Ό,τι ν’ ακούω με το δεξιό μου αυτί / με μάτι αριστερό το βλέπω.
Κι ό,τι καταπιάνεται ο νους να στοχαστεί, / οι χτύποι της καρδιάς το λένε πρώτοι. (Κ. Βάρναλης)

Λες και ήταν χτες…(Ένα άρθρο για τη Δημόσια Υγεία το 1930)

Γράφει ο Αλέκος Χατζηκώστας //

«Ο Χέγκελ κάνει κάπου την παρατήρηση ότι όλα τα μεγάλα κοσμοϊστορικά γεγονότα και πρόσωπα παρουσιάζονται σα να λέμε, δύο φορές. Ξέχασε όμως να προσθέσει: τη μια φορά σαν τραγωδία, την άλλη σαν φάρσα» (Καρλ Μαρξ: «Η 18η Μπρυμαίρ του Λουδοβίκου Βοναπάρτη)

Η συζήτηση σχετικά με την Δημόσια Υγεία και την κατάσταση που βρίσκεται σήμερα με αφορμή την πανδημία του κορονοϊου δεν είναι καινούργια. Μάλιστα ζητήματα που μπαίνουν και σήμερα (τηρουμένων των τότε κινδύνων) συζητήθηκαν όπως αποκαλύπτει και το ντοκουμέντο που παρουσιάζουμε 90 (!) χρόνια πριν.

Τότε ήταν η ελονοσία που «θέριζε» κυριολεκτικά τον λαό, όμως η ουσία της ακολουθούμενης πολιτικής ήταν η ίδια και γι’αυτό και οι σημαντικές παρατηρήσεις της συγκεκριμένης εφημερίδας (που φυσικά δεν ήταν …φιλοκομμουνιστική)…

efimerida makedonia2

Πρόκειται για πρωτοσέλιδο άρθρο της εφημερίδα ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ στις 1/5/1930 με άρθρο «Η ΕΘΝΙΚΗ ΥΓΕΙΑ» (Οι υπογραμμίσεις δικές μας).

Αναφέρει χαρακτηριστικά:

«Το πρώτον Πανελλαδικόν Συνέδριον υγιεινής, απότοκον και αυτό της κυβερνητικής μερίμνης διά την υγείαν του λαού, παρέσχε την ευκαιρίαν, ώστε ν’ αναδιπλωθή η γενικά υγειονομική κατάστασις της χώρας.

Η εικών ήτις προεβλήθη δια των στατιστικών, είνε ζοφερά εκτάκτως. Την Ελλάδα μαστίζουν ποικιλώνυμοι νόσοι, τον χορόν των οποίων σύρουν η φθίσις και η ελονοσία, κατασκάπτουσαι την Εθνικήν υγείαν εις βαθμόν που προακλει τον ίλιγγον.

Ποία είναι τα αίτια της τοιαύτης καταπτώσεως της Εθνικής Υγείας, δεν είνε δύσκολον να καθορισθούν. Η υμνηθείσα λιτότης που έφθειρε τους οργανισμούς, οι πόλεμοι με τας κακουχίας των, η προσφυγιά με τις φρικώδεις στερήσεις αυτής, ο κακός στρατωνισμός των τέκνων του λαού, τα ανθυγιεινά σχολεία, η χείριστη στέγασις των λαϊκών τάξεων-ιδού οι κυριώτεροι συντελεσταί της κολοσσιαίας φθοράς της Εθνικής Υγείας, εν αγαστή αμμίλη με την έλλειψιν πάσης κρατικης προσπάθείας, είτε προς εξάλειψιν των ελών, είτε προς καθοδήγισιν του Λαού, είτε προς βελτίωσιν των στεγαστικών όρων των λαϊκών ιδία τάξεων.

Η παρούσα κυβέρνησις, είνε αληθές, κατείδε τον κίνδυνον, τον οποίον διατρέχει η Ελλάς από υγιεινής απόψεως. Και ενθυμούνται οι πάντες ότι ο Ελευθέριος Βενιζέλος όταν εζήτησε την ψήφον του Ελληνικού Λαού, εμνημόνευσεν ευρύτατα το κεφάλαιον της Εθνικής Υγείας, αποσπάσας τα σκώμματα των πολιτικών αυτού αντιπάλων, διότι οι άνθρωποι δεν είχον σκεφθή, απλούστατα, ότι υπάρχει παρόμοιον ζήτημα και ότι υφίστατια παρόμοιος μέγας κίνδυνος..»

Στη συνέχεια αφού στέκεται σε ενέργειες της κυβέρνησης υποστηρίζει:

«Πλην το κακόν είνε τόσον μέγα, ώστε να ημπορή κανείς να ισχυρισθή, ότι εσημειώθησαν γενναία βήματα δια την ανύψωσιν της Εθνικής Υγείας. Γενναία τω όντι βήματα θα έχουν γίνη, όταν περατωθούν τα μεγάλα έργα της Μακεδονίας, όταν αρχίση την εντατικήν αυτής δράσιν η νέα υπηρεσία του Υπουργείου της Γεωργίας δια τα μικρά έργα. Τότε, θα έχουν εξαλειφθή αι νοσογόναι εστίαι των τελμάτων και των ελών, διότι τότε θα ημπορεί κανείς να ισχυρισθή ότι εκτυπήθη αποτελεσματικά, κατά το πλείστον αυτής, η πράσινη ελονοσία που γονατίζει την Υπαιθρον- το Εθνος.

Αλλά έως τότε, πολλά πρέπει να γίνουν, δια να μη βαδίσωμεν εκ του κακού εις το χείρον, δια ν΄ αναστείλωμεν τουλάχιστον την εξάπλωσιν του κακού. Κι αν αποτελή παρήγορον σημείον, υπό την έποψιν ταύτην, ο αναληφθείς αντιελονοσιακός αγών, όμως δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι αντιμετωπίζεται επαρκώς ο κίνδυνος εκ της φθίσεως. Τα ινστιτούτα και τα ιατρεία και αι αντιφθισικαί εταρείαι, με την περιωρισμένη αυτών δράσιν, δεν ημπορούν να θεωρηθούν ικανοποιητικά μέτραΑλλά ούτε και τα προμνησθέντα μέτρα, ως προς τα σανατόρια, είνε επαρκή. (σ.σ θα μπορούσαμε σήμερα να μιλήσουμε αντίστοιχα για ελλείψεις σε κρεβάτια ΜΕΘ, μέτρα προστασία κ.α). Θα έπρεπεν όχι έν, αλλά τουλάχιστον 5 μεγάλα μεγάλα σανατόρια να ιδρυθούν, δια να κατασταθή δυνατή η περισυλλογή των φυματικών που μολύνουν τας οικογενείας των, όπως θα έπρεπε να καταβληθή γενναιοτέρα ακόμη προσπάθεια δια την ανέγερσιν των νέων σχολείων.

Η κατεδάφισις των τρωγλών, εντός των οποίων μαραίνονται τα τέκνα του λαού, αποτελεί βασικήν προϋπόθεσιν ανυψώσεως της Εθνικής Υγείας. Εις πάσαν θυσίαν πρέπει να υποβληθή το Κράτος δια τον σκοπόν τούτον, όπως και δια την λαϊκη στέγην. Καλά σχολεία, βελτίωσις των στεγαστικών όρων, κοινωνικαί ασφαλίσεις, αλλά και επίμονος και συστηματική διδασκαλία του Λαού- μόνον έτσι θα αποδόσουν καρπούς αι προσπάθειαι της Κυβερνήσεως δια την Εθνικήν Υγείαν. Και θα έπρεπεν ίσως, χάριν του σκοπού τούτου να περιορισθούν πολλαί άλλαι επιδιώξεις, διότι η Εθνική Υγεία είνε η βάσις της υπάρξεως της Ελλάδος»