Ό,τι ν’ ακούω με το δεξιό μου αυτί / με μάτι αριστερό το βλέπω.
Κι ό,τι καταπιάνεται ο νους να στοχαστεί, / οι χτύποι της καρδιάς το λένε πρώτοι. (Κ. Βάρναλης)

Εζεκίας Παπαϊωάννου: 30 χρόνια από το θάνατο του ιστορικού ηγέτη του ΑΚΕΛ

Τριάντα χρόνια συμπληρώνονται σήμερα, 10 Απρίλη, από το θάνατο του κύπριου κομμουνιστή, γενικού γραμματέα του ΑΚΕΛ από το 1949 έως το 1988, Εζεκία Παπαϊωάννου. Ο Παπαϊωάννου  γεννήθηκε στις 8 Οκτωβρίου του 1908 στο Κελλάκι της επαρχίας Λεμεσού μέσα σε αντίξοες κοινωνικές συνθήκες. 

Παρά το γεγονός ότι αποφοίτησε από την Αμερικανική Ακαδημία Λάρνακας με άριστα, το όνειρό του να συνεχίσει τις σπουδές του δουλεύοντας και σπουδάζοντας συνθλίβεται ως αποτέλεσμα των κοινωνικών ανισοτήτων. Δουλεύει ως εργάτης πρώτα στο μεταλλείο της Φουκάσας, αργότερα στο λιμάνι του Πειραιά και καταλήγει στο Λονδίνο. Στη Βρετανία έκανε πολλές δουλειές για να επιβιώσει και η κοινωνική αδικία που περίσσευε τον οδηγεί στον αγώνα ενάντια στη ρίζα του κακού, κατά του συστήματος της στυγνής εκμετάλλευσης ανθρώπου από άνθρωπο.

Το 1932 γίνεται μέλος του Κομμουνιστικού Κόμματος Μεγάλης Βρετανίας και συνδέεται ιδιαίτερα με τον τότε Γενικό Γραμματέα Χάρρυ Πόλιτ με τον οποίο συνεργάζεται στενά. Όμως η μεγαλύτερη εμπειρία που πέρασε ήταν η σχολή της ζωής, της δουλειάς σαν εργάτης από την οποία διδάχθηκε τα πάντα. Από τότε μέχρι την τελευταία πνοή του θ’ αφιερώσει τη ζωή του στον αγώνα της εργατικής τάξης. 

Γνήσιος διεθνιστής και φλογερός αντιφασίστας, συγκλονίζεται από τον αγώνα υπεράσπισης της δημοκρατίας κατά των φασιστικών ορδών του Φράνκο. Με την πρώτη είδηση ότι γίνονται δεκτοί εθελοντές κατατάσσεται μαζί με άλλους κομμουνιστές στη διεθνή ταξιαρχία και βρίσκεται στο μέτωπο της Ισπανίας το 1936. Στη μάχη της Κόρδοβα τραυματίζεται και επιστρέφει αναγκαστικά στο Λονδίνο. Με το ξέσπασμα του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου σπεύδει να καταταγεί εθελοντής ενάντια στο χιτλεροφασισμό αλλά απορρίπτεται λόγω της μόνιμης βλάβης που υπέστη στον ισπανικό εμφύλιο. Παρ’ όλα αυτά, καταφέρνει να ενταχθεί στην αεροπορική άμυνα. Ζει από κοντά τις εφιαλτικές μέρες των αεροπορικών βομβαρδισμών του Λονδίνου.

Μετά τον πόλεμο επιστρέφει στην Κύπρο και εντάσσεται στις γραμμές του ΑΚΕΛ. Το 1946, αναλαμβάνει τη διεύθυνση του «Νέου Δημοκράτη», εκφραστικού οργάνου του ΑΚΕΛ, ενώ το 1947 αναλαμβάνει Κεντρικός Οργανωτικός Γραμματέας του Κόμματος. Στο ιστορικό 6ο Συνέδριο του Κόμματος εκλέγεται στο πόστο του Γ.Γ της Κ.Ε. του ΑΚΕΛ, θέση στην οποία θα παραμείνει για τα επόμενα 39 χρόνια. 

