Ό,τι ν’ ακούω με το δεξιό μου αυτί / με μάτι αριστερό το βλέπω.
Κι ό,τι καταπιάνεται ο νους να στοχαστεί, / οι χτύποι της καρδιάς το λένε πρώτοι. (Κ. Βάρναλης)

Δ. Κουτσούμπας: «Η ποίηση του Πάμπλο Νερούδα προάγει την ουσία της Τέχνης: Να εξανθρωπίζει τον άνθρωπο»

O γγ της ΚΕ του ΚΚΕ Δημήτρης Κουτσούμπας, χθες, το απόγευμα παρευρέθηκε και μίλησε στην παρουσίαση του βιβλίου “Τη ζωή μου, ομολογώ, την έζησα. Απομνημονεύματα Pablo Neruda”.

Την εκδήλωση άνοιξε ο Κώστας Δαρδανός από τις εκδόσεις Gutenberg. Στην παρουσίαση του βιβλίου μίλησαν επίσης η ερμηνεύτρια Μαρία Φαραντούρη και ο Γιώργος Κεντρωτής, μεταφραστής του έργου. Αποσπάσματα διάβασε ο Νικήτας Τσακίρογλου, ενώ τη συζήτηση συντόνισε η Σεμίνα Διγενή, βουλευτής του ΚΚΕ.

«Ποιητής, πολεμιστής, επαναστάτης, κομμουνιστής. Χιλιανός, λατινοαμερικάνος, αμερικάνος, παγκόσμιος. Αυτός είναι ο Πάμπλο Νερούδα, ο ποιητής, ο άνθρωπος που έζησε τη ζωή του πραγματικά, έτσι όπως ο ίδιος την αφηγείται μέρα με τη μέρα, χρόνο με το χρόνο, στο εξαιρετικό βιβλίο που παρουσιάζουμε με την επιστημονικά ευσυνείδητη μετάφραση και επιμέλεια του Γιώργου Κεντρωτή» ανέφερε στην αρχή της ομιλίας του ο Δ. Κουτσούμπας και μεταξύ άλλων, πρόσθεσε:

«Ο Νερούδα ήταν κομμουνιστής με διαλεκτική αντίληψη του σύμπαντος. Η ύλη της ποίησής του είναι διαλεκτική αντανάκλαση, ακολουθώντας τους νόμους της ίδιας της ζωής. Ταυτόχρονα, ανταποκρίνεται στις πιο αυστηρές αξιώσεις της καλλιτεχνικής δημιουργίας και προάγει την ουσία της Τέχνης: Να εξανθρωπίζει τον άνθρωπο.

Ο Δ. Κουτσούμπας είπε ότι η κομμουνιστική αντίληψη του Π. Νερούδα άρχισε να διαμορφώνεται στην Ισπανία του Εμφυλίου πολέμου όταν υπηρετούσε ως πρόξενος της Χιλής, μέσα από τις εμπειρίες του από τον αντιφασιστικό αγώνα του ισπανικού λαού και των διεθνών ταξιαρχιών, τονίζοντας ότι «για τις αποφάσεις του αυτές ο Π. Νερούδα δεν μετάνιωσε ποτέ».

«Στην πολυτάραχη ζωή του ταξίδεψε πολύ, αγαπήθηκε πολύ, πολέμησε πολύ, επιβραβεύτηκε πολύ.

Από τα βραβεία που συγκέντρωσε με κορυφαία το βραβείο Στάλιν και πολύ αργότερα το βραβείο Νόμπελ, εκείνος θεωρούσε πως το μεγαλύτερο ήταν η αναγνώρισή του από τον καθημερινό κόσμο, από τον λαό, από τους εργάτες, γιατί άγγιζε τα κατάβαθα της ψυχής τους» επισήμανε.

«Για αυτή τη βαθιά αγάπη και εμπιστοσύνη που τού έδειχνε ο χιλιάνικος λαός σε κάθε ευκαιρία, την ικανότητά του να τον συνεπαίρνει, να οργανώνει τα συναισθήματά του και τελικά να τον καθοδηγεί, μισήθηκε όμως και πολύ από τους εχθρούς του λαού, όπως η αστική τάξη, οι εταιρείες της Χιλής και οι μηχανισμοί των ΗΠΑ, που ανέτρεψαν με τους φασίστες πραξικοπηματίες την κυβέρνηση της “Λαϊκής Ενότητας” στη Χιλή το 1973.

Λίγες μέρες μετά τη δολοφονία του Σαλβαδόρ Αλιέντε, πέθανε και ο Νερούδα. H επίσημη εκδοχή ήταν ότι ο θάνατος του ποιητή επήλθε από καρκίνο του προστάτη. Ωστόσο η εκδοχή αυτή έχει απορριφθεί από διεθνείς ειδικούς ερευνητές και μόλις πρόσφατα άνοιξε πάλι ο φάκελος των συνθηκών θανάτου του.

Διαφαίνεται πως η άρχουσα τάξη της Χιλής, όπως άλλωστε και η ελληνική αστική τάξη την περίοδο 40 – 50, όπως και κάθε αστική τάξη σε περιόδους κρίσης, ανόδου του κινήματος, πιθανότητας δημιουργίας επαναστατικής κατάστασης, ανόδου της εξέγερσης των εργατικών λαϊκών δυνάμεων, φοβάται τους στρατευμένους στην κοινωνική επανάσταση ποιητές, το ίδιο που φοβάται τους πολιτικούς αντιπάλους της» πρόσθεσε.

