Ό,τι ν’ ακούω με το δεξιό μου αυτί / με μάτι αριστερό το βλέπω.
Κι ό,τι καταπιάνεται ο νους να στοχαστεί, / οι χτύποι της καρδιάς το λένε πρώτοι. (Κ. Βάρναλης)

Η …τραγωδία, η εκδίκηση &… …ένας πίνακας ζωγραφικής! – Σφαγή της Χίου-30 Μαρτίου 1822

Γράφει η Τασσώ Γαΐλα //
Αρθρογράφος-Ερευνήτρια

Η …τραγωδία,
η εκδίκηση &…
…ένας πίνακας ζωγραφικής!

Σφαγή της Χίου-30 Μαρτίου 1822
Φραντσέσκο Άγιεζ -Ιταλός ζωγράφος…

Χίος 30 Μαρτίου 1822. Ένα πλούσιο νησί του Αρχιπελάγους του Αιγαίου αυτή τη μέρα βιώνει την εισβολή των Οθωμανικών στρατευμάτων και των Εβραίων δουλεμπόρων , εισβολή –σφαγή πολυήμερη του άμαχου πληθυσμού, σφαγή που θα προκαλέσει παγκόσμιο σάλο.

lytras nikif navarhida11

Νικηφόρου Λύτρα/Η πυρπόληση της ναυαρχίδας του Καρά Αλή από τον Κανάρη/1870.

Σύμφωνα με τις πηγές στη λαίλαπα εκείνη της Οθωμανικής χατζάρας σφαγιάστηκαν 42 χιλιάδες Χιώτες, κατάφεραν να διασωθούν με τη φυγή τους στο εξωτερικό και την Ηπειρωτική Ελλάδα περίπου 23.000 άμαχοι, 50.000 οδηγήθηκαν στα σκλαβοπάζαρα ενώ στο καμμένο πλέον γεμάτο αίμα αθώων νησί έμειναν ζωντανοί γύρω στους 2.000 ανθρώπους. Πλήρης ερήμωση και καταστροφή. Το νησί πνίγηκε όχι στα κύματα του Αιγαίου αλλά στο αίμα των αθώων…

Τι προηγήθηκε της σφαγής;

Η εξέγερση των Χιωτών από τον Σαμιώτη Λυκούργο Λογοθέτη και τον Χιώτη Αντώνη Μπουρνιά. Κι αν υπήρχαν Χιώτες που δεν πολυσυμφωνούσαν το γεγονός έφτασε στα αυτιά της Μεγάλης Πύλης που έστειλε τα στρατεύματα της στη Χίο να υπερασπιστεί τα μεγάλα της εκεί οικονομικά συμφέροντα(βλέπε μαστίχα Χίου).Μετά από μικροσυγκρούσεις οι μαχητές των Λογοθέτη-Μπουρνιά έφυγαν από το νησί και … η σφαγή αρχίζει…

sfagi tis xiou

Κ. Κουνελλάκης/Σφαγαί της Χίου/ Βιβλιοθήκη Κοραή Χίου.

Τι ακολούθησε της σφαγής;

hagiez

Φραντσέσκο Άγιεζ/αυτοπροσωπογραφία

Η εκδίκηση! Ο Ψαριανός Κωνσταντίνος Κανάρης και ο Υδραίος Γιώργης Πιπίνος …περνούν στην χορεία των Αθανάτων πυρπολώντας τη ναυαρχίδα του Καρά Αλή στο λιμάνι της καμένης Χίου στις 6 του Ιουνίου του 1822 λίγο μετά την αποτρόπαια σφαγή και στη γιορτή του Μπαϊρραμιού, στο μουσουλμανικό Ραμαζάνι όταν όλοι οι Οθωμανοί στα καράβια του στόλου τους γλεντούν…
Και η νύχτα έγινε μέρα από τις φωτιές στα Οθωμαμικά καράβια… Το λιμάνι της Χίου καίγεται… όπως πριν δυο μήνες είχε καεί η ξηρά… μόνο που τώρα θύματα είναι οι πρώην θύτες… είναι οι ισχυροί που τους συντρίβουν οι αδύναμοι…

Πολλοί λόγιοι, πολλοί καλλιτέχνες δημιούργησαν αριστουργήματα εμπνευσμένοι από την αποτρόπαια και ανήκουστη τραγωδία της Χίου. Στον τομέα της ζωγραφικής <Η Σφαγή της Χίου> του Γάλλου Ντελακρουά η πιο γνωστή εικαστική σύνθεση της σφαγής, σύνθεση που συγκλόνισε και συγκλονίζει. Αφού περάσουμε κι από τον πίνακα του Κ. Κουνελλάκη<Σφαγαί της Χίου>, έργο που εκτίθεται στην βιβλιοθήκη Κοραή Χίου περνάμε σε έναν πίνακα εικαστική δημιουργία του μεγάλου Ιταλού καλλιτέχνη Φραντσέσκο Άγιεζ <Η Φυγή από την Χίο>, έργο τέχνης που εφέτος ‘γιορτάζει’ μιας και ο λαμπρός καλλιτέχνης τον φιλοτέχνησε το 1839!

sfagi tis xiou delacrua

Ευγένιος Ντελακρουά/Η Σφαγή της Χίου/1824/Μουσείο Λούβρου

Φραντσέσκο Άγιεζ ή Χάγιεζ κι <Η Φυγή από την Χίο>. Συγκλονιστική δημιουργία. Έργο του εκπροσώπου του ρομαντισμού Ιταλού Φραντσέσκο Άγιεζ ο οποίος γεννήθηκε σε φτωχική οικογένεια με Γάλλο πατέρα και Ιταλίδα μητέρα στην Βενετία το 1791 και απεβίωσε στο Μιλάνο το 1882.

Κορυφαίος ζωγράφος του 19ου αιώνα με ιδιαίτερη ικανότητα στις προσωπογραφίες-πορτρέτα , στα γυναικεία γυμνά αλλά και σε μυθολογικά θέματα. Από Ελληνικά θέματα της δουλειάς του ξεχωρίζουν σκηνές με αρχαίους θεούς, σκηνές από την Οδύσσεια κι ένα εκπληκτικό πορτρέτο του φιλοσόφου Αριστοτέλη. Όμως…

xios11

<Φυγή από την Χίο> το έργο του Άγιεζ, ‘πρωταγωνιστής’ του σημερινού αφιερώματος στην Τραγωδία της Χίου… στην εκδίκηση… στον πίνακα ζωγραφικής και τον διάσημο Ιταλό ζωγράφο που τον φιλοτέχνησε το 1839 , 180 χρόνια πριν αποτυπώνοντας στον καμβά το ιστορικό γεγονός για πάντα… αλλά και τη λύτρωση… τη φυγή… τη σωτηρία ψυχών…

________________________________________________

Εγκυκλοπαιδικό Λεξικό Ήλιος.