Ό,τι ν’ ακούω με το δεξιό μου αυτί / με μάτι αριστερό το βλέπω.
Κι ό,τι καταπιάνεται ο νους να στοχαστεί, / οι χτύποι της καρδιάς το λένε πρώτοι. (Κ. Βάρναλης)

Η κομμουνίστρια δασκάλα Ευαγγελία Κλάδου «επέστρεψε» στον τόπο της, στο αγαπημένο της σχολείο

Ο καλλιτέχνης Αλέξανδρος Ραπτάκης έκανε γκράφιτι το πορτραίτο της κομμουνίστριας δασκάλας Βαγγελιώς Κλάδου σε τοίχο στα πατρογονικά της εδάφη στα Σίσαρχα! Στο πλαίσιο του φεστιβάλ Χαϊμαλίνα.

Η Ευαγγελία Κλάδου, δολοφονήθηκε σε ενέδρα από κυβερνητικό και παρακρατικό απόσπασμα, στις 6 Δεκέμβρη 1949, σε σπηλιά στην περιοχή Ανυφαντοχάλαρα, που οι μαχητές του ΔΣΕ χρησιμοποιούσαν ως λημέρι, «επιστρέφει στον τόπο της, πλάι στο αγαπημένο της σχολειό, ανοίγοντας ξανά το παράθυρο στη γνώση, τον αγώνα και την ελευθερία» όπως άναφέρουν οι διοργανωτές του Φεστιβάλ.

grafiti2

.Η ζωή και η δράση της Ευαγγελίας Κλάδου

Η Βαγγέλα, όπως συνήθιζαν να την αποκαλούν οι συγχωριανοί της, γεννήθηκε στα Ανώγεια το 1919, κόρη φτωχής και πολύτεκνης οικογένειας. Οταν τελείωσε το σχολείο, λόγω της αγάπης που είχε για τα γράμματα, οι γονείς της την έστειλαν στην Αθήνα, όπου φοίτησε στην Αρσάκειο και αποφοίτησε το 1940, με άριστα. Εκεί έρχεται σε επαφή με την κομμουνιστική ιδεολογία, τα δύσκολα χρόνια της μεταξικής δικτατορίας.

Η γερμανική κατοχή την βρίσκει δασκάλα στο χωριό Μυριοκέφαλα. Το 1942 οργανώνεται στο ΚΚΕ και αναλαμβάνει διαδοχικά καθήκοντα ως μέλος Αχτιδικής Επιτροπής, της Περιφερειακής Επιτροπής Ρεθύμνου, στη συνέχεια Γραμματέας Αχτιδικής Επιτροπής και Β’ Γραμματέας της Περιφερειακής Επιτροπής Ρεθύμνου και αργότερα μέλος της Περιφερειακής Επιτροπής Ρεθύμνου και μέλος της Επιτροπής Περιοχής Κρήτης με ειδική ευθύνη στη γυναικεία δουλειά και την Εθνική Αλληλεγγύη (ΕΑ).

Η Βαγγελιώ από την πρώτη στιγμή εντάσσεται στο ΕΑΜ και πρωτοστατεί στην οργάνωση του αγώνα της περιοχής κατά των Γερμανών από διάφορες θέσεις. Παράλληλα βοηθάει στη συγκρότηση των Οργανώσεών του.

Παράλληλα με τις κομματικές χρεώσεις συμβάλλει στη δουλειά του ΕΑΜ από διάφορες θέσεις, χρεώνεται το γυναικείο τμήμα σε όλο το νομό Ρεθύμνου. Το 1944 έγινε μέλος του ένοπλου ΕΛΑΣ. Η συμβολή της στην οργάνωση του αντάρτικου των Λευκών Ορέων ήταν καθοριστική.

Αφού αρνήθηκε μετά την κατοχή να δηλώσει υποταγή στο τότε αστικό καθεστώς, δεν κατάφερε να ξαναδουλέψει ως εκπαιδευτικός, παρόλα αυτά δεν επαναπαύτηκε και αφιερώθηκε στο λαϊκό κίνημα των Χανίων, όπου το 1946, στην παναγροτική απεργία, την συνέλαβαν μαζί με άλλους δυο, ως πρωταίτιοι των κινητοποιήσεων. Στην δεύτερη απεργία, μετά από ένα χρόνο έχει μπει πλέον στο στόχαστρο από τις παρακρατικές οργανώσεις. Έγινε μέλος του Δημοκρατικού Στρατού Δυτικής Κρήτης και πρωτοστατούσε στις μάχες του εμφυλίου

Επεσε μαχόμενη με το όπλο στο χέρι στις 6/12/1949, στη σπηλιά στ’ Ανυφαντοχάλαρα, από κυβερνητικό και παρακρατικό απόσπασμα. Τέτοιο ήταν το μίσος που έτρεφαν στη γνήσια επαναστάτρια, λαϊκή αγωνίστρια, στο στέλεχος του ΚΚΕ, ώστε οι ΜΑΥδες και οι παρακρατικοί τής κόψανε το κεφάλι και το περιφέρανε στα γύρω χωριά.