Στις 9 Σεπτεμβρίου 1828 γεννήθηκε ο Ρώσος συγγραφέας Λέων Τολστόι . Εξήντα ολόκληρα χρόνια, μέσα στις πιο περίπλοκες συνθήκες της δουλοπαροικίας, την εποχή που μόλις άρχισε να προβάλλει ο καπιταλισμό στη Ρωσία, την εποχή που άρχισε να ετοιμάζεται η πρώτη ρωσική επανάσταση, με τη δυνατή φωνή του, ο προικισμένος συγγραφέας, έριχνε το προσωπείο από τους κάθε λογής εκμεταλλευτές και με το ακονισμένο του νυστέρι το έμπηγε βαθιά στην πληγή της φεουδαρχικής κοινωνίας, ξεσκέπαζε τις βρομιές και τα αίσχη της.
Όπως είπε ο Λένιν, τα έργα του Τολστόι αποτελούν «ένα βήμα προς τα εμπρός στην καλλιτεχνική εξέλιξη της ανθρωπότητας».
Ο Λένιν έδωσε ιδιαίτερη προσοχή στα έργα του Τολστόι. Τα ανέλυσε και έκανε μια πολύτιμη και ολοκληρωμένη εκτίμηση των έργων και της διδασκαλίας του:
«Ο Λ. Τολστόι εμφανίζεται στη σκηνή σαν ένας μεγάλος καλλιτέχνης την εποχή της οπισθοδρομικής δουλοπαροικίας. Σε μια σειρά θαυμάσια έργα που έγραψε σε διάστημα μεγαλύτερο από μισό αιώνα λογοτεχνικής δραστηριότητας, έδωσε μια εικόνα της παμπάλαιας, προεπαναστατικής Ρωσίας που και μετά το 1861 παρέμενε μισοφεουδαρχική, της αγροτικής Ρωσίας, του γαιοκτήμονα και του αγρότη. Περιγράφοντας τη φάση αυτή της ιστορικής ζωής της Ρωσίας, ο Τολστόι κατόρθωσε να θέσει τόσα ζωτικά ερωτήματα, κατόρθωσε να πετύχει μια τέτοια καλλιτεχνική δύναμη, που τα έργα του παίρνουν θέση ανάμεσα στα πρώτα της παγκόσμιας λογοτεχνίας», έγραφε ο Λένιν για τον Τολστόι το 1910, μετά το θάνατο του μεγάλου συγγραφέα.
Το έργο του Τολστόι εξέφρασε ένα νέο στάδιο στην ανάπτυξη του ρώσικου και του παγκόσμιου ρεαλισμού, έριξε γέφυρα ανάμεσα στις παραδόσεις του κλασικού μυθιστορήματος του 19ου αιώνα και στη λογοτεχνία του 20ού αιώνα. Ο ρεαλισμός του Τολστόι χαρακτηρίζεται από ιδιαίτερη ειλικρίνεια τόνου και ευθύτητα και από εδώ απορρέει η συντριπτική δύναμη και δριμύτητα στην αποκάλυψη των κοινωνικών αντιθέσεων.
Ανάμεσα στα αριστουργήματά του ξεχωρίζουν το «Πόλεμος και Ειρήνη», «Ανάσταση», «Αννα Καρένινα», «Χατζη Μουράτ» και πολλά άλλα.
