Επιμέλεια Πάνος Αλεπλιώτης //
Υπάρχει αυξημένη φτώχεια στη Σουηδία, γράφει η εφημερίδα The Guardian σε άρθρο που δημοσιεύθηκε στην Σουηδική εφημερίδα Syre.
Η εφημερίδα αναφέρεται σε στοιχεία της Στατιστικής Υπηρεσίας της Σουηδίας που αναφέρουν ότι το ποσοστό των ανθρώπων που ζουν σε σχετική φτώχεια στη Σουηδία σήμερα (με εισόδημα μικρότερο από το 60% του διάμεσου εισοδήματος) είναι έως και 14%, σε σύγκριση με 7 % κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του ’90.
Η εφημερίδα πήρε συνέντευξη από τον Johan Rindevall, επικεφαλής των κοινωνικών σουπερμάρκετ του Δήμου της Στοκχόλμης (Matmissionen). Σημειώνει ότι ο αριθμός των μελών, που έχουν αποδεδειγμένο χαμηλό εισόδημα και ως εκ τούτου επιτρέπεται να ψωνίζουν στα καταστήματα με μειωμένη τιμή, έχει εκτιναχθεί από 7.200 τον Ιανουάριο σε πάνω από 14.700 τον Οκτώβριο του τρέχοντος έτους. Περίπου το 40% των νέων πελατών είναι οικογένειες με παιδιά. Ακόμη πως έρχονται και μη μέλη να ψωνίσουν λέγοντας πως δεν μπορούν να τα βγάλουν πέρα.
Πριν λίγες ημέρες, η Ένωση μονογονεϊκών οικογενειών δημοσίευσε μια έρευνα, η οποία δείχνει ότι όλο και περισσότεροι μόνοι γονείς ανησυχούν για την οικονομική τους κατάσταση και ότι το 60% μαγειρεύει τακτικά φθηνότερα τρόφιμα για τον εαυτό τους για να δώσουν προτεραιότητα στα παιδιά.
Δείχνει επίσης ότι πολλοί άνθρωποι αποφεύγουν τα οδοντιατρικά ραντεβού και ότι όλο και περισσότερα παιδιά ανησυχούν για τα οικονομικά της οικογένειας.
Οι τιμές της βενζίνης και των τροφίμων έχουν επίσης εκτοξευθεί στα ύψη. Το κόστος του βουτύρου αυξήθηκε κατά περίπου 25% φέτος, του κρέατος κατά 24% και του τυριού κατά περίπου 22%, σύμφωνα με τους ισότοπους σύγκρισης τιμών καταναλωτή.
«Η Σουηδία μπορεί να έχει ακόμα ένα καλό δίχτυ ασφαλείας, αλλά μπορεί να μην είναι αρκετά προετοιμασμένη για ξαφνικό, μεγάλο κόστος διαβίωσης», λέει ο Rindevall.
«Το μόνο θετικό σε όλα αυτά είναι ότι τώρα τόσοι πολλοί άνθρωποι μιλούν για απίθανες τιμές τροφίμων που δεν υπάρχει πλέον το ίδιο στίγμα στο να μην μπορούν να συντηρήσουν την οικογένειά τους. Δεν είναι πλέον ταμπού».
Η Σουηδία περιγράφεται από την εφημερίδα The Guardian ως μια χώρα που θα έπρεπε να είναι καλά εξοπλισμένη για δύσκολες στιγμές. Είναι γνωστή για ένα γενναιόδωρο σύστημα κοινωνικής πρόνοιας, η πέμπτη πλουσιότερη χώρα της ΕΕ από άποψη κατά κεφαλήν ΑΕΠ και σχεδόν ανεξάρτητη από το ρωσικό φυσικό αέριο. Αλλά τα φαινόμενα μάλλον απατούν.
Το σύστημα πρόνοιας της Σουηδίας έχει αποδυναμωθεί σταθερά τα τελευταία χρόνια, γεγονός που αυξάνει το χάσμα μεταξύ πλουσίων και φτωχών και αφήνει όλο και περισσότερους ανθρώπους εκτεθειμένους στις επιπτώσεις του πληθωρισμού που ήταν κατά μέσο όρο περίπου 8% κατά τη διάρκεια του φθινοπώρου.
Τα εισοδήματα των νοικοκυριών έχουν επίσης πληγεί από τους λογαριασμούς ηλεκτρικού ρεύματος που έχουν διπλασιαστεί σε ορισμένες περιπτώσεις. Περισσότερο από το 75% της ηλεκτρικής ενέργειας της Σουηδίας προέρχεται από υδροηλεκτρική, πυρηνική και αιολική ενέργεια, αλλά δεν έχει ξεφύγει από τις επιπτώσεις του πολέμου στην Ουκρανία στις τιμές ενέργειας σε ολόκληρη την ήπειρο.
Τα οκτώ κοινωνικά καταστήματα– πέντε στη Στοκχόλμη, τρία από τα οποία άνοιξαν φέτος, δύο στο Γκέτεμποργκ και ένα στο Μάλμε – πωλούν τρόφιμα που δωρίζονται από παραγωγούς και λιανοπωλητές που κινδυνεύουν να πάνε χαμένα, συνήθως επειδή δεν έχουν ομοιομορφία, έχουν κατεστραμμένες συσκευασίες ή κοντινή ημερομηνία κατανάλωσης.
Τα συμπεράσματα βγαίνουν εύκολα. Ο καπιταλισμός είτε στις “φτωχές” είτε στις “πλούσιες” οικονομίες ακόμη και αυτές που έχουν προβληθεί σαν πρότυπα κοιτάει να εξασφαλίσει την κερδοφορία των μεγάλων επιχειρήσεων και Οίκων και στέλνει τους υπόλοιπους στην φτώχεια και στην ανέχεια. Οι Σουηδοί άρχισαν να το συνειδητοποιούν. Καιρός να αντιδράσουν.
