Γράφει ο Αλέκος Χατζηκώστας //
Η κήρυξη του πολέμου σήμαινε μία απότομη αλλαγή στην «καθημερινότητα» των Αθηναίων. Ξεφυλλίζοντας την «ΑΚΡΟΠΟΛΙ» των ημερών (28/10- 1/11) μπορεί να βγάλει πρώτα (έστω και πρόχειρα) συμπεράσματα σχετικά με μία πλευρά της καθημερινής ζωής και ιδιαίτερα στον τομέα της διασκέδασης μέσω του κινηματογράφου.Ορισμένα λοιπόν “στιγμιότυπα” της πραγματικότητας παρουσιάζουμε στο σημείωμα αυτό, χωρίς να φιλοδοξούμε ολοκληρωμένη μελέτη του φαινομένου.
Αλλάζουν οι ώρες προβολών των ταινιών , ενώ οι κινηματογραφικές αίθουσες παίρνουν μέτρα ασφαλείας (από τον κίνδυνο αεροπορικών επιδρομών π.χ φωτισμός) και μάλιστα τα διαφημίζουν.
Διαβάζουμε στις 30/11: «Οι κινηματογράφοι Αθηνών δηλούσι, ότι από της ΣΗΜΕΡΟΝ επαναλαμβάνουσιν τας εργασίας των και θα λειτουργώσιν καθ’ εκάστην ως συνήθως από της 2μ.μ. Εφιστάται η προσοχή του Κοινού επί του ότι ΤΑ ΣΥΝΗΘΗ ΦΩΤΑ ΤΩΝ ΕΙΣΟΔΩΝ κινηματογράφων θα παραμένωσιν εσβεσμένα, θα αντικατασταθώσιν όμως δι’ άλλα ελαφρών φώτων (κοινά φώτα)».
ΣΙΝΕΑΚ: «Ανακοινοί ότι συνεχίζει τας προβολάς του από της 10ης π.μ. Λόγω της θέσεως της αιθούσης του παρέχει πάσαν δυνατήν ασφάλειαν εις περίπτωσιν συναγερμού».
Με βάση τα δημοσιεύματα στην Αθήνα (στο κέντρο) λειτουργούν 9 κινηματογράφοι, καθώς και β’ προβολής 17, ενώ στα προάστεια και συνοικισμούς λειτουργούν 7. Στον Πειραιά λειτουργούν 11.
(Στην ίδια στήλη διαβάζουμε: Τα θέατρα αργούν διεξαγομένων συνεννοήσεων όπως αρχίσουν από αύριον 2-11 μόνο απογευματινάς παραστάσεις 3-8 μ.μ.)
Όσον αφορά το περιεχόμενο των ταινιών (ας μην ξεχνάμε την Μεταξική Δικτατορία) ήταν «κοινωνικά –αισθηματικά δράματα» και φυσικά ξένες παραγωγές όπως: «Ένοχος γυναίκα» (με τον Κάρυ Γκραντ), «Δεσποινίς μητέρα» (Ντειβιντ Νίβεν). Βλέπουμε όμως και Ελληνικές παραγωγές όπως «Θεσσαλονίκη, η νύφη του Θερμαϊκού» (παραγωγής ΕΟΝ!), ενώ απαραίτητα ήταν και η προβολή των περίφημων «Επικαίρων» όπως: «Το Βρετανικόν ναυτικόν εν δράσει», ενώ σε κάποιους απ’ αυτούς υπήρχε και «μετάδοσις όλων των ειδήσεων του ραδιοφωνικού σταθμού Αθηνών).
Για τη συνέχεια να σημειώσουμε ότι κατά τη διάρκεια της κατοχής ορισμένοι κινηματογράφοι, τουλάχιστον τον πρώτο καιρό, συνέχισαν να προβάλλουν ξένες ταινίες ο δε ο γερμανικός στρατός κατάσχεσε τα στούντιο και τον τεχνικό εξοπλισμό, καταστρέφοντας ουσιαστικά τις εταιρείες παραγωγής.Το 1943 η νεοϊδρυθείσα Φίνος Φιλμ παρουσίασε την πρώτη κατοχική ταινία, ονόματι ‘Η φωνή της καρδιάς» του Δημήτρη Ιωαννόπουλου, στην οποία έπαιζαν μεταξύ άλλων οι Αιμίλιος Βεάκης, Καίτη Πάνου, Δημήτρης Χορν και Λάμπρος Κωνσταντάρας. Από τις ελάχιστες ταινίες που γυρίστηκαν το διάστημα αυτό ξεχωρίζουν τα «Χειροκροτήματα» (1944) με πρωταγωνιστή τον Αττίκ. Τα Χειροκροτήματα ήταν το σκηνοθετικό ντεμπούτο του Γιώργου Τζαβέλλα, μιας από τις σημαντικότερες μορφές του μεταπολεμικού σινεμά.