 

Σημείωσε, μεταξύ άλλων, «το ότι οι αγώνες της εργατικής τάξης, των κομμουνιστών, της λατρεμένης του Χιλής και της Λατινικής Αμερικής, ανυψώθηκαν στην ποίησή του», είναι αυτό που κάνει την ποίηση αυτή παγκόσμια, επίκαιρη και πάνω απ’ όλα αναγκαία.

«Ο Νερούδα ουδέποτε απαρνήθηκε την σοσιαλιστική οικοδόμηση στον 20ο αιώνα. Πάντοτε υπερασπιζόταν το τιτάνιο έργο της εργατικής τάξης και των λαών της ΕΣΣΔ και των άλλων σοσιαλιστικών χωρών. Η σπουδαιότερη παρακαταθήκη του ήταν το διαρκές ενδιαφέρον του για την οργάνωση της εργατικής τάξης, των λαϊκών μαζών, την ενεργό συμμετοχή τους, στην υπόθεση της κοινωνικής τους απελευθέρωσης» υπογράμμισε.

Αναφερόμενος στις πολιτικές απόψεις του Νερούδα που εκφράζονται στα απομνημονευματά του είπε ότι «απηχούν, όπως είναι λογικό, την τότε στρατηγική του Διεθνούς Κομμουνιστικού Κινήματος και του ΚΚ Χιλής του οποίου ήταν μέλος» και πρόσθεσε:

«Για τη σοσιαλιστική οικοδόμηση στον 20ο αιώνα, τα θετικά αλλά και τα μεγάλα λάθη και τις παραλείψεις, όπως και για την πολιτική του ΚΚ Χιλής την περίοδο εκείνη, στην βάση της λαθεμένης στρατηγικής τότε του Διεθνούς Κομμουνιστικού κινήματος, το ΚΚΕ έχει πραγματοποιήσει σύγχρονες επεξεργασίες, που εμπεριέχονται στους τόμους του Δοκιμίου για την Ιστορία του, με στόχο να εξοπλιστεί καλύτερα η εργατική τάξη, ο λαός, η νεολαία και να γίνει η επόμενη νίκη τους, με την συνειδητή θέλησή τους, οριστική και αμετάκλητη».

«Σ’ αυτό το δρόμο βαδίζουμε, μάχη τη μάχη, χρόνο το χρόνο, ώρα την ώρα. Σε αυτό το δρόμο του αγώνα και σε όλα τα μετερίζια : του εργατικού – λαϊκού κινήματος, της πολιτικής, της ιδεολογίας, της φιλοσοφίας, της αισθητικής, συσπειρώνονται, με την πρόταση του ΚΚΕ, τίμιοι άνθρωποι, αγωνιστές, άνθρωποι των γραμμάτων και των τεχνών, όπως και ο πανεπιστημιακός, λογοτέχνης και βραβευμένος, με το Κρατικό Βραβείο Μετάφρασης Έργου Ξένης Λογοτεχνίας, μεταφραστής τούτου του βιβλίου, Γιώργος Κεντρωτής, που ήταν υποψήφιος ευρωβουλευτής με το ΚΚΕ στις 9 του Ιούνη» είπε ο Δ. Κουτσούμπας ευχαριστώντας τον Γ. Κεντρωτή για την συνολικά σπουδαία μεταφραστική προσφορά του στα ελληνικά γράμματα.

«Στις 13 και 16 Αυγούστου του 1975 η προμηθεϊκή φωνή του Μάνου Κατράκη, ανήγγειλε στο κατάμεστο Στάδιο Καραϊσκάκη ότι ο Πάμπλο Νερούδα και ο Σαλβαδόρ Αλιέντε σχεδίαζαν να παρουσιάσουν στο Στάδιο του Σαντιάγκο της Χιλής και να αφιερώσουν τη συναυλία στην απελευθέρωση της Ελλάδας από τη χούντα το “Κάντο Χενεράλ”, μελοποιημένο αριστουργηματικά, από τον Μίκη Θεοδωράκη.

Δεν πρόλαβαν. Η συναυλία δόθηκε στην Ελλάδα με τη σκέψη του ελληνικού λαού στραμμένη στον αγώνα του χιλιάνικου λαού ενάντια στην χούντα του Πινοσέτ.

Αγαπημένη μας, Μαρία Φαραντούρη, σε ευχαριστούμε ακόμα μια φορά.

Όταν η φωνή σου υψώθηκε για να τραγουδήσει τους “Ελευθερωτές”, μαζί με την “Ξεσηκωμένη Αμερική” που ερμήνευσε ο Πέτρος Πανδής, όπως και άλλα μελοποιημένα αποσπάσματα από το “Κάντο Χενεράλ”, με τη συνοδεία και της Εθνικής Χορωδίας της Γαλλίας, κάτω από τη ρωμαλέα διεύθυνση του Μίκη, φώτισε, για λίγο, ολόκληρος ο κόσμος» είπε, καταλήγοντας στην ομιλία του ο Δ. Κουτσούμπας.

Επισυνάπτεται η ομιλία του Δ. Κουτσούμπα: