Στο Κιλκίς συνεχίστηκε το «ταξίδι» παρουσίασης του νέου βιβλίο του Αλέκου Χατζηκώστα «29 στιγμές (εκδόσεις «ατεχνως») τη Δευτέρα 19/6 στη αίθουσα Καπναποθήκης της Αυστροελληνικής. Η εκδήλωση ήταν ενταγμένη στο εορταστικό πρόγραμμα των «Ελευθερίων» του Κιλκίς και τη διοργάνωση είχε ο Σύνδεσμος Φιλολόγων ν. Κιλκίς «Παναγιώτης Μουλλάς».
Μεταξύ των παρευρισκομένων που γέμισαν την αίθουσα ήταν και ο αντιδήμαρχος Πολιτισμού του Κιλκίς Θεμιστοκλής Κοσμίδης.
Για το βιβλίο μίλησε η Ελένη Λιαρετίδου, πρόεδρος του Συνδέσμου, ενώ το βιογραφικό του συγγραφέα και αποσπάσματα από το βιβλίο διάβασε η αντιπρόεδρος Αναστασία Μπακιρτζή.
Μιλώντας ο ίδιος ο συγγραφέας πέρα από το περιεχόμενο του βιβλίου αναφέρθηκε και σε γενικότερα ζητήματα όπως το Προσφυγικό με αφορμή τη τραγωδία στην Πύλο, την αξία της ανάγνωσης, αλλά και στη γενικότερη συμβολή της Λογοτεχνίας στον αγώνα για «να ανθρωπεύσει ο άνθρωπος». Επίσης απάντησε σε ερωτήσεις του κοινού και υπέγραψε αντίτυπα του βιβλίου του.
Ολόκληρη η παρέμβαση της Ελένης Λιαρετίδου:
Αν ήθελα να βάλω έναν υπότιτλο στο βιβλίο του Αλέκου Χατζηκώστα θα έλεγα το κοινότοπο ίσως «ταξίδι στη μνήμη» ή «βουτιά στη μνήμη» επί το λαϊκότερον…βουτιά στο παρελθόν με ανάδυση όμως στο παρόν και με το βλέμμα στο μέλλον. Οι 29 στιγμές είναι όλες στιγμές μνήμης του συγγραφέα, κοντινής αλλά και απώτερης. 29 στιγμές λοιπόν,29 κινηματογραφικά πλάνα ή φωτογραφικά κλικ, 29 μικρά ή μεγάλα συναισθηματικά θραύσματα που διεκδικούν ύπαρξη, αποκτούν φωνή και εκπέμπουν μήνυμα· ακριβώς γιατί το παρελθόν της αφήγησης τέμνει το ζωντανό παρόν των αναγνωστών και φωτίζει έτσι δρόμους για το τώρα και για το μέλλον. Δρόμους που κοινή τους συνισταμένη είναι ο συλλογικός και ατομικός αγώνας, η ενεργοποίηση μιας στάσης ζωής με σαφή «πολιτικό» χαρακτήρα.
Ξεκινώντας ας σταθούμε στο εξώφυλλο…αποτυπώνει κατά τη γνώμη μου αρχικά έναν δημιουργικό διάλογο των τεχνών: ο πίνακας της Βεροιώτισσας εικαστικού Εύας Αμνιώτη με θέμα από την ταινία του Δήμου Αβδελιώδη «Το δέντρο που πληγώναμε» γίνεται το εξώφυλλο ενός λογοτεχνικού βιβλίου και κατά δεύτερον, αμέσως μας βάζει στο ταξίδι: ταξίδι πίσω, στην ασπρόμαυρη παιδική μας ηλικία, τότε που μαζεύαμε τα σύνεργα μας, αισθήσεις, νου και αισθήματα και οπλιζόμασταν για τη μάχη της ζωής που μας περίμενε.
