Ακρωτηριασμένοι άνθρωποι, μια γυναίκα που κρατά στην αγκαλιά της το νεκρό παιδί της, ένα φοβισμένο άλογο και στο έδαφος πεσμένος ένας στρατιώτης με ένα μαχαίρι στο χέρι. Στο μουσείο Πικάσο στο Παρίσι, ήδη στην είσοδο, οι επισκέπτες έρχονται αντιμέτωποι με την αποτύπωση του τρόμου. Πρόκειται για μια αναπαραγωγή του έργου «Γκερνίκα» του Ισπανού κομμουνιστή ζωγράφου. Το αυθεντικό βρίσκεται από το 1992 στο Μουσείο Reina Sofia στη Μαδρίτη.
Η «Γκερνίκα», ένα συγκλονιστικό αντιπολεμικό και αντιφασιστικό μανιφέστο, φιλοτεχνήθηκε στο Παρίσι, όπου από τις 26 Απριλίου παρουσιάζεται μια έκθεση αφιερωμένη στο μοναδικό αυτό πίνακα. Φωτογραφίες της Ντόρα Μάαρ καταγράφουν τη διαδικασία δημιουργίας. Στην έκθεση με τον ομώνυμο τίτλο, παρουσιάζονται περισσότερα από 150 έργα, τα οποία αποτυπώνουν τη διαδικασία δημιουργίας και ολοκλήρωσης της «Γκερνίκα». Υπενθυμίζουν ότι ο πίνακας φιλοτεχνήθηκε πριν από 80 χρόνια στο ατελιέ του Πικάσο, στην οδό Γκραν Ογκυστίν.
Αφορμή για τον Πικάσο να εκφραστεί ενάντια στον φασισμό και τον πόλεμο ήταν ο βομβαρδισμός και η καταστροφή της ομώνυμης βασκικής πόλης από την γερμανική ναζιστική αεροπορία τον Απρίλιο του 1937. Ο Ισπανός καλλιτέχνης ζωγράφισε «Γκερνίκα», το μνημειώδες αυτό έργο μεταξύ 1ης Μαϊου και 4 Ιουνίου 1937, σε χρόνο ρεκόρ, όπως λέει η επιμελήτρια Εμιλί Μπουβάρ.
Η σύντροφός του και μούσα του Ντόρα Μάαρ φωτογράφησε όλα τα στάδια της διαδικασίας. Οι φωτογραφίες αυτές παρουσιάζονται τώρα στο μουσείο Πικάσο στο Παρίσι.
Και είναι πραγματικά εντυπωσιακές οι μεταμορφώσεις του έργου μέσα στις τέσσερις εβδομάδες της δημιουργίας του. Ο στρατιώτης που κείτεται στο έδαφος, είχε στην αρχή τον βραχίονα προτεταμένο. Στην τελική αποτύπωση όμως ο στρατιώτης βρίσκεται στο έδαφος. «Με τον τρόπο αυτό ο Πικάσο μετέβαλε τον στρατιώτη σε θύμα» λέει η επιμελήτρια Εμιλί Μπουβάρ.
H κατεστραμμένη από τον βομβαρδισμό βασική πόλη Γκερνίκα
Αλλαγή σχεδίου
Το τεράστιο τελάρο είχε αγοραστεί αρχικά για να ζωγραφιστεί το έργο με τον τίτλο «Ο ζωγράφος και το μοντέλο» για το ισπανικό περίπτερο στην Παγκόσμια Έκθεση στο Παρίσι το 1937. Επρόκειτο για παραγγελία της κυβέρνησης. Στη συνέχεια όμως όταν έγινε ο βομβαρδισμός της Γκερνίκα από τα γερμανικά πολεμικά αεροσκάφη ο Πικάσο άλλαξε το αρχικό θέμα.
Έτσι προέκυψε ένα έργο διαμαρτυρία απέναντι στον πόλεμο και τον φασισμό. Οι Γερμανοί στον ισπανικό εμφύλιο (1936 έως 1939) είχαν ταχθεί στο πλευρό του φασίστα δικτάτορα Στρατηγού Φράνκο.
(Με στοιχεία από την Deutsche Welle)
