Στις 28 Αυγούστου με το παλαιό ημερολόγιο ή στις 9 Σεπτέμβρη 1828 με το νέο, γεννιέται ο μεγάλος Ρώσος συγγραφέας Λέον Τολστόι.
«Εξήντα ολόκληρα χρόνια, μέσα στις πιο περίπλοκες συνθήκες της δουλοπαροικίας, την εποχή που μόλις άρχισε να προβάλλει ο καπιταλισμό στη Ρωσία, την εποχή που άρχισε να ετοιμάζεται η πρώτη ρωσική επανάσταση, με τη δυνατή φωνή του, ο προικισμένος συγγραφέας, έριχνε το προσωπείο από τους κάθε λογής εκμεταλλευτές και με το ακονισμένο του νυστέρι το έμπηγε βαθιά στην πληγή της φεουδαρχικής κοινωνίας, ξεσκέπαζε τις βρωμιές και τα αίσχη της.
Στο έργο του Τολστόι αντανακλά η ίδια η ρωσική ζωή. Με τα έργα του, απαντά στα φλέγοντα ερωτήματα του καιρού του. Οι αθάνατες σελίδες της Αννας Καρένινας», του «Πόλεμος και Ειρήνη», της «Ανάστασης και των άλλων του έργων, είναι σωστή εγκυκλοπαίδεια της ρωσικής κοινωνίας του 19ου αιώνα.
Αλλά δεν εξαντλείται εδώ το μεγαλείο του Τολστόι. Η κληρονομιά του δεν είναι μόνο το διαμάντι της ρωσικής λογοτεχνίας. Ο Τολστόι είναι η εθνική δόξα του ρωσικού λαού, και ταυτόχρονα δόξα και ύμνος ολόκληρης της ανθρωπότητας. Τα λαμπρά του μυθιστορήματα, τα διηγήματα, τα θεατρικά του έργα, τα παραμύθια και οι ιστορίες, είναι μια ανεκτίμητη σνεισφορά στο θηασυαρό της Παγκόσμιας λογοτεχνίας. Τα έργα του Τολστόι ανήκουν στην κατηγορία των πιο θαυμάσιων πραγματοποιήσεων του ανθρώπινου πολιτισμού».
Όπως είπε ο Λένιν, τα έργα του Τολστόι αποτελούν «ένα βήμα προς τα εμπρός στην καλλιτεχνική εξέλιξη της ανθρωπότητας».
Ο Λένιν έδωσε ιδιαίτερη προσοχή στα έργα του Τολστόι. Τα ανέλυσε και έκανε μια πολύτιμη και ολοκληρωμένη εκτίμηση των έργων και της διδασκαλίας του:
«Ο Λ. Τολστόι, έγραφε, εμφανίζεται στη σκηνή σαν ένας μεγάλος καλλιτέχνης την εποχή της οπισθοδρομικής δουλοπαροικίας. Σε μια σειρά θαυμάσια έργα που έγραψε σε διάστημα μεγαλύτερο από μισό αιώνα λογοτεχνικής δραστηριότητας, έδωσε μια εικόνα της παμπάλαιας, προεπαναστατικής Ρωσίας που και μετά το 1861 παρέμενε μισοφεουδαρχική, της αγροτικής Ρωσίας, του γαιοκτήμονα και του αγρότη. Περιγράφοντας τη φάση αυτή της ιστορικής ζωής της Ρωσίας, ο Τολστόι κατόρθωσε να θέσει τόσα ζωτικά ερωτήματα, κατόρθωσε να πετύχει μια τέτοια καλλιτεχνική δύναμη, που τα έργα του παίρνουν θέση ανάμεσα στα πρώτα της παγκόσμιας λογοτεχνίας».
Α. Σεστάκ, Αυγή 13/11/1953