Ξαναβλέπουμε τον κόσμο με τα παιδικά μας μάτια που μπορούν να συνταιριάζουν τα αταίριαστα, να ουσιώνουν τα ασήμαντα και να αποκαθηλώνουν τα σημαντικά. Ένα εξώφυλλο γεμάτο νοσταλγία και μνήμη. Προχωρώντας στο εσωτερικό του βιβλίου βρίσκουμε την πρώτη ενότητα: «Μνήμες» ο τίτλος… στο παρελθόν λοιπόν: η παιδική ηλικία, ο αγωνιστής πατέρας και η μαχητική μάνα, η κατοχή και η αντίσταση, στιγμιότυπα από τη νεότερη ιστορία· οι ήρωες- πρωταγωνιστές παρελαύνουν στα αφηγήματα επιδιώκοντας να αφήσουν το κοινωνικό και πολιτικό αποτύπωμα στην εποχή τους. Μόνο στην εποχή τους; Όχι καθώς όλες οι ιστορίες πλάθονται με προβολή στο παρόν είτε έμμεσα καθώς κινείται ο αναστοχασμός είτε άμεσα ως σχόλιο της αλλοτριωτικής απόστασης μας από εκείνο το νοσταλγικό παρελθόν. Χαρακτηριστικό της οπτικής του συγγραφέα το πρώτο διήγημα «Ο πλάτανος του Δεκαπενταύγουστου» στο οποίο η οικολογική συνείδηση ενσαρκώνεται σε αγωνιστική διάθεση υπαγορεύοντας στάση, τελικά πολιτική, συνδέοντας έτσι τον αναγνώστη με τον ενεργό πολιτικό ακτιβισμό του συγγραφέα. Η δεύτερη ενότητα είναι αφιερωμένη στις μνήμες του Έρωτα. « Του έρωτα» λοιπόν ο τίτλος της. Είναι οι μεγάλοι έρωτες των μαθητικών και φοιτητικών χρόνων του συγγραφέα-αφηγητή που δεσπόζουν στις αναμνήσεις του· έρωτες κατά κύριο λόγο ανεκπλήρωτοι, ανομολόγητοι ή χαμένοι που κινούνται στο επαναλαμβανόμενο μοτίβο: κεραυνοβόλος έρωτας της νιότης- χωρισμός- προσπάθεια του ήρωα στο παρόν να βρει τα ίχνη της παλιάς αγαπημένης – εδώ εισέρχεται και η σύγχρονη τεχνολογία, κινητά τηλέφωνα και διαδίκτυο- αλλά και τυχαία συνάντηση που φέρνει κάποιες-λίγες- φορές επανένωση ή οριστική ματαίωση της ελπίδας, όπως συμβαίνει στο διήγημα «Τουλάχιστον τα παιδιά μας».
Στην τρίτη αφηγηματική ενότητα « Η ζωή θέλει αγώνα» διαγράφονται ξεκάθαρα οι πολιτικές πεποιθήσεις του συγγραφέα. Πρόκειται για διηγήματα- ανταποκρίσεις από το μέτωπο της εργατικής πάλης που προσιδιάζουν περισσότερο στην ιδιότητα του Αλέκου Χατζηκώστα ως δημοσιογράφου και πολιτικού σχολιαστή. Οι κεντρικοί ήρωες έχουν περίπου το ίδιο προφίλ: μικροαστική καταγωγή, εργασία και οικογενειακή κατάσταση και η προσωπικότητά τους είναι διαποτισμένη από την πολιτική/κομματική τους ένταξη. Φυσικό για μια εποχή, στην οποία τα πάντα ήταν πολιτική, όσο κι αν αυτό σήμερα μοιάζει παράδοξο. Κι αν στην εποχή της πρώτης ενότητας η ανθρώπινη ελπίδα και η δικαίωση ήταν σ’ ένα βαθμό πραγματικότητα, αυτό ακριβώς μάς καλεί ο συγγραφέας να πράξουμε τώρα, στην εποχή του καναπέ και της παθητικότητας.
Αγώνας λοιπόν καθημερινός με πρότυπο αυτούς που έφυγαν έχοντας προσφέρει αναλλοίωτες στο χρόνο υπηρεσίες. Τα γεγονότα διαδραματίζονται στα μεταπολιτευτικά χρόνια με επίδικο τη διαμάχη “δογματικών και αναθεωρητικών” στο χώρο της παραδοσιακής Αριστεράς. Ο συγγραφέας ολοφάνερα προτάσσει μια στάση ζωής που διέπεται από την αξιοπρέπεια και το μαχητικό φρόνημα του αγωνιστή, όπως ακριβώς ο ήρωάς του στο διήγημα «Η πρώτη απόλυση»
Η συλλογή «29 στιγμές» ολοκληρώνεται με τα διηγήματα «Μικρής φόρμας», τα οποία θεματικά προκύπτουν από ετερόκλητα στιγμιότυπα μνήμης με κοινό άξονα την αγάπη. Πρόκειται για διηγήματα χαι-κού, στα οποία ο συγγραφέας καλείται να διηγηθεί σε πρώτο ή τρίτο πρόσωπο μια ολόκληρη ιστορία σε λίγες παραγράφους και που είναι ιδιαίτερα ελκυστικά λόγω της ιδιαίτερης αφηγηματικής και περιγραφικής ικανότητας του συγγραφέα. Θα ακούσουμε χαρακτηριστικά το μικρής φόρμας διήγημα με τίτλο «Αμίλητο ζευγάρι»
Και λίγα λόγια για τα λογοτεχνικά χαρίσματα της συλλογής: Ο Αλέκος Χατζηκώστας ανταποκρίνεται επάξια στο απαιτητικό είδος γραφής που είναι το διήγημα. Η ρεαλιστική, βιωματική και συχνά αυτοβιογραφική γραφή του αφαιρεί το περιττό και εστιάζει στο σημαντικό, σε αυτό που πρέπει να ειπωθεί ή να εννοηθεί και η αφήγηση φωτίζει κάθε φορά ένα συγκεκριμένο επεισόδιο που γίνεται αφορμή για σκέψη ή για ονειροπόληση. Αυτή η εστίαση ταυτόχρονα με το βλέμμα του αφηγητή που μια «ανοίγει» στο χώρο και στα πρόσωπα και μια «κλείνει», στενεύει και επικεντρώνεται στο ένα πρόσωπο, στα μάτια, στην έκφραση αποδίδουν μια κινηματογραφική τεχνική που εύκολα μπορεί να μεταμορφώσει τα διηγήματα του Αλέκου Χατζηκώστα σε ταινίες μικρού μήκους (γιατί όχι και σε θεατρικά μονόπρακτα;).
Οι διάλογοι με το ιδιόλεκτο των ηρώων προσδίδουν αληθοφάνεια στα αφηγούμενα, οι διακειμενικές αναφορές συνεχίζουν τον διάλογο που ξεκινά το εξώφυλλο και καθώς προέρχονται από ποικίλες πηγές ( μουσική, ποιήματα, τραγούδια, βιβλία, ταινίες) πλουτίζουν την αφήγηση ενώ καθοριστικό είναι το χιούμορ, δείγμα συγγραφικής ευφυΐας. Όλα αυτά δίνονται με μια γλώσσα απλή, καθημερινή, δυνατή εκφραστικά, αστόλιστη από περιττά φτιασίδια, όχι όμως στεγνή και ψυχρή· το αντίθετο: αναδίνει μαζί ρεαλισμό και συναίσθημα, αλήθεια και αυθεντικότητα. Όπως ακριβώς είναι, και θέλουμε να είναι ο άνθρωπος! Αυτόν τον άνθρωπο ο Αλέκος Χατζηκώστας τον τοποθετεί στο κέντρο του συγγραφικού του «είναι» και πιστεύει στη δημιουργική δύναμή του. Με τη φωτεινή και αισιόδοξη γραφή του ο ίδιος επενδύει στη ζωή, στην ιστορία και στο όνειρο· και μας καλεί να αντισταθούμε, μας καλεί να μην εγκαταλείψουμε και να τολμήσουμε την ύψιστη προσωπική και πολιτική μάχη, « Να αγωνιστούμε για να παραμείνουμε Άνθρωποι».
