Ό,τι ν’ ακούω με το δεξιό μου αυτί / με μάτι αριστερό το βλέπω.
Κι ό,τι καταπιάνεται ο νους να στοχαστεί, / οι χτύποι της καρδιάς το λένε πρώτοι. (Κ. Βάρναλης)

Τσάρλι Τσάπλιν εναντίον Χένρι Φορντ

Ο αυτοκινητοβιομήχανος και ιδρυτής της αυτοκινητοβιομηχανίας Ford Motor Company, Χένρυ Φορντ, οδηγεί το πρώτο αυτοκίνητο που κατασκεύασε ποτέ, στο Ντιαρμπόρν του Μίτσιγκαν, το 1896. (ΑP Photo) - Πηγή Καθημερινή

Ο αυτο­κι­νη­το­βιο­μή­χα­νος και ιδρυ­τής της αυτο­κι­νη­το­βιο­μη­χα­νί­ας Ford Motor Company, Χέν­ρυ Φορντ, οδη­γεί το πρώ­το αυτο­κί­νη­το που κατα­σκεύ­α­σε ποτέ, στο Ντιαρ­μπόρν του Μίτσι­γκαν, το 1896. (ΑP Photo) — Πηγή Καθημερινή

Ο Χ. Φορντ δεν είναι ο εφευ­ρέ­της του αυτο­κι­νή­του, είναι όμως αυτός «που έβα­λε τον κόσμο πάνω σε ρόδες» για­τί ήταν αυτός που με τη μαζι­κή παρα­γω­γή έκα­νε το αυτο­κί­νη­το από είδος πολυ­τε­λεί­ας προ­σι­τό στον καθένα.

Εμπνευ­σμέ­νος από την δια­δι­κα­σία σφα­γής των χοί­ρων, ο Φορντ καθιέ­ρω­σε τη «γραμ­μή παρα­γω­γής», σύμ­φω­να με την οποία ο κάθε εργα­ζό­με­νος είχε μία πολύ συγκε­κρι­μέ­νη εργα­σία στο αυτο­κί­νη­το, καθώς αυτό περ­νού­σε από μπρο­στά του, πάνω στην αλυ­σί­δα που το μετέ­φε­ρε. Αυτή η αλυ­σί­δα άλλα­ξε εντε­λώς τη δομή των εργο­στα­σί­ων, ανε­ξαρ­τή­τως προ­ϊ­ό­ντων και απο­γεί­ω­σε τον καπι­τα­λι­σμό (μαζί με τις άλλες …και­νο­το­μί­ες του).

Πλή­θος ται­νιών αλλά και λογο­τε­χνι­κών έργων έχουν εμπνευ­στεί από τις ημέ­ρες και τα έργα του Χέν­ρι Φορντ. Το πιο εύστο­χο εικα­στι­κό σχό­λιο «Μοντέρ­νοι Και­ροί», μια εξαι­ρε­τι­κή σάτι­ρα αμε­ρι­κα­νι­κής παρα­γω­γής του 1936, ένα μικρό αρι­στούρ­γη­μα του Τσάρ­λι Τσάπλιν.

Το φιλμ έχει φόντο το μεγά­λο οικο­νο­μι­κό και χρη­μα­τη­στη­ρια­κό κραχ του 1929 και δίνε­ται με παρα­στα­τι­κό τρό­πο η εικό­να της μηχα­νο­ποι­η­μέ­νης ζωής στο εργο­στά­σιο και γενι­κό­τε­ρα στην κοι­νω­νία όπου ο εργά­της μετα­τρέ­πε­ται σε μία βίδα του συνο­λι­κού μηχανισμού.

«Ο Σαρ­λό είναι βιο­μη­χα­νι­κός εργά­της, ένα απλό γρα­νά­ζι στον τερά­στιο τρο­χό του μεγά­λου εργο­στα­σί­ου στο οποίο δου­λεύ­ει. Ολη την ημέ­ρα ασχο­λεί­ται μονό­το­να με το ίδιο πράγ­μα: σφίγ­γει βίδες. Η επα­νά­λη­ψη της δου­λί­ας τον αρρω­σταί­νει σε τέτοιο σημείο, ώστε να νοση­λευ­τεί σε νοσο­κο­μείο. Ευτυ­χώς θα θερα­πευ­τεί πολύ γρή­γο­ρα και θα επι­στρέ­ψει στο εργο­στά­σιο έχο­ντας μεγά­λη όρε­ξη για τις… βίδες. Ομως, οι υπεύ­θυ­νοι της βιο­μη­χα­νί­ας έχουν δια­φο­ρε­τι­κή: θα του δώσουν την από­λυ­σή του με τη δικαιο­λο­γία ότι θέλουν να τον… προ­στα­τεύ­σουν από μια ενδε­χό­με­νη υπο­τρο­πή. Είναι η τελευ­ταία εμφά­νι­ση του Τσάρ­λι Τσά­πλιν ως Σαρ­λό, ενώ ταυ­τό­χρο­να, καθώς μας απο­χαι­ρε­τά, δεν απο­φεύ­γει να κάνει ένα συντα­ρα­κτι­κό σχό­λιο για την απάν­θρω­πη μηχα­νο­ποί­η­ση της εργα­σί­ας, για την αγε­λο­ποί­η­ση της μάζας, για την ανι­σό­τη­τα της κατα­να­λω­τι­κής κοι­νω­νί­ας» (Ριζο­σπά­στης).

 

Μοι­ρα­στεί­τε το:

Μετάβαση στο περιεχόμενο