Ό,τι ν’ ακούω με το δεξιό μου αυτί / με μάτι αριστερό το βλέπω.
Κι ό,τι καταπιάνεται ο νους να στοχαστεί, / οι χτύποι της καρδιάς το λένε πρώτοι. (Κ. Βάρναλης)

Για την παρέλαση αλά Monty Pythons στη Νέα Φιλαδέλφεια

Από τα καλύτερα όπλα ενάντια στον αυταρχισμό της εξουσίας, ενάντια στην προσπάθεια ομογενοποίησης των λαϊκών συνειδήσεων, είναι το χιούμορ και η σάτιρα. Είναι άλλωστε ιστορικά αποδεδειγμένο ότι όταν αυτά τα δύο στοιχεία συνδυαστούν με ένα ρωμαλέο, μαζικό κίνημα αντίστασης μπορούν να επιφέρουν μεγάλες καταστροφές στη βιτρίνα του συστήματος.

Ωστόσο, είναι σαφές ότι η σάτιρα οφείλει να στοχεύει στην καρδιά του ζητήματος που επιθυμεί να θίξει. Το απολιτίκ χιούμορ, ως μέσο «αμφισβήτησης για την αμφισβήτηση», χωρίς ταξικό και πολιτικό υπόβαθρο, οδηγεί αναπόφευκτα στην εντυπωσιοθηρία.

Στο πλαίσιο αυτό πρέπει να αξιολογηθεί το δρώμενο των 10 κοριτσιών στην παρέλαση της 28ης Οκτωβρίου στη Ν. Φιλαδέλφεια. Η καλλιτεχνική «επέμβαση» του επιχείρησαν στην παρέλαση, εμπνευσμένη από τους Monty Pythons, στόχευε στο να στείλει ενα μήνυμα διαμαρτυρίας.

Το ερώτημα όμως που τίθεται αφορά στο κατά πόσο το εν λόγω δρώμενο συνέδεσε τις έννοιες που σκοπεύει να θίξει (π.χ. μιλιταρισμός) με το πραγματικό πρόβλημα. Δεν αρκεί να καταγγέλλεις το μιλιταρισμό ή τον πόλεμο. Πρέπει να στοχεύεις στις αιτίες που τα δημιουργούν και να τις αναδεικνύεις.

Οι διακηρύξεις περί «ελευθερίας του ανθρώπου» είναι γράμμα κενό περιεχομένου αν δεν συνοδεύονται από κριτική απέναντι στο εκμεταλλευτικό σύστημα που τσακίζει ζωές, προκαλεί φτώχεια, ανέχεια, πολέμους και ποτάμια ξεριζωμένων προσφύγων.

Το συμπέρασμα, λοιπόν, που προκύπτει είναι το εξής: Η καλλιτεχνική παρέμβαση στην κοινωνία, η διαμαρτυρία μέσω της σάτιρας, δε μπορούν να είναι σπασμωδικές και αποκομμένες από το μαζικό εργατικό-λαϊκό κίνημα. Για να έχει αποτέλεσμα και να μην είναι «άσφαιρα πυρά», οφείλει να μπαίνει βαθύτερα στην ουσία των κοινωνικών και πολιτικών ζητημάτων, στοχεύοντας πάντα τον πραγματικό εχθρό.

Δηλαδή το εκμεταλλευτικό σύστημα που αποτελεί πηγή όλων των δεινών για τον άνθρωπο.

Ατέχνως