Ό,τι ν’ ακούω με το δεξιό μου αυτί / με μάτι αριστερό το βλέπω.
Κι ό,τι καταπιάνεται ο νους να στοχαστεί, / οι χτύποι της καρδιάς το λένε πρώτοι. (Κ. Βάρναλης)

Βασίλι Πολένοφ, Ρώσος Ζωγράφος

Γράφει η Τασσώ Γαΐλα //

Στις 18 Ιουλίου 1927 και στο οικογενειακό κτήμα του το Πολένοβο (σήμερα Μουσείο Polenovo), απεβίωσε σε ηλικία 83 ετών ο Βασίλι Ντμιτρίγιεβιτς Πολένοφ , ζωγράφος αρχιτέκτων και μουσικός, ο οποίος μόλις ένα χρόνο πριν τον θάνατο του -1926- ονομάστηκε Καλλιτέχνης της Λαϊκής Δημοκρατίας.

Το πορτρέτο του Βασίλι Πολένοφ φιλοτέχνησε το 1877, δηλαδή πριν 140 χρόνια , ο κορυφαίος διεθνώς πρωσοπογράφος, ο Ιλιά Ρέπιν,1844-1937 .(Μουσείο Τρετιάκοφ-Μόσχα).

Ο Βασίλι Πολένοφ γιος της Μαρίας και του Ντμίτρι Πολένοφ γεννήθηκε στην Αγία Πετρούπολη την 1η Ιουνίου 1844. Από το 1863 έως το 1871 φοίτησε στην Αυτοκρατορική Ακαδημία Τεχνών και μετά το πέρας των σπουδών του και στο διάστημα 1877-1878 συμμετείχε στο Ρωσοτουρκικό πόλεμο σαν πολεμικός καλλιτέχνης, ενώ πρωτύτερα και το 1870 όντας ακόμα φοιτητής στην ΑΑΤ συμμετείχε στην δημιουργία του συνδέσμου Peredvizniki-Περεντβίζνικοι=Περιπλανόμενοι, σύνδεσμος προοδευτικών ζωγράφων που είχε την στήριξη Τολστόι, Ντοστογιέφσκι και άλλων λογίων, σύνδεσμος ενάντιος στην αυταρχική κυβέρνηση του Τσάρου, που οργάνωνε εκθέσεις κινητές – περιοδεύουσες (από εκεί το όνομα) στη ρώσικη ύπαιθρο, με στόχο να φέρουν την Τέχνη κοντά στον λαό.

Σαν καθηγητής στην Σχολή Ζωγραφικής, Γλυπτικής και Αρχιτεκτονικής της Μόσχας 1880-1890 άσκησε μεγάλη επιρροή σε μετέπειτα σημαντικούς δημιουργούς όπως ο Κονσταντίν Κορόβιν (1861-1939) ενώ σαν ζωγράφος καίτοι έχει αντλήσει πολλά θέματα από την περιοδία του στην Μ. Ανατολή και την Ευρώπη αναμφίβολα οι δημιουργίες του στη ζωγραφική τοπίου τον κατατάσσουν στους πλέον σημαντικούς τοπιογράφους του περασμένου αιώνα και με το έργο του να ασκεί σημαντική επιρροή στην εξέλιξη της ρωσικής τοπιογραφίας.

Ο Pavel Tretykov (Πάβελ Τρετιάκοφ) διάσημος συλλέκτης έργων τέχνης εκείνης της περιόδου είχε αγοράσει πολλά έργα του Β. Πολένοφ τα οποία σήμερα εκτίθενται στην Πινακοθήκη Τετριάκοφ-Μόσχα.

Ο εξαίρετος τοπιογράφος στο πέρασμα του από την Ελλάδα (αρχές 10ετίας 1880), αποθανάτισε με την παλέτα του μοναδικά τι άλλο; Τον Παρθενώνα και το Ερεχθείο αποδίδοντας τα με συγκλονιστικές, ιστορικές θα λέγαμε λεπτομέρειες. Ζωγράφος του τοπίου, του φωτός, των χρωμάτων μέσα από τα τοπία του μας στέλνει το μήνυμα ότι η φύση δεν πεθαίνει ποτέ… γιατί είναι θεότητα.

Παρθενώνας(1881-1882)

Παρθενώνας(1881-1882)

Ερεχθείον

Ερεχθείον

Πριν περάσουμε σε ανεπανάληπτες δημιουργίες του ρεαλιστή και νατουραλιστή καλλιτέχνη Βασίλι Πολένοφ που εφέτος και στις 18 Ιουλίου συμπληρώθηκαν 90 χρόνια από τον θάνατο του, ακόμα ένα έργο του σχετικό με Ελλάδα: Πρήζρακι Ελλάντι-Ελληνικά Οράματα.

Ελληνικά Οράματα.

Ελληνικά Οράματα.

Αξίζει να σημειωθεί ότι και η αδελφή του καλλιτέχνη, η Ελένα Πολένοβα, συγγραφέας και εικονογράφος, ταξίδευε πολύ στο εσωτερικό της πατρίδας της και κατέγραφε παραδόσεις και παραμύθια του Ρωσικού λαού ενώ σαν εικονογράφος είχε εικονογραφήσει παραμύθια μεγάλων Ρώσων συγγραφέων όπως του Πούσκιν κλπ.

Επιλογή έργων Βασίλι Πολένοφ:

Μπάμπουσκιν σαντ- ο κήπος της γιαγιάς, 1878

Μπάμπουσκιν σαντ- ο κήπος της γιαγιάς, 1878

 

Μπερεζόβαγια αλέγια-δεντροστοιχία με σημύδες, 1880

Μπερεζόβαγια αλέγια-δεντροστοιχία με σημύδες, 1880

 

Ζαλατόγιε όσεν-Χρυσό φθινόπωρο, 1893.

Ζαλατόγιε όσεν-Χρυσό φθινόπωρο, 1893.

Στη βάρκα

Στη βάρκα

Βενετσιάνικο κανάλι

Βενετσιάνικο κανάλι

 

Μοσχοβίτικη αυλή, 1878, έργο του Β. Π., για πολλούς το αριστούργημα του.

Μοσχοβίτικη αυλή, 1878, έργο του Β. Π., για πολλούς το αριστούργημα του.

Βασικό βοήθημα: Ζναμενίτιε Ρούσκιε Χουντόζνικοι/Μπιογραφίτσεσκι Σλοβάρ(Διάσημοι Ρώσοι Ζωγράφοι/Βιογραφικό Λεξικό)- Έκδοση Άζμπουκα/Αγία Πετρούπολη, 2000.