Γράφει ο Αλέκος Χατζηκώστας //
Ιδρύθηκε στις 9 Μαρτίου 1831, με διάταγμα του Γάλλου βασιλιά Λουδοβίκου-Φίλιππου, κατόπιν παρότρυνσης του τότε υπουργού των Στρατιωτικών Ζαν Σουλτ. Στο διάταγμα αναφερόταν ότι η Λεγεώνα θα πολεμούσε έξω από το έδαφος της Γαλλίας.
Παρά τη προσπάθεια – μέσω των διαφόρων κινηματογραφικών ταινιών- να παρουσιαστεί ως κάτι το ηρωικό, ιπποτικό κ.α – η πραγματική ιστορία κάνει λόγω για έναν αποικιοκρατικό – μισθοφορικό στρατό με πολλές ανεξίτηλες «αμαρτίες» στην πλάτη του. (Να σημειώσουμε εδώ ότι αντίστοιχη Λεγεώνα των Ξένων δημιουργήθηκε και το 1920 στη Ισπανία και συμμετείχε στη κατάπνιξη της απελευθερωτικής κίνησης στο Μαρόκο, ενώ το 1934 συμμετείχε στις εκκαθαριστικές επιχειρήσεις εναντίον της αντιφασιστικής εξέγερσης των ανθρακωρύχων της Αστούριας. Στην περίοδο του 1936-39 έδρασε στο πλευρό των στασιαστών εναντίον της Ισπανικής Δημοκρατίας).
Τα αίτια της δημιουργίας της θα πρέπει να αναζητηθούν στις εξελίξεις στη Γαλλία μετά την επανάσταση αλλά και την ανάγκη επεμβάσεων στις αποικίες που σήκωναν κεφάλι. Άλλωστε η χρησιμοποίηση μισθοφορικών πολυεθνικών δυνάμεων δεν ήταν κάτι άγνωστη μέχρι τότε όπως π.χ ήταν η σκωτσέζικη φρουρά του Καρόλου Ζ΄ ή το σώμα των Ελβετών του Φραγκίσκου Α.
Ο υπουργός Στρατιωτικών Σουλτς, παλιός στρατάρχης του Ναπολέοντα (Εξάλλου και ο Ναπολέων Βοναπάρτης είχε στις διαταγές του ξένες μονάδες Πολωνών, Γερμανών και Ιταλών φυγάδων από Κ. Ευρώπη) έπεισε τον Βασιλιά και εξέδωσε διάταγμα για την ίδρυση της Λεγεώνας των Ξένων, στις 9 Μαρτίου 1831. Το διάταγμα δημιουργίας της υπογράφηκε, στην προσπάθεια του να βρει φαντάρους που θα πολεμούσαν στην Αλγερία και την Μαυριτανία, σ’ έναν πόλεμο διόλου δημοφιλή στους ίδιους τους Γάλλους. Άνοιξαν αμέσως τέσσερα στρατολογικά κέντρα που υποδέχονταν κυρίως φυγάδες από την Κεντρική Ευρώπη),. Άνοιξαν αμέσως τέσσερα στρατολογικά κέντρα που υποδέχονταν τυχοδιώκτες από την Ευρώπη.Οι νεοσύλλεκτοι έπρεπε να είναι κάτω από 40 χρόνων και όποιος ήθελε, αρκούσε να δώσει ψεύτικο όνομα αν ήθελε να κρύψει την αληθινή του ταυτότητα.
«Λεγεωνάριοι, είστε στρατιώτες φτιαγμένοι για να πεθάνετε. Εμείς θα σας στείλουμε εκεί που οι άνδρες πεθαίνουν». Αυτά ήταν τα λόγια και η μόνη υπόσχεση του στρατηγού Νεγκριέ το 1884….