Στα 1955 με την κήρυξη του κόμματος εκτός νόμου συλλαμβάνεται από τις αποικιακές αρχές μαζί με άλλες δεκάδες στελέχη του κόμματος και ρίχνεται στις φυλακές. Με τη βοήθεια του παράνομου μηχανισμού του κόμματος δραπετεύει και συνεχίζει μαζί με άλλους συντρόφους, τον αγώνα για τη λευτεριά της Κύπρου. Με την ανακήρυξη της ανεξαρτησίας εκλέγεται βουλευτής μέχρι τέλους της ζωής του. Διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στη Βουλή και στο εξωτερικό προβάλλοντας με σθένος και δέσμευση τις θέσεις του κόμματος, συμβάλλοντας αποφασιστικά στη διεθνοποίηση του Κυπριακού με τη συμπαράσταση της ΕΣΣΔ και ολόκληρης της σοσιαλιστικής κοινότητας. Συνεργάστηκε και στήριξε τον Πρόεδρο Μακάριο στα δύσκολα χρόνια πριν και μετά το δίδυμο έγκλημα του 1974 και συνέβαλε αποφασιστικά στη χάραξη της γραμμής του αγώνα της Κύπρου για δικαίωση, ανεξαρτησία και κυριαρχία.

Με πάθος καταδικάζει και ξεσκεπάζει το ρόλο των ιμπεριαλιστών στα σχέδια ενάντια στην Κύπρο. Τρεις μήνες πριν από το πραξικόπημα της Χούντας, ο Παπαϊωάννου προειδοποιεί: «Κύριος στόχος των εγκληματικών αυτών σχεδίων, παραμένει η δολοφονία του Προέδρου Μακαρίου και η ταυτόχρονη πραξικοπηματική κατάληξη της εξουσίας. Ο ιμπεριαλιστικός εγκέφαλος που κινεί και χρηματοδοτεί τα νήματα της συνωμοσίας, τόσο κατά του Κυπριακού όσο και του ελληνικού λαού, έχει σαν έδρα του την Αθήνα και δεν είναι άλλος από την αμερικανική ΣΙΑ». Στην ίδια ομιλία του καταγγέλλει ότι «οι δικτατορικοί, στρατιωτικοί κύκλοι των Αθηνών και οι αντιδραστικοί σοβινιστικοί κύκλοι της Άγκυρας, έχουν ουσιαστικά συνασπισθεί σε μια ανίερη συμμαχία κατά του κυπριακού λαού και της Κύπρου, με στόχο τον διαμελισμό, ή τη συγκυριαρχία και την ένταξη της στο επιθετικό στρατιωτικό σύστημα του ΝΑΤΟ στην Ανατολική Μεσόγειο».

Με το Χαρίλαο Φλωράκη.

Με το Χαρίλαο Φλωράκη.

Ο Εζεκίας Παπαϊωάννου πρωταγωνίστησε στον αγώνα για αδελφοσύνη Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων ενάντια στον ιμπεριαλισμό και στον εθνικισμό, όντας στην πράξη υπέρμαχος της ενότητας της κυπριακής εργατικής τάξης. Κέρδισε εκτίμηση για το έργο του όχι μόνο στο κόμμα του και τον κυπριακό λαό αλλά στο διεθνές κομμουνιστικό κίνημα που τον τίμησε με υψηλές τιμητικές διακρίσεις. Σφυρηλάτησε σχέσεις αδελφοσύνης και εκτίμησης με τα αδελφά κόμματα και ειλικρινούς φιλίας με τους κομμουνιστές ηγέτες ιδιαίτερα της Ελλάδας και της Τουρκίας.

Έφυγε από τη ζωή στις 10 Απριλίου 1988 έχοντας αφήσει ανεξίτηλη την προσωπική του σφραγίδα του στη ιδεολογική και πολιτική φυσιογνωμία του ΑΚΕΛ, αλλά και ευρύτερα στην πολυτάραχη πολιτική ζωή της Κύπρου.

Πηγή: proodeftiki-athinas.gr