Ό,τι ν’ ακούω με το δεξιό μου αυτί / με μάτι αριστερό το βλέπω.
Κι ό,τι καταπιάνεται ο νους να στοχαστεί, / οι χτύποι της καρδιάς το λένε πρώτοι. (Κ. Βάρναλης)

Σαν σήμερα 9 Δεκεμβρίου 1987 ξέσπασε η πρώτη ιντιφάντα, η “εξέγερση των πετρών”

Το 1987 , ξεσπά η πρώτη εξέγερση – Ιντιφάντα των Παλαιστινίων (στα αραβικά σημαίνει «ταρακούνημα»), που ζουν στη Δυτική Οχθη και στη Λωρίδα της Γάζας η οποία επί έξι χρόνια συγκλόνιζε τα κατεχόμενα παλαιστινιακά εδάφη προτού καταλήξει στην αμοιβαία αναγνώριση μεταξύ του Ισραήλ και της Οργάνωσης για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης (ΟΑΠ).  Ονομάστηκε και «πετροπόλεμος», επειδή οι νεαροί Παλαιστίνιοι χρησιμοποιούσαν κυρίως πέτρες και άλλα αυτοσχέδια όπλα για να αντιμετωπίσουν τον προηγμένο τεχνολογικά ισραηλινό στρατό.

Μετά την αναγνώριση της Ιερουσαλήμ ως πρωτεύουσας του Ισραήλ από τον Αμερικανό πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ νωρίτερα αυτή την εβδομάδα, η Χαμάς έχει καλέσει σε μια τρίτη ιντιφάντα.

Ένα ατύχημα βάζει φωτιά

Στις 9 Δεκέμβρη του 1987 κάτι αλλάζει. Ένα στρατιωτικό ισραηλινό όχημα έπεσε με δύναμη πάνω στα αυτοκίνητα Παλαιστινίων που επέστρεφαν από τις δουλειές τους, σκοτώνοντας τέσσερα άτομα. Την επόμενη ημέρα περίπου 10.000 Παλαιστίνιοι πηγαίνουν στην κηδεία και ακολουθούν πορείες διαμαρτυρίας. Σε μια από αυτές κάποιοι διαδηλωτές πετούν βόμβες μολότοφ σε όχημα περιπολίας των Ισραηλινών. Ο ισραηλινός στρατός απαντά με δακρυγόνα και αληθινά πυρά. Ένας 17χρονος πέφτει νεκρός. Η εξέγερση ξεκινά και εξαπλώνεται στη Δυτική Όχθη και τη Γάζα.

Παιδιά και έφηβοι περνούν τα επόμενα χρόνια πετώντας πέτρες και μολότοφ στους πάνοπλους Ισραηλινούς. Αυτά ήταν τα όπλα τους. Γι’ αυτό και η Ιντιφάντα ονομάστηκε αλλιώς και «πετροπόλεμος». Οι Ισραηλινοί απαντούσαν με μαζικές συλλήψεις και φυλακίσεις. Θύματα αυτών περίπου 18.000 Παλαιστίνιοι. Δεν υπήρχε δικαίωμα δίκης. Απαγορεύσεις κυκλοφορίας, λουκέτα στα σχολεία, μαζικές κατεδαφίσεις σπιτιών, καταστροφή γεωργικών εκτάσεων, περιορισμός του νερού ήταν τα αντίποινα των ισραηλινών.

Σιδηρά πυγμή

Ισραηλινοί πολιτικοί είχαν προβεί σε προειδοποιήσεις. Τον Νοέμβριο του 1986 ο πρώην υπουργός Εξωτερικών Αμπά Εμπάν είχε εκφράσει την ανησυχία του για την κατάσταση στην οποία ζουν οι Παλαιστίνιοι, «που υποβάλλονται σε περιορισμούς και τιμωρίες».

Οι κάτοικοι των παλαιστινιακών εδαφών, που τότε βρίσκονταν ήδη επί είκοσι χρόνια υπό ισραηλινό έλεγχο, υπόκεινται από τον Αύγουστο του 1985 σε μια πολιτική «σιδηράς πυγμής», η οποία επιβλήθηκε από τον τότε υπουργό Άμυνας Γιτζάκ Ράμπιν με στόχο να τερματιστούν οι κινητοποιήσεις αντίστασης.

Έκπληκτος από την έκταση της εξέγερσης ο Ράμπιν αρχικά έδωσε διαταγή «να σπάσουν τα κόκαλα» των Παλαιστίνιων διαδηλωτών, προτού παραδεχθεί στη συνέχεια ότι δεν υπήρχε στρατιωτική λύση στην εξέγερση.

Οι Ισραηλινοί στρατιώτες, που δεν ήταν καλά εκπαιδευμένοι στη διατήρηση της τάξης, απαντούν στις ρίψεις πετρών και βομβών μολότοφ με πραγματικά πυρά.

Για πρώτη φορά στα 40 χρόνια της ισραηλινοαραβικής σύγκρουσης, ο παλαιστινιακός λαός στη Δυτική Όχθη και τη Γάζα, ενάμιση εκατομμύριο άνθρωποι, είναι σε πόλεμο εναντίον του Ισραήλ.
Οι δρόμοι αποτελούν το πεδίο μάχης για τους χιλιάδες «σαμπάμπ», τους νέους ηλικίας 10 με 25 ετών, που μάχονται εναντίον των Ισραηλινών στρατιωτών με πέτρες.