Κάποια από τα «κατορθώματα»
Το βάπτισμα του πυρός της λεγεώνας ήταν στις 27 Απριλίου του 1832. Ο πρόξενος της Δανίας έγραφε σε μια επιστολή του για την ωμότητα των λεγεωνάριων: «Μετά τη μάχη του Μεζόν Καρέ πουλήθηκαν στο παζάρι του χωριού βραχιόλια και σκουλαρίκια από τα οποία κρέμονταν μικρά κομμάτια κρέας»! Τις ίδιες αγριότητες διέπραξαν και στην Ισπανία, όπου εστάλησαν για να ενισχύσουν τη Βασίλισσα Ισαβέλλα να καταπνίξει μια εξέγερση. Δεν συνελάμβαναν αιχμαλώτους. Για κάθε νεκρό λεγεωνάριο προχωρούσαν σε απάνθρωπα αντίποινα. Επειδή η Ισαβέλλα δεν ήταν συνεπής στις πληρωμές για να συντηρηθούν, λήστευαν και λεηλατούσαν εχθρούς και φίλους. Αυτή τη συνήθεια δεν την αποχωρίστηκαν ποτέ….
Το 1854 η Γαλλία έστειλε τη λεγεώνα στον Πόλεμο της Κριμαίας και πέντε χρόνια μετά στην Ιταλία. Ακολούθησε το Μεξικό και ο πόλεμος στο πλευρό του Ναπολέοντος Γ’ εναντίον των Πρώσσων
Η μάχη του Καμερόνε 30 Απριλίου 1863. (Περιοχή Καμερόνε, Μεξικό). Ένας λόχος της λεγεώνας με 62 άνδρες έπεσε σε ενέδρα έφιππων Μεξικανών, ενώ συνόδευε αποστολή τροφίμων και πολεμοφοδίων. Ο λοχαγός Ντανζού είχε ήδη χάσει το αριστερό χέρι του και οι λεγεωνάριοι είχαν περικυκλωθεί από τον εχθρό. Επί 10 ώρες πολεμούσαν με λύσσα αρνούμενοι να παραδοθούν. Στο τέλος έμειναν μόλις πέντε μισθοφόροι ζωντανοί. Αφού εξάντλησαν και την τελευταία σφαίρα όρμησαν εναντίον των Μεξικανών με ξιφολόγχες στα χέρια. «Ο λεγεωνάριος δεν αφήνει ποτέ και για κανένα λόγο, τον πληγωμένο σύντροφό του στο πεδίο της Μάχης. Ο λεγεωνάριος μπαίνει πρώτος στη μάχη και φεύγει τελευταίος», λέει ακόμη μια από τις αρχές του μισθοφορικού σώματος. Έκτοτε, η επέτειος της μάχης του Καμερόνε αποτελεί σύμβολο για την Λεγεώνα των Ξένων και εορτάζεται κάθε χρόνο σε όλους τους στρατώνες.
Στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο επιστρατεύτηκαν για την υπεράσπιση της Γαλλίας. Μετά τη λήξη του πολέμου μεταφέρθηκαν εσπευσμένα στο Μαρόκο για να καταπνίξουν την εξέγερση στο Αμπντ Ελ Κριμ.
Ο Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος τους βρήκε πιο δυνατούς, καθώς χιλιάδες εθελοντές έσπευσαν να καταταγούν. Τσεχοσλοβάκοι, Εβραίοι, Γιουγκοσλάβοι, Ισπανοί, , Ελβετοί και Βέλγοι δημιούργησαν δύο νέα συντάγματα που πήραν μέρος σε πολλές μάχες. Το 1941, με τον Ντε Γκωλ πολέμησαν στη Συρία και ένα χρόνο αργότερα προκάλεσαν τεράστια φθορά στον Ρόμελ, στις μάχες που έδωσαν στις ερήμους της Λιβύης και της Αιγύπτου. Πήγαν στην Τύνιδα, διέλυσαν τις γερμανοϊταλικές φρουρές και παρέλασαν μαζί με τους συμμάχους τους τελευταίους μήνες του πολέμου. …
Μετά τον πόλεμο η Λεγεώνα των Ξένων ανασυντάχθηκε. Η δύναμή της ήταν 20 χιλιάδες αλλά τα στρατολογικά της γραφεία πλημμύριζαν από αιτήσεις εθελοντών. Οι περισσότεροι ήταν Γερμανοί στρατιώτες των Ες Ες και φασίστες άλλων χωρών, που δεν μπορούσαν να προσαρμοστούν στην νέα πολιτική κατάσταση. Τους δέχθηκαν όλους, καθώς οι λαοί των αποικιών ξεσηκώνονταν και η Γαλλία χρειάζονταν στρατιωτικό προσωπικό. Το 1945 διέπραξαν στην Αλγερία ένα από τα μεγαλύτερα εγκλήματα, όταν εξολόθρευσαν 40 χιλιάδες Αλγερινούς στην περιοχή της Κωνσταντίνης. Οι βιαιότητες συνεχίστηκαν στη Μαδαγασκάρη και την Ινδοκίνα….
