιετικής Ένωσης γιόρτασε σήμερα (σ.σ 3/9) τη μέρα της νίκης εναντίον της Ιαπωνίας. Οι εφημερίδες δημοσιεύουν στην πρώτη του σελίδα το χθεσινό ραδιοφωνικό λόγο του στρατάρχη Στάλιν, καθώς και μακρές περιγραφές της τελετής της επίσημης παράδοσης της Ιαπωνίας, που ο ανταποκριτής του Τας παρακολούθησε πάνω στο αμερικανικό πολεμικό Μισούρι.
Στα εργοστάσια έγιναν την Κυριακή μεγάλες συγκεντρώσεις στις οποίες μίλησαν αντιπρόσωποι των εργαζομένων. Ο λόγος που ο αρχιστράτηγο Στάλιν απηύθυνε στο σοβιετικό λαό από τον ραδιοφωνικό σταθμό έδωσε το σύνθημα για μια μεγάλη πατριωτική εξόρμηση απ’ τη μια ως την άλλη άκρη της Σοβιετικής Ένωσης. Χαρακτηριστικό είναι ότι ο σοβιετικός λαός που έχει ριχτεί με όλες τους τις δυνάμεις στο έργο της ανόρθωσης, εξέφρασε στις συγκεντρώσεις αυτές την απόφαση να συνεχίσει και να εντείνει την εργασία και την προσπάθεια που του εξασφάλισε τη νίκη ,για να κερδίσει και τη μεγάλη μάχη της ειρηνικής παραγωγής.
Ο πρόεδρος της Ακαδημίας των Επιστημών της Σοβιετικής Ένωσης τονίζει σε άρθρο του τη σημασία της νίκης εναντίον της Ιαπωνίας σα συμπλήρωμα της νίκης εναντίον της Γερμανίας. Και καταλήγει με τα εξής: «Η παγκόσμια ειρήνη έφτασε. Με το όνομα του Στάλιν στα χείλη ο σοβιετικός λαός βαδίζει με πεποίθηση στο μέλλον».
Σε τηλεγράφημα του Στάλιν προς τον Τρούμαν (3/9/1945) αναφέρονται τα εξής: «Την ημέρα της υπογραφής του πρακτικού της συνθήκης επιτρέψατέ μου να συγχαρώ εσάς ,την κυβέρνηση των Ενωμένων Πολιτειών και τον αμερικανικό λαό για τη μεγάλη νίκη κατά της Ιαπωνίας. Χαιρετώ τις ένοπλες δυνάμεις των Ενωμένων Πολιτειών της Αμερικής για τη λαμπρή νίκη».
Για τη σημασία της λήξης του Β’Π.Π ενδεικτικό είναι το διάγγελμα του Στάλιν προς τους λαούς της ΕΣΣΔ που ανάμεσα στ’ άλλα αναφέρονται τα εξής: «….Δύο εστίες του παγκόσμιου φασισμού και της επιθετικότητας η Γερμανία στη Δύση και η Ιαπωνία στην Ανατολή εξαπέλυσαν εναντίον του κόσμου την καταιγίδα του δευτέρου παγκοσμίου πολέμου. Η πρώτη εστία της παγκόσμιας επιδρομής εκμηδενίστηκε πριν από 4 μήνες. Σαν αποτέλεσμα ο κυριότερος σύμμαχος της Γερμανίας, ο επιδρομέας της Ανατολής, η Ιαπωνία, αναγκάσθηκε 4 μήνες αργότερα να υπογράψει και αυτή το πρακτικό της άνευ όρων παράδοσης. Αυτό σημαίνει πως ήρθε το τέλος του δευτέρου παγκοσμίου πολέμου. Τώρα μπορούμε να πούμε πως κερδίσαμε τους αναγκαίους όρους για μία παγκόσμια ειρήνη…
Η Ιαπωνία αναγνώρισε την ήττα της και υπέγραψε την υποταγή της. Αυτό σημαίνει πως η νότια Σαχαίνη και τα νησιά Κουρίλλες θα γυρίσουν στη σοβιετική πατρίδα μας (σ.σ τα είχε πάρει η Ιαπωνία το 1904 στον Ρωσο-ιαπωνικό πόλεμο) μας και θα ζήσουν για πάντα πια ελεύθερα. Από τώρα και στο εξής οι βάσεις αυτές θα χρησιμεύσουν για την έξοδο της Σοβιετικής Ένωσης προς τον ωκεανό και για την άμυνα της χώρας μας από κάθε πια Ιαπωνική επίθεση.
Ο σοβιετικός λαός δε φείσθηκε δυνάμεις και εργασία χάριν της νίκης. Περάσαμε σκληρά χρόνια, αλλά τώρα ο καθένας μας μπορεί να φωνάζει «νικήσαμε». Η χώρα μας είναι ασφαλής από κάθε γερμανική και ιαπωνική εισβολή. Η πολυπόθητη ειρήνη που τα έθνη του κόσμου περίμεναν, έφθασε. Σας συγκαίρω αγαπητοί μου συμπατριώτες , άνδρες και γυναίκες, για τη μεγάλη νίκη, την επιτυχή λήξη του πολέμου, την επίτευξη της παγκόσμιας ειρήνης. Δόξα στις ένοπλες δυνάμεις της Σοβιετικής Ένωσης, των Ενωμένων Πολιτειών και της Μ. Βρετανίας που νίκησαν τους Ιάπωνες…»
