Στις 28 Απριλίου 1961 πεθαίνει ο Γιάνης Κορδάτος, ένας από τους σημαντικότερους Έλληνες μαρξιστές ιστορικούς, με πλούσια βιβλιοπαραγωγή γύρω από το εργατικό και αγροτικό κίνημα, αλλά και την γενική ιστορία της Ελλάδας (από την αρχαιότητα ως τις αρχές του 20ού αιώνα).
Γεννήθηκε το 1891 στη Ζαγορά Πηλίου. Υπήρξε από τα ιδρυτικά στελέχη της “Φοιτητικής Συντροφιάς” και του Σοσιαλιστικού Εργατικού Κόμματος Ελλάδος – Κομμουνιστικό ή ΣΕΚΕ(Κ) (1920), προκατόχου του ΚΚΕ, και διετέλεσε γενικός γραμματέας του (1920-1924) και διευθυντής του Ριζοσπάστη (1922-1924). Το Μάρτη του 1927 (3ο Έκτακτο Συνέδριο) διαγράφτηκε από το ΚΚΕ, λόγω αρθρογραφίας του «εις την αντικομματικήν εφημερίδα “Ρεβολυσιόν Προλεταριέν” της εκτός του γαλλικού κόμματος δεξιάς, ανταποκρίσεως στρεφόμενης κατά του Κόμματος», καθώς και για το ότι βρισκόταν «επί ολόκληρα έτη εκτός της κομματικής ζωής και δράσεως» (βλ. ΚΚΕ «Επίσημα Κείμενα», τ.2ος, σελ.250).
Συνελήφθη το 1940 για αντιφασιστική αρθρογραφία και ξανά το Δεκέμβρη του 1944 από τους Άγγλους. Στη διάρκεια του Εμφυλίου φυλακίστηκε και εξορίστηκε. Μετά το 1950 δραστηριοποιήθηκε στο χώρο της ΕΔΑ .
Αν και αυτοδίδακτος ιστορικός, εντούτοις ήταν πολυγραφότατος. Το ερευνητικό πνεύμα δεν το ικανοποιούσαν οι κοινοί τόποι, έψαχνε πέρα από την επιφάνεια και έσκαβε σε βάθος. ερευνώντας τα ανεξερεύνητα και εκεί που το ένστικτό του του έλεγε πως κρυβόταν μια αλήθεια. Έτσι κατάφερε να ανοίξει νέους δρόμους τόσο στη φιλολογία όσο και στην ιστορία.
Το βιβλίο του “Η κοινωνική σημασία της Ελληνικής Επανάστασης”, που κυκλοφόρησε το 1924, ήταν ένα από τα πρώτα δείγματα του “ιστορικού υλισμού” στην Ελλάδα, και προκάλεσε ποικίλες και έντονες αντιδράσεις. Παρόμοιες αντιδράσεις προκάλεσε και το βιβλίο του Ιησούς Χριστός και Χριστιανισμός, μια “κριτική έρευνα”, όπως γράφει ο ίδιος, “πάνω στο μεγαλύτερο επαναστατικό κίνημα που συγκλόνισε τον κόσμο, τον χριστιανισμό και το λαϊκό ηγέτη και επαναστάτη Χριστό”. Το βιβλίο αυτό, αν και αποτέλεσμα μόχθου 20 ετών, δεν κυκλοφόρησε παρά μόνο μετά τον θάνατό του, καθώς κανένας εκδότης δεν τολμούσε να αναλάβει την έκδοσή του.
Ήταν επίσης μεγάλος γνώστης της Ελληνικής Γραμματείας, αρχαίας και νέας, και ασχολήθηκε επαγγελματικά ως επιμελητής των εκδόσεων της κλασικής Ελληνικής Γραμματείας, που κυκλοφόρησαν από τον οίκο του Ι. Χ. Ζαχαρόπουλου.