Η ισραηλινή κυβέρνηση κατηγόρησε τη Συρία, το Ιράν και την ΟΑΠ ότι ευθύνονται για τις ταραχές. Όμως η ιντιφάντα ήταν στην πραγματικότητα ένα λαϊκό κίνημα που εξέφραζε την αγανάκτηση των Παλαιστίνιων έπειτα από 21 χρόνια κατοχής. Η εξέγερση εξέπληξε ακόμη και την ηγεσία της ΟΑΠ στην Τύνιδα.

Περισσότεροι από 1.200 νεκροί Παλαιστίνιοι

Στις 13 Σεπτεμβρίου 1993 Ισραήλ και ΟΑΠ υπέγραψαν στην Ουάσινγκτον τις συμφωνίες του Όσλο για την παλαιστινιακή αυτονομία, οι οποίες επικυρώθηκαν με τη χειραψία του επικεφαλής της ΟΑΠ Γιάσερ Αραφάτ με τον Ισραηλινό πρωθυπουργό Ράμπιν.

Στις 24 του ίδιου μήνα οι υποστηρικτές της ΟΠΑ έλαβαν εντολή να σταματήσουν κάθε στρατιωτική δραστηριότητα εναντίον του ισραηλινού στρατού.

Σε διάστημα έξι ετών, 1.258 Παλαιστίνιοι σκοτώθηκαν από τους Ισραηλινούς στρατιωτικούς ή εποίκους, σύμφωνα τον απολογισμό των παλαιστινιακών αρχών. Η πλειονότητα των θυμάτων, σχεδόν το ένα τέταρτο των οποίων ήταν κάτω των 16 ετών, σκοτώθηκε στη διάρκεια της προσπάθειας του ισραηλινού στρατού να διαλύσει τις διαδηλώσεις.

Περίπου 150 Ισραηλινοί σκοτώθηκαν, κυρίως προς το τέλος της ιντιφάντα μετά την σκληρή τροπή που πήρε η εξέγερση υπό την προτροπή της Χαμάς και του Ισλαμικού Τζιχάντ.

«120.000 με 140.000 Παλαιστίνιοι πέρασαν από τις φυλακές μας» στη διάρκεια της ιντιφάντα, δήλωσε το 1994 ο Ράμπιν, ο οποίος δολοφονήθηκε ένα χρόνο αργότερα από έναν ακροδεξιό Εβραίο που ήταν αντίθετος στη διαδικασία ειρήνευσης με τους Παλαιστίνιους.

Η Χαμάς

«Γέννημα» της πρώτης Ιντιφάντα και μάλιστα την πρώτη χρονιά του ξεσπάσματός της ήταν η δημιουργία της Χαμάς. Μιας σουνιτικής οργάνωσης, με πολιτικό και στρατιωτικό σκέλος, όπως άλλωστε όλες οι παλαιστινιακές οργανώσεις, αλλά με σαφή θρησκευτικό προσανατολισμό στις θεωρητικές και πολιτικές επεξεργασίες της, αν και στις διακηρύξεις της ξεκαθαρίζει ότι ο αγώνας της ενάντια στο Ισραήλ είναι πολιτικός και όχι θρησκευτικός.

Πολύ γρήγορα η Χαμάς θα εξελιχθεί σε έναν από τους σημαντικότερους πυλώνες του παλαιστινιακού πολιτικού συστήματος, αναπτύσσοντας μεγάλη κοινωνική δράση στα κατεχόμενα, όπως δημιουργία υποδομών (σχολεία, νοσοκομεία κλπ). Ταυτόχρονα, θα ακολουθήσει την τακτική των βομβιστικών επιθέσεων εναντίον ισραηλινών στόχων, με αποτέλεσμα να καταχωρηθεί και αυτή ως «τρομοκρατική» οργάνωση, όπως άλλωστε θεωρεί κάθε παλαιστινιακή οργάνωση του Ισραήλ.

Δεύτερη ιντιφάντα

Στις 28 Σεπτεμβρίου 2000 μια αμφιλεγόμενη επίσκεψη του επικεφαλής της ισραηλινής δεξιάς Αριέλ Σαρόν στην Πλατεία των Τεμενών στην Ανατολική Ιερουσαλήμ αποτέλεσε την αφορμή για τη δεύτερη ιντιφάντα.

Ο ισραηλινός στρατός θα ανακαταλάβει τις βασικές αυτόνομες πόλεις της Δυτικής Όχθης και το 2002 θα εξαπολύσει μια ευρεία επιχείρηση εναντίον των Παλαιστίνιων. Το 2005 ο στρατός θα αποσύρει τον τελευταίο Ισραηλινό στρατιώτη από τη Λωρίδα της Γάζας στο πλαίσιο ενός μονομερούς σχεδίου αποκλιμάκωσης.

ΚΚΕ: «Λάδι στη φωτιά» ρίχνουν οι ΗΠΑ με την αναγνώριση της Ιερουσαλήμ ως πρωτεύουσα του Ισραήλ