Παρά το γεγονός ότι απέσπασαν από τους αποδεκατισμένους Ιάπωνες εδάφη, μετά την εισβολή τους στη Σαϊγκόν, κλήθηκαν να αντιμετωπίσουν τους Βιετναμέζους που είχαν σχηματίσει αντάρτικες μονάδες. Εκεί υπέστησαν σημαντικές ήττες και οι Βιετναμέζοι τσάκισαν τους στρατιώτες της λεγεώνας βάζοντας τέλος στην κυριαρχία τους.
Η τελευταία αποικιοκρατική αποστολή της Λεγεώνας ήταν στην Αλγερία, η οποία είχε εξεγερθεί εναντίον του γαλλικού ζυγού. Οι λεγεωνάριοι πολέμησαν τους Αλγερινούς με τρομακτική βιαιότητα, δολοφονίες και φρικτά βασανιστήρια άμαχων πολιτών. Το 1961 τάχθηκαν στο πλευρό των στρατηγών Σαλάν Ζουώ, Σαλ και Ζελέρ που οργάνωσαν πραξικόπημα εναντίον του Ντε Γκωλ, ο οποίος είχε υποστηρίξει τη διαπραγμάτευσης με τους Αλγερινούς. Το πραξικόπημα απέτυχε και η Λεγεώνα των Ξένων υπέστειλε τη σημαία της και μεταφέρθηκε στην Κορσική….
Η λεγεώνα δέχτηκε ισχυρό πλήγμα το 1965, όταν ο Γερμανός ταγματάρχης της Σίγκφριντ Μίλερ διηγήθηκε πιωμένος μπροστά σε μια κινηματογραφική κάμερα τον τρόπο που γάζωνε τους άμαχους νέγρους στο Κονγκό και πόσο του άρεσε να τους κόβει τα κεφάλια και να τα καρφώνει ως τρόπαια στο τζιπ του. Το ντοκιμαντέρ αυτό έκανε πάταγο, ενώ έχουν υπάρξει και άλλες σοκαριστικές δημόσιες μαρτυρίες λιποταχτών της λεγεώνας που κατάφεραν να γλυτώσουν. Παρά ταύτα, το μισθοφορικό σώμα συνεχίζει να δρα ως σήμερα σε διάφορα σημεία του πλανήτη, γράφοντας στις αιματοβαμμένες αρβύλες του το διεθνές δίκαιο και τα ανθρώπινα δικαιώματα.
Από την λεγεώνα πέρασαν συνολικά πάνω από 600.000 άνδρες. Απ’ αυτούς, οι 35.000 έπεσαν νεκροί στα πεδία των μαχών και σχεδόν άλλοι τόσοι δηλώθηκαν αγνοούμενοι, αν και αυτά τα στατιστικά στοιχεία είναι λίαν αμφισβητήσιμα. Το ενδιαφέρον είναι ότι μετά από πέντε χρόνια θητείας οι λεγεωνάριοι δικαιούνται να πάρουν γαλλική υπηκοότητα, ενώ την παίρνουν αυτόματα μόλις τραυματιστούν.
Σήμερα η έδρα της Λεγεώνας βρίσκεται στην Ωμπανι της Γαλλίας, στις εκβολές του Ροδανού. Ο κύριος όγκος των δυνάμεών της στρατοπεδεύει στην Κορισική. Μπορεί να καταταγεί στη Λεγεώνα οποιοσδήποτε, για περίοδο τουλάχιστον 5 χρόνων. Οι αξιωματικοί είναι συνήθως Γάλλοι. Σήμερα, με την πλειοψηφία των μισθοφόρων της να είναι ανατολικοευρωπαίοι και λατινοαμερικάνοι, η λεγεώνα συμμετέχει σε όλο και περισσότερες πολεμικές επιχειρήσεις και «ειρηνευτικές αποστολές», υπό την αιγίδα του ΟΗΕ και του ΝΑΤΟ.
