Ό,τι ν’ ακούω με το δεξιό μου αυτί / με μάτι αριστερό το βλέπω.
Κι ό,τι καταπιάνεται ο νους να στοχαστεί, / οι χτύποι της καρδιάς το λένε πρώτοι. (Κ. Βάρναλης)

Χοσέ Μαρτί: Δύο πατρίδες

Επιμέλεια: Κωνσταντίνος Δέδες //

«Να ζω ταπεινά, να δουλεύω πολύ, να την κάνω μεγάλη τη Λατινική Αμερική, να μελετώ τις δυνάμεις της και να τις αποκαλύπτω, να ξεχρεώνω του λαούς για το καλό που λαμβάνω από αυτούς: αυτό είναι το επάγγελμά μου…»

Ακολουθεί το ποίημα του Χοσέ Μαρτί, Δύο πατρίδες

Δύο πατρίδες έχω: την Κούβα και τη νύχτα.

Μήπως οι δύο είναι μία; Σαν υποχωρεί

ο Μεγαλειότατος ήλιος, με μακρά πέπλα

και ένα γαρύφαλλο στο χέρι, αθόρυβα

η Κούβα σαν θλιμμένη χήρα εμφανίζεται.

Ξέρω ποιο είναι εκείνο το ματωμένο γαρύφαλλο

τρεμάμενο στο χέρι της! Άδειο είναι

όπου ήταν η καρδιά. Ήρθε η στιγμή

να πεθάνει κανείς. Η νύχτα είναι καλή

για τον αποχαιρετισμό. Το φως εμποδίζει

και τον ανθρώπινο λόγο. Το Σύμπαν

μιλάει καλύτερα από τον άνθρωπο.

Σαν σημαία

που καλεί στη μάχη, η μικρή φλόγα

του κεριού κυματίζει. 

Τα παράθυρα ανοίγω.

 Πνίγομαι. Μουγκή, σπάζοντας

του γαρύφαλλου τα φύλλα, σαν νέφος

που θαμπώνει τον ουρανό, χήρα περνάει η Κούβα…

Versos libres (Ελεύθεροι Στίχοι, 1882)

*Η εισαγωγή, είναι γραμμένη από τον Χοσέ Μαρτί σε μία από τις πολλές επιστολές του.