Γράφει ο Πάνος Αλεπλιώτης //
Για πάνω από μισό αιώνα,η ιταλική οικογένεια Benetton ξεκινά ανθρωπιστικές καμπάνιες συμπόνοιας διαφημίζοντας μέσα από αυτές τα πασίγνωστα ρούχα της. Είναι διάσημη για τη σοκαριστική της διαφήμιση με προκλητικές εικόνες σαν τεχνική και μέσον για την ευαισθητοποίηση κοινωνικών θεμάτων όπως η ειρήνη, η φυλετική ενσωμάτωση και το AIDS. Αυτές οι εικόνες έχουν προκαλέσει πολλές επικρίσεις ωστόσο, βοήθησαν την εταιρεία να αναπτύξει μια ξεχωριστή ταυτότητα και δεν μείωσαν τις πωλήσεις της. Αντίθετα οι φωτογραφίες της με έναν ετοιμοθάνατο ασθενή του Aids, μια μαύρη γυναίκα να θηλάζει ένα λευκό μωρό, τον Πάπα να φιλάει έναν ιμάμη και πιο πρόσφατα, την εικόνα των Αφρικανών μεταναστών που διασώθηκαν στη θάλασσα δικαιολογήθηκαν σαν την συμβολή και ευαισθητοποίηση της εταιρείας στα κοινωνικά και τα ανθρωπιστικά ζητήματα. Πίσω από όλα αυτά όμως κρύβεται το σκληρό και απάνθρωπο πρόσωπο του καπιταλισμού χωρίς κανένα ενδοιασμό και καμιά συμπόνοια.
Η Benetton είναι ο μεγαλύτερος κατασκευαστής ενδυμάτων της Ευρώπης και ο μεγαλύτερος αγοραστής μαλλιού στον κόσμο στον τομέα των ενδυμάτων. Έχει 9 εργοστάσια σε διάφορα μέρη του κόσμου , παράγει πάνω από 110 εκατομμύρια ενδύματα ετησίως ο δε συνολικός κύκλος εργασιών είναι πάνω από 2 δισεκατομμύρια ευρώ κάθε χρόνο. Έχει παρουσία σε 120 χώρες σε όλο τον κόσμο με πάνω από 6.500 καταστήματα. Η εταιρεία ιδρύθηκε από την οικογένεια Benetton το 1965 στο Τρεβίζο στην Ιταλία.
Μέσα σε δύο δεκαετίες οι απόγονοι ενός ιδιοκτήτη καταστήματος ποδηλάτων, πού πουλούσαν πουλόβερ που τα έπλεκαν οι ίδιοι, έγιναν μια παγκόσμια δύναμη στην μόδα, τόσο για τα ζωντανά χρώματα των ρούχων τους όσο και για τις προκλητικές διαφημίσεις της. Μια δύναμη που έχει απασχολήσει με πολλά σκάνδαλα.
- Χαρούμενες ασχολίες της Benetton
Την δεκαετία του 1990, πραγματοποιεί αγορές άλλων κλάδων επιχειρήσεων. Εξειδικεύεται στις κατασκευές αεροδρομίων, ανισόπεδων κόμβων και στην διαχείριση εστιατορίων και χώρων στάθμευσης στους μεγάλους δρόμους από το Σαντιάγκο της Χιλής μέχρι την Ρώμη. Η οικογένεια τώρα έχει περίπου 12 δισεκατομμύρια ευρώ περιουσιακά στοιχεία, συμπεριλαμβανομένων των 30% μερίδιο στην Atlantia, η οποία έγινε η μεγαλύτερη επιχείρηση χειριστής- διοδίων με την εξαγορά της ισπανικής αντιπάλου Abertis.
Περίπου το 45% των εσόδων του οίκου προέρχεται το 2017 από το εξωτερικό και αυτό το ποσοστό θα μεγαλώσει ακόμη περισσότερο μετά την αγορά της Atlantia Abertis, η οποία δραστηριοποιείται στην Νότια Αμερική και Γαλλία, καθώς και στην Ισπανία. Επίσης, οι Benettons έγιναν οι μεγαλύτεροι μέτοχοι της ισπανικής εταιρείας κινητών τηλεφώνων Cellnex.
Η Atlantia αγόρασε πρόσφατα μερίδια αξίας πολλών δις ευρώ του Eurotunnel στην Μάγχη μεταξύ της Αγγλίας και της Γαλλίας και κέρδισε τον διαγωνισμό της διαχείρισης του κεντρικού αεροδρόμιο της Νίκαιας. Η εταιρεία εξετάζει την αγορά του Autogrill της Βόρειας Αμερικής που αντιπροσωπεύει περισσότερο από το μισό της αλυσίδας διεθνών εστιατορίων στους μεγάλους δρόμους των ΗΠΑ με πωλήσεις 4,6 δις τον περασμένο χρόνο. Διαχειρίζεται τους μισούς αυτοκινητόδρομους στην Ιταλία.
Μετά την καταστροφή της αερογέφυρας Morandi και τον θάνατο 43 ανθρώπων, τα βλέμματα της κοινής γνώμης έπεσαν στην Benetton και η κριτική για την εγκληματική αδιαφορία της εταιρίας της να κάνει τις απαραίτητες εργασίες συντήρησης είναι τεράστια.
Η κυβέρνηση της Ιταλίας απειλεί με απόσυρση της άδειας εκμετάλλευσης των διοδίων και η Atlantia σπεύδει να δηλώσει πως θα ξαναχτίσει την γέφυρα σε οκτώ μήνες και θα διαθέσει 500 εκατομμύρια ευρώ αποζημίωση για τα θύματα, υπενθυμίζοντας πως τα τελευταία χρόνια διέθεσε 10 δισεκατομμύρια ευρώ για να κατασκευάσει δρόμους στην Ιταλία.
Σημειωτέο ότι τα 500 εκατομμύρια είναι το μισό ποσό από ότι μοίρασε σαν κέρδος το 2017 η Atlantia στην Benetton και τους άλλους μετόχους.
Δεν είναι όμως η μόνη καταστροφή και σκάνδαλο που εμπλέκεται η κατά τα άλλα ευαίσθητη Benetton. Ούτε και η πρώτη υπόσχεση που δίνει χωρίς να την εκπληρώσει.
-Την δεκαετία του 90 αγοράζει η οικογένεια στην πανέμορφη Παταγονία της Αργεντινής 900.000 εκτάρια γης, μια απίστευτα μεγάλη έκταση, περίπου όσο το Πουέρτο Ρίκο, όπου ζούν, μετά από παραχώρηση του κράτους, ο ιθαγενής πληθυσμός των Mapuche περίπου 15.000 άνθρωποι. Συμπεριφέρεται σαν αποικιοκράτης ανακτώντας ακόμη περισσότερη έκταση που ήταν έξω από τα όρια του τεράστιου κτήματος της και εμπλέκεται σε νομικές διαδικασίες για να τους απαγορεύσει να ζουν ακόμη και έξω από την ιδιοκτησία της. Τον Αυγουστο του 2017 “εξαφανίζεται” από την αστυνομία ένας διαδηλωτής που διαμαρτύρονταν για την κατάληψη της γής των ινδιάνων από την Benetton, θυμίζοντας μαύρες εποχές δικτατορίας του Αργεντίνικου λαού..
-Το 2003 η Benetton, δέχτηκε κριτική όταν ξεκίνησε να τοποθετεί μικροτσίπ RFID στα ρούχα της σαν τρόπο αναγνώρισης. Το μικροτσίπ μεγέθους ενός κόκκου ρυζιού τοποθετείται σε ζώα μεγάλης φάρμας για τον εύκολο εντοπισμό τους σε περίπτωση που χαθούν. Οι διαμαρτυρίες που ακολούθησαν για τον περιορισμό της ελευθερίας και το “φακέλωμα” των καταναλωτών την ανάγκασαν να σταματήσει την τοποθέτηση.
-Το 2005 η Οργάνωση προστασίας ζώων ΡΕΤΑ κατηγορεί την Benetton για την αγορά μαλλιού από πρόβατα που οι κτηνοτρόφοι στην ουσία τα γδέρνουν ζωντανά για να αποφύγουν την καλλιέργεια παρασίτων που τα αρρωσταίνουν και χαλάνε το μαλλί. Η διαδικασία ονομάζεται «mulesing» στα Αγγλικά. Η Benetton επιλέχθηκε από την Οργάνωση επειδή σαν ο μεγαλύτερος αγοραστή στον κόσμο αγόρασε 800 τόνους μαλλί «mulesing» από φάρμες της Αυστραλίας. Η άμυνα της εταιρείας ήταν να δηλώσει πως όλοι το κάνουν για να σώσουν τα ζώα τους από τις αρρώστιες. Μόλις το 2015 σταμάτησε την αγορά του μαλλιού επειδή στράφηκε σε πιο επικερδείς επιχειρήσεις.
-Στις 24 Απριλίου του 2013 καταρρέει στο Μπαγκλαντές το εργοστάσιο υφαντουργίας της Rana Plaza στην Dhaka. Ένα από τα μεγαλύτερα εργατικά ατυχήματα σε ένα εργοστάσιο ερείπιο χωρίς προστασία και συντήρηση, ακατάλληλο για χρήση. 1100 εργαζόμενοι στην ουσία δολοφονούνται από το κυνήγι του κέρδους και 2500 τραυματίζονται. Μεγάλες, παγκοσμίως γνωστές, επιχειρήσεις έραβαν στο εργοστάσιο. Η Benetton αρνείται ότι έραβε ρούχα στο εργοστάσιο μέχρι που το αποδεικνύουν οι εργαζόμενοι αφού μέσα στα ερείπια βρίσκονται διασκορπισμένα πουκάμισα της εταιρείας. Δημιουργείται ταμείο αποζημίωσης των θυμάτων με στόχο να συγκεντρωθούν 30 εκατομμύρια δολάρια. Μέχρι στιγμής έχουν συγκεντρωθεί 9 εκατομμύρια.
Η Benetton που αναγκάστηκε εκ των υστέρων να συμμετάσχει, δεν έχει δώσει ούτε ευρώ, αν και έχει εγγράψει ένα ποσό στον προϋπολογισμό της. Δεν είναι η μόνη. Ένα ακόμη παράδειγμα της περιφρόνησης του κεφαλαίου στον ανθρώπινο πόνο και της ανθρώπινης ζωής είναι πως και η ΗΜ που έραβε ένα μεγάλο κομμάτι της παραγωγής της στην Rana Plaza έχει δώσει μέχρι στιγμής μόνο 100.000 δολάρια.
Άλλο σημάδι υποκρισίας. Τα λαμπερά χρώματα της Benetton προστέθηκαν πάνω στα σωσίβια των προσφύγων ναυαγών.
________________________________________________________________________________________________
Πάνος Αλεπλιώτης Δημοτικός σύμβουλος Πυλαίας Θεσσαλονίκης 87/90 και 99/2002. Αντιδήμαρχος Πυλαίας από το 1987 έως και το 1990 και από το 1999 έως και το 2000. Εργάστηκε σαν γεωλόγος, περιβαλλοντολόγος και χωροτάκτης στην Ελλάδα και στην Σουηδία
