«Από την Κάνδανο έρχομαι
και από το Αποπηγάδι
μη με ρωτάτε ίντα άκουσα
μη με ρωτάτε ίντα είδα…»
(ριζίτικο)
Στο 78’ διεκόπη ο ποδοσφαιρικός αγώνας της Γ΄ κατηγορίας της Ε.Π.Σ. Χανίων, μεταξύ της Υρτακίνας και του Ασπάλαθου που πραγματοποιήθηκε στο γήπεδο της Κανδάνου κι ενώ το σκορ ήταν 3-1 υπέρ των γηπεδούχων (Υρτακίνα) ύστερα από σχετική απόφαση του διαιτητή Τσιλίκα. Αιτία ήταν το αντιφασιστικό πανό που ανάρτησαν οπαδοί του Ασπάλαθου και το οποίο η Ένωση Ποδοσφαιρικών Σωματείων Χανίων (ΕΠΣΧ) θεώρησε ότι παραβιάζει τους κανόνες της FIFA προτρέποντας τον διαιτητή να διακόψει τον αγώνα! Το επίμαχο πανό έγραφε:
«Την Κάντανο, τα Ανώγεια, τα κάψαν οι ναζί / φασίστες δε χωράνε σ” ολόκληρη τη Γη».
Είχε προηγηθεί μία πρώτη παρατήρηση από την πλευρά του διαιτητή, ενημερώνοντας σχετικά τους αρχηγούς των ομάδων για να κατέβει το πανό, κι ενώ βρισκόταν σε εξωτερικό χώρο του γηπέδου(!) της Κανδάνου χωρίς όμως να δοθεί συνέχεια και με αποτέλεσμα να κυλήσει κανονικά η ροή του αγώνα. Στο δεύτερο ημίχρονο το πανό εμφανίστηκε και πάλι στην εξέδρα των φιλάθλων του Ασπάλαθου. Ο διαιτητής επικοινώνησε με την ΕΠΣ Χανίων, και λίγη ώρα αργότερα, προφανώς με σχετική υπόδειξη, προχώρησε στην οριστική διακοπή του αγώνα για την τύχη του οποίου πλέον θα αποφασίσει η Ένωση.
Σχετικά με την διακοπή του αγώνα και μία πρώτη απάντηση, σε δημοσίευση στην σελίδα τους στο Facebook, τα μέλη του Ασπάλαθου, σημειώνουν χαρακτηριστικά ότι:
«3 Ιουνίου 1941: Οι ναζί έκαιγαν και κατέστρεφαν ένα ολόκληρο χωριό, την Κάντανο. Εκτελέστηκαν 180 άνθρωποι.
3 Μαρτίου 2018: Παίζουμε στην Κάντανο και ανεβάζουμε πανό “Την Κάντανο τα Ανώγεια τα κάψαν οι ναζί, φασίστες δεν χωράνε σ’ ολόληρη τη Γη”.
Το παιχνίδι διακόπηκε…
Μέσα στις επόμενες μέρες θα βγει αναλυτικότερη ανακοίνωση για το περιστατικό.
Υ.Γ.: Στις φωτογραφίες το σχετικό πανό, καθώς και οι τρεις επιγραφές που άφησαν οι ναζί στην Κάντανο.»
Δόγμα επικίνδυνης ανοχής στον ναζισμό
Το παραπάνω δεν αποτελεί ένα μεμονωμένο περιστατικό, υπενθυμίζουμε ότι πάλι στην Κρήτη και σε αγώνα τοπικού πρωταθλήματος είχε συμβεί ανάλογο περιστατικό και συγκεκριμένα στον 
ποδοσφαιρικό αγώνα του Πατούχα με τον Τηγανίτη (0-2) στη Βιάννο τον περασμένο Οκτώβριο και για λογαριασμό της Γ’ Ε.Π.Σ. Ηρακλείου όπου η ανάρτηση αντιφασιστικού πανό είχε προκαλέσει την παρέμβαση του διαιτητή ο οποίος είχε απειλήσει με διακοπή του αγώνα εάν το πανό δεν κατέβαινε από τις κερκίδες, το ζήτημα έληξε όταν το πανό αναρτήθηκε εκ νέου σε ύψωμα εκτός του γηπέδου.
Όλα τα παραπάνω πέρα από ένα μη μεμονωμένο περιστατικό αποτελούν εικόνα της επικίνδυνης ανοχής που δείχνουν οι κρατικοί και αθλητικοί φορείς, κάθε βαθμίδας, προς τα εγκλήματα του ναζισμού καις τους επιγόνους του, δηλαδή προς τη ναζιστική συμμορία της Χρυσής Αυγής που βαρύνεται με τη σειρά της για μια ακολουθία ρατσιστικών, ξενοφοβικών εγκλημάτων και για έντονη στοχοποίηση του εργατικού κινήματος – μην ξεχνάμε ότι η δίκη της βρίσκεται σε εξέλιξη, κυνηγώντας όμως στο δόγμα τη μη ενασχόλησης της πολιτικής με τα αθλητικά ζητήματα (No Politica) το αντιφασιστικό κίνημα και ακόλουθα την ιστορική μνήμη! Κι ας είναι γνωστό από δεκαετίες ότι ένας από τους χώρους που προσπαθούσε η Χρυσή Αυγή να αυξήσει την παρέμβαση και τη δύναμη της ήταν τα γήπεδα και ο αθλητισμός κι ότι προηγήθηκαν έντονοι αγώνες για να μην το πετύχει αυτό. Οι απαγορεύσεις λοιπόν, όπως η παραπάνω δεν πρέπει να μένουν αναπάντητες από το εργατικό κι αντιφασιστικό κίνημα καθώς οδηγούν στο ξέπλυμα του ναζισμού καθώς και στην πολιτική του νομιμοποίηση.
Έχει πάντως σημασία να σημειώσουμε ότι η μέρα όπου πραγματοποιήθηκε ο ποδοσφαιρικός αγώνας μεταξύ της Υρτακίνας και του Ασπάλαθου (3 Μαρτίου 2018) δεν είναι μία τυχαία ημερομηνία καθώς στις 3 Μαρτίου το 1941 οι ναζί διέπραξαν το ολοκαύτωμα της Κανδάνου, και των γύρω χωριών, εκτελώντας παράλληλα 180 ανθρώπους – το πανό των φίλων του Ασπάλαθου ήθελε ακριβώς αυτή την ημέρα να τιμήσει καθώς και τους τωρινούς κάτοικους της μαρτυρικής Κανδάνου.
Μια διαφορετική θέαση του αθλητισμού
Η παραπάνω στάση του σωματείου και των φίλων του Ασπάλαθου δεν είναι ξένη προς τις ιδέες που πρεσβεύουν και εφαρμόζουν σε κάθε αγώνα της ομάδας τους καθώς είναι ένας νέος αυτοοργανωμένος αθλητικός σύλλογος που εναντιώνεται στην εμπορευματοποίηση του 
αθλητισμού δρώντας ταυτόχρονα αθλητικά αλλά και πολιτικά. Στο αρχικό κείμενο με το οποίο συστήθηκε η ομάδα στο κοινό των Χανίων στην έναρξη του πρωταθλήματος αναφέρει:
«[..] θέλουμε να σπείρουμε και εμείς το μικρόβιο μιας διαφορετικής έννοιας του αθλητισμού στην πόλη που ζούμε. Αυτό σημαίνει ότι αυτο–οργανώνουμε τις προπονήσεις μας με συλλογικό τρόπο, είμαστε ενάντια στην εμπορευματική μορφή του αθλητισμού γενικότερα, εναντιωνόμαστε στην ιεραρχία λειτουργώντας με οριζόντιες διαδικασίες. Αποφασίζουμε ομόφωνα και όχι πλειοψηφικά μέσα από τις συνελεύσεις μας. Εναντιωνόμαστε στην “no politica” λογική, καθώς θεωρούμε ότι είμαστε πολιτικά και όχι κομματικά όντα και έχουμε φωνή ενάντια στο φασισμό, το σεξισμό, το ρατσισμό και ενάντια σε οποιαδήποτε μορφή τυπικής ή άτυπης εξουσιαστικής τάσης. Μέσα από αυτά τα χαρακτηριστικά θέλουμε να αναδείξουμε και να βιώσουμε μια ανάγκη που έχει μετατραπεί σε μπίζνα στα πλαίσια του ανταγωνισμού και της κερδοφορίας.»
_______________________________________________________________________________________________________
Ο Ειρηναίος Μαράκης γεννήθηκε στα Χανιά το 1986, απόφοιτος της τεχνικής εκπαίδευσης. Συμμετέχει με ποιήματα του στα συλλογικά έργα (e-books) ενώ ποιήματα του έχουν δημοσιευτεί σε διάφορες λογοτεχνικές σελίδες. Αρθρογραφεί στην εφημερίδα Αγώνας της Κρήτης καθώς και στο διαδικτυακό πολιτικό και πολιτιστικό περιοδικό Ατέχνως. Διατηρεί το ιστολόγιο Λογοτεχνία και Σκέψη.